به گزارش سرویس سیاسی
صبح قزوین ، ابزاری که روسایجمهور سابق آمریکا، برای تغییر رفتار کشورهای غیر همپیمان آمریکا به صورت محدود استفاده میکردند، تبدیل به اصلیترین اهرم فشار دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا علیه کشورها شده است. او برخلاف پیشینیان خود نهتنها از این ابزار به صورت محدود استفاده نکرده که در به کار بردن آن، هیچ تفاوتی بین دشمنان و همپیمانان آمریکا قائل نشده است. این بار و پس از اروپا، ترامپ ترکیه را هدف خود قرار داده است. او تعرفههای فولاد و آلومینیوم صادراتی ترکیه را دو برابر کرده؛ دو وزیر ترکیه را به بهانه بازداشت یک کشیش آمریکایی تحریم کرده تا ارزش لیر ترکیه در برابر دلار در یکسال گذشته بیش از 30 درصد کاهش داشته باشد.
در مقابل اما رجب طیب اردوغان حاضر به پذیرش درخواستهای آمریکا که فراتر از موضوعی همچون آزادی یک کشیش است، نشده و به جای آن از مردم ترکیه خواسته تا با تبدیل ارز به لیر و فروش طلاهایشان، نگذارند کشورشان در «جنگ اقتصادی» آمریکا بازنده باشد. این اقدامات آمریکا باعث شده تا ترکیه نیز به دنبال استفاده از پول ملی به جای دلار در تعاملات اقتصادی خود باشد.
تحریمهای ایران و روسیه نیز این دو کشور را به فکر استفاده از ارزهای دیگر به جای دلار انداخته است. یکی از اصلیترین محورهای سفر روز گذشته سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه به ترکیه نیز مربوط به گسترش روابط اقتصادی در شرایطی است که سایه جنگ تجاری میان واشنگتن و آنکارا اهمیت خاصی دارد.(1)
اردوغان: تسلیم نمیشویم
ترکیه بهعنوان یکی از اعضای ناتو که پس از آمریکا بیشترین تعداد نیرو را در اختیار پیمان آتلانتیک شمالی قرار داده و بهعنوان یکی از شرکای استراتژیک آمریکا در منطقه شناخته میشود، هیچگاه تصور چنین واکنشی را از سوی آمریکا نداشت. همین مساله نیز باعث شد رجب طیب اردوغان، رئیسجمهور ترکیه در یک سخنرانی در شهر ترابوزان ترکیه خطاب به آمریکا بپرسد که مگر ما شریک استراتژیک شما نبودیم؟ چرا این همکاری را خراب میکنید؟
روزنامه «حریت»، رجب طیب اردوغان، رئیسجمهور ترکیه در سخنانی در شهر ترابوزان اعلام کرد: «ما با کسانی که همکاری و اتحاد استراتژیک با یک کشور ۸۱ میلیونی را با روابط سازمانهای تروریستی جایگزین میکنند، خداحافظی میکنیم.»
وی ادامه داد: «آیا ما شریک استراتژیک شما نبودیم؟ اکنون چه اتفاقی افتاده است؟ چرا این همکاری را خراب میکنید؟»
اردوغان اضافه کرد: «ما بر اساس قوانین بینالمللی عمل خواهیم کرد. هیچکس، هیچدولتی و هیچآژانسی نمیتواند ترکیه و مردمش را تهدید کند.» وی در ادامه اظهاراتش همانطور که پیشتر نیز گفته بود، از تغییر شرکای اقتصادیاش و استفاده از ارزهای جدید خبر داد و گفت: «ترکیه به سمت بازارهای جدید، شرکا و ابزار مالی جایگزین خواهد رفت. اگر شما بخواهید از طریق دلار ما را تحت فشار قرار دهید ما به راههای دیگر روی خواهیم آورد.»
اردوغان افزود: «ما به کسی که جنگ علیه کل جهان از جمله کشور ما به راه انداخته است، پاسخ میدهیم.» او در ادامه اظهاراتش با اعلام تعرفه جدید دولت دونالد ترامپ علیه ترکیه بهعنوان «جنگ اقتصادی» گفت: «ما بازی شما را دیدیم و آن را به چالش خواهیم کشاند. هدف از فشار اخیر ترکیه محاصره این کشور در همه حوزهها از اقتصاد گرفته تا سیاست است. اما ما تسلیم نخواهیم شد و به تولید و افزایش صادراتمان ادامه خواهیم داد.»
با تحریم چیزی به دست نمیآورید
وزیر امور خارجه ترکیه اقدامات اخیر آمریکا را در تناقض با منافع امنیتی مشترک دانسته و تاکید کرد که واشنگتن با استفاده از تحریم، چیزی به دست نخواهد آورد. به گزارش «فارس»، «مولود چاووشاوغلو» طی سخنرانی در گردهمایی سفرای ترکیه در آنکارا، با اشاره به اینکه ترکیه اقدامات زیادی برای ترمیم روابط مخدوش با آمریکا انجام داده، گفت که واشنگتن اما در تناقض با مسائل امنیتی بنیادین در یک اتحاد استراتژیک عمل کرده است.
وی ضمن بیان اینکه آمریکا در فهم سیاستهای ترکیه دچار سردرگمی است، توضیح داد: «ایالات متحده سرگرم شده است. (آنها از خود میپرسند) باید مشکل با ترکیه را حل کنیم یا آن را تا زمان انتخابات نوامبر (میاندورهای کنگره) حفظ کنیم؟»
وزیر خارجه ترکیه تاکید کرد: «واشنگتن باید بفهمد که هیچ نتیجهای از طریق تحریمها و فشار به دست نخواهد آورد. ما برای مذاکره و توافق آماده هستیم ولی پذیرش تحمیل، خارج از بحث است.»
چاووشاوغلو تصریح کرد: «برای ما غیرممکن است که چنین تحریمها و تهدیدهایی را بپذیریم. انتظار ما از آمریکا این است که به دوستی سنتیمان و اتحاد در ناتو وفادار بماند.»
وی با اشاره به درخواستهای مکرر آنکارا از واشنگتن برای استرداد «فتحا... گولن» (واعظ و اپوزیسیون آمریکانشین) گفت که آنها هنوز هم به این درخواست بیاعتنایی میکنند ولی از ترکیه میخواهند که کشیش آنها را آزاد کند.
برخورد با اخلالگران بازار ارز
دادستانی ترکیه برای موفقیت در نبرد اقتصادی با آمریکا، دستورات ویژهای برای برخورد با اخلالگران بازار ارز و کسانی که با انتشار اخبار جعلی اقتصاد ترکیه را دستخوش تنش میکنند، صادر کرد. به نوشته روزنامه «حریّت» به نقل از
خبرگزاری «آناتولی» دادستانی استانبول و هیات نظارت مالی ترکیه به صورت جداگانه تحقیقات برای برخورد با «تهدیدکنندگان امنیت اقتصادی» را آغاز کردند.
در بیانیه دفتر دادستانی آمده است: «اجرای این تحقیقات طبق قانون جزایی، قانون بانکداری، مقررات انجمن بازار سرمایه و دیگر قوانین مرتبط است افرادی را که اقداماتی علیه امنیت اقتصادی انجام دادهاند هدف میگیرد.» دادستانی کل استانبول، این افراد را به انتشار اخبار کذب درباره کاهش بیسابقه ارزش لیر، حمله به اقتصاد ترکیه، برهم زدن آرامش و وحدت جامعه متهم کرده است.
تدابیر جدید بانک مرکزی ترکیه
علاوهبر سخنانی که رییسجمهوری ترکیه درباره وضعیت اقتصادی این کشور عنوان کرد، بانک مرکزی ترکیه هم دیروز دوشنبه طی اطلاعیهای اعلام کرد که به منظور حمایت از ثبات مالی و حفظ عملکرد کارآمد بازارها تدابیر جدیدی اتخاذ کرده است.
بر اساس این اطلاعیه، در طول شبانهروز تمام نقدینگی مورد نیاز بانکها، در چارچوب امکانات موجود تأمین خواهد شد.
بر اساس تغییرات صورت گرفته٬ نقدینگی شامل؛ 10میلیارد لیر ترکیه، 6میلیارد دلار و همچنین طلا به ارزش 3میلیارد دلار به سیستم مالی کشور تزریق خواهد شد. همچنین وثیقه ارزی مبادلات لیر ترکیه از 2/7 میلیارد به 20میلیارد یورو افزایش یافت. در تدابیر اتخاذ شده، بانکها قادر خواهند بود تا از امکانات ذخیره ارزی علاوهبر سپردههای یک هفتهای، در سپردههای یک ماهه نیز استفاده کنند. در صورت لزوم، محدودیت50 میلیارد دلاری که بانکها میتوانند برای خرید ذخیره ارزهای خارجی استفاده کنند، میتواند افزایش یابد و ممکن است شرایط استفاده نیز بهبود یابد.
حمایت منطقهای از لیر ترکیه/ مردم لبنان و قطر: دلارهای خود را به لیر تبدیل میکنیم
لبنان پس از قطر بهعنوان دومین کشور عربی، کمپین حمایت از لیر ترکیه به راه انداخت. «دلارهای خود را به لیر تبدیل کنیم و اوراق قرضه ترکیه بخریم» عنوان کمپینی است که از دیروز در رسانهها و شبکه های لبنانی در حمایت از لیر ترکیه ترند و بازنشر میشود.
در این کمپین بر حمایت از اقتصاد ترکیه و شکلگیری انقلاب اقتصادی تاکید شده است که رهبران ظالم آمریکایی با راه انداختن جنگ اقتصادی قصد دارند به مردم این کشورها دشمنی ورزند و همیشه آنها را محتاج و نیازمند به خود نگه دارند.
«سردار چم» رییس آژانس همکاری و هماهنگی ترکیه «تیکا» یکی از کاربران لبنانی است که در حساب توییتری خود از آغاز کمپینهای حمایت از لیر ترک در بیروت خبر داد.
علاوهبر این مردم دیگر شهرهای لبنان همچون «صیدا» در کمپین همبستگی با اقتصاد ترکیه همراه شدند.«سوها معروف» یکی از این کاربران لبنانی است که در حاشیه مراسم معرفی تجارب و دستاوردهای شرکت تیکا در سال2018 میلادی، کمپینی بهنام «دلارهای خود را به لیر تبدیل کنیم و اوراق قرضه ترکیه بخریم» را در شهر صیدا آغاز کرد.البته در روزهای گذشته هم قطریها در حمایت از لیر ترکیه کمپینهای حمایتی در این خصوص راه انداختند و بر خرید اوراق قرضه ترکیه تاکید کردند.
اعلام حمایت پاکستان از لیر ترکیه
علاوهبر اینگونه حمایتهای مردمی و ایجاد کمپینهای حمایتی لبنانیها و قطریها از لیر ترکیه دیروز، وزارت امور خارجه پاکستان هم با انتشار بیانیهای ضمن انتقاد از اعمال تحریمهای آمریکا علیه ترکیه حمایت اسلامآباد را از سیاستهای آنکارا اعلام کرد.
در بخشی از این بیانیه آمده است: پاکستان از نقش ترکیه در تلاش برای برقراری صلح و ثبات در منطقه قدردانی میکند. درعینحال ترکیه موتور محرکه اقتصاد جهانی است. مردم و دولت پاکستان بار دیگر بر حمایت خود از سیاستهای ترکیه تاکید میکنند.
در سایه فروپاشی شدید ارزش لیره ترکیه در مقابل دلار، گفته میشود «رجب طیب اردوغان» رییسجمهوری ترکیه به موضع خود پایبند است و راهکارهایی برای این منظور در نظر گرفته است.
رجب طیب اردوغان، رییسجمهوری ترکیه در یک سخنرانی خطاب به مردم ترکیه گفت: کسانی که دلار، یورو و طلا در خانه دارند، آن را به بانکها آورده و به لیر تبدیل کرده و در این مبارزه ملی مشارکت کنند. وی همچنین پس از اقامه نماز جمعه اخیر ترکیه، گفت: در جنگ اقتصادی گزینههای زیادی از جمله ایران، روسیه، چین، برخی کشورهای اروپایی و دیگر کشورها را مدنظر داریم و در این مسیر راه زیادی را طی کردهایم.
رییسجمهوری ترکیه با بیان این که آماده مواجهه با هر سناریوی منفی هستیم، افزود: کسانی که از افزایش نرخ ارز، بهره بانکی و تهدیدات خارجی راضی هستند، بیهوده خوشحال نباشند. لابیهای بهره بانکی، بیهوده امیدوار نباشند چرا که نمیتوانند از حق ملت ترکیه سوءاستفاده کرده و آنها را شکست دهند.وی با بیان اینکه ترکیه بر اساس دادههای اقتصاد کلان، قدرت تولید، اشتغال و سیستم بانکی کوچکترین مشکلی ندارد، گفت: با این وجود در معرض موج بیثباتی مالی قرار گرفتهایم و بدون تردید، دلایل این حملات فراتر از یک اختلاف نظر ساده است.(2)
*جهان عرب بدتر از ترکیه است
«حمد بن جاسم آل ثانی» نخستوزیر سابق قطر به عربهایی که از اوضاع نابسامان اقتصادی ترکیه احساس خوشحالی میکنند، متذکر شد که وضعیت کشورهای آنها بسیار بدتر است. آلثانی در صفحه توئیتر خود خطاب به این افراد نوشت: «کسانی که از اوضاع اقتصادی در ترکیه خوشحالی میکنند، فراموش نکنند که وضعیت کشورهایشان بدتر است، منظورم همان جهان عرب است، متأسفانه ما درباره حوادثی که هیچ نقشی در آن نداریم اظهارنظر میکنیم، به معارضان ترکیه نگاه کنید که با وجود همه اختلافات به زیر پرچم دولت منتخب درآمدهاند تا از وضعیت کنونی عبور کنند.» وی ابراز اطمینان کرد که ترکیه با قدرت از این وضعیت خارج خواهد شد اگرچه مدتی زمان لازم است و به اراده و عمل نیاز دارد.
نخستوزیر سابق قطر افزود: «ممکن است ما با برخی سیاستهای ترکیه مخالف باشیم، اما ترکیه یک کشور مسلمان و نزدیک به ما است و شایسته این خصومت بدون دلیل و توجیه نیست.» آل ثانی در پایان با اشاره به اینکه ما در جهان عربی عجیب و غریب هستیم، نوشت: «به یاد حاکمان اندلس افتادم زمانی که از اسپانیاییها علیه یکدیگر کمک میگرفتند و در نهایت نیز دیدید که چی شد. به یاد داشته باشید که ترکیه عضو مهم ناتو و شریک مهم امریکا و اروپا است و در آن صورت شیوه حل این بحران را خواهید یافت و کسانی که دلشان را به سقوط ترکیه خوش کردهاند، در آینده شکست خواهند خورد.»(3)
واهمه آمریکا از اتحاد مثلثی روسیه، ترکیه و ایران
از سویی دیگر؛ روزنامه الکترونیکی النشره لبنان با اشاره به سقوط لیر ترکیه در گزارشی به قلم «عباس ظاهر» عنوان کرد: آمریکا با اجرای اینگونه سیاستهای اقتصادی و برنامههایی که برای شکست ایران یا ترکیه در پیش دارد نمیتواند به نتیجهای دست یابد. اگر روبل روسیه، لیر ترکیه و ریال ایران با همدیگر متحد شوند ناتوانی آمریکا بیشتر مشهود خواهد شد. تحریمها و جنگ اقتصادیای که کاخ سفید با کشورهای چین، کرهشمالی، ایران، ترکیه و روسیه به راه انداخته به نتیجهای نمیرسد چرا که اگر این کشورها متحد شوند هم تحریمها بینتیجه خواهد شد وهم ارزش دلار کاهش مییابد و شاهد سقوط آن خواهیم شد.
دولت «دونالد ترامپ» رییسجمهوری آمریکا، در واکنش به بازداشت «اندرو برانسون» کشیش آمریکایی در ترکیه، تحریمهای شدیدی را علیه آنکارا وضع کرده است؛ بهگونهای که طی روزهای اخیر ارزش پول ملی این کشور تا حدود یکسوم کاهش یافته است. علاوهبر این بروز تنش در ازمیر و اقدام متقابل دو کشور در تحریم وزرای کشور و دادگستری همدیگر، نگرانیهایی در بازارهای مالی و پولی ترکیه ایجاد کرده است.
دیروز دوشنبه هر دلار آمریکا در بازار ترکیه به قیمت 27/5 لیر به فروش میرسید.همچنین هر یورو که روز گذشته در بازار ترکیه به قیمت 31/6لیر فروخته میشد، به قیمت 76/6 لیر معامله شد. اوایل سال جاری میلادی، قیمت هر دلار 75/3لیر در بازار ترکیه معامله میشد که به بهای بیسابقه 9/5لیر رسید و با افت ارزش 57درصدی ارزش لیر در برابر دلار، رکورد جدیدی در بازار پولی ترکیه ثبت شد.
چرا ترکیه تحریم شد؟
در همین حال، ضیا یلماز، کارشناس مسائل ترکیه طی یادداشتی نوشته است: افزایش ناگهانی تنش بین آمریکا و ترکیه، محدود به تنها یک اقدام دولت اردوغان نیست و سلسله عللی باعث شده واشنگتن یک جنگ مالی و تحریمی را علیه آنکارا آغاز کند. پیش از تشریح علل این اقدام آمریکاییها باید توضیح مختصری درباره روابط دو کشور ارائه داد. نزدیک به 70 سال است که ترکیه متحد آمریکا و زیر سلطه این کشور است.
رابطه دو کشور بهگونهای بود که آمریکاییها دستور میدادند و اگر دولتها اجرا نمیکردند، کودتا اجرا میکردند.جیمی کارتر، رئیسجمهور آمریکا در کتاب خاطراتش اشاره کرده که دولت ترکیه به دستورات آمریکا توجه نکرد و به نیروهایمان دستور دادیم کودتا کنند. آمریکاییها به دستور دادن عادت دارند، اما با روی کار آمدن اردوغان در ترکیه، سیاستهای آنکارا در برابر واشنگتن کمی تغییر کرد. برهمین اساس هم بعد از اشغال خاک سوریه، بین ترکیه و آمریکا برای تقسیم غنایم و اینکه آمریکا نمیخواست به توقعات ترکیه پاسخ مثبت دهد، اختلافاتی پیش آمد و ترکیه بهطور تدریجی از آمریکا دور شد.
در سفر معاون وزیر خزانهداری آمریکا به ترکیه، وی در دیدار با اعضای اتاق بازرگانی ترکیه اعلام کرد باید بین آمریکا و ایران، یکی را انتخاب کند. او میخواست بگوید که ما دستور میدهیم هر کس با ایران روابط اقتصادیاش را ادامه بدهد، از سوی آمریکا جریمه میشود. دولتمردان ترکیه هم البته به این درخواست آمریکا پاسخ مثبت ندادند و اعلام کردند که با تحریمهای آمریکا علیه تهران، همراهی نمیکنیم. ترکیه در جلسه سران بریکس در آفریقای جنوبی شرکت و اعلام کرد میخواهد عضو این سازمان شود. بریکس قدرت بالقوهای است که در آینده در مقابل سلطه آمریکا قد علم خواهد کرد.
آمریکا از ترکیه بهعنوان متحدش انتظار نداشت چنین اقدامی را صورت بدهد. اقدام دیگر در رابطه با همکاری با ایران و عراق در به رسمیت شناخته نشدن استقلال کردستان در شمال عراق بود. این سیاست یک ضربه به سیاستهای آمریکا بود. شرکت در روند آستانه با حضور ایران و روسیه، پشت کردن آشکار ترکیه به متحدان غربیاش بود. این برای اولینبار بعد از 200 سال اخیر بود که کشورهای منطقه توانستند در رابطه با سرنوشت منطقه صحبت کنند.
خرید هواپیمای اس 400 از روسیه برای آمریکا بسیار سخت بود. از دیگر سو، ترکیه همکاریهای وسیعی را با چین آغاز کرده و با ایران نیز میخواهد تبادلات تجاری را با ارز ملی انجام دهد. برآیند کلی این اقدامات دولت ترکیه باعث شد تا آمریکا به این نتیجه برسد که برای بازگشت ترکیه به سمت آمریکا، باید این کشور را تحت فشار بگذارد و مجازات کند. آمریکا برای این اقدام نیاز به بهانه داشت که بازداشت یک کشیش، این بهانه را به دست واشنگتن داد.
سیستم اقتصادی ترکیه بهطور کامل به غرب (آمریکا و اروپا) وابسته است و حدود 70 درصد سهامداران بانکهای ترکیه، غربی هستند. این سهامداران هر زمانی که اراده کنند میتوانند با بازی با نرخ سود و انتقال ارز به خارج، در اقتصاد نقش بسزایی داشته باشند. بانکهای جهانی از نظر مالی تحت سلطه صهیونیستها هستند.
ترکیه باید در مقابل این موسسات مقاومت کند؛ از طرفی دنبال مذاکره است. اینکه دولتمردان ترکیه از یک طرف مقاومت میکنند و در پشت پرده مذاکرات وسیعی با غربیها دارند، به همین خاطر است اما آمریکاییها ظاهرا به این راحتی با ترکیه کنار نمیآیند. نتیجه این نبرد اقتصادی را اروپا میتواند رقم بزند زیرا مقصد 55 درصد صادرات ترکیه به اتحادیه اروپاست. اگر اتحادیه اروپا در این نبرد، کنار آمریکا قرار بگیرد، کار ترکیه سخت میشود. باید دید اروپا در کنار چه کسی قرار خواهد گرفت.
انتهای پیام/1404
منبع: جهان
دیدگاه ها