به گزارش خبرنگار اجتماعی
صبح قزوین؛ «عشق» کلمه پربار و دارای مفهوم عمیقی است که همواره در بین فرهنگ‌های مختلف جوامع از تقدس خاصی برخوردار بوده و در فرهنگ ایرانی هم این واژه زیبا در نمادها و اسطورهای گوناگون مفهوم مقدسی دارد.
هر شخص از عشق، تعریف متفاوتی می‌تواند داشته باشد به گونه‌ای که از عشق به پروردگار و عشق الهی که خود سرمنشا تمامی عشق‌های خالص و حس‌های ناب است، تا عشق به آمال و آرزوهای زمینی که برای هر فرد می‌تواند دارای معنا باشد.
همان طور که گفتیم همواره «عشق» در بندبند فرهنگ غنی ایرانی تعمیق یافته و شاعران ایران زمین بارها از این واژه مقدس در ابیات خود به کار بردند به طوری که با شنیدن این اشعار، جان و دل هر شنونده‌ای سیقل می‌یابد و داستان‌های عاشقانه در فرهنگ ایرانی مانند لیلی و مجنون و شیرین و فرهاد همواره بر دل نشسته و نسل به نسل بازگو شده و این داستان‌ها آموزه‌هایی در زمینه فضائل اخلاقی، جوانمردی و ارزش‌های انسانی به همراه دارد.
بدون شک پرداختن به تمامی مصادیق عشق در فرهنگ ایرانی در این مجال نمی‌گنجد و باتوجه به ارزش و منزلتی که این مفهوم داراست، پرداخت به ابعاد مختلف آن در این نوشتار ناتمام خواهد ماند.
در این یادداشت نگاهی کوتاه به پدیده‌ای ناموزون بنام ولنتاین در فرهنگ ایرانی می‌پردازیم که نام «عشق» را با خود یدک می‌کشد اما در واقع حامل دشنه‌ای برای تیشه به ریشه هویت و فرهنگ نوجوانان و جوانان این کشور است و مهم‌تر از آن حتی آسیب‌های اجتماعی هم در دل خود جای می‌دهد.
این روزها اگر در خیابان‌ها قدم بزنیم خواهیم دید که ویترین مغازه‌ها پر است از خرس‌های عروسکی ریز و درشت به رنگ قرمز که قرار است حامل پیام عشق باشند! حتی دستفروشان خیابانی هم از قافله عقب نمانده و ملزومات روز «ولنتاین» در رنگ و طرح‌های مختلف را حراج می‌کنند.
بله ولنتاین، این فرهنگ ناموزون غربی در دهه‌های اخیر جای خود را در بین قشر جوان و نسل امروز باز کرده و به نام عشق، بسیاری از فرهنگ‌های بیگانه دیگر که حتی در فرهنگ اعتقادی و ملی ما هم جایی ندارند را به جامعه تزریق می‌کند.
ولنتاین درواقع ریشه در روم باستان دارد و یک ماجرای عاشقانه در زمان امپراطوری روم را روایت می‌کند که «والنتین» هم نام کشیشی بوده که به صورت مخفیانه پسران جنگجو را به عقد دختران محبوبشان در‌می‌آورد که در نهایت به دست امپراطوری در روز ۱۴ فوریه اعدام شد.
وقتی پای صحبت نوجوانان و جوانان می‌نشینیم، روز «ولنتاین» را بهانه‌ای برای ابراز علاقه به شخص موردعلاقه خود می‌دانند و البته بیشتر در بین دختران و پسرانی که در دوران دوستی بوده، رواج دارد و این روز را با اهدای هدایایی مثل خرس‌های عروسکی، گل، شکلات‌های خاص با طرح‌های ویژه، جعبه‌های حاوی هدایای فانتزی و ... به یکدیگر سپری می‌کنند.
اگر بخواهیم عمیق‌تر به این موضوع نگاه کنیم باتوجه به اینکه روز «ولنتاین» در روابط نامتعارف بین دختران و پسرها رواج داشته و با جاذبه‌هایی که به همراه دارد، خود دلیلی بر تقلید این قشر از یکدیگر برای عقب نماندن از قافله و در واقع سوق یافتن به سمت این نوع روابط است تا به تعبیر خود در روز عشق، کسی را داشته باشند که از او خرس‌های بانمک قرمز و شکلات هدیه بگیرند که متاسفانه نوجوانان و دخترها و پسرهای کم سن و سال بیشترین مخاطب این پدیده هستند.
با نگاهی موشکافانه درمی‌یابیم که نفوذ فرهنگ بیگانه و بروز آسیب‌ها و مشکلات از همین بهانه‌های کوچک اتفاق می‌افتد، چراکه در نگاه سطحی شاید اینگونه تعبیر شود؛ حالا اینکه بخواهیم یک روز را به نماد عشق بپنداریم، به کجای دنیا برخواهد می‌خورد که اینگونه بخواهیم به دنبال آسیب شناسی باشیم.
اما فراموش نکنیم که همین خرده فرهنگ‌ها، گاه چنان با اصالت و فرهنگ دیرینه ما گره می‌خورد که مانند وصله ناجور سبب ایجاد شکاف‌های عمیق در فرهنگ اصیل دینی و ملی می‌شود و اینجاست که بعد از سال‌ها یکدفعه زخمی سر باز می‌کند به نام آسیب‌های اجتماعی و نابودی فرهنگ و اعتقادات.
عادی سازی روابط بین دختر و پسر آن هم در سنین نوجوانی، سنی که باید برای رشد و شکوفایی استعدادها باشد، به یک آسیب جدی مبدل می‌شود؛ لوح پاک و سفید فطرت نوجوانان آماده است تا آموزه‌های فرهنگی و اخلاقی در آن جای بگیرد و باید این سرمایه عظیم انسانی به عنوان میراث‌داران فرهنگ و اصالت کشور در مسیر رسیدن به رشد و تعالی قرار گیرند.
دختران و پسران نوجوان ما در حالی از روز «ولنتاین» ذوق‌زده می‌شوند که تعریف درست و عمیقی از عشق ندارند و در بسیاری مواقع شاهد هستیم که این عشق‌های چند روزه همچون شیرینیِ همان شکلات‌های ولنتاین خیلی زود به پایان می‌رسد.
بدون شک تقلید کورکورانه از یک فرهنگ غربی آسیب‌هایی را به دنبال دارد؛ البته وقتی یک فرهنگ غربی حتی با یک مفهوم متعالی به نام «عشق» را مورد نقد قرار می‌دهیم به معنای نقض این فرهنگ درجای خود نیست چه بسا که همین فرهنگ در قالب جامعه‌ای که به آن تعلق دارد حاوی ارزش باشد اما زمانی مشکل‌ساز می‌شود که در جامعه‌ای قرار گیرد که سنخیتی با ارزش‌های آن نداشته باشد.
متاسفانه به مدد فضای مجازی بسیاری از فرهنگ‌های غربی و حتی پدیده‌هایی که نمی‌شود اسم فرهنگ را روی آن گذاشت در جامعه ما رواج یافته و هستند زوج‌های جوانی که با تبعیت از عکس و فیلم‌های منتشر شده توسط بلاگرها از ولنتاین در فضای مجازی به ویژه اینستاگرام که بسیاری از آنها با هدف جذب مخاطب و تبلیغات دست به چنین کارهایی می‌زنند، انتظاراتی از همسران خود دارند که گاه سبب ایجاد اختلاف در میان آنها می‌شود.
همچنین این روزها شاهد هستیم که ولنتاین در برخی خانواده‌ها به یک رسم در دوران نامزدی تبدیل شده که حتما آقاد اماد و عروس خانم باید در این روز هدایای مفصلی را برای یکدیگر تهیه کنند.
آسیب‌های اجتماعی و فرهنگی ولنتاین را که کنار بگذاریم به مسائل اقتصادی هم می‌رسیم که نگاهی گذرا به این حوزه هم خالی از لطف نیست؛ با یک حساب سرانگشتی هزینه کادوی روز ولنتاین از کمترین مبلغ یعنی 100هزارتومان تا به طور متوسط به 2میلیون تومان در خوشبینانه‌ترین حالت می‌رسد و هستند افرادی که با هزینه‌های گزاف این مراسم را برگزار می‌کنند و البته ناگفته نماند که همین عروسک‌ها و هدایایی که هزینه‌های سنگینی روی دست خریدارانشان گذاشته، از فردای روز ولنتاین از بازارهای مجازی سردرآورده و به قیمت‌های پایین‌تر به فروش می‌رسند، و این است به تاراج رفتن فرهنگ و اصالت آن هم فقط به خاطر تقلید کورکورانه از یک فرهنگ بیگانه که ثمری در پی ندارد.
بدون شک فرهنگ غنی ایرانی اسلامی مناسبت‌ها و فرهنگ‌های اصیلی دارد که به این بهانه می‌توان روز عشق را ساده‌تر، خالص‌تر و مقدس‌تر گرامیداشت و چه خوب است اگر متولیان امر فرهنگ و تاریخ در بازنمایی و رواج این فرهنگ‌ها همت کنند تا در سیطره فرهنگ‌های بیگانه قرار نگیریم.
انتهای پیام/ 1300
دیدگاه ها