دوچرخه سواری نشانه خِست و فقر نیست

به گزارش خبرنگار اجتماعی صبح قزوین ،----علی تقوایی.

قزوین یکی از آلوده‌ترین استان‌های ایران از نظر وجود ذرات و آلاینده‌هایی است که در نتیجه مصرف سوخت‌های فسیلی، تولید و وارد هوای شهرهای استان می‌شود. چنانکه در موارد متعددی هوای شهرهای صنعتی استان و به ویژه شهر قزوین در وضعیت ناسالم قرار می‌گیرد.
از سویی نیز با توجه به تصویب قانون ممنوعیت استقرار صنایع در شعاع 120 کیلومتری شهر تهران از نیم قرن پیش با استقرار صنایع بی شمار در نزدیکی شهر قزوین، هوای استان متاثر از آلودگی‌هایی شد که این صنایع ایجاد می‌کردند. بنابراین هوای قزوین با حجم دوچندانی از آلاینده‌های زیست محیطی به ویژه آلاینده‌های پایدارجوی مواجه شد.
همچنین با از بین رفتن باغات سنتی، شهر قزوین عملا در برابر آلودگی‌هایی که در نتیجه استفاده از سوخت‌های فسیلی تولید می شود، خلع سلاح شده است. طبیعتا در این شرایط باید منتظر افزایش تعداد بیماران ریوی و قلبی در مراکز درمانی استان بود.
اما اوضاع زمانی بدتر می‌شود که بدانیم بیش از 60 درصد مردم قزوین اضافه وزن دارند و از سویی نیز بیش از 50 درصد از مردم قزوین تمایلی به استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی ندارند و نیز بیش از 70 درصد مردم قزوین تحرکات بدنی ضروری را انجام نمی‌دهند یعنی با ورزش به خصوص از نوع هوازی آن بیگانه‌اند.
بنابراین با استفاده از همین سه آمار می‌توان نتیجه گرفت که فرهنگ استفاده از دوچرخه و سلامتی ناشی از آن در میان مردم شهر قزوین جایگاه چندانی ندارد. در حالی که استفاده از دوچرخه یک تیر و چند نشان است. چنانکه هم می‌توان از شدت آلودگی هوای شهر قزوین کاست و هم می‌توان سلامت جسم را با ورزش و کاهش اضافه وزنی که اکثر قزوینی‌ها به آن مبتلا هستند، محقق کرد.
البته مشکلات ساختاری و تاسیساتی دیگری نیز هستند که سد راه گسترش فرهنگ دوچرخه سواری در قزوین شده است. با این حال علی رغم اینکه استفاده از دوچرخه پیش تر به عنوان یکی از وسایل نقلیه سنتی و پرکاربرد در قزوین هواخواهان بسیاری داشت، امروزه دیگر رغبت چندانی به استفاده از دوچرخه به عنوان یک وسیله نقلیه در میان شهروندان دیده نمی‌شود.

شهروندان نگاه تحقیرآمیزی به دوچرخه و دوچرخه سواران دارند

نائب نیک خواه از قهرمانان پیشکسوت دوچرخه سواری و صاحب عنوان در رقابت‌های ارتش‌های آسیا در رابطه با بی رغبتی مردم به استفاده از دوچرخه به عنوان وسیله‌ای نقلیه و ورزشی می‌گوید: برای این مسئله می‌توان دلایل متعددی را برشمرد اما اصلی‌ترین این علت‌ها، نوع نگاه تحقیرآمیزی است که مردم به دوچرخه و دوچرخه سواران دارند.
وی ادامه می‌دهد: شهروندان غالبا در نگاهی تحقیرآمیز تصور می‌کنند که فردی که با دوچرخه به محل کار رفت و آمد می‌کند یا فقیر است و هزینه استفاده از تاکسی را ندارد و یا خسیس است و نمی‌خواهد این هزینه را بپردازد از این رو استفاده از دوچرخه نشانه فقر و خست تصور می‌شود. بنابراین شخصیت انسان‌ها را کوچک می‌کند.

نیک خواه درباره ضرورت اصلاح این پیشفرض اشتباه می‌گوید: این اشتباه در شرایطی روی می‌دهد که «بیل گیتس» مالک شرکت «مایکروسافت» و ثروتمندترین فرد جهان در بسیاری از مواقع با دوچرخه در محل کار خود حاضر شده و نیز در بسیاری از کشورهای پیشرفته اروپایی استفاده از دوچرخه برای انجام کارهای شخصی و عمومی نوعی فرهنگ ارزشمند تلقی می‌شود.

ورزش را در حاشیه‌های لیگ برتر خلاصه کرده‌ایم

قهرمان پیشکسوت دوچرخه سواری می‌گوید: برخی تمام منافع بی شمار و زیبایی‌های روحی و معنوی ورزش را در شرط بندی،کری خوانی و پیگیری حاشیه‌های لیگ برتر فوتبال خلاصه کرده‌اند و جز آن دنیایی برای ورزش به ویژه ورزش‌های عمومی چون دوچرخه سواری متصور نیستند در حالی که این جو حاکم بر تفکر و رفتار جوانان جو ضدورزش است.
وی به معضل دیگری نیز در مسیر توسعه فرهنگ استفاده از دوچرخه اشاره می‌کند و ادامه می‌دهد: برفرض که این تصور هم تا حدود زیادی اصلاح شد اما باید دانست که اصولا خیابان‌های ما با وضعیت فعلی فرهنگ رانندگی، مسیرهای امنی برای دوچرخه سواران نیستند، همانگونه که این خیابان‌ها حتی برای خودروسواران نیز امن نیستند.
نیکخواه ادامه می‌دهد: شهرداری اقدام ارزشمندی برای رفع این معضل انجام داده است یعنی مسیرهای مخصوص دوچرخه سواری احداث کرده است اما مسئله اینجاست که این مسیرها غالبا استاندارد نیستند، با موانعی روبرو هستند و یا اینکه همیشه توسط رانندگان به عنوان محطوطه پارک خودرو اشغال شده‌اند.
سخنان نیکخواه دغدغه بسیاری از دوچرخه سواران قزوینی نیز هست چنانکه دستکم 8 سال از زمانی که شهرداری پروژه پیاده روسازی بلوار میرداماد (غیاث آباد) را به عنوان الگویی برای پیاده رو سازی استاندار پیاده کرد، می‌گذرد و در این مدت مسیر دوچرخه سواری این پیاده رو تماما در اختیار مغازه داران و صاحبان خودرویی بوده است که از این مسیر به عنوان پارکینگ حاشیه خیابان استفاده می‌کنند.
از سویی نیز مسیرهای جدید دوچرخه سواری در نواحی مینودر و کوثر و برخی دیگر از مسیرهای مخصوص دوچرخه به صورت استاندارد طراحی و اجرا نشده است. چنانکه برخورد دوچرخه سوار با موانعی چون تیرچراغ برق، تابلوی علائم شهری، سطل‎های زباله، شاخ و برگ درختان یا مخزن توزیع شبکه مخابرات در وسط این مسیرها یکی از موانع جدی دوچرخه سواران در مسیرهای ویژه دوچرخه سواری است.

ایمن سازی مسیرهای دوچرخه سواری در قزوین

معاون خدمات شهری شهرداری قزوين درباره موانع و ایرادات مسیرهای دوچرخه سواری در شهر قزوین می‌گوید: تلاش داریم تا مسیرهای دوچرخه سواری برای افزایش فرهنگ استفاده از این وسیله نقلیه در قزوین ایمن سازی شود.
حميدرضا محمدي الموتی ادامه می‌دهد: اصلاح زير ساخت‌ها، دست اندازها، خط کشي مسيرهای تردد، رفع موانع و مشکلات از مدت ها قبل در دستور کار قرار گرفته بود.
وی با اذعان به وجود سطل‌های زباله و برخی از موانع در مسیر تردد دوچرخه‌ها می‌گوید: سطل‌های زباله خيابان شهدا به ميزان 25 سانتي متر از مسير دوچرخه به سمت خارج منتقل و در خيابان فردوسي در محدوده این سطل‌ها استوانه‌های ترافيکی نصب می‌شود و در سایر مسیرها نیز اصلاحات انجام خواهد شد.
معاون خدمات شهری شهرداری قزوين ادامه می‌دهد: همچنین هرس درختان برای رفع موانع و افزایش شرایط ایمنی برای دوچرخه سواران در مسیرهای تردد این وسایل نقلیه انجام شده است که در نهایت اميدواريم با رفع مشکلات و موانع در مسير تردد دوچرخه سواران، شاهد افزایش سلامت جسماني شهروندان، حفظ محيط زيست و کاهش ترافيک شهری باشیم.

با تروج فرهنگ دوچرخه سواری به فکر آرامش شهروندان هستیم

شهردار قزوین معتقد است که در فرایند اشاعه فرهنگ دوچرخه سواری هر دستگاه و نهادی جایگاه خود را دارد و در این بین شهرداری می‌کوشد تا به سهم خود نقش موثری را در ایجاد رغبت شهروندان به دوچرخه سواری و رفع موانع ساختاری این فرهنگ در سطح شهر ایفا کند.
محمد نصرتی به مسیرهای ویژه و دوچرخه‌های مناسب در سطح شهر اشاره کرده و می‌گوید: لازم است برای ترویج فرهنگ دوچرخه سواری در شهر قزوین طرح خوبی اجرایی شود برهمین اساس با تهیه دوچرخه‌های مناسب امیدواریم با استقبال شهروندان بتوانیم این فرهنگ را نهادینه کنیم.

وی ادامه می‌دهد: برای اجرای طرح دوچرخه سواری مقدمات کار فراهم شده و مسیرها تعیین شده و در گام اول سه نوع دوچرخه خریداری شده که در زمان اجرا مشکلات احتمالی را برطرف خواهیم کرد تا کار موفق باشد.
شهردار قزوین بیان می‌کند: طرح‌های شهرداری باید به رفاه شهروندان منجر شود تا ضمن تقویت مشارکت عمومی به آرامش شهری هم کمک کند از سویی نیز برای کاهش مشکلات زیست محیطی و ترافیک فرهنگ استفاده از دوچرخه در شهر قزوین با اجرای طرح دوچرخه اشتراکی عملیاتی می‌شود.

رئیس کمیسیون بهداشت و سلامت شورای اسلامی شهر قزوین نیز می‌گوید: عمومیت بخشیدن و گسترش فرهنگ دوچرخه سواری از سوی استاندار در کمیته سلامت استان در حال پیگیری و تأکید است.
سید کاظم مجابی ادامه می‌دهد: ترویج فرهنگ دوچرخه سواری و ایجاد مسیر مشخص دوچرخه سواری در شهر برای استفاده شهروندان از دیگر توجهات استاندار و اعضای کمیته سلامت به شمار می‌آید که از جانب همه متولیان با جدیت در حال پیگیری است.
وی می‌افزاید: اگر دوچرخه در عبور و مرورهای درون شهری جایگزین ماشین شود گام مهمی در راستای ایجاد شهری سالم برای شهروندان، کاهش مصرف انرژی و آلودگی هوا و به ویژه افزایش سلامت و نشاط جسمی جامعه برداشته‌ایم که امیدواریم این چشم انداز هرچه سریع تر با توجه همه جانبه به این فرهنگ ارزشمند محقق شود.

دوچرخه سواری نشانه خست و فقر نیست

ایجاد و اصلاح مسیرهای دوچرخه سواری در سطح شهر، تهیه دوچرخه‌های عمومی استاندارد و تبلیغ فرهنگ دوچرخه سواری و سایر تمهیداتی از این دست همگی طرح‌هایی است که می‌تواند قزوین را برای بازگشت به فرهنگ دوچرخه سواری که روزی در این شهر شهره بود یاری رسان باشد.

با این حال تا زمانی که خود شهروندان به اهمیت چند بعدی دوچرخه سواری واقف نشوند و رانندگان شهر قزوین از ضدفرهنگ رانندگی خود دست نکشند، نمی‌توان نسبت به موفقیت هیچ یک از این تمهیدات امیدوار بود چه اینکه تا زمانی که دوچرخه سواری نشانه نوعی فقر و خست در شهر قلمداد می‌شود و یا رانندگان خودروها کمترین اهمیتی را برای جان سرنشینان دوچرخه قائل نیستند دیگر سخن گفتن از ضرورت‌های دوچرخه سواری چندان منطقی نمی‌نماید.
اما برعکس این حالت زمانی که شهروندان و رانندگان در نگاه های و رفتارهای اجتماعی خود درباره فرهنگ دوچرخه تجدید نظر کردند حتی اگر هیچ دوچرخه عمومی و مسیر اختصاصی دوچرخه سواری هم در شهر نباشد باز هم می‌توان شاهد خیابان‌هایی بود که به جای هزاران خودرو دودزا هزاران دوچرخه سوار در آنها تردد می‌کنند و البته به تبع آن شهری را دید که آلودگی سوخت‌های فسیلی، ترافیک، اضافه وزن و بیماری در آن جلوه‌ای ندارد.
انتهای پیام/2002