تراز بومی و غیر بومی بودن گزینش مسئولین در بوته نقد

به گزارش خبرنگار سیاسی صبح قزوین، انتخاب مسئولین در هر رده از جایگاه مدیریتی کشوری یا استانی نیازمند مولفه های مهمی است که آن فرد برای برگزیده شدن در آن جایگاه باید آنها را در خود پرورانده باشد.
یکی از نکاتی که در نامگذاری امسال از سوی رهبر معظم انقلاب برجسته شد توجه به بحث " مدیریت جهادی" است، مولفه هایی که یک مدیر می تواند با کسب آنها حوزه های مختلف کشور را به بهترین نحو اداره کند و زمینه ساز پیشرفت کشور باشد.
در این بین شاید مسئله ای که به صورت بحث اصلی در گزینش مسئولین هر استان مدنظر جامعه قرار می گیرد توجه به بومی بودن و غیر بومی بودن یک مدیر در آن استان است که همیشه بحث و گفتگوها روی آن در مدت خاصی، جزء نقل محافل می شود.
در این بین اگر بخواهیم پیشرفت جامعه را مدنظر قرار دهیم شاید با مقایسه دو عنوان مدیریت جهادی و گزینش بومی و غیر بومی یک مدیر بتوان به نتایج قابل توجهی رسید و در این راستا با کیفیت سنجی این مباحث به دور از حاشیه سازی های سیاسی درک درستی از تراز بومی بودن و غیر بومی بودن یک مدیر کسب کرد.
رهبر معظم انقلاب در جلسه تبیین سیاست های اقتصاد مقاومتی در اسفندماه سال ۹۲ تاکید کردند:" پیشرفت کشور با حرکت عادی امکانپذیر نیست و با حرکت عادی و خواب آلوده نمی توان کارهای بزرگ انجام داد، یک همت جهادی لازم است و یک تحرک و مدیریت جهادی می طلبد تا اقتدار کشور افزایش یابد.
" همچنین ایشان در دیدار رئیس و اعضای شورای اسلامی، شهردار، معاونین و شهرداران مناطق مختلف تهران مطرح کردند؛ « در اداره کلان شهر تهران و همچنین در اداره کشور باید روحیه خدمت به مردم با نیت خدایی و با تکیه بر علم و درایت یا همان روحیه مدیریت جهادی حاکم باشد تا بتوان از مشکلات عبور کرد و به پیش رفت.
» با توجه به مؤلفه های رهبر معظم انقلاب، «مدیریت جهادی» را می توان به این صورت بیان کرد: «مدیریت جهادی مدیریتی است با عشق و ایمان به خدا، خستگی ناپذیر، با گام هایی بلند و دارای شتاب مدبرانه که با بصیرت و دشمن شناسی خود از موانع پیش رو یکی پس از دیگری می گذرد و به سوی ایجاد تمدن اسلامی به پیش می رود.
" در این میان برای سنجش اهمیت بومی و غیر بومی بودن گزینش مدیران در یک استان و پرداخت به این موضوع که داشتن مولفه های مدیریت جهادی در این میان به چه میزان قابل توجه خواهد بود به سراغ برخی از مسئولین استانی رفتیم و جویای نظرات آنها شدیم.

• شما به عنوان یکی از مسئولین استان تا چه مقدار تاکید داشته اید که برای انتخاب مدیران استانی گزینش بومی صورت بگیرد؟
• بومی بودن یا غیر بومی بودن یک مدیر استانی در پیشبرد اهداف کلان برنامه های یک استان چه تاثیری می تواند داشته باشد؟
• مدیریت جهادی که در نامگذاری شعار سال ۹۳ توسط رهبر معظم انقلاب بیان شد چقدر این موضوع در انتخاب یک مدیر می تواند مفید به فایده باشد؟

حجت الاسلام والمسلمین عبدالکریم عابدینی، امام جمعه موقت قزوین(بومی): حجت الاسلام والمسلمین عبدالکریم عابدینی در گفتگو با خبرنگار سیاسی صبح قزوین، با بیان اینکه بومی و غیر بومی بودن مدیران اصالت چندانی ندارد گفت: این نکته قرآنی است که هر کس باتقواتر باشد نزد خدای متعال عزیزتر خواهد بود.
وی ادامه داد: یک انسان متقی در هر حوزه ای که به مسئولیت دست پیدا می کند یک مدیر توانمند، متخصص در عرصه های مدیریتی، متعهد و ستون های اصلی یک مدیر استانی یا کشوری است.
نماینده ولی فقیه در دانشگاه امام خمینی(ره) افزود: یک تفاوت در نگاه به عملکرد مدیران بومی و غیر بومی احساس می شود که شاید خیلی هم موثر نباشد و آن مسئله این است که؛ ارزش و اهمیت یک مدیر بومی به این مسئله می باشد که در استان خود در بین همشهریان خود مشغول به خدمت است و رفتار و اعمالش زیر ذره بین دیگران می باشد، چنین شخصی اگر کاستی، خیانت و کوتاهی داشته باشد مردم از او همواره بازخواست خواهند کرد.
وی اظهار کرد: اگر یک مدیر غیربومی تعهد لازم را نداشته باشد ممکن است این تفکر ایجاد شود که بعد از چند سال خدمت این جایگاه را بدون بازخواست اقداماتی که کرده ترک خواهد کرد.
امام جمعه موقت قزوین تصریح کرد: اما آنچه معیار سنجش یک مدیر جهادی است توان مدیریت، تخصص جایگاهی که قصد فعالیت در آن را دارد، ایمان و اعتقاد، صداقت و پاکی اصالت دارد و اِلا بومی و غیر بومی بودن یک مدیر نمی تواند زیاد سرنوشت ساز باشد.
حجت الاسلام علی قابل، رئیس دفتر نظارت و رسیدگی شورای نگهبان قزوین(غیر بومی): حجت الاسلام علی قابل در گفتگو با خبرنگار سیاسی صبح قزوین، با بیان اینکه ملاک قرار دادن بومی بودن و غیر بومی بودن مدیران جزء مباحث اصولی نیست بلکه جزء مسائل فرعی خواهد بود اظهار داشت: ممکن است توجه زیاد از حد روی این ملاک ها پیامدهای منفی به دنبال داشته باشد و ما را از وظیفه اصلی خود یعنی خدمت به مردم بازدارد.
وی ادامه داد: وجود یک مدیر استانی علاوه بر مزایا، شاید مضراتی هم داشته باشد؛ اطلاع از امکانات و شرایط منطقه و اشرافیت به حوزه های مختلف استان از این نکات برجسته خواهد بود.
این مسئول ابراز داشت: اما به نظر می رسد اگر مدیری کارآمد، مومن و متعهد نسبت به وظیفه ای که بر عهده می گیرد و شناخت نسبت به انتظارات انقلاب و اهداف و آرمان های نظام داشته باشد؛ تحصیل اینکه چه امکاناتی در استان محل خدمتش وجود دارد اقدام مشکلی نخواهد بود.
  وی با بیان اینکه به نظرم ما باید به دنبال شاخصه های تعهدی باشیم خاطرنشان کرد: کسی که انقلاب اسلامی را باور داشته باشد و در موضوع کاری خود تخصص لازم را دارا بوده و معلومات و اطلاعاتش متناسب با حوزه کاری این شخص باشد، با این شرایط این مدیر می تواند جبران غیر بومی بودن خود را به نحوی ادا کند.
رئیس دفتر نظارت و رسیدگی شورای نگهبان قزوین عنوان کرد: اگر بخواهیم روی انتخاب مدیران استان تمرکز کنیم این مباحث منجر به قومی گرایی شده و پیامدهای منفی به دنبال خواهد داشت که این مسئله به نفع نظام مقدس ما نخواهد بود.
وی گفت: در زمان جنگ به صورت مستمر ما این پیام را از فرماندهان جنگ دریافت می کردیم که به حضرت امام بگویید آنچه در جبهه های جنگ موثر می باشد داشتن تعهد است، بنابراین می توان مدیر جهادی را با این شاخصه تعریف کرد.
قابل به بیان معنای تفکر جهادی پرداخت و تصریح کرد: تفکر جهادی یعنی اینکه اهداف جمهوری اسلامی و رسالت جهانی آن را باور داشته و بدانیم این نظام یک وظیفه دینی و الهی دارد، تخصص جایگاه مدیریتی، تحصیلات متناسب با میدان کاری خود و شاخصه هایی که رهبر معظم انقلاب در تعریف مدیریت جهادی تعیین کرده اند را داشته باشد.
وی در ادامه ابراز داشت: این مدیر باید خستگی ناپذیری را سرلوحه مدیریت خود قرار دهد، به دنبال زمان و ساعت کاری نباشد و به نیازها و اولویت ها توجه کرده و همه تلاشش در این باشد که ایران اسلامی در همه حوزه ها مستقل شده و نگاهش از حمایت خارجی به نیروی داخلی معطوف شود.
رئیس شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی یادآور شد: اگر مسئولی شاخصه های مدیریت جهادی را داشته باشد یک مدیر موفق خواهد بود و با حضور در هر استانی به بهترین نحو عمل خواهد کرد.
حجت الاسلام مصطفی نوروزی، مدیرکل سازمان اوقاف و امور خیریه قزوین(غیر بومی): حجت الاسلام مصطفی نوروزی در گفتگو با خبرنگار سیاسی صبح قزوین، در خصوص ویژگی های یک مدیر جهادی اذعان داشت: یک مدیر در هر منطقه ای از کشور که حضور داشته باشد وطن او حساب شده و باید هدفش فقط خدمت به آن منطقه باشد.
وی در ادامه افزود: نباید به دنبال گزینشی کردن افراد با عنوان بومی و غیربومی بودنباشیم، یک مدیر با کارآمدی، متعهد بودن و تجربه کافی و توانمندی در هر منطقه ای از کشور می تواند خدمت کند.
مدیرکل سازمان اوقاف و امور خیریه قزوین تصریح کرد: این نکته را قابل قبول نمی دانم که با عنوان نیروی بومی و غیر بومی تغییرات خاصی در یک استان صورت خواهد گرفت.
وی همچنین یادآور شد: در حال حاضر افرادی از استان قزوین در حال خدمت در استان ایلام یا از استان یزد در سیستان بلوچستان خدمت می کنند؛ نباید به دنبال ملاک قرار دادن اشخاص برای مدیریت باشیم.
این مسئول با بیان اینکه در تعریف مدیریت جهادی باید گفت توانمندی و فعالیت هایی است که قابلیت اجرایی در آن حوزه را دارد اذعان داشت: اگر فردی در مجموعه استان و هماهنگ با اقدامات آن بخش به دنبال رفع مشکلات مردمی باشد دیگر نیازی به حوزه بندی بومی و غیر بومی را نداریم؛ زیرا یک مدیر با تفکر جهادگونه در راستای پیشرفت آن استان قدم برخواهد داشت.
ابوالحسن صادقی جهانی، مدیرکل سابق صدا و سیمای مرکز قزوین(غیر بومی): ابوالحسن صادقی جهانی در گفتگو با خبرنگار سیاسی صبح قزوین، با بیان اینکه آموزه های اسلامی از یک شعاع فرا مرزی برای ما نازل شده است خاطرنشان کرد: اگر یک نیروی حرفه ای، توانمند و آشنا به حوزه کار استانی باشد به طور قطع ارجح تر از یک نیروی غیر استانی خواهد بود.
وی افزود: از سوی دیگر به علت اینکه ما همه ایرانی هستیم و مصلح کل همه مسلمانان حضرت مهدی(عج) می باشد؛ باید نگاه و سیره ائمه اطهار را در گزینش افراد برای مدیریت داشته باشیم.
مدیرکل سابق صدا و سیمای مرکز قزوین ادامه داد: در نوع حکومت امامان معصوم(ع) نگاه جغرافیایی به ابلاغ حاکمان وجود نداشت و عنصر تخصص، تعهد و شایستگی، پایبندی به عهد، وجود اعتقاد به آرمان های انقلابی و دینی و کارآمدی در استانی که در آن خدمت می کند، مورد توجه این مدیر باشد.
وی اذعان داشت: اما در استانی توانمندی های دو فرد یکسان باشد نیرویی برای جایگاه مدیریت آن حوزه ارجح تر خواهد بود که از خود استان انتخاب شود، زیرا این نیرو از لحاظ تعهد استانی می تواند کارایی بیشتری داشته باشد؛ اما مدیر با رویکرد جهادی در سِمت خود می تواند بهترین نقش خود را ایفا کند.
داود محمدی، نماینده مردم البرز، آبیک و قزوین در مجلس شورای اسلامی(بومی): داود محمدی در گفتگو با خبرنگار سیاسی صبح قزوین، در خصوص جایگاه مدیریت جهادی در گزینش یک مدیر بومی و غیر بومی اظهار داشت: یکی از مسائلی که همواره در انتخاب مدیران مطرح می شود مسئله بومی یا غیر بومی بودن مدیران است.
وی افزود: عده ای به دلیل آشنایی، دلسوزی و برنامه های قبلی برای آبادانی و رشد منطقه از طرح بومی بودن مدیران حمایت می کنند، ولی مسئله اصلی این است که در انتخاب مدیران سه ویژگی تخصص در حوزه کاری و مدیریتی؛ آشنایی با منطقه و دلسوزی و وجدان کاری از اولویت برخوردار است که باید محور اصلی گزینش ها قرار گیرد.
نماینده مردم البرز، آبیک و قزوین در مجلس ابراز داشت: بدیهی است چنانچه تنها ملاک و حسایست ما به این مولفه که باید حتما مدیر یک استانی باید بومی باشد معطوف شود، در نهایت به رشد و توسعه استان لطمه وارد خواهد کرد.
وی تاکید کرد: در طی چند سالی که از استان شدن قزوین می گذرد ما شاهد مدیران غیر بومی و بومی بوده ایم که توانایی ها و شایستگی های خوبی داشته و تاثیرات مثبتی در حوزه کاری خود بر جای گذارده اند.
محمدی اذعان داشت: نکته اصلی آن است که در صورت وجود گزینه های مختلف برای تصدی یک مسئولیت و یکسان بودن تخصص و مدیریت آنها قطعاً گزینه بومی از اولویت برخوردار خواهد بود، اما تفکر جهادی اصل عملکرد یک مدیر است.
حجت الاسلام سید مرتضی حسینی، نماینده مردم البرز، آبیک و قزوین در مجلس شورای اسلامی(بومی): حجت الاسلام سید مرتضی حسینی در گفتگو با خبرنگار سیاسی صبح قزوین، با بیان اینکه به طور یقین یک مدیر بومی ارجح تر خواهد بود اذعان داشت: زیرا این شخص روی شرایط استان و شخصیت ها شناخت و آگاهی لازم را دارد و به دلیل اینکه قرار است در آینده در آن شهر زندگی کند بد عمل کردن وی سرزنش مستمر را بعد از اتمام مدیریتش به دنبال خواهد داشت.
وی افزود: یک مدیر بومی قصد دارد در استان خودش یک عملکرد و چهره خوب از خود به یادگار بگذارد اما این نکته که ما بومی گرا را به معنایی ناسیونالیستی در نظر بگیریم، قابل قبول نیست.
این نماینده مجلس یادآور شد: شاید کسی مدیری بومی نباشد اما از یک مدیر بومی موفق تر عمل کند، بلکه ملاک های مدیریت که رهبر معظم انقلاب از آن به عنوان مدیریت جهادی نام برده اند مهمتر خواهد بود نه بومی بودن و غیر بومی بودن.
وی اضافه کرد: اگر یک مدیر غیر بومی با داشتن روحیه مدیریت جهادی، تدین، دلسوزی در خدمت کردن، تعهد و تخصص به فعالیت مششغول باشد به میزان یک مدیر بومی عمل می کند.
عضو شورای فرهنگ عمومی کشور گفت: در شرایطی که یک مدیر بومی و غیر بومی از نظر شایستگی در یک شرایط قرار داشته باشند به طور یقین مدیر بومی مقدم خواهد بود.
روح الله عباسپور، نماینده مردم آوج، بوئین زهرا در مجلس شورای اسلامی(بومی): روح الله عباسپوردر گفتگو با خبرنگار سیاسی صبح قزوین، در خصوص ملاک قرار دادن بومی و غیر بومی بودن در انتخاب مدیران خاطرنشان کرد: در انتخاب مدیران ما باید اصل شایسته سالاری را به عنوان ملاک اولیه و مهم در نظر بگیریم.
وی ابراز داشت: هر شخصی که لیاقت، توان، ظرفیت کاری بالا، تعهد لازم، روحیه جهادی، داشتن نگاه اعتقادی به کار، داشتن برنامه ریزی لازم و کار کارشناسی در انجام طرح های خود داشته باشد و بداند که ما در شرایط جنگ اقتصادی با دشمن به سر می بریم و باید این مدیر مسائل منطقه را در نظر گرفته و شایستگی ماموریت محوله را در خود ببیند.
سخنگوی کمیسیون صنایع و معادن مجلس در ادامه گفت: اگر مدیری با این ویژگی ها آماده خدمت به مردم کشورش باشد دیگر تعریف بومی و غیر بومی جایگاهی نخواهد داشت.
وی با بیان اینکه یک مدیر غیر بومی توانا، از یک مدیر بومی غیر متعهد ارجح تر خواهد بود عنوان کرد: اما اگر در شرایطی قرار داریم که بومی و غیر بومی در یک وضعیت یکسان از نظر توانایی هستند، می توان بومی را اولویت قرار داد به دلیل اینکه این فرد به منطقه کاری خود آشنایی بیشتری دارد.
علی کاظمی علی آبادی رئیس شورای شهر محمدیه(بومی): علی کاظمی علی آبادی در گفتگو با خبرنگار سیاسی صبح قزوین، در خصوص ویژگی های یک مدیر جهادی گفت: مدیریت جهادی ویژگی خاصی است که مدیر بومی و غیر بومی باید هر دو این شاخصه های را داشته باشند تا بتوانند به بهترین نحو خدمت کنند.
وی ابراز داشت: البته مسئولین سیاسی و قضات مانند بخشدار و فرماندار اگر غیر بومی انتخاب شوند برای مدیریت استان بهتر خواهد بود.
رئیس شورای شهر محمدیه خاطرنشان کرد: ولی در حوزه های دیگر اگر مسئولین بومی انتخاب شوند به دلیل آشنایی به آن منطقه و ارتباط بیشتر با مردم بهتر خواهد بود، به طور نمونه شهرداری که در حال آباد کردن منطقه ای است با اشرافیت به حوزه کاری خود دلسوزانه تر عمل خواهد کرد.
وی با بیان اینکه بومی بودن تعریف خاصی دارد عنوان کرد: اینطور نیست که فردی محل تولدش قزوین باشد بومی به حساب آید؛ بلکه فردی که ۳۰ سال در یک استان حضور دارد یا در یکی از شهرستان های قزوین زندگی کرده است جزء نیروهای بومی خواهد بود.
کاظمی ابراز داشت: ما باید سعی کنیم شاخصه های یک مدیر جهادگر را در خود ایجاد کنیم زیرا در این صورت در هر کجا که باشیم به کشورمان خدمت خواهیم کرد.
سخن پایانی: اگر نکات برجسته در مصاحبه این کارشناسان استان قزوین را که برخی از آنها مدیران غیر بومی هستند مدنظر قرار دهیم، نظر آنها بر این است که غیر بومی و بومی بودن ملاک اصلی گزینش یک مدیر نیست، بلکه داشتن روحیه کار جهادی، بالاترین شاخصه انتخاب یک مسئول است.
در این میان مولفه های زیر از نظر مسئولین جزء ویژگی های یک مدیر جهادی است که باید محورهای اصلی گزینش یک مدیر قرار بگیرد:

• شایسته سالاری
• داشتن برنامه ریزی و کار مستمر
• شناخت کامل و همه جانبه از وضعیت کشور
• ترجیح منافع کشور بر منافع خودی و حزبی
• رعایت حق بیت المال
• داشتن روحیه خدمت به مردم و رسیدگی به مشکلات مردمی
• ظرفیت کاری بالا و داشتن روحیه خستگی ناپذیری
• تدین و ناظر دانستن خداوند روی عملکردهای خود
• بصیرت کامل نسبت به هجمه های دشمنان این مرز و بوم
• تحصیلات متناسب با میدان کاری
• کسب اطلاعات جامع نسبت به حوزه عملکردی خود

  آنچه در پایان لازم به ذکر می باشد توجه به این نکته است که رهبر معظم انقلاب وظیفه و آرمان نظام مقدس جمهوری اسلامی را صدور انقلاب اسلامی و ایجاد تمدن اسلامی می داند و تعریف ایشان از تمدن اسلامی این است که: "تمدن اسلامی یعنی آن فضایی که انسان در آن فضا از لحاظ معنوی و از لحاظ مادی می تواند رشد کند و به غایات مطلوبی که خدای متعال او را برای آن غایات خلق کرده است برسد، زندگی خوبی داشته باشد، زندگی عزتمندی داشته باشد، انسان عزیز، انسان دارای قدرت، دارای اراده، دارای ابتکار، دارای سازندگی جهان طبیعت؛ تمدن اسلامی یعنی این؛ هدف نظام جمهوری اسلامی و آرمان نظام جمهوری اسلامی این است.
" بنابراین لازمه ایجاد تمدن اسلامی که رهبری آن را از آرمان های نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران می داند وجود مسئولینی است که شاخصه های مدیریت جهادی را در خود پرورش داده باشند و در این بین بومی بودن و غیر بومی بودن از اولویت های اصلی و مهم در انتخاب یک مدیر کارآمد نخواهد بود.
بلکه همانطور که کارشناسان استان تاکید کردند در زمانی که بین دو گزینه برای جایگاه خدمت به مردم از لحاظ شاخصه های مدیریتی تفاوتی وجود ندارد؛ شخصی برای یک استان کارآمدتر خواهد بود که از شهروندان بومی آن استان باشد زیرا شناخت کافی از وضعیت استان خود را داراست و در این زمینه دلسوزتر عمل خواهد کرد.
نگارنده: لیلا امیری انتهای پیام/۲۰۰۲