پنجاه بدر آئینی به جامانده از دل تاریخ

به گزارش خبرنگار فرهنگ و هنر «صبح قزوین»؛ با فرا رسیدن پنجاهمین روز از بهار قزوینی‌ها در مصلای قدیمی شهر که در میان باغستان‌های سنتی این شهر محصور شده است، گردهم جمع می‌شوند و به برگزاری آئینی می‌پردازند که پنجاه بدر نام دارد.

قزوینی‌ها هرسال در نوزدهمین روز از اردیبهشت ماه با خواندن دو رکعت نماز باران در مصلا و باغات سنتی از خداوند باران طلب می‌کنند و سپس در غروب خورشید نماز مغرب و عشا را به صورت جماعت می‌خوانند.

شیوع کرونا طی دو سال گذشته باعث ایجاد محدودیت در برگزاری این آئین کهن شد اما امسال با کم شدن شدت بیماری قزوینی‌ها خود را برای برگزاری این رسم دیرینه آماده می‌کنند.

الهام محرابی در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگ‌ و هنر صبح قزوین؛ با اشاره به مراسم آئینی و دینی پنجاه بدر اظهار کرد: این رسم دیرینه که در سال ۱۳۸۹ در فهرست آثار ناملموس ملی به ثبت رسیده نشان دهنده یکی از آئین‌‌های خاص و منحصر به فرد قزوین است.

طلب باران سنت زیبای قزوینی‌ها در پنجاه بدر 

وی افزود: آئین پنجاه بدر را نباید با سیزده بدر یکسان دانست چراکه اولی برای طلب باران و شکرگزاری برگزار می‌شود و دومی نماد جدایی از نحسی‌ها در سال جدید است.

این پژوهشگر تاریخ با اشاره به نحوه برگزاری پنجاه بدر گفت: اهالی قزوین هرسال در تاریخ ۱۹ اردیبهشت ماه و پس از کم شدن آفتاب به مصلای قدیمی شهر که در باغات سنتی واقع شده است می‌روند تا آداب و رسوم پنجاه بدر را اجرا کنند.

محرابی ادامه داد: خواندن نماز طلب باران یکی از این رسوم است که اهالی قزوین آن را به صورت جمعی یا جداگانه به جای می‌آورند.

وی با بیان اینکه خواندن نماز باران دلیل تاریخی دارد؛ تاکید کرد: از دیرباز قزوین از داشتن جویبارهای دائمی محروم بود و همین مسئله این رسم و دیگر رسومی که از خداوند طلب باران می‌کنند، امروز به فراموشی سپرده شده است را پایه‌ریزی کرد.

این پژوهشگر به خوراکی‌های پنجاه بدر اشاره و بیان کرد: آش، دیماج، آجیل باقی مانده از عید، هندوانه و دیگر غذاها و شیرنی‌های سنتی قزوین پای ثابت سفره‌های رنگارنگ پنجاه بدر هستند.


دیماج خوراکی مخصوص پنجاه بدر

محرابی افزود: دیماج یکی از خوراکی‌های مخصوص قزوینی‌هاست که از نان خشک خورد شده، گردو، سبزی، پیاز داغ و پنیر تهیه و با دست و به اصطلاح مشتاله خورده می‌شود.

وی با اشاره به دیگر رسوم این روز گفت: اهالی قزوین پس از خواندن نماز با برداشتن چند قطعه سنگ به آب انبار قدیمی مصلا می‌روند و پس از طلب حاجت سنگ را به دیوار آب انبار می‌چسبانند، زیرا آنها اعتقاد دارند که با چسبیدن سنگ به دیوار حاجت روا می‌شوند.

این پژوهشگر یادآور شد: پنجاه بدر برای مردم قزوین بسیار اهمیت دارد و در این روز اقوام سعی می‌کنند دور هم جمع شوند تا از نعمت و خوشی این آئین بهره ببرند.

محرابی در پایان بیان کرد: بدون شک محدودیت‌های کرونا و عدم برگزاری پنجاه بدر در دوسال گذشته باعث برگزاری هرچه زیباتر این آئین در امروز خواهد شد.

به گزارش صبح قزوین؛ اگرچه این آئین کهن به منظور طلب باران است اما لزوم توجه به باغستان‌های سنتی که به عنوان نبض حیاتی قزوین وجود دارند را به ما یادآور می‌شود؛ همچنین این روز می‌تواند بهانه‌ای باشد برای تجدید دیدار با دوستان و اقوام.

انتهای پیام/۳۰۰۳