مشارکت سازکاری است که افراد و گروه‌های جامعه را توانمند می‌سازد تا در جریان‌های اصلی زندگی اجتماعی، نقش اثرگذاری داشته باشند. مهمترین اصل در مشارکت، پذیرش اصل برابری مردم است و هدف از آن نیز همفکری، همکاری و شرکت دادن افراد برای بهبود کیفیت زندگی است. مشارکت بخشی از رفتار اجتماعی مردم و تجلی اراده آنها در تصمیم‌گیری‌های حکومت است. مشارکت شهروندان در زندگی سیاسی، ابزار مهمی برای پاسخگو کردن حکومت در قبال مسئولیت اجتماعی است و شهروندان با مشارکت فعال در تصمیم‌گیری‌های سیاسی و اجتماعی و مشارکت در شکل‌گیری اراده جمعی از طریق بیان خواسته‌ها، حقوق خود را اعمال می کنند.
مشارکت در امور عمومی جامعه، بسیاری از مردم را با امکانات و محدودیت های موجود در نظام آشنا می‌سازد، آنها یاد می‌گیرند که به شکل گروه‌های مختلف اجتماعی فعالیت کنند و قدرت بالقوه مردم در سطوح گوناگون به منصه ظهور برسد.
مشارکت سیاسی در واقع دخالت واقعی مردم در سرنوشت جامعه خویش به دور از تهدیدات یا انتظارات مادی است و از سویی مشارکت به معنای وجود رقابت و منازعه مسالمت‌آمیز بین بخش‌های گوناگون جامعه سیاسی برای بدست آوردن قدرت و اداره جامعه و تعریف مصالح عمومی است. مشارکت سیاسی، فعالیت داوطلبانه اعضای جامعه در انتخاب زمامداران خود و شرکت مستقیم و غیرمستقیم در سیاستگذاری است و بطور کلی مشارکت سیاسی به معنای تاثیرگذاری بر سیاست های دولت به نفع مردم است. مردم به نوعی مشارکت سیاسی را به عنوان تصمیم گیری آگاهانه خود برای شرکت داشتن در تعیین سرنوشت جامعه خود می‌دانند. مشارکت سیاسی رابطه تنگاتنگی با مشروعیت نظام های سیاسی دارد و عاملی برای تثبیت و انسجام یک سیستم سیاسی به شمار می رود و فقدان آن به سامان سیاسی و اهداف بلند مدت حکومت آسیب وارد می‌کند.
عمده شناخت رفتار سیاسی مردم از طریق مشارکت سیاسی امکانپذیر است و هر چقدر میزان شرکت مردم در فرآیندهای سیاسی و اجتماعی بیشتر باشد همبستگی اجتماعی در آن جامعه بیشتر است. پژوهشگران سیاسی، حق رأی را اساس حقوق مردم سالاری هر شهروند در نظر می‌گیرند. رأی گیری و نظام انتخابات در جوامع نماد مشارکت سیاسی و یا بی تفاوتی افراد در قبال یک وظیفه اجتماعی است و نسبت آرای مأخوذه در طول یک دوره مشخص، گرایش به افزایش یا کاهش مشارکت را نشان می‌دهد.
ذکر این نکته ضروری است که مشارکت سیاسی یکی از مهم ترین فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی دارای کارکردهای همچون انسجام بخشی، وحدت بخشی، نظم دهی و افزایش آگاهی های سیاسی و اجتماعی است. افزایش حضور مردم در صحنه های سیاسی و اجتماعی، زمینه ساز پیشرفت جامعه است. جوامعی که مردم آن مشارکت بالایی دارند رابطه متقابل مردم و حکومت در مرحله قابل قبولی قرار دارد و باعث می شود عملکرد مردم و حکومت بهتر و پاسخگویی مناسب تری صورت گیرد.
انتهای خبر/ 1300
دیدگاه ها