تاثیر تکنولوژی در هنر؛ تهدید یا فرصت

به گزارش سرویس فرهنگ و هنرصبح قزوین ، از زمان بکار افتادن چرخ تکنولوژی در جهان که می توان آغاز آن را با اختراع دوربین توسط داوینچی و پس از آن انقلاب صنعتی اروپا و ساخت اولین تصاویر متحرک توسط ادوارد مایبریج و اختراع سینما توگراف توسط برادران لومیر دانست، تحولی در جهان هنر بوجود آمد.

با ساخت کامپیوتر و پیشرفت روز به روز آن چه از لحاظ سخت افزاری و چه نرم افزاری، باعث بوجود آمدن دیدگاه های جدیدی در ذهن هنرمندانی شد که در تمامی زمینه های هنری فعالیت داشتند و خواسته و ناخواسته درگیر تکنولوژی شدند و این موتور تکنولوژی بود که در تمامی عصرها تاثیر خود را بر هنر می گذاشت.

هنرمندانی بودند که خود را با  فناوری هماهنگ کردند و بسیار از آن تاثیر پذیرفتند و بالعکس هنرمندانی نیز به مقابله با آن پرداختند و سعی کردند در طوفانی که تکنولوژی به راه انداخته است وارد نشوند و خود مستقل کار کنند.

از این جنبش مقابله با ماشینی شدن می توان به سبک آرت نوو اشاره کرد که با الهام از خطوط پرپیچ و خم گیاهان و اشکال هندسی سعی در آفرینش آثاری در تمام زمینه های معماری و نقاشی و مجسمه سازی داشتند تا ارزشهای از دست رفته دوره باروک را دوباره احیا نمایند.

گسترش شبکه جهانی اینترنت باعث بوجود آمودن نوعی سطحی نگری در ادبیات و گرایش به مینی مالیسم شد و سبب شکل گیری رسانه های شخصی شد که هرچیزی به اسم شعر، متن ادبی و داستان در آن منتشر می شود.

وبلاگ های ادبی با خودشان ذائقه ای خاص آوردند و برخی جریان سازی کردند که جریان غزل پست مدرن با همین وبلاگ ها بوجود آمد.
همچنین می توان گفت گرایش به آثار عمیق کاهش یافت و مردم جذب شعر و داستان های کوتاه شدند.

البته این جریان فواید چشمگیری در این حوزه نیز داشت و باعث تعامل بیشتر شعرا و نویسندگان شد و خیلی ها هم احساس کردند شاعر یا نویسنده اند و با همان نگاه و سبکی که در وبلاگ هایشان داشتند کتاب نوشتند و در چرخه خرید و فروش کتاب هم تغییراتی به وجود آمد.

هم چنین تکنولوژی باعث بوجود آمدن کتاب های دیجیتالی شد و حتی امروزه برای برخی قابل قبول نیست که دیگر برای خواندن کتاب هزینه پرداخت نمایند.
همه اینها موجب بوجود آمدن ذائقه ی ادبی جدیدی شد که خوشایند نبوده و جدی و پایدار نیست و غالبا تحت تاثیر موج های گذرا و کوتاه مدت است.

بازخوردهایی که در سایت نویسندگان و شعرا نسبت به آثارشان وجود دارد، خیلی جدی نبوده و در نشریات قدیمی تر کیفیت بازخوردها بیشتر بوده است.
در کل می توان گفت از نظر کمی حجم آثار ادبی افزایش یافته ولی از نظر کیفی بشدت نازل شده است.

اما در بخش صنعت  فیلم و سینما، پیشرفت تکنولوژی بسیار تاثیر داشته است در فیلم ایندیانا جونز و پلانی که هریسون فورد از یک پل معلق که پایینش رودخانه ای پر از تمساح بود  باید عبور می کرد؛ پلان تمساح را در نوادا، پلان پل را در انگلستان گرفتند و برای ساخت این فیلم به سه قاره در جهان سفر کردند.

ایندیاناجونز 4 به طور کل در استدیو ساخته شد و این فیلم خود نشان دهنده ی سیر تحول در ساخت فیلم در جهان با پیشرفت تکنولوژی می باشد، امروزه شعار هالیوود این است که "تو تخیل کن، ما می سازیم" .
فیلم های ماتریکس، آواتار، ترمیناتور که بسیار مورد توجه بودند، تماما در استدیو ساخته شدند و بیشترین مخاطب سینمای آمریکا را فیلم های تخیلی به خود اختصاص داده است.

سینمای اروپا کم هزینه تر از سینمای آمریکا است و در کشور انگلستان و فرانسه عمده این فیلم ها ساخته می شوند ولی در کل هنوز زود است که بگوییم تکنولوژی در عمق و کیفیت فیلم ها تاثیر مثبت و یا منفی داشته است چرا که تنها چند دهه از ورود جلوه های ویژه در حوزه سینما و فیلم میگذرد.

البته می توان اضافه نمود که جریان فناوری و تکنولوژی، مهم ترین و بیشترین تاثیر را در همین حوزه تولید فیلم داشته است.
تعارض فناوری با هنر استفاده از قلم است.
امروزه بسیاری از گرافیست ها و معماران و نقاشان از قلم استفاده نمی کنند و برایشان تصور اینکه بدون کامپیوتر کارکنند تقریبا غیر ممکن است.

از زمان اختراع ماشین تحریر و بعدها کامپیوتر خیلی از نویسنده ها از جمله جورج اروه از ماشین تحریر برای نوشتن استفاده می کنند و برخی از نویسندگان هم همچنان از قلم برای نوشتن استفاده می کنند.
در طراحی معماری که در گذشته همه با دست انجام می شد امروزه اکثر معماران از نرم افزارهای طراحی و نقشه کشی ازجمله اتوکد استفاده می کنند.

فناوری در نقاشی نیز وارد شده و سبب بوجود آمدن ابزارهایی چون ایربراش، قلم نوری و نرم افزارهایی چون فتوشاپ، تری دی مکس، Indesign  شده و عرصه نقاشی را نیز دچار تحول کرده است.

اولین نمونه نقاشی های دیجیتال توسط اندی وارهول کشیده شد و سبک های پاپ آرت و fine art و حتی هنر انیمیشن را نیز می توان زاییده تکنولوژی دانست.

البته امروزه بسیاری از نقاشان کشورمان معتقدند که در نقاشی های دیجیتال روح اثر، احساسات و درونیات هنرمند که از ذهنش ترواش می کند قابل لمس نیست و برقراری ارتباط با تصاویر مجازی بسیار مشکل می باشد.

همچنین معتقدند کاری که به راحتی در اختیار همه قرار بگیرد، دیگر نمی توان از آن به عنوان اثر هنری یاد کرد، چرا که وقتی یک نقاش با دست از صفر تا صد یک نقاشی را روی بوم می آورد تمام احساسات درونی اش را با تمام وجود می کشد و اگر بخواهد از همان یکی دیگر بکشد جور دیگری خواهد شد.

برخی معتقدند تکنولوژی باعث شده تا نیم کره راست و خلاق مغز هنرمند راکد بماند و خلاقیت در خلق آثار هنری کاهش بیابد.

اما در نهایت می توان گفت که برای تولید یک اثر هنری هیچ گاه ابزار خاصی تعریف نشده است و مهم تاثیر گذاری اثر بر روح آدمی است که باعث تلطیف جان و روح آدمی شود که گاه در یک بنا مشاهده می شود وگاهی در نقاشی یا فیلم، عکس و یا حتی در آثار خوشنویسی قابل لمس می باشد.

نویسنده: حنانه تاج احمدی

انتهای پیام/8002/خ