دکتر نسرین تنکابنی در گفتوگو با خبرنگار سلامت صبح قزوین؛ با اشاره به بیماری دیابت اظهار کرد: در نتیجه ابتلا به بیماری دیابت یا قند در سوخت و ساز بدن فرد اختلال ایجاد میشود.
وی افزود: دیابت در واقع جزء بیماریهای متابولیک به شمار میآید چون قند خون نمیتواند وارد سلولها شود در نتیجه قند خون بالا میرود.
رئیس گروه پیشگیری و کنترل بیماریهای غیرواگیر استان قزوین تصریح کرد: بدن انسان دارای هورمونی با نام انسولین است که موجب میشود قند وارد سلولها شود، حال اگر انسولین بدن به میزان کافی تولید نشود یا نتواند عملکردش را به خوبی انجام دهد قند وارد سلولها نمیشود لذا باعث افزایش قند خون شده که به آن بیماری دیابت گفته میشود.
وی با اشاره به انواع بیماری دیابت گفت: دیابت دارای سه نوع است، در دیابت نوع یک یا وابسته به انسولین که معمولا مبتلایان این نوع از دیابت، کودکان و نوجوانان هستند، لوزالمعده نمیتواند انسولین تولید کند لذا باعث بالا رفتن قند خون میشود.
*دیابت نوع دو، شایعترین نوع دیابت است
تنکابنی بیان کرد: دیابت نوع دو که شایعترین نوع دیابت است اغلب افراد بالای ۳۰ سال به آن مبتلا میشوند که متاسفانه سن ابتلا به بیماری دیابت در حال کاهش است.
وی اضافه کرد: در دیابت نوع دو افراد نسبت به انسولین مقاوم هستند یا اینکه کمبود نسبی در میزان انسولین دارند بنابراین در طول زندگی خود معمولا نیاز به انسولین تزریقی ندارند و با استفاده از رژیم غذایی و دارو، بیماری آنان کنترل میشود.
رئیس گروه پیشگیری و کنترل بیماریهای غیرواگیر استان قزوین گفت: معمولا دیابت نوع دوم در افراد چاق مشاهده میشود یا اینکه اگر فرد طبق معیار تعیین شده چاق نباشند چاقی شکمی دارد.
وی بیان کرد: دیابت نوع سوم نیز دیابت نوع بارداری نام دارد که خانمهای باردار در طول دوران بارداری و معمولا بعد ماه پنجم بارداری به این نوع از دیابت مبتلا میشوند که باید کنترل شود و معمولا با ختم بارداری فرد بهبود پیدا میکند.
تنکابنی تصریح کرد: نکته حائز اهمیت در دیابت نوع بارداری این است که احتمال اینکه در آینده آنان دچار دیابت شوند بیشتر است؛ از این رو باید بیشتر از خود مراقبت کنند.
وی بیان کرد: برای تشخیص بیماری دیابت بهترین راه، اندازهگیری میزان قند خون ناشتا است که بعد از ناشتایی حداقل ۸ ساعته و نهایت ۱۲ ساعته میزان قند خون فرد اندازه گیری میشود.
*بهترین روش تشخیص بیماری دیابت، اندازهگیری قند خون ناشتا است
این مقام مسئول عنوان کرد: اگر میزان قند خون فرد، دو نوبت بیش از ۱۲۶ باشد تشخیص بیماری دیابت داده میشود؛ همچنین میتوان قند خون را دو ساعت پس از مصرف ۷۵گرم گلوکز اندازه گرفت ضمن اینکه هر زمانی قند خون فردی را اندازه بگیریم بیشتر از ۲۰۰ میلیگرم در دسیلیتر بوده و با علائم بالینی همراه باشد ما میتوانیم تشخیص دیابت دهیم.
وی عنوان کرد: علائم دیابت نوع یک و دو تقریبا مشترک بوده و بیشترین علامت پرخوری و پرنوشی و به دنبال آن پر ادراری است؛ ضمن اینکه افراد دیابتی ممکن است به شدت دچار کاهش وزن شوند که این مورد بیشتر در بین افراد مبتلا به دیابت نوع یک مشاهده میشود.
تنکابنی بیان کرد: در صورت تشخیص دیرهنگام، افراد دیابتی دچار تاری دید شده و اگر زخمی در بدن آنان ایجاد شود دیر التیام پیدا میکند به طوریکه حتی در مواردی فرد دچار کما میشود.
وی اضافه کرد: اگر قند خون افراد دیر تشخیص داده شود یا اینکه به خوب کنترل نشود آنان مستعد ابتلا به برخی عفونتها از جمله عفونت قارچی خواهند شد.
*افراد بالای ۳۰سال با اضافه وزن یا چاقی، مستعد ابتلا به دیابت هستند
رئیس گروه پیشگیری و کنترل بیماریهای غیرواگیر استان قزوین گفت: افراد بالای ۳۰ سال با اضافه وزن یا چاقی، مستعد ابتلا به دیابت هستند؛ همچنین افرادی که پدر و مادر و خواهر و برادر آنان سابقه ابتلا به دیابت دارند جزو افراد در معرض خطر محسوب میشوند.
وی عنوان کرد: افراد دچار بیماری فشار خون بالا نیز میتوانند مستعد ابتلا به دیابت باشند؛ همچنین خانمهایی که دو بار سابقه سقط جنین بدون علت مشخص داشته باشند یا اینکه سابقه مرده زایی یا سابقه تولد نوزاد با وزن بیش از ۴ کیلوگرم دارند در معرض ابتلا به دیابت هستند.
تنکابنی ادامه داد: خانمهایی که در دوران بارداری قبلی خود سابقه دیابت حاملگی دارند هم افراد در معرض خطر محسوب میشوند؛ همچنین بانوان باردار در هر سنی باشند مستعد ابتلا به دیابت بارداری هستند.
وی با اشاره به دیابت نوع بارداری گفت: برخی از خانمهای باردار در هفته ۲۶ تا ۲۸، دچار افزایش قند خون میشوند که به این افراد در گام نخست رژیم غذایی توصیه میشود که در مواردی بانوان نیاز به تزریق انسولین پیدا میکنند.
رئیس گروه پیشگیری و کنترل بیماریهای غیرواگیر استان قزوین بیان کرد: تزریق انسولین در بانوان باردار دلیل بر این نیست که تا پایان عمرشان نیاز به انسولین داشته باشند زیرا معمولا با پایان بارداری و تولد نوزاد، قند خون آنان به حالت طبیعی برمی گردد.
*پیشگیری از عوارض دیابت با کنترل قند خون و استفاده درست از داروها
وی اضافه کرد: بانوان مبتلا به دیابت نوع بارداری باید قند خون خود را کنترل کنند و شش هفته پس از بارداری هم مجدد معاینه و ارزیابی شوند تا با اقدامات کنترلی به حالت طبیعی برگردند اما مواردی هم ممکن است در آینده دچار دیابت شوند به ویژه اگر جزو افراد در معرض خطر باشند که توصیه میشود مرتب قند خون آنان چک شود و به توصیههای پیشگیرانه اهمیت دهند.
تنکابنی تصریح کرد: عوارض بیماری دیابت به دو دسته عوارض زودرس و دیررس تقسیم میشود. در عوارض زودرس ممکن است قند خون فرد کاهش پیدا کند و دچار علائمی نظیر ضعف و گرسنگی، رنگ پریدگی، عرق سرد، تپش قلب و سرگیجه و در نهایت خواب آلودگی و بیهوشی شود که این علائم ممکن است به دلیل مصرف زیاد دارو یا مصرف کم موادغذایی باشد.
وی ادامه داد: عوارض دیررس معمولا چند سال پس از ابتلا به دیابت رخ میدهد به طوریکه چشمها درگیر و فرد، مشکلات بینایی پیدا میکند همچنین کلیه دچار مشکل شده و چنانچه قند خون کنترل نشود میتواند منجر به دیالیز شود.
رئیس گروه پیشگیری و کنترل بیماریهای غیرواگیر استان قزوین گفت: این افراد مستعد ناراحتی قلبی هم هستند؛ همچنین بی حسی و گزگز دستها و پاها و عفونت زخم و قارچی از دیگر عوارض دیررس دیابت است؛ اما با کنترل مناسب قند خون و استفاده درست از داروها از عوارض بیماری دیابت پیشگیری میشود.
وی بیان کرد: عوارض درمان دیرهنگام دیابت عوارض دیررسی است که برای این افراد اتفاق میافتد و شامل مشکلات قلبی، بینایی، کلیه، قطعی عضو، گزگز دستها و پاها است.
*۸ و نیم درصد افراد بالای ۲۵ سال استان قزوین مبتلا به دیابت هستند
تنکابنی عنوان کرد: توصیه میشود افراد از سن بالای ۳۰ سال و چنانچه سابقه خانوادگی دارند از سنین کمتر، قند خون خود را اندازه گیری کنند و از بروز چاقی پیشگیری و از مصرف دخانیات خودداری کنند و اگر بیماری زمینهای دیگری همچون فشار خون دارند آن را هم درمان کنند تا دچار بیماری دیابت نشوند.
وی تصریح کرد: افراد سالم برای پیشگیری از بیماری باید مراقب بوده و پرخوری نداشته باشند و از همه مواد غذایی به میزان مورد نیاز استفاده کنند؛ همچنین میزان قند در موادغذایی را کاهش داده و چربی زیاد مصرف نکنند.
رئیس گروه پیشگیری و کنترل بیماریهای غیرواگیر استان قزوین ابراز کرد: همه باید میوه و سبزیجات به میزان مناسب یعنی ۴ تا ۵ وعده در روز مصرف و از غلات سبوس دار و حبوبات استفاده کرده؛ همچنین ورزش کنند تا دچار افزایش قند خون نشوند. به طور کلی باید مصرف شیرینی، نوشابههای قندی و فست فودها را کاهش دهیم.
وی بیان کرد: درمان دیابت بستگی به نوع آن دارد. در دیابت نوع دو که شایعترین است درمان اولیه با رژیم غذایی و استفاده از داروهای کنترل کننده قند خون خوراکی است و در مواردی که قند خون کنترل نشود از انسولین در کنار درمان خوراکی بستگی به تشخیص پزشک استفاده میشود.
تنکابنی بیان کرد: درمان دیابت نوع یک استفاده از انسولین است و در دیابت نوع بارداری هم متناسب با نظر پزشک از رژیم غذایی و در صورت عدم کنترل قند از انسولین استفاده میشود.
*استان قزوین رتبه ۲۲ کشوری را در بیماری دیابت دارد
وی عنوان کرد: براساس تحقیقات انجام شده ۸ و نیم درصد افراد بالای ۲۵ سال استان قزوین مبتلا به دیابت هستند و حدود ۴۰ هزار بیمار دیابتی در استان شناسایی شده و در مراکز خدمات جامع سلامت تحت مراقبت هستند و با انجام خطرسنجی و آزمایشات قند خون بقیه افراد را هم شناسایی خواهیم کرد.
رئیس گروه پیشگیری و کنترل بیماریهای غیرواگیر استان قزوین گفت: آحاد جامعه باید به سلامت خود اهمیت دهند، زیرا با انجام آزمایش قند خون ناشتا میتوان تشخیص داد که فرد مبتلا به دیابت است تا درمان در مراحل اولیه شروع و از پیشرفت بیماری و مبتلا شدن به عوارض آن پیشگیری شود.
وی تصریح کرد: براساس مطالعاتی که در سال ۹۵ انجام شده است استان قزوین رتبه ۲۲ کشوری را در بیماری دیابت دارد؛ هرچند رتبه بدی نیست اما داشتن حتی یک بیمار دیابتی هم مورد انتظار ما نیست و هدف ما این است که بیماران دیابتی را تحت پوشش قرار دهیم و از بروز موارد جدید جلوگیری کنیم.
تنکابنی ابراز کرد: پیش بینی میشود ۵۵ هزار نفر در استان قزوین مبتلا به دیابت باشند که از این تعداد ۴۰ هزار نفر یعنی حدود ۷۰ درصد شناسایی کردیم و در تلاش برای شناسایی سایر مبتلایان جهت درمان به موقع هستیم.
وی تصریح کرد: راههای پیشگیری از ابتلا به دیابت داشتن تغذیه صحیح و مناسب، پرهیز از پرخوری، محدود کردن مصرف قند و چربی، شربتها و نوشابهها، استفاده کافی از میوه و سبزیجات، مصرف حبوبات، داشتن فعالیت بدنی مناسب و کنترل سایر بیماریها در بدن است.
رئیس گروه پیشگیری و کنترل بیماریهای غیرواگیر استان قزوین گفت: اگر فردی سابقه خانوادگی ابتلا به دیابت دارد باید زودتر برای انجام آزمایش قند خون مراجعه کند.
وی ادامه داد: اگر جواب آزمایش قند خون افراد بالای ۳۰ سال زیر ۱۰۰ باشد آن را طبیعی قلمداد کرده و بین ۱۰۰ تا ۱۲۵ پیشدیابت نامیده میشود و این افراد باید بیشتر دقت کنند تا میزان قند خون خود را به کمتر از ۱۰۰ برسانند و یک زندگی خوب و سالم داشته باشند.
بیماران دیابتی هیچ یک از وعدههای غذایی خود را حذف نکنند
تنکابنی ابراز کرد: توصیه میشود بیماران دیابتی هیچ یک از وعدههای غذایی خود را حذف نکنند به ویژه بیماران لاغر که از قرص یا انسولین استفاده میکنند و مصرف میوههای غیرشیرین و سبزیجات در وعدههای غذایی به میزان زیاد نباید فراموش شود.
وی عنوان کرد: برخی بیماران دیابتی به جای قند از خشکبارهایی همچون توت و کشمش و قیصی استفاده میکنند که باید در برنامه غذایی خود محدود کنند؛ همچنین مصرف میوههای شیرین مثل انگور، خربزه، خرما و توت را محدود کرده و از حبوبات در برنامه غذایی روزانه خود استفاده کنند.
*بیماران دیابتی مراقبت از پا را فراموش نکنند
تنکابنی تاکید کرد: بیماران دیابتی از نان سبوس دار استفاده کنند و قند و شکر و شیرینی مثل شکلات و گز و سوهان و آبنبات را مصرف نکنند؛ مواد نشاستهای مثل برنج، نان، سیب زمینی، ماکارونی، گندم و جو را به اندازه کافی مصرف کنند تا موجب افزایش وزن در آنها نشود.
وی عنوان کرد: مبتلایان به دیابت مصرف چربیها را کاهش دهند و غذاهای سرخ کردنی را محدود کنند و غذا را به صورت آب پز و کبابی میل کنند، گوشتهای کم چربی استفاده کنند و مصرف تخم مرغ، گوشتهای احشایی نظیر جگر، مغز، قلوه، کله پاچه را کمتر مصرف کنند.
رئیس گروه پیشگیری و کنترل بیماریهای غیرواگیر استان قزوین گفت: دیابتیها به جای خامه و کره و روغن جامد از روغنهای مایع و زیتون استفاده کنند و ورزش را فراموش نکنند تا زندگی خوبی داشته باشند.
وی تصریح کرد: بیماران دیابتی مراقبت از پا را فراموش نکنند زیرا احتمال آسیب دیدن به پا وجود دارد بنابراین مراقب باشند و کفش تنگ نپوشند، پابرهنه راه نروند و ناخنهای خود را کوتاه کنند. کفش راحت بپوشند و پاهای خود را روزانه از نظر قرمزی و زخم و تغییر رنگ و ترک خوردگی بررسی کنند.
تنکابنی در پایان گفت: افراد مبتلا به دیابت خیلی نزدیک لوازم گرم کننده همچون بخاری و شومینه نشوند چون افراد دیابتی در مراحل پیشرفته حس کاملی ندارند و ممکن است دچار سوختگی بدن، زخم و عوارض بعدی آن شوند.
انتهای پیام/۷۰۰۳
دیدگاه ها