به گزارش حوزه سیاسی پایگاه خبری تحلیلی «صبح قزوین»، روزگاری اصطلاح «جامعه مدنی» گفتمان حاکم سیاست‌مداران گردید. بدون آنکه اشاره شود در ادبیات سیاسی «جان لاک»، جامعه مدنی بار معنایی خاصی دارد و نوعاً در تقابل با جامعه دینی به کار می‌رود.
جذابیت اصطلاح «حریم خصوصی» نیز سبب شد کسی دنبال خاستگاه و مدلول التزامی آن نگردد. لاک وظیفه دولت‌ها را محدود به نیازهای عمومی جامعه معرفی کرد و امور خصوصی از شرح وظایف دولت‌ها خارج گردید. از مصادیق حریم خصوصی که دولت حق ورود به آن ندارد، «دین» بود. این تفسیر از حریم خصوصی آشکارا به تئوریزه کردن سکولاریسم منتهی می‌شود.
خلط بین معنای لغوی و اصطلاحی «تساهل و تسامح» نیز عده زیادی را فریفت؛ دامنه این فریب تا جلسه رأی اعتماد وزیر ارشاد دولت اصلاحات نیز ادامه یافت و وی با زیرکی تساهل و تسامح را با تفسیر لغوی و فقهی از شریعت سمحه و سهله یکسان تعریف کرد و موفق به کسب رای اعتماد شد. مفهوم «اعتدال» نیز هشت سال تعمداً مبهم رها شد تا بتوانند از چماق «افراطی‌گری» برای هر مخالفی استفاده کنند.
مفهوم «وفاق» نیز از همین ابهام رنج می‌برد. تکرار فراوان این اصطلاح به انضمام زیبایی آن سبب شده بسیاری جرأت نکنند بپرسند وفاق با چه کسانی و در چه شرایطی مطلوب است؟ وفاق نمی‌تواند ابزاری برای تطهیر کسانی باشد که منشأ اصلی اختلاف و فتنه در جامعه بوده‌اند.
کسی که نخستین کتاب‌های درسی فلسفه اخلاق را خوانده باشد می‌داند «وفاق» حسن ذاتی ندارد و به همین دلیل همیشه مطلوب نیست، بلکه ارزش آن مقید به قیودی است که انسان را به سعادت می‌رسانند.
بعید است مدعیان این شعار سواد یا حوصله توضیح این چارچوب‌ها را داشته باشند. حتی شاید برایشان بهتر است که این مفهوم مانند مفهوم «اعتدال» مبهم بماند تا هر مخالفی را به نام تفرقه افکن از میدان خارج کنند.
اما وظیفه دلسوزان جامعه آن است که ایضاح این مفهوم و شرایط آن را مطالبه کنند؛ به جای برخورد احساسی و کورکورانه با این واژه، حدود و ثغور آن را تبیین کنند تا دوباره شعار وفاق، همچون شعارهای پیشین ابزاری برای سوء‌استفاده نباشد. طبیعتاً نباید از ترفند برچسب مخالفت با وفاق ترسید که این روش تکراری است و باید پیش دستانه آن را خنثی کرد.
دیدگاه ها