به گزارش خبرنگار حوزه اجتماعی پایگاه خبری تحلیلی «صبح قزوین»، گاهی اوقات پدر و مادرها برای اینکه یک شخصیت خوبی را به بچه بدهند و یک فرزند مستقل داشته باشند و اعتماد به نفس فرزندشان را بالا ببرند به اشتباه عملی را انجام می‌دهند که شاید جبران‌ناپذیر باشد. همچنین فرزندان امروزی از ضریب هوشی بسیار بالایی برخوردار هستند و در این زمانه نمی‌شود از هر روشی برای تربیت فرزندان استفاده کرد و خانواده‌ها باید به این موضوعات توجه زیادی داشته باشند.
روز جهانی کودک بهانهای شد با دو کارشناس خانواده و کودک به مصاحبه بنشینیم تا کمی با روش‌های درست تربیتی آشنا شویم، همچنین از مادر یک کودک در خصوص روش صحیح تربیت و دغدغه‌های خانوادگی سوالاتی پرسیدیم.
مهارت‌های ارتباطی والدین با کودکان امروزی
بتول پورشیخ در گفتگو با خبرنگار اجتماعی پایگاه خبری تحلیلی «صبح قزوین»، اظهار کرد: کودکان امروز نسبت به سال‌های گذشته از ضریب هوشی بالاتری برخوردار هستند که دلیل اصلی آن فراوانی داده‌های اطلاعاتی از طرق مختلف در کودکان است. مانند فضای مجازی، حضور و شرکت در کلاس‌های مختلف آموزشی و تولیدات قابل توجه رسانه‌ها و برنامه‌سازان در حوزه کودک است.
وی افزود: نکته قابل تامل در این حوزه؛ کاهش مهارت‌های اجتماعی است که یکی از دلایل آن مشغله‌های زیاد والدین، تعداد کم فرزندان، زندگی آپارتمان‌نشینی و کم شدن معاشرت‌های خانوادگی و روابط‌های اجتماعی است.
کارشناس ادبی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان قزوین اذعان کرد: کودکان امروز نسبت به فرزندان ما در گذشته هوشیارتر و آگاه‌تر هستند و تا حد قابل توجه‌ای به دلیل حضور در مکان‌های مختلف آموزشی دریافت مطلوبی از خواسته‌ها و آرزوهایشان دارند.
این کارشناس ادامه داد: کودک به شکل غیرمستقیم تا حدودی می‌تواند مطالبات خود را به والدین بروز دهد، آن‌ها کنجکاو، پرسش‌گر و در جستجوی حل مسائل و دغدغه‌هایشان هستند، اما باید در زمان مشخص و به موقع مهارت‌های ارتباطی او را برای حضور موثر در اجتماع افزایش داد تا به خوبی بتواند به فرد مستقلی تبدیل شود.
پورشیخ عنوان کرد: بیش‌ترین مراجعه والدین به ما به عنوان متولیان کار کودک و نوجوان در حوزه آموزش مهارت‌های زندگی است. برخی از والدین با چالش‌هایی در تربیت فرزندان خود مواجه هستند که در این هنگام توصیه ما به والدین در قدم اول حفظ آرامش ایشان است. بی‌شک والدین مضطرب و نگران همین حس را به کودک خود منتقل می‌کنند.
وی تصریح کرد: معمولا والدین علاقمندند فرزندانشان بهترین چهره خود را در حضور دیگران به نمایش بگذارند. یکی از دلایل افزایش کلاس‌های فشرده آموزشی برای کودکان، مقایسه کردن آن‌ها با هم‌سن و سالانه خودشان است که البته با راهنمایی و مشاوره گرفتن از مشاوران و مربیان با تجربه در حوزه کار کودکان بخش عظیمی از این دغدغه‌ها کاهش پیدا میکند.
نگاهی به عوامل موثر در ایجاد هیجانات کاذب در کودکان
کارشناس ادبی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان قزوین ابراز کرد: والدین نباید به کودک خود برچسب بزند. هر رفتاری از کودک ریشه در مسائل مختلفی دارد که ابتدا باید با خونسردی منشا آن رفتار را پیدا کرد مانند خشم، گوشه‌گیری، عدم صحبت کردن در جمع، اضطراب و غیره که هر کدام در حوزه خود جای بحث دارد.
این کارشناس با بیان اینکه هیجانات کودک امروز به چند عامل بستگی دارد، تأکید کرد: حضور بدون کنترل و طولانی در فضای مجازی و بازی‌هایی که مناسب گروه سنی کودک نیست؛ اکثرا باعث ایجاد هیجان کاذب در کودکان می‌شود.
پورشیخ در خصوص هیجانات کاذب مطرح کرد: همچنین مشخص نبودن ساعت خواب کودک، عدم مدیریت والدین برای دور هم بودن در یک ساعاتی از شبانه‌روز در کنار همدیگر و گفتگو و بازی کردن با کودک، رژیم غذایی نامناسب از جمله غذاهای آماده و انواع سرخ کردنی‌ها، استفاده بی‌رویه از شیرینجات و تنقلات از جمله عوامل ایجاد هیجان کاذب در کودکان است.
وی منشأ اصلی یادگیری کودک را هیجانات سالم دانست و گفت: برطرف کردن و ارائه راه‌حل برای مجموعه این عوامل و دلایلی از این دست که در هر خانواده‌ای می‌تواند متفاوت باشد تا حد زیادی کنترل هیجان کودک را به ارمغان می‌آورد. داشتن شور و هیجان و امید در کودکی منشا اصلی یادگیری کودک است و این مباحث در خصوص هیجانات کاذب و غیرمطلوب است.
کارشناس ادبی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان قزوین با اشاره به شاخص‌های تربیتی کودکان بیان کرد: برای تربیت کودک شاخص‌های کلی و جزئی فراوانی وجود دارد. مشخص کردن ساعاتی برای بازی و همراهی با کودک، غذا خوردن خانواده در کنار یکدیگر بدون حضور تلویزیون و گوشی همراه، عدم مقایسه کودک با دیگران، همدلی و همراهی با کودک در کارهای روزمره از جمله عمکلردهای تربیتی درون خانواده است.
برنامه‌ریزی والدین در شکوفایی استعداد کودکان
این کارشناس اظهار کرد: همچنین توجه به دوستان و همسالان کودک به شکل غیرمستقیم، عدم زدن برچسب و یا تحقیر کودک، صداقت و آموزش خلق و خوی نیکو و رفتار حسنه، عدم سرزنش در جمع، آموزش نگاه تحلیلی و منطقی از کودکی و نوجوانی به مسائل محیط اطراف و روابط اجتماعی، مطالعه کتاب و نشریات، خرید اسباب بازی مناسب گروه‌های سنی کودک، خوب شنیدن والدین بدون عکس‌العمل‌های احساسی افراطی می‌تواند چند راهکار مناسب برای تربیت، شخصیت‌پردازی کودک و سلامت روح و روان وی باشد.
پورشیخ یادآور شد: اعتماد به نفس یعنی باور هر شخصی به توانایی‌هایش و عزت نفس یعنی احساس ارزشمندی خود، بنابر‌این باید توانمندی‌ها و استعدادهای کودک در مسیر زندگی شناسایی و تقویت شود تا در هر فضا و یا مکانی قرار گرفت حس قدرت و توانایی در مورد مسائل را داشته باشد و این امر میسر نمی‌شود مگر با برنامه‌ریزی خوب و صحیح والدین جهت شناسایی استعدادهای درونی کودک و تقویت مهارت‌های مورد نیاز برای سبک زندگی بهتر که بسیار تاثیرگذار است.
وی اضافه کرد اما عزت نفس حس ارزشمندی درونی است. اینکه کودک همان‌گونه که هست خود را بپذیرد و دوست داشته باشد و از درون احساس والایی و مطلوب بودن داشته باشد. قطعا اعتماد به نفس، عزت نفس و رشد آن‌ها به نوع زاویه دید والدین به فرزند، برنامه‌ریزی آموزشی و پرورشی وی، سجایای اخلاقی و رفتارهای پسندیده انسانی، و توجه به همه ابعاد رشد یک کودک است که نقش والدین در آن بسیار حائز اهمیت است.
از والدین خواهشمندم که فرزندان خود را تحسین و بدون قید و شرط محبت خود را نثار آن‌ها کنند، خانه امن و مطمئن برای فرزندان فراهم سازند، گاهی هم‌بازی آن‌ها شوند و در صورت اشتباه کودک از اظهار نظرهای کنایه‌آمیز بپرهیزند.
رفتار کودکان منعکس‌کننده رفتار والدین
لیلا چگینی در گفتگو با خبرنگار اجتماعی پایگاه خبری تحلیلی «صبح قزوین»، اظهار کرد: به نظر من یکی از راه‌های درست تربیت فرزندان، الگو شدن والدین است یعنی من برای تربیت درست فرزندم نباید مدام چیزی را به زبان بیاورم بلکه باید خودم و همسرم یزهایی که برای فرزندم می‌پسندیم را انجام دهیم تا خودش از رفتار ما الگوبرداری کند و قطعاً این مسیر اثرگذاری بیشتری دارد.
وی افزود: در برخی مواقع حرف زدن و دستوری صحبت کردن برای تربیت فرزندان واقعاً روش مناسبی نیست و ما باید طوری رفتار کنیم که کودک از رفتارمان تاثیر بگیرد، پس چه بهتر است که والدین ابتدا خودشان را تربیت کنند.
مادر قزوینی اذعان کرد: اگر می‌خواهیم فرزند باتربیت، با روابط عمومی بالا، مقرراتی و سازگار داشته باشیم باید اما و اگرهایی که در زندگی وجود دارد را با روش صحیح پیش ببریم و خودمان رفتار درست را در پیش بگیریم تا آن‌ها هم الگوبرداری کنند و همه این موارد در شکل‌گیری شخصیت فرزندان موثر است.
این مادر تاکید کرد: گاهی اوقات، والدین رفتارهای اشتباه و غلطی را در پیش می‌گیرند و تصور می‌کنند که کودکشان متوجه این موضوع نمی‌شوند ولی پس از مدتی می‌بینند که همان رفتار به مدل کودکانه در فرزند رخ می‌دهد و هنگامی که به عقب می‌نگریم متوجه می‌شویم مسبب این رفتار خودمان بوده‌ایم.
چگینی عنوان کرد: همچنین تک فرزندی آسیب زیادی به انواده و خود فرزند می‌زند، و کودک در خانواده هنگامی که تنها هست قطعاً اعتماد به نفس کمتری نسبت به خانواده‌های پرجمعیت دارد، بنابر‌این اگر به عقب برگردیم و تجارب را ببینیم متوجه می شویم که اعتماد به نفس در فرزندان گذشته که خواهر و برادران زیادی داشتند بالاتر بود و من این موضوع را تجربه و درک کردم.
وی خاطرنشان کرد: برای بالا بردن اعتماد به نفس کودکان در خانواده باید به این موضوع توجه کنیم که در جمع و حتی در بین خودمان فرزندان را تحقیر و مدام با یکدیگر مقایسه نکنیم.
این مادر اضافه کرد: همچنین در مواقعی که نیاز نیست خیلی به فرزندان بال و پر ندهیم زیرا این موضوع باعث ایجاد عزت نفس کاذب در آن‌ها می‌شود و اگر اعتماد به نفس خیلی بالایی در فرزندمان ایجاد کنیم قطعاً یک عضو مغرور در اجتماع پرورش می‌دهیم، پس باید در هر کدام از این حوزه‌ها کنترل داشته باشیم.
چگینی در پایان بیان کرد: کودکان با توجه به رفتار والدین شخصیت خود را می‌سازند و اعتماد به نفس و عزت نفس را بالا و پایین میکند، اما اگر خانواده در این موضوع به مشکلی برخوردند بهتر است که حتماً به یک مشاور خانواده مراجعه کنند و از آن‌ها هم مشورت بگیرند.
اقناع اندیشه در تربیت کودکان موثر است
میثم منهجی در گفتگو با خبرنگار اجتماعی پایگاه خبری تحلیلی «صبح قزوین»، با اشاره به ویژگی‌های روان‌شناختی کودکان امروزی اظهار کرد: کودکان امروزی به شدت دنبال چرایی هستند و به هیچ عنوان نمی‌توان آن‌ها را تحکمی یا تأبدی تربیت کرد، برای مثال باید روش اقناع اندیشه را به کار برد، و برای کودکان باید مشکلات و مسائل را همراه مستندات ارائه دهیم تا کودک تا عمق جان موضوع را بپذیرد.
وی با اشاره به دغدغه مادر خانواده با فرزندان و نقش اساسی مادران افزود: دغدغه مادران خودکنترلی و قدرت نه گفتن کودکان است و با تمرین و معرفی الگو و مشاوره امین این مسئله‌ها حل می‌شود و مادران عزیزی که فکر می‌کنند دغدغه‌ای آن‌ها را اذیت میکند و خودشان به تنهایی توان حل کردن موضوع را ندارند حتما به مشاوران مربوطه مراجعه کنند تا هم خودشان هم فرزندان در آرامش مطلق باشند زیرا مادرها در خانواده پایه و ستون هستند.
مشاور خانواده مرکز شهید بلندیان استان گفت: هیجانات کودکان با تخلیه انرژی کودکان به واسطه بازی‌های فیزیکی و ورزش کردن در طول روز تا حدود خیلی زیادی قابل کنترل است و خانواده‌ها باید با توجه به شرایط و هیجانات کودکان مسیرهای درست و سالمی را برای کنترل اوضاع انتخاب کنند.
این کارشناس اذعان کرد: با تفریح سالم و آموزش از خودگذشتگی و فراهم کردن کسب معنویت برای کودکان که می‌توان سلامت روان کودک را بالا برد، همچنین بهداشت سلامت جهان هم این الگوها را برای این موضوعات معرفی کرده است.
منهجی تاکید کرد: والدین، اولین الگوهای عملی درون خانواده و در سطوح مختلف اجتماع هستند و تربیت درست زمانی می‌تواند در شکل‌گیری کودک موثر باشد که خود والدین به آن پایبند باشند به ارائه آموزه‌های تربیتی به درستی بپردازند و در هر مسیری با روش‌های صحیح زندگی برای فرزندان خود تبدیل به الگو شوند.
وی با اشاره به راهکارهای بالا بردن اعتماد به نفس در کودکان، بیان کرد: اعتماد به نفس کودکان و عزت نفسشان در وهله اول در سطح خانواده افزایش پیدا میکند و رکن اساسی در این خصوص بنیاد خانواده است.
مدرس مهارت‌های زندگی و تحکیم خانواده در پایان ابراز کرد: کودک از ابتدا باید در سطح خانواده و به وسیله اعضا اعتماد به نفس خودش را بالا ببرد. همچنین با تعریف و تمجید کردن کودکان در جمع و بعد اجازه صحبت دادن و مشورت گرفتن در امورات مختلف از کودکان می‌توان اعتماد به نفس کودکان را افزایش داد.
انتهای خبر/۲۰۰۵
دیدگاه ها