به گزارش صبح قزوين به نقل از فارس، امروز (3 اردیبهشت) سفر رسمی «رابرت بلیک» معاون وزیر امور خارجه آمریکا در آسیای مرکزی و قفقاز به قزاقستان و ازبکستان آغاز می‌شود.
در «آستانه» و «تاشکند» وی همکاری‌های دوجانبه و منطقه‌ای و همچنین اوضاع افغانستان را در دیدار با مقامات قزاق و ازبک مورد بررسی قرار خواهد داد.
در این رابطه پایگاه خبری «سنتر آسیا» نوشته است که یکی از مسائلی که مورد توجه واشنگتن است، مسائل مربوط به آسیای مرکزی در رابطه با افغانستان است چرا که به باور آمریکایی‌ها، ترس تاشکند و آستانه در رابطه با افغانستان به یک سندروم تبدیل شده است که حملات مکرر در شمال افغانستان مؤید این باور است.
«ویکتوریا پانفیلوا» کارشناس مسائل سیاسی روسیه با انتشار مقاله‌ای در «سنتر آسیا»، تحلیلی بر سفر بلیک به قزاقستان و ازبکستان نوشته است که تقدیم مخاطبین گرامی می‌شود.
امروز سفر رسمی بلیک به قزاقستان و ازبکستان آغاز می‌شود. در آستانه و تاشکند او در رابطه با همکاری‌های دوجانبه و منطقه‌ای و همچنین اوضاع افغانستان با مقامات قزاق و ازبک مذاکراتی خواهد داشت و سپس به «آلماتی» رفته و در کنفرانس مربوط به افغانستان شرکت خواهد کرد.
این مسئله در حالی است که دیدار این مقام بلندپایه آمریکا در آستانه خروج نیروهای آمریکا و ناتو از افغانستان در سال 2014 به طور منظم صورت می‌گیرد.
در ماه ژانویه سال جاری میلادی او به «عشق‌آباد» و «بیشکک» سفر کرد و در ماه فوریه وی دیداری از «دوشنبه» داشت.
در سفر فعلی نیز او با مقامات بلندپایه قزاقستان طیف وسیعی از مسائل مربوط به همکاری‌های دوجانبه و منطقه‌ای و روابط فیمابین را بررسی کرده و در دانشگاه «نظربایف» نیز سخنرانی خواهد کرد.
در تاشکند او برنامه مشابهی دارد و در دانشگاه «دیپلماسی و اقتصاد جهانی» سخنرانی می‌کند. در مسیر برگشت وی در آلماتی» در کنفرانس مربوط به افغانستان شرکت می‌کند.
موضوع افغانستان محور مذاکرات بلیک در قزاقستان و ازبکستان خواهد بود و آنچه که مشخص است، همه کشورهای منطقه قلمرو خود را برای خروج نیروهای ناتو و آمریکا از افغانستان در سال 2014 در اختیار واشنگتن قرار داده‌اند.
در قرقیزستان در سال 2001 فرودگاه بین‌المللی «ماناس» در اختیار نیروهای آمریکایی قرار گرفت که یک پایگاه مهم آمریکا به حساب می‌آید.
با این حال، حکومت فعلی قرقیزستان و رئیس جمهور این کشور «الماس‌بیک آتامبایف» وعده داده است که در سال 2014 این پایگاه نظامی تعطیل خواهد شد اما آمریکایی‌ها نمی‌خواهند این پایگاه را ترک کنند و می‌گویند که این پایگاه به عنوان یک مرکز ترانزیت محدود برای محموله‌های ارسالی به افغانستان مورد استفاده قرار گیرد.
در ضمن، مدت حضور خود را نیز مشخص نکرده‌اند اما مذاکرات واشنگتن با بیشکک در مورد حفظ این پایگاه همچنان ادامه دارد.
از سوی دیگر، قزاقستان به فرانسه اجازه داده است تا از فرودگاه «چیمکنت» استفاده کند. بریتانیا نیز از طریق تاجیکستان محموله‌های خود را منتقل می‌کند اما مسؤلیت بزرگترین بخش حمل‌ونقل را ازبکستان بردوش گرفته است.
به نقل از روزنامه «نیزاویسیمایا گازیتا»، 55 درصد انتقال محموله ناتو از مسیر شمال انجام خواهد گرفت.
با این حال، مذاکرات بلیک با ازبکستان و قزاقستان تنها منحصر به حمل محموله‌ها نمی‌باشد زیرا این تصمیم مدت‌ها پیش گرفته شده است. آسیای مرکزی در حال حاضر نگران سندرم افغانستان است که پس از خروج ناتو از افغانستان، تهدید بی‌ثباتی اوضاع در منطقه می‌تواند به یک واقعیت تبدیل شود.
نگرانی خاص تاشکند از نفوذ شبه‌نظامیان از طریق مرزهای این کشور است که البته این مسئله در دیدار «کریم‌اف» از مسکو مورد بحث رهبران روسیه و ازبکستان قرار گرفت.
«ولادیمیر پوتین» رئیس جمهور روسیه و «اسلام کریم‌اف» رئیس جمهور ازبکستان بر این موضوع تأکید کردند که در مورد تهدیدات منطقه‌ای با یکدیگر همکاری خواهند کرد.
مهم‌ترین رویداد نگران‌کننده برای تاشکند حادثه اخیری است که در شمال افغانستان به وقوع پیوست و نیروهای طالبان که عمدتا از اتباع کشورهای آسیای مرکزی هستند در استان «بداخشان» افغانستان در فاصله 40-30 کیلومتری تاجیکستان موضع گرفتند.
آنان چندین عملیات مسلحانه انجام دادند و در مقابل مأمورین مجری قانون و مردم بی‌دفاع ایستاده‌اند.
«شاه ولی‌الله ادیب» استاندار بداخشان افغانستان در این رابطه می‌گوید: این نیروها متعلق به «حرکت اسلامی ازبکستان» و سازمان «القاعده» هستند.
به نظر می‌رسد که استان بداخشان افغانستان به یک مقر سیاسی و نظامی تبدیل خواهد شد که طالبان می‌توانند برای عملیات‌های نظامی در مقیاس گسترده در شمال افغانستان استفاده کنند.
این رویدادها در حالی اتفاق می‌افتد که هنوز نیروهای آمریکا و ناتو در افغانستان حضور دارند و معلوم نیست وقتی این نیروها خارج شوند چه اتفاقی خواهد افتاد؟
از سوی دیگر، واشنگتن تمایلی برای مطرح شدن این رویدادها ندارد به طوری که بلیک در جلسه نمایندگان کنگره آمریکا در رابطه با تهدیدات افراط‌گرایی در منطقه اوراسیا ادعا کرد: «هیچ تهدیدی از این ناحیه متوجه آسیای مرکزی نیست اما آمریکا پس از خروج از افغانستان در سال 2014، بخشی از تجهیزات خود را در منطقه باقی خواهد گذاشت که این به معنای دفاع است و نه تسلیح دولت‌های منطقه.»
در عین حال، ازبکستان به واشنگتن به عنوان هیئت مدیره منطقه نگاه می‌کند. ازبکستان در میان کشورهای آسیای مرکزی اولین کشوری بود که پیشنهاد خود را در رابطه با حل بحران افغانستان عنوان کرد و خواستار همکاری دولت‌های منطقه در این رابطه شد.
قزاقستان برای آمریکا در منطقه یک کشور واسطه است و فرقی که با ازبکستان دارد در این است که قزاقستان دوستی و روابط خوبی با کشورهای منطقه از جمله تاجیکستان و قرقیزستان دارد. بنابراین قزاقستان برای آمریکا از این نظر مهم است که حکم ابزار دیپلماتیک چندجانبه را دارد.
در ضمن ازبکستان نیز به عنوان یک شریک در حوزه نظامی برای واشنگتن اهمیت دارد.
انتهای پیام
دیدگاه ها