کفش نامناسب مهمترین عامل زخم پا/ زیر پنجه پا از محل های شایع زخم پای دیابتی است

صبح قزوین؛ ديابت يکي از مشکل سازترين بيماري هاي قرن ماست.
اين بيماري شايع هم اکنون ميليون ها نفر را در سراسر جهان درگير کرده و هزينه هاي بي شماري را به دوش شرکت هاي بيمه و بيماران تحميل کرده است.
طيف گسترده عوامل خطر، عوارض بيماري و درمان هاي متفاوت باعث مي شود که بيماران ديابتي بيماري خود را تا آخر عمر تحمل کنند.

 محققان هر روز به دستاوردهاي جديدي در حوزه درمان و مراقبت دست مي يابند و در اختيار عموم مردم قرار مي دهند، بدون شک اطلاع رساني و آگاه کردن عموم مردم از عوامل خطر، شيوه هاي درماني و مراقبت هاي ضروري بسيار موثر خواهد بود.
از اين رو پيش گيري از ديابت به منظور کاهش آمار مبتلايان و آموزش آنان براي مقابله با عوارض جدي بيماري يک اصل مهم تلقي شده و به تصريح کارشناسان رسيده است.

بیماری دیابت (قندی) از بیماریهای مزمن جامعه جهانی می باشد که عوارض متعددی در قلب ، عروق ، چشم و زخم پا بوده و از سوی دیگر عدم دقت و سهل انگاری منجر به ضایعات جدی و حتی قطع عضو می شود.

در درمان زخم ديابتي نياز به يک گروه تخصصي شامل متخصص داخلي غدد، جراح عمومي، جراح عروق، جراح پلاستيک، فيزيوتراپ و متخصص تغذيه وجود دارد.
در ۸۵ درصد مواردي که زخم ديابتي ها به قطع عضو منجر مي شود آموزش و درمان به موقع مي تواند از قطع عضو جلوگيري کند.

دیابت قندی یا بیماری افزایش سطح قند خون 

ذبیح اله حسن زاده، جراح و متخصص ارتوپدی در گفتگو با خبرنگار سرویس اجتماعی صبح قزوین اظهار می کند: دیابت قندی به بیماری با افزایش سطح قند خون گفته می شود.
دیابت قندی در این بیماران به علت آسیب غده لوزالمعده ( پانکراس )، این عضو توانایی مناسب برای کاستن قند خون را ندارد و باید با داروهای خوراکی پایین آورنده قند خون و یا انسولین ، قند خون را کنترل کرد.

پیشگیری مهمتر و ارزانتر از درمان است

حسن زاده یادآور می شود: سابقه دیابت قندی به تاریخ زندگی انسانهای نخستین بر می گردد و از قدیمی ترین بیماریهایی است که توسط حکیمان و اطباء در 5 هزار سال پیش گزارش شده است.

وی با بیان اینکه عوارض دیابت در پا قابل پیشگیری و کنترل است می افزاید: آگاهی بیماران و خانواده آنان به منظور پیشگیری و مراقبت از زخم پای ناشی از دیابت نقش بسیار مهم و ارزنده ای دارد و پیشگیری مهمتر و ارزانتر از درمان است.

این جراح و متخصص ارتوپدی در خصوص چگونگی تشخیص دیابت بیان می کند: بیماری دیابت با آزمایش اندازه گیری میزان قند خون درناشتا(حداقل8ساعت) و یا بعد از غذا تشخیص داده می شود .
( قند ناشتا بالاتر از 126 و یا بعد از یک وعده غذای بالای 200 میلی گرم در دسی لیتر )

مهم ترين علائم زخم پاي ديابتي ها

حسن زاده با اشاره به برخی علائم مهم زخم پای بیماران دیابتی اظهار می کند: علائم و نشانه هایی مانند پرادراری، احساس تشنگی مداوم، کاهش وزن، ضعف، خستگی، تاری دید، عفونت های پوستی مکرر، بیماری عفونی زنان، احساس گزگز، کرختی و بی حسی در دست و پا باید تحت نظر متخصصین پیگیری شوند.

وی می گوید: افراد با سابقه خانوداگی دیابت، چاقی، سن بالای 35 سال، فشارخون و چربی خون بالا در معرض خطر ابتلا هستند.

حسن زاده ورم پا، نداشتن حس در پا، برجستگی در اطراف انگشتان پا، تغییر شکل انگشتان، طول کشیدن دیابت، بهداشت نامناسب پا،کفش نامناسب و عدم کنترل قند خون بطور مطلوب را از عوامل منجر به زخم در پای دیابتی ها عنوان می کند.

این جراح و متخصص ارتوپدی اظهار می کند: مشکل از دست دادن حس در پاها و آسیب دیدن عروق ( سرخرگ های کوچک ) در پا، علت اصلی ایجاد زخم است.

وی می گوید: زخم پای بیماران دیابتی به حدی خطرناک است که منجر به قطع عضو، عفونت عمومی بدن، ازکارافتادگی و غیره می شود .

حسن زاده با بیان اینکه به علت ضعف ایمنی و عدم موافقت به عفونت ها، خطر آلودگی میکروبی یک زخم کوچک را باید جدی گرفت می گوید: معاینه منظم و مرتب توسط پزشک، مشخص کردن نقاط در معرض خطر پا، آموزش به بیماران، خانواده و پرستاران،کفش و جوراب مناسب و درمان عوامل آسیب زا ، برجستگی ، تغییر شکل ، ناخن و ضایعات پوستی از اصول اصلی پیشگیری از این بیماری است.

این متخصص ارتوپدی با اشاره به مراحل  تشکیل زخم شدن پا اظهار می کند: اغلب ابتدا پوست زیر انگشتان و کف پا در نقطه ای کلفت می شود  در مرحله دوم خون مردگی و آسیب در زیر پوست ایجاد می گردد و سپس پوست دچار صدمه شده و باز می شود و در نتیجه زخم و عفونت گسترش می یابد .

وی خاطرنشان می کند: باید روزانه به طور کامل پای خود را بررسی و معاینه کنید و در این راستا پا را با آب ولرم (کمتر از 37 درجه بویژه لای انگشتان شسته و خشک نمائید.
همچنین درصورت امکان هیچگاه با پای برهنه ( بدون کفش ) راه نروید .

حسن زاده ادامه می دهد: هیچ وقت ناخن ها را زیاد و حتی به شکل گرد کوتاه نکنید .
ازمواد شیمیایی و سنتی جهت درمان زگیل یا پینه  نیز استفاده نکنید و قبل از پوشیدن کفش حتما داخل آنرا نگاه و بررسی کنید.

وی می افزاید: جورابها را هر روز شستشو دهید و جوراب و کفش تنگ نپوشید و درصورت وجود پینه و با بدشکلی در پا جهت تعیین کفش مطلوب به پزشک ارتوپد مراجعه کنید .

کفش نامناسب، مهمترین عامل زخم های پا بویژه در ناحیه انگشتان

حسن زاده با اشاره به اینکه در کف پا  نقاط حساسی وجود دارد که در معرض خطر  است و اهمیت مراقبت را بیشتر می کند  می گوید: کف پای صاف و یا انگشتان چکشی با انحراف یا جمع شدن پاها بویژه انگشت اول و پنجم از اعتبار خاصی برخوردار است .

وی یادآور می شود: مهمترین عامل زخم های پا بویژه درناحیه انگشتان، کفش نامناسب است به همین دلیل برای انتخاب کفش حتما عصرها به فروشگاه مراجعه نمائید زیرا پاها حداکثر تورم را داشته و شماره مناسب انتخاب خواهد شد .
(یک شماره بزرگتر انتخاب شود بهتر است)

حسن زاده ادامه می دهد: کفش باید دارای روکش چرمی یا پارچه ای نرم باشد و هرگز از جنس پلاستیک یا سخت نباشد علاوه بر این قسمت جلوی کفش گشاد باشد .
در هنگام پوشیدن، با دست داخل کفش را بررسی کرده، چروکیدگی کف کفش، میخ بیرون زده یا اشیاء خارجی را برطرف کنید .

نقش جوراب در زخم پای دیابتی

این جراح و متخصص ارتوپدی اظهار می کند: به علت کاهش حس و مشکل عروقی در پای بیماران مبتلا به دیابت توجه ویژه ای در مورد جوراب باید اعمال شود  و تا جایی که ممکن است جنس جوراب 99%کتان باشد .

وی می افزاید: بهتر است از رنگ های روشن استفاده نکنید زیرا درصورت بروز زخم یا ترشح، آثار آن به راحتی مشاهده می شود همچنین از پوشیدن جوراب تنگ یا خیلی گشاد بعلت چین خوردگی در داخل کفش اجتناب کنید .

حسن زاده در پاسخ به اینکه  می توانیم جوش، دمل یا کورک یا هر گونه ضایعه پوستی را در پای خود درمان کنیم می گوید: با توجه به اینکه ترمیم و بهبود ضایعات در دیابت با کمبودهائی مواجه است، هر گونه آسیب در پا باید تحت نظارت پزشک متخصص درمان شود.
همچنین از دستکاری ضایعه پوستی جدا خودداری کنید زیرا یک زخم کوچک یا کورک به فاجعه ای جبران ناپذیر تبدیل می شود .

این جراح و متخصص ارتوپدی اظهار می کند: درصورت وجود پینه استفاده از ارتوز یا کفش طبی مناسب بسیار مفید است چرا که این کفش باعث توزیع مناسب فشار در قسمت های مختلف شده و از گسترش پینه یا میخچه یا زخم جلوگیری می کند .

وی در پاسخ به این سوال که گچ گیری در درمان زخم پای دیابتی ها نقش دارد می گوید: با نظر متخصص مربوطه نقش بسیاری دارد؛ گچ گیری با شرایط خاص در لایه های متفاوت حتی در درجات پیشرفته زخم پای دیابتی ها مفید بوده مشروط به اینکه خونرسانی و نبض پای بیمار مطلوب باشد .

از بتادین با هر غلظتی استفاده نشود

حسن زاده یادآور می شود: استفاده از از موارد گندزدا (ضدمیکروب ) مثل بتادین مجاز نبوده بویژه در مواردی که زخم وجود داشته که ممکن است ترمیم و بهبود زخم را به تاخیر بیاندازد.

عوارض زخم پا در مراحل پیشرفته

وی اظهار می کند: به علت کمبود حس در پاها و عدم مراقبت بویژه زخم ها پیشرفت کرده و منجر به قطع آن می گردد و با اینکه بیمار دچار مفصل بدون حس (مفصل شارکوت) در مچ و پا شده و حتی در پیچ خوردگی و ضربات درد را حس نمی کند، در مراحل پیشرفته آسیب مفصل به پزشک مراجعه کرده که درمان آن به سختی صورت می گیرد .

این جراح و متخصص ارتوپدی با اشاره به تازه های درمان در زخم پای دیابتیک می گوید: استفاده از فاکتورهای رشد سلولهای خونی (پلاکتی و گدانولوسیتی )پیوند پوست مصنوعی و استفاده از لارو حشرات و اکسیژن با فشار بالا، هیدروژل از پیشرفت های درمانی محسوب می شوند ولی رعایت اصول اولیه ، موثرترین اقدام است.

حسن زاده با اشاره به اهميت آموزش به بيماران ديابتي به منظور توانمندسازي آن ها براي مراقبت از خود و جلوگيري از شروع زخم ديابتي و پيش گيري از قطع عضو تاکيد مي کند: در بيشتر مواردي که زخم پا منجر به قطع عضو بيمار مي شود، شروع زخم از يک حادثه به ظاهر بي اهميت و جزئي مانند فرورفتن جسم خارجي به پا، کبودي و تاول سطحي، سوختگي پا، عفونت حاشيه ناخن گزارش مي شود.

                      زیر پنجه پا از محل های شایع زخم پای دیابتی است

مهرداد منصوری، متخصص ارتوپدی نیز در خصوص درمان زخم پا در فرد مبتلا به دیابت اظهار می کند: در تمام این بیماران باید برای مدتی از آنتی بیوتیک تزریق و سپس خوراکی استفاده کرد.

وی می افزاید: از انواع اعمال جراحی برای کمک به بهبود این زخم ها استقاده می شود و در صورتی که زخم کوچک باشد پزشک معالج بافت های مرده زخم را با عمل جراحی خارج کرده و سپس در روزها و هفته های بعد زخم پانسمان می شود تا بتدریج بافت جدید در ناحیه تشکیل شده و زخم بسته شود.
این درمان در مواردی که وضعیت عروق پا خوب بوده و مشکل پا بیشتر عصبی است بهتر جواب می دهد.

این متخصص ارتوپدی ادامه می دهد: در زخم های بزرگ و یا در کسانی که پزشک معالج با بررسی های بیشتر متوجه می شود وضعیت عروقی پای آنها ناکافی است معمولا اقدام به قطع قسمتی از پا (آمپوتاسیون) که زخم در آن قرار دارد می شود.

وی خاطرنشان می کند: در مواردی که نارسایی عروقی پا زیاد است بسته به تصمیم پزشک ممکن است از اعمال جراحی استفاده شود تا جریان خون پا بیشتر شود.
آنژیوپلاستی، تعبیه استنت و یا بای پس بین شریان رانی و شریان پا ممکن است بتواند به افزایش جریان خون پای بیمار کمک کند.

انتهای پیام/3007/خ