دانشگاهها بجای برنامه‌ریزی برای آینده درحال حرکت در گذشته خود هستند/ توجه به نقشه جامع علمی و آمایش علمی دوعامل اصلی شتاب رشد علمی کشور

دکتر رحیم حداد در گفتگو با خبرنگار دانشگاه صبح قزوین، در خصوص علل کاهش رشد شتاب علمی دانشگاهها اظهار کرد: در کشورمان ۷۰ هزار هیئت علمی داریم که میزان قابل توجه ای است و خدمات این گروه جایگاه ویژه ای در جامعه می‌تواند داشته باشد.
وی با بیان اینکه مهمترین محور سخنرانی رهبری در دیدار با اساتید آمایش علمی یا شتاب رشد علمی در کشور بود گفت: در این خصوص چند نکته از نگاه خودم قابل تحلیل است، ابتدا اینکه از دلایل اصلی رکود علمی که در چند سال اخیر با آن موجه شده ایم اختصاص زمان زیاد به انتخاب وزیر علوم بود.
این استاد دانشگاه در ادامه افزود: یعنی نباید به شکلی که شاهدش بودیم دولت و مجلس درگیر این فضا می‌شدند؛ وزرایی که معرفی شدند از دیدگاه مجلس آن کفایت لازم را برای مدیریت علمی نداشتند و این موضوع تا حدودی فعالیت وزارتخانه را متوقف کرد.
وی ادامه داد: پس از این موضوع ما تثبیت روسای دانشگاه‌ها را شاهد بودیم که با اصرارهایی که برای برخی از موارد خاص وجود داشت، تعداد زیادی از دانشگاه‌های ما با سرپرست اداره شدند و این موضوع زمینه ساز این رویکرد است که آن سرپرست نتواند مدیریت منسجم و متمرکز به مباحث دانشگاهی و علمی خود داشته باشد.
دکتر حداد با انتقاد از اینکه ما امروز در فضای علمی کشور افکار جامعه را با یک سری مسائل حاشیه ای درگیر کرده ایم اذعان کرد: یعنی طیف‌های خاصی با اهداف سیاسی مجلس و دولت را درگیر مباحثی کردند که بحث علمی در این میان مورد غفلت واقع شد، برای نمونه بحث بورسیه‌ها مطرح و به برخی از اساتید ما ظلم شد.
وی در ادامه اضافه کرد: اگر پرونده بورسیه‌ها را در مدت ۲۵ سال اخیر بررسی کنیم حدود ۶ درصد شاید دچار خطا شده باشد که فکر نمی‌کنم امری غیرعادی باشد، اما این موضوع انرژی زیادی از جامعه علمی کشور گرفت.
وزارتخانه‌ها و دانشگاه‌ها به صورت منطقی وارد حلقه ارتباط بین صنعت و دانشگاه شوند عضو هیئت علمی گروه بیوتکنولوژی دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره) عنوان کرد: همچنین درگیری دانشگاهها با مسائل حاشیه ای آنها را از بحث علمی دور نگه می‌دارد، بنابراین رهبری تاکیدشان بر پرهیز دانشگاهها از حاشیه سازی و سیاست زدگی بود؛ البته پرداخت به سیاست یک اصل مهم برای دانشگاه است که با سیاسی بازی متفاوت خواهد بود.
وی تصریح کرد: بحث دیگر که در داخل دانشگاهها وجود دارد خرج شدن بخشی از انرژی ما برای گذشته است، یعنی دانشگاه به جای برنامه ریزی برای آینده باتوجه به برنامه‌های گذشته در حال حرکت هستند که این موضوع باعث شده دانشگاهها از حرکت علمی مطلوب خود باز بمانند.
استاد دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره) تاکید کرد: موضوع دیگر نوعی احساس خلاء در سیاست‌های حمایتی و مالی در خصوص کارهای علمی در دانشگاههاست، در ۱۵ سال اخیر درباره توسعه علمی دانشگاه حرکت‌های خوبی صورت گرفته است جنبش نرم افزاری یکی از راه‌هایی بود که رهبری مطرح کردند اما بهره لازم انجام نگرفت.
وی افزود: در حال حاضر ما باید این آهنگ توسعه علمی را با تدوین آیین نامه‌های خاصی به خصوص در زمینه‌های مالی از مجموعه کارهای علمی توسعه ببخشیم.
دکتر حداد حضور مقالات ایرانی را در مجلات خارجی عامل مهم دیگر در بحث رشد علمی برشمرد و تاکید کرد: پس از اینکه منبع علمی اسکوپوس در سال ۲۰۱۱ از توسعه و رشد علمی ایران سخن به میان آورد، فضایی به وجود آمد که دیگر مقالات ایرانی به راحتی در این مجلات خارجی پذیرفته نشد؛ که خوشبختانه با تولید مجلات داخلی کمی از این مشکلات حل شد اما آن جایگاه را پر نکرد.
وی ادامه داد: ما باید توجه داشته باشیم مجلات داخلی به خصوص به صورت لاتین و در سطح بین المللی منتشر می‌شوند؛ باید مورد حمایت و توجه ویژه قرار دهیم تا نیازمند مجلات خارجی نباشیم.
عضو هیئت علمی گروه بیوتکنولوژی دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره)موضوع دیگر را بحث ارتباط دانشگاه با صنعت دانست و مطرح کرد: ارتباط دانشگاه با صنعت یکی از خلاءهای موجود است در کشورهای اروپایی و آمریکا سفارش دهنده کارها و برنامه‌ها صنعت است که یک حلقه منسجمی را ایجاد می‌کند؛ اما در داخل کشورمان متاسفانه در این زمینه کار نشده و جا دارد وزارتخانه‌ها و دانشگاه‌ها به صورت منطقی وارد این موضوع شود.
وی گفت: اگر از ارتباط صنعت و دانشگاه تعریف جامعی شود چالش‌های بازار صنعت رفع خواهد شد و فضای خوبی را برای رشد علمی در کشور می‌توان تعریف کرد.
این استاد دانشگاه یادآور شد: موضوع دیگر توجه دانشگاهها و وزارتخانه به بحث نقشه جامع علمی کشور است که رهبری هم تاکید کردند که نیاز است وزارتخانه وارد شده و سیاست‌های منطقی را تعریف کند؛ تا در مناطق مختلف بتوانیم با امکانات و مشکلات خود آن منطقه بتوانیم به شکل جامعی آن را طراحی کنیم.
وی در پایان تاکید کرد: بحث توجه به نقشه جامع علمی کشور و آمایش علمی دو اصلی است که می‌تواند زمینه شتاب علمی کشور را تسریع ببخشد.
انتهای پیام/۲۰۰۲