آیت الله باریک بین در سال ۱۳۰۹ خورشیدی در قزوین به دنیا آمد. پدر وی تاجر پوست بود. وی در قزوین پس از تحصیلات ابتدایی تحصیل علوم دینی را نیز آغاز کرد و سپس برای ادامه تحصیلات عالی در سال ۱۳۲۸ راهی قم شد.
وی همچنین ۳ سال را در حوزه نجف گذراند. از اساتید دروس عالی وی علامه طباطبائی، نوری همدانی، مشکینی، سلطانی، منتظری، میرزا باقر زنجانی و روحالله خمینی بودند.
وی در طول اقامت در قم به مدت ۲ سال از درس خارج اصول آیت الله بروجردی و سپس دروس خارج فقه و اصول روحالله خمینی بهره برد. وی در مبارزات انقلابی در قزوین نقش مؤثر داشت. او در سال ۱۳۶۰ امام جمعه قزوین شد.
در ۱۱ اسفند ۹۳ ایشان از امامت جمعه و نمایندگی ولی فقیه در استان قزوین استعفا دادند.
گفتنی است، مرتضی باریکبین، ششم فروردین ۱۳۴۲، در شهر قزوین به دنیا آمد، پدرش حاج هادی امام جمعه قزوین بود، مادرش ربابه نام داشت و تا پایان دوره راهنمایی درس خواند.
این شهید بزرگوار از سوی بسیج در جبهه حضور یافت، هفتم فروردین ۱۳۶۱، در محور دزفول – شوش بر اثر اصابت ترکش به شهادت رسید و مزار او در گلزار شهدای زادگاهش واقع است.
آیت الله باریک بین در سال ۱۳۱۵، تحصیلات ابتدایی خود را در مدرسه “دیانت” که در آن زمان به همت پدرش و برخی از علماء و متدینین شهر تأسیس شده بود آغاز کرد. در آن زمان که در مدارس دولتی برنامهای برای آموزش قرآن و مسائل دینی وجود نداشت، بلکه برنامه و همت عالی دولت حذف این امور از مدارس بود خانوادههای مذهبی رغبتی برای تحصیل فرزندانشان در این محیطهای آموزشی نداشتند و در این مدرسه علاوه بر دروس آموزشی معمول در مدارس دولتی به آموزشهای دینی و قرآن نیز میپرداختند.
در سال ۱۳۲۱ و در سن ۱۱ سالگی، به جهت علاقه به تحصیل علوم دینی به مدرسه علمیه “مولاوردیخانی” رفت و دروس مقـدمـاتی را نزد اساتیدی چون “سید جلیل زرآبادی”، “محمود شریعت مهدوی”، “سید احمد صفائی”، “میرزا رحیم سامت” و “حاج شیخ احمد تألهّی” و هم چنین بخشی از دروس “سطح” حوزوی را از محضر “آیت الله شیخ یحیی مفیدی” و “علامه سید ابوالحسن رفیعی قزوینی” فرا گرفت.
آیت الله باریک بین در سال ۱۳۲۸ جهت ادامه تحصیلات عالیه حوزوی به حوزه علمیه قم و در سال ۱۳۳۳ به حوزه نجف اشرف رفت و در این دو حوزه از محضر اساتیدی چون “آیت الله شهید مطهری”، “آیت الله صالحی نجف آبادی”، “نوری همـدانی”، “مشکینی”، “سلطانی”، “آیت الله حسینعلی منتظری”، “میرزا باقر زنجانی” و امام خمینی(ره) اسـتفاده نمود.
در طول اقامت در قم به محضر “آیت الله العظمی بروجردی” و مدت ۲ سال از درس خارج اصولشان بهره مند میشوند ولی عمده درسهای خارج فقه و اصول را نزد امام خمینی (ره) شاگردی کرد و به درجه اجتهاد رسید.
آیت الله هادی باریک بین از جمله روحانیون قزوینی است که با شروع مبارزات مردم بر ضد رژیم پهلوی، در کنار امام خمینی (ره) قرار گرفت و با هدایت مردم قزوین نقش خود را ایفاء نمود، چنانکه تأسیس صندوق قرض الحسنه ولی عصر مهمترین اقدام او برای تقویت اعتصابات و تظاهرات مردمی به شمار میآید.
وی در سالهای مبارزات قبل از پیروزی انقلاب از پایگاه مسجد “شیخ الاسلام “ضمن ادامه مبارزات و جذب جوانان به نهضت اسلامی (تا پیروزی انقلاب) به بازسازی مدارس علمیه “شیخ الاسلام”، “صالحیه” و “سردارین” به همراهی “آیت الله شالی” پرداخت و با احیاء این مدارس دینی به تربیت و تعلیم طلاب فاضل و برجستهای اقدام کرد که هر کدام از آنها در جمهوری اسلامی منشأ برکات فراوانی بوده و هستند.
در سالهای ۱۳۵۷ و ۱۳۵۶ که انقلاب اسلامی مردم ایران به رهبری حضرت امام خمینی(ره) فراگیر شد، نقش هیئت علمیه و روحانیت قزوین که ترکیبی از علما و بزرگان با سابقه و مردمی شهر نظیر حضرات آیات شهیدی، سامت، شریعت مهدوی، مظفری، موسوی شالی، ابوترابی، زرآبادی و به خصوص حضرت آیت الله باریک بین شاخص و برجسته است به گونهای که ساواک ناچار به تبعید ایشان به سردشت کردستان برای مدت ۱۸ ماه شد.
آیت الله باریک بین در تبعید نیز در کنار مبارزانی همچون “آیت الله ربانی شیرازی” قرار گرفت و با توجه به اخبار و اطلاعاتی که از اوضاع کشور و روند مبارزات به دست میآمد با همکاری ایشان اقدام به صدور اطلاعیه میکردند.
در برخی از اسناد ساواک که نام آیت الله باریک بین نیز در آنها به چشم میخورد چنین آمده است: «مجالس وعظ اخیراً شیخ هادی باریکبین به شهر قم مسافرت و روز ۵۷/۹/۷ به اتفاق واعظی بنام ربانی شیرازی به قزوین برگشته است. ضمناً قرار است تعداد دیگری از این قبیل وعاظ افراطی به قزوین دعوت شوند تا در ماههای محرم و صفر در این شهر وعظ نمایند.»