به گزارش خبرنگار اجتماعی
صبح قزوین ، سید علی هاشمیان، مدرس طب سنتی استان قزوین است که به واسطه برگزاری دوره جدید کلاس گیاهشناسی مصاحبهای با وی انجام دادیم.
آموزش طب سنتی در ایران براساس چه روالی است؟
چند کانال آموزشی برای آموزش طب سنتی در ایران وجود دارد که مهمترین آنها دانشگاه است، در دهه گذشته پس از 150 سال امر آموزش در حوزه اِحیای طب سنتی رسمیت پیدا کرد و با محوریت دو دانشگاه شهید بهشتی و دانشگاه شاهد در تهران کلاسهایی برای بازآموزی اطبا برگزار شد؛ پس از برگزاری این کلاسها اتفاق خوبی که رخ داد تبدیل شدن این دورهها از کلاسهای جنب دانشگاهی و حاشیهای به دوره رسمی در دانشگاههای کشور بود.
آیا به جز دانشگاه نهادهای دیگری نیز در امر آموزش طب سنتی مشغول هستند؟
در کنار این روال آموزشی ارگانهای موازی هم برای تدریس طب سنتی شکل گرفت زیرا تنها مسیر وارد شدن در دانشگاه طب ایرانی پزشک و داروساز بودن است؛ به واسطه جاذبه این رشته علاقمندان زیادی را به خود اختصاص داده بود بنابراین برای جبران این نقصان انجمنهای زیادی ایجاد شد.
اما برگزاری این کلاسها برای عموم شبیه شمشیر دو لبه میباشد، از یک سو برای بالا بردن سطح دانش افراد مفید است و از سوی دیگر خطرناک است به واسطه اینکه اشخاصی با گذراندن یک دوره ده روزه و کوتاه مدت این امر به آنها مشتبه میشود که پزشک شده اند و میتوانند به درمان بیماران بپردازند.
خطر دیگر این آموزشگاهها این است که افراد عادی که دارای خرده اطلاعاتی میشوند به تشویش دچار شده و به امراض آنها ناراحتی روانی نیز افزاوده میشود ترس از اینکه کدام غذا برای من مفید است و کدام خوراک مضر.
اما در کنار این انجمنهای آموزشی نهادهایی چون جهاد دانشگاهی و مراکز فنی و حرفه ای نظامند بوده و با برنامهریزی به آموزش دوره طب سنتی میپردازندو در حال حاضر تلاش ما در این دوره در جهاد دانشگاهی گفتن از نبایدهاست.
ما بحثی به نام طب اسلامی یا عربی نداریم بلکه طب ایرانی تعریف شده است که تحت پوشش عربی نویسی و دوره اسلامی قرار دارد؛ در قرن دوم اسلام که کتب طب شروع به ترجمه به عربی میشود و دانشمندان جهان به خصوص ایرانیها وارد این عرصه شدند و فعالیتی که ایرانیها برای طب سنتی کردند هیچ کشوری انجام نداده است.
نظارت قانونی روی برگزاری این کلاسها چگونه است؟
قانون برای افراد قانونمند تیر برنده دارد اما افراد بی قانون هزاران راه برای پنهان شدن دارند؛ شما با داشتن مغازه عطاری که یکی از بازوهای طب ایرانی است تحت نظارت قرار دارید اما زمانی که تحت یک سایهای به طبابت غیرکارشناسانه مشغولید کمتر تحت نظارت قرار میگیرید.
گاهی افرادی به عطاری مراجعه میکنند که برای درمان بیماری خود داروی قوی درخواست دارند که ما میگوییم متاسفانه زور این بیماری از گیاهان دارویی بیشتر است، امروز هم همین وضعیت در مقوله نظارت حاکم است و زور این معضل از بحث نظارتی بیشتر است و هیچ متولی خاصی برای نظارت وجود ندارد.
در صورتی که دانشگاههای علوم پزشکی باید متولی بحث نظارت و کیفیت حضور اساتید طب سنتی باشد؛ اما به واسطه استقبال زیاد عموم جامعه کجرویهایی در حال انجام است.
نقطه ضعف آموزشهای کوتاه مدت در حوزه طب سنتی را چه میدانید؟
متاسفانه امروز عدهای با اطلاعاتی که از شاخه طب سنتی دارند به مقدس سازی مشغولند و دین و اعتقادات مردم را ابزاری برای درآمدزایی خود میکنند، متاسفانه این موضوع در حال شایع شدن است و این مسائل خط قرمزهای افکار عمومی است که وقتی جامعه موضوعی را قبول نمیکند پای دین را وسط میکشیم.
کما اینکه بخش قابل توجه و مورد احترامی به نام علوم حدیث داریم که روایتهای طبی وجود دارد که موسسهای با مدیریت دکتر محسن اصفهانی از بنیانگذاران طب ایرانی در دوره جدید، وجود دارد که زیر نظر وی فعالیت دارد.
امروز موسسههایی خارج از کشور راه اندازی شده که در ایران درس میخوانید اما مدرک آنها از کشور دیگر با هزینههای سنگین صادر میشود و مورد تائید در هیچ کشور دیگری نیست و افراد در سنین بالا صاحب مدرک طب سنتی میشوند؛ در صورتی که بزرگان گفتهاند برای استادی این رشته حداقل 30 سال شاگردی لازم است.
در حال حاضر زور جهل بیشتر از علم است و همین عامل زمینه ساز محفل گرفتن با وجه یک چهره مذهبی و موجه شدهکه به تخریب محصولات کارخانه ای مشغول میشوند اگر محصولات کارخانه ای مضر است پس نظارت کشور زیر سئوال میرود؛ اما اگر به امنیت قانون در کشور ایمان داریم پس باید اذهان عمومی را مشوش نکرده و وسواس فکری برای مردم ایجاد نکنیم.
نباید این ذهنیت در خصوص صنعت غذایی کشور برای جامعه ایجاد شود که همه این شرکتها به دنبال سودجویی و ضرر رساندن به مردم هستند؛ البته ممکن است تخلفاتی در صنایع کشور وجود داشته باشد اما عمومیت دادن به همه کالاها به نفع تولیدات داخلی کشور نیست.
ما با کدام دشمن خیالی داخلی در حال جنگ هستیم؟
چه راهکاری برای استفاده صحیح از فضای طب سنتی کشور پیشنهاد دارید؟
شاگردی کردن و نظارت بر آموزشهای کلاسیک از نکات مهم است، بحث شاگردی در فضاهای کاربردی شبیه کارآموزی در عطاریها و آموزش باید جدی گرفته شودهمچنین باید ارگانهای ذی صلاح شناسایی شده و سازمانهای نظارتی این مکانهای آموزشی را به مردم معرفی کرده و استعدادهای فرزندان خود را در سنین کوچک شناسایی کنند که آیا ظرفیت، قابلیت و انگیزه طبیب شدن را در آینده دارند؟
آیا طب سنتی با طب مدرن در تعارض است؟
طب مدرن به نوعی ماحصل و زاییده طب ایرانی یا مکمل است و امروز که بیمارستان تجهیزات پیشرفته دارند بهتر میتوان به درمان بیماریها پرداخت.
به واسطه اینکه آموزش لازم بین اطبا وجود نداشته شاید این نگاه در جامعه حاکم شده است؛ اما اگر توجه کنیم این علم بومی ایرانی حساب میشود و به جز اینکه در دانشکدههای پزشکی مخصوص طب سنتی تدریس میشود در دانشگاههای طب مدرن حال حاضر نیز باید واحدی به نام طب سنتی داشته باشیم.
انتهای پیام/2002
دیدگاه ها