به گزارش خبرنگار فرهنگ و هنر پایگاه خبری تحلیلی «صبح قزوین»، نام رادیوی قزوین با تجربه و پیشینه استاد محمدمهدی توکل گره خورده است.
کسی که زاده گلپایگان است و گوینده و گزارشگری رادیو و تلویزیون را از سال 1361 با ورود به صدا و سیما در مراکز تهران، بندرعباس، اراک، قزوین آغاز کرد و از سال 1376 با راه‌اندازی رادیو قزوین به عنوان معاون صدا و مدیر تولید در مرکز قزوین مشغول به کار شد.
ایشان طی چند دوره برنده جایزه بهترین گوینده و برنامه ساز جشنواره تولیدات مراکز صداوسیما شده و به عنوان مدیر نمونه در جشنواره شهید رجایی در سطح کشور انتخاب شده است.
استاد توکل علاوه بر گویندگی و نگارش سه کتاب با نام‌های «یک دهه با رادیو قزوین»، «از م تا م سفر به مکه و مدینه»و «روستا به روستا»، در رشته منبت‌کاری چوب هم دستی بر آتش دارد و مبتکر سبک منبت گره در جهان است، کسی که درجه سه هنری از را شورای عالی انقلاب فرهنگی کسب کرده و سال‌ها به عنوان مجری و گوینده در همایشات ملی و بین‌المللی حضور داشته است.
وی در گفتگو با خبرنگار فرهنگ و هنر صبح قزوین نحوه ورودش به رادیو قزوین اینگونه بیان کرد: بعد از ١٢ سال فعالیت در بندرعباس و کسب تجربه رسانه‌ای و 6 سال کار مدیریتی در رادیو اراک؛ فرصتی فراهم شد تا با راه‌اندازی رادیو به قزوین بیایم .
توکل ادامه داد: فصل پاییز بود، ١٣ آذر سال١٣٧٦ همزمان با میلاد امام حسین (ع)، از چند روز قبل، تب و تاب یک رخ داد مهم در استان تازه شکل گرفته قزوین پیچیده بود، همه در تلاش بودند تا سهمی در این رویداد مهم فرهنگی داشته باشند.
اولین گوینده رادیوی قزوین
وی گفت: آرام، آرام مدعوین قدم به صداوسیما گذاشتند، خیلی از آنها برای بار نخست بود که استودیو و تجهیزات آن را می‌دیدند، چشم‌ها به داخل استودیو دوخته شده بود؛ میهمانان ویژه برنامه افتتاحیه :حضرت آیت‌الله باریک‌بین امام جمعه وقت، آقای نکویی زهرایی استاندار و آقای پیشگاهی‌فرد مدیرکل استان‌های صداوسیما داخل استودیو شدند .
این پیشکسوت رادیوی قزوین یادآور شد: وقتی زنگ ساعت دنگ‌دنگ کرد و صدا بردار میکروفون را باز نمود، بنده پشت میکروفون رادیو قزوین برای اولین بار گفتم: «ساعت ٩ بامداد، اینجا قزوین است، صدای جمهوری اسلامی ایران» و بدین ترتیب رادیو قزوین تولید و پخش برنامه را آغاز کرد .
توکل ادامه دادد: بنده چون از سال ۵۹ تا۷۰ در مرکز خلیج فارس و از سال 70 تا 77 در مرکز اراک کار کرده بودم؛ به دعوت مرحوم پیله‌وری اولین مدیر کل صدا وسیمای قزوین برای شکل دادن به رادیویی که قرار بود به زودی در قزوین کار خود را شروع کند، به این خطه آمدم.
وی اظهار کرد: آن زمان تعداد همکاران‌مان به انگشتان دو دست هم نمی‌رسید، اما خیلی شب‌ها و روزها سپری شد، خیلی‌ها آمدند و رفتند، خیلی اتفاقات تلخ وشیرین رخ داد، سختی‌ها را تحمل کرده و پیشرفت کردیم، بی‌مهری و مهربانی را با هم چشیدیم، در کنار انرژی‌های مثبت خیلی زخم‌زبان خوردیم.
این گوینده رادیو بیان کرد: طی این دوران تجربه‌های زیادی کسب کردم و با وجود اینکه حق الزحمه بالایی نداشتیم، اما کارم را با وجود سختی‌هایی که دارد،بسیار دوست داشتم و برای ارتقا و پیشرفت آن تلاش کردم.
وی افزود: امروز وقتی به گذشته می‌اندیشم، هم خوشحالم و هم ناراحت؛ چرا که موفق شدم حاصل ٣٠ سال دست نوشت‌های روایت گونه‌ام در رابطه با رسانه و تجربه‌های کاری در مراکز بندرعباس، اراک، تهران و قزوین و شکل گیری صداوسیمای قزوین را در قالب کتابی تحت نام (یک دهه با رادیو قزوین ) گرد آوری کنم، اگرچه متاسفانه تا به امروز چاپ نشده است.
توکل گفت: ناراحتم، به این دلیل که از خودم می‌پرسم چرا دیگر قائم مقام‌ها، معاونین و مدیران و همکارانم در صدا، سیما و خبر در مرکز قزوین قلم بدست نگرفتند تا وقایع و فراز و فرودها وتجربه‌های خود را بنویسند تا برای نسل حال و آینده به یادگار بماند؟
این پیشکسوت و صدا و سیمای قزوین با بیان اینکه وقایع نگاری در ادبیات ما ریشه قدیمی دارد، اما در سیستم اداری بیشتر آمارگرایی مرسوم است ، خاطر نشان کرد: امید است بعد از تلنگر من دوستان و همکاران خوش ذوق با قلم، قدم و یا دمی پیش از آنکه دیر شود یادگاری از خود بجای گذارند.
رادیو قزوین از گذشته تا به حال
توکل در خصوص پیشینه رادیو در قزوین بیان کرد: اولین فعالیت رادیو قزوین به سال‌های ۱۳۴۷ و۱۳۴۸ باز می‌گردد، این رادیو با عنوان ( پیکار با بی‌سوادی) توسط ارتش وقت با نصب فرستنده در دبیرستان توحید ( شاهدخت سابق) راه اندازی شد و بعد از دو سال فعالیت برچیده شد.
وی ادامه داد: این رادیو روزانه دو ساعت برنامه پخش می‌کرد و از صحبت‌های شخصیت‌های اهل مطالعه و متدین شهر از جمله مرحوم حاج سید حسین حاج سید جوادی، مرحوم محمد تقی نوروزی از دبیران و فرهنگیان متدین شهر و مرحوم حاج آقا شهاب از روحانیون و منبری‌های نامدار شهر استفاده می‌شد.
گوینده رادیو قزوین گفت: رادیو قزوین در ابتدای راه اندازی با ۲۰۰ ساعت برنامه روزانه دو ساعت تولید و پنج ساعت پخش کار را شروع کرد که در ابتدا سه تا چهار عنوان برنامه بیشتر نداشت؛ برنامه صبحگاهی آن به نام «صبح و زندگی» از ساعت ۷ تا ۸ صبح به شکل زنده پخش می‌شد.
وی عنوان کرد: مطالب موضوعی برنامه هر روز توسط نویسندگان رادیو اراک تهیه و از طریق نمابر به رادیو قزوین ارسال می‌شد، خانم مسعودنیا که منشی مدیرکل بود، بعد از دریافت مطالب آن را در اختیار همکاران قرار می‌داد تا پس از بازنویسی در اختیار گوینده برنامه قرار گیرد که این روند بعدا با جذب نویسندگان مجرب توسط عوامل رادیو قزوین انجام شد.
توکل با اشاره به برنامه عارفانه دیگر برنامه‌های رادیو قزوین در ابتدای شکل‌گیری گفت: هر روز صبح برنامه ارتباط مستقیم مردم با مسئولان اجرا می‌شد که با توجه به این در سال ۱۳۷۵ بعد از استان شدن قزوین ادارات کل یکی پس از دیگری شکل گرفت؛ صداوسیمای قزوین پل ارتباطی شد تا مردم از طریق برنامه‌ها بتوانند بدون واسطه نظرات و پیشنهادات خود را مطرح کنند.
وی افزود: مدتی گویندگی برنامه را خودم انجام دادم تا اینکه آقای محمدرضا جباری به دلیل تسلط روی مسایل اجتماعی و سیاسی استان اجرای برنامه زنده را برعهده گرفت.
این پیشکسوت رادیو و تلویزیون خاطرنشان کرد: در ادامه خانم‌ها مرادی و خواجه‌وند نیز به جمع گویندگان برنامه اضافه شده تا اینکه به دلیل اهمیت برنامه و جدا شدن خانم سیما غیاثوند از واحد خبر، ایشان چندین سال گوینده و طراح سوالات این برنامه شد، خانم غیاثوند بسیار خوب و مسلط اجرا می‌کرد وبرای تهیه سوالات ساعت‌ها و روزها تحقیق می‌کرد.
تجربه اولین کار کودک در رادیو قزوین
وی با اشاره به اینکه کار برای کودک کردن در رادیو بسیار مشکل است، اظهار کرد: کار برای کودک ذهنی خلاق می‌خواهد، رنگ ، ریتم و موسیقی نقش موثری در جلب آنها دارد که در رادیو این امکانوجود ندارد، برای پر کردن این خلا لازم بود که برنامه در رادیو قزوین ویژه کودکان تولید و پخش شود که اولین برنامه سال ۱۳۷۸ با عنوان لبخند بزن کوچولو شروع شد
توکل یادآور شد: این برنامه تهیه‌کنندگی شهناز خواجه‌وند به مدت ۱۵ دقیقه تولید و روزها ساعت ۱۰ صبح پخش می‌شد، حسین عابدی هنرمند خوب رادیو نویسنده و بازیگر، آمنه پاکدامن گوینده و نویسنده برنامه و زینب شیخلری به عنوان گزارشگر این برنامه کار در رادیو را شروع کرد.
وی با بیان اینکه کوچکترین عضو رادیو قزوین در آن زمان غزل سلیمانیه بود، خاطرنشان کرد: اکرم السادات میری، زهره تقی‌پور، مهشید حسنی، نگار عابدی و رزیتا قجربیگی از دیگر همکاران رادیو قزوین در سال‌های ابتدایی بودند.
توکل با اشاره به طرح رادیویی هزار ختم قرآن در رادیو قزوین برای زلزله بم در سال 1382 گفت: کشور ایران جز مناطق زلزله خیز جهان است که در سال‌های متمادی شاهد فاجعه دلخراش زلزله در کشور بوده‌ایم، یک روز بعد از حادثه غم انگیز زلزله بم در ۵ دی ماه ۱۳۸۲ حجه السلام صفی‌خانی امام جماعت وقت صداوسیما که کارشناس مذهبی برنامه‌های رادیو نیز بود پیشنهاد ختم قرآن را به بنده داد.
وی افزود: پس از چذیرفتن طرح در اولین دقایق پخش تیزر سیل تلفن‌ها به رادیو قزوین شروع شد، روز بعد موضوع را با رادیو کرمان و سپس اداره کل صدای استان‌ها در میان گذاشتم، آنها خیلی استقبال کردند و قرار شد، شماره تلفن رادیو قزوین را در سطح کشور اعلام کنند.
جای خالی لهجه قزوینی در برنامه‌های رادیویی
این گوینده رادیو در خصوص اولین برنامه طنز رادیو قزوین بیان کرد: به کارگیری عنصر طنز در برنامه‌های رادیو قزوین و بهره‌گیری از لهجه قزوینی به دلیل اینکه در گذشته در برنامه‌های شبکه سراسری از آن نادرست استفاده شده بود واکنش های زیادی را دربر داشت.
وی افزود: جای خالی لهجه محلی در برنامه‌های رادیویی و نداشتن موسیقی محلی در استان قزوین و در جشنواره‌ها و کمیته‌های ارزیابی داخل و خارج از صداوسیما بسیار مشهود بود و این کمبود همواره عوامل برنامه ساز را از کسب امتیاز لازم محروم می‌کرد.
توکل گفت: برای احقاق حقوق رادیو و عرضه الگوی درست از کاربرد صحیح لهجه در برنامه‌ها و برخورداری از این عامل رشد و تعالی، طرح استفاده از لهجه قزوینی در برنامه‌ها مطرح شد و در سال 83 تصویب شد و هر روز این برنامه این برنامه به تهیه‌کنندگی مهدی مدرسی و بازیگری سیدعلی علوی و حسین عابدی از ساعت ۱۷ تا ۱۹ به صورت زنده پخش می‌شد.
وی افزود: خلق شخصیت جذاب عمو رحیم با پیشینه فرهنگی بومی و محلی و دوست داشتنی از موفقیت‌های این برنامه بود، گزارشگران برنامه اسماعیل محمدبیگی و علیرضا شایسته بودند که به لحاظ حال و هوای طنز برنامه به آنها اسمال داداشی و شایسته سالاری می‌گفتند، در سال‌های بعد این برنامه با نام دیماج با همین تیم برنامه ساز ادامه یافت.
پخش سرود از رادیو قزوین جان جوانی را نجات داد
گوینده رادیو قزوین با بیان خاطره‌ای تصریح کرد: در رادیو قزوین یکی از قسمت‌هایی که خیلی مورد توجه مردم قرار گرفته است، پخش سرود و ترانه‌های درخواستی است که شنوندگان از طریق تلفن و اخیرا سامانه پیامکی به ارتباطات برنامه اعلام می‌کنند و تهیه‌کننده در فواصل برنامه آن سرود و یا ترانه را پخش می‌کند .
وی افزود: در سال ۱۳۸۴ روز چهارشنبه اوایل آذر ماه همان همزمان با میلاد امام رضا(ع) حال و هوای برنامه «صدای زندگی» که به تهیه کنندگی خانم خواجه‌وند و گویندگی خانم غیاثوند هر روز هفته از شبکه استان صدای مر کز قزوین پخش می‌شد با روزهای دیگر فرق داشت .
توکل خاطرنشان کرد: در فواصل برنامه جوانی به نام عسگری با برنامه تماس گرفته و در خواست پخش سرود حس غریب با صدای علی لهراسبی را می‌کند، تهیه کننده برنامه به دلیل زیاد بودن ایتم‌ها فرصت پخش سرود مورد نظر را پیدا نمی‌کند و مجددا روز پنجشنبه صدای جوان برای درخواست سرود پخش می‌شود.
وی ادامه داد: گویا این جوان در یکی از پادگان‌های قزوین مشغول گذران خدمت سربازی بوده که از قضا مادر او نیز از شنوندگان همیشگی رادیو بوده است که وقتی صدای فرزندش را از رادیو می‌شنود فوری به پادگان محل خدمت جوان زنگ می‌زند.
این هنرمند قزوینی گفت: چون او به حمام رفته بوده به هم خدمتی‌های فرزندش می‌گوید: به عسگری بگویید رادیو قزوین الان سرود درخواستی تو را پخش می‌کند، گوش کن... دوستش برای رساندن پیغام مادر به سمت حمام رفته و به درب می‌کوبد، اما هرچه در می زند صدایی نمی‌آید به ناچار به همراه دیگر دوستان درب حمام را می‌شکنند.
وی ادامه داد: در یک لحظه با پیکر نیمه جان دوست شان روبرو می‌شوند که در میان بخار آب کف حمام افتاده است، فوری او را به بیمارستان منتقل می‌کنند تا تحت مراقبت‌های ویژه قرار گیرد، چند ساعت بعد مادر سرباز عسگری از روی کنجکاوی با پادگان محل خدمت فرزندش تماس گرفته و متاسفانه در جریان آن خبر بد قرار می‌گیرد.
توکل یادآور شد: چند روز بعد مادر همین سرباز در حالی که به شدت گریه می‌کرده است، با رادیو قزوین تماس گرفته و به ارتباطات برنامه «صدای زندگی» خانم شهنواز ماجرا را تعریف می‌کند،.او اشاره می کند که اگر پخش آن سرود از رادیو قزوین نبود، من امروز باید مراسم هفتم پسرم را برگزار می‌کردم.
رادیو قزوین و عشق به امام زمان (عج)
وی اظهار کرد: از ابتدای شکل‌گیری رادیو قزوین، همیشه در نیمه شعبان حال و هوای برنامه‌ها بسیار جذاب و دلنشین می‌شد، روزی یکی از همکاران رادیو (خانم خواجه وند) در حالی که اشک در چشمانش حلقه بسته بود نزد من آمد و ماجرایی را تعریف کرد .بسیار تاثیرگذار بود و همین اتفاق خود سرآغاز تحولی ارزشمند و معنوی در روند برنامه‌سازی رادیو قزوین شد .
این پیشکسوت رادیو قزوین بیان کرد: کم کم مقدمات تولید برنامه برای حضرت ولی عصر (عج) از رادیو و پخش آن در عصر‌های جمعه فراهم شد، از سال ۱۳۸۵ اولین برنامه امام زمانی رادیو قزوین با عنوان «در انتظار آفتاب » طلوع کرد و در سال‌های بعد نیز این روند ادامه داشت و برنامه «امیر مهر» با همین حال و هوا شکل گرفت.
توکل تاکید کرد: نکته مهم و قابل توجه تولید و پخش این برنامه‌ها در آن سال‌ها این بود که عوامل برنامه‌ساز رادیو قزوین اعم از گوینده، گزارشگر، نویسنده و تهیه‌کننده و... همه با عشق در این برنامه‌ها حضور داشتند و در هر بخشی که فعالیت می‌کردند با نذر و خلوص نیت آن را اجرا می‌کردند و بابت آن هیچگونه حق الزحمه‌ای دریافت نمی‌کردند.
وی افزود: تمام خواسته آنها از خداوند این بوده و هست که آرزو داریم روزی فرا برسد که ما از طریق همین رادیو لحظه زیبای ظهور آقا امام زمام(عج) را به گوش همگان برسانیم.
گوینده و مدیرتولید صدای قزوین بیان کرد: در سال‌های بعد ضمن جذب نیروهای کارآمد و راه‌اندازی شبکه استانی صدا تعداد و ساعات پخش برنامه‌ها افزایش یافت تا اینکه امروز ٢٤ ساعته شده است.
وی تاکید کرد: رادیو قزوین اولین شبکه استانی دیجیتال کشور بود که توانست تولید و پخش برنامه‌ها را از آنالوگ به دیجیتال تغییر دهد و این کار بزرگی بود که به همت حسین صابری مقدم دومین مدیرکل صداوسیما قزوین و همکاران فنی و انفورماتیک و آرشیو انجام شد .
این هنرمند قزوینی ادامه داد: توجه به تقویت برنامه‌های بومی و محلی بویژه استفاده درست و منطقی از لهجه شیرین قزوینی از اولویت‌های رادیو بوده و هست
توکل در پایان گفت: امروز به کارگیری درست از لهجه قزوینی در برخی برنامه‌های تولیدی و تولید و پخش برنامه‌های زنده در مناسبت‌های مختلف از جمله اقداماتی است که بر جذابیت رادیو قزوین و جذب مخاطب اثر گذاشته است.
انتهای خبر/2001
دیدگاه ها