به گزارش خبرنگار حوزه فرهنگی پایگاه خبری تحلیلی «صبح قزوین»، خانه خلاق صنایع دستی استان در خانه تاریخی رئوفی قزوین، پس از پایان عملیات مرمت و واگذاری آن به بخش خصوصی به مناسبت سالروز جهانی صنایع دستی و با حضور برخط وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی به بهره‌برداری رسید.
این مجموعه با سرمایه‌گذاری 20 میلیارد ریالی و با اشتغال‌زایی برای بیش از ۱۰ نفر با هدف آموزش، تولید، بازرگانی و خلق ایده‌های نوآورانه در تولید و کمک به اقتصاد هنرمندان راه‌اندازی شده است.
قرار گرفتن خانه خلاق صنایع دستی استان در دل خانه زیبای قاجاری رئوفی حسن سلیقه‌ایست که هنرمند و هنردوستان زیادی را به پای این خانه می‌کشاند.
خانه تاریخی رئوفی که متعلق به اواخر دوره قاجار است به دلیل معماری خیره‌کننده‌اش در تاریخ 19 مهر 1378 با شماره ثبت 2460 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
سهیلا اسکندری هنرمند نگارگر قزوینی چند سالی است در خانه رئوفی با راه‌اندازی کارگاه‌های آموزشی، هنر زیبای خود را به دوست‌داران هنر عرضه می‌کند و حالا بعد از چند سال با مرمت و واگذاری این خانه تاریخی مدیریت آن را به عهده گرفته است.
خانه رئوفی خانه‌ای با قدمت 180 ساله
وی در گفتگو با خبرنگار فرهنگ و هنر «صبح قزوین» اظهار کرد: خانه رئوفی مربوط به سال 1222 است، در دوره قاجار ساخته شده و بیش از 180 سال قدمت تاریخی دارد، این خانه متعلق به آقای رئوفی معروف به «حاجی بابا» بوده که در بازار قزوین به عنوان تاجر و حجره‌دار معروف، شناخته می‌شده است.
اسکندری بیان کرد: این خانه سه نسل از نوادگان حاجی بابا را به خود دیده، بناهای سرسرا و مهمانسرای آن تبدیل به کوچه شده و بناهای دیگر به دلیل فرسودگی از بین رفته است؛ اکنون تنها بنای زمستانه آن باقی مانده است.
وی ادامه داد: خانه رئوفی از 10 سال گذشته به عنوان خانه صنایع دستی مطرح شد ولی در حد چند کارگاه مختصر در آن دایر بود و رونق گردشگری زیادی نداشت که بعدها طبق ماده 127 به مزایده گذاشته شد.
این هنرمند قزوینی تصریح کرد: بنده سالهاست در این خانه کارگاه صنایع دستی دارم و یکی از دغدغه‌مندان این خانه بوده و هستم، لذا تصمیم گرفتم با مدارکی که دارم این خانه را برداشته و به مدت ده سال با بستن قراردادی خانه را مرمت کنم.
فعالیت 30 صنعتگر در خانه صنایع دستی استان قزوین
وی افزود: اکنون بیش از 30 رشته هنری در این خانه فعالیت دارند و در واقع 30 صنعتگر که جزو زیرمجموعه خانه قرار دارند، می‌توانند کارگاه تولیدی و فروش خود و حتی کلاس‌های آموزشی خود را در این مکان برگزار کنند.
اسکندری برگزاری ورکشاپ‌های رایگان را از اهداف خانه صنایع دستی برشمرد و گفت: در این مجموعه پنجشنبه و جمعه هر هفته بازارچه فروش محصولات صنایع دستی میزبان هنر دوستان و گردشگران خواهد بود.
وی خاطر نشان کرد: یک فروشگاه دائمی و گالری در یکی از زیرزمین‌های مجموعه دایر کردیم تا تولیدات هنرمندان را در طول هفته به نمایش گذاشته و به فروش برسانیم، تا تورهای گردشگری که طی روزهای هفته به این خانه مراجعه می‌کنند، فرصت خرید از محصولات این هنرمندان را داشته باشند.
مدیر خانه رئوفی قزوین افزود: با نمایشگاه‌های شهرهای مختلف رایزنی‌هایی کردیم تا آثار هنرمندان این خانه را در دیگر کشورها به طور مقطعی به نمایش بگذارند.
وی تاکید کرد: تمام تلاش ما این است تا بازار کار این صنعت‌گران را بهبود بخشیده و آنان را به شهرهای دیگر و جشنواره‌های مختلف معرفی کنیم.
اسکندری اظهار کرد: همچنین در فضای داخلی این مجموعه تاریخی مهمان‌خانه‌ای وجود دارد که گردشگران می‌توانند علاوه‌بر بازدید از محصولات صنایع دستی از حال و هوای دنج خانه لذت ببرند.
مردم قزوین از هنرمندان خود حمایت نمی‌کنند
وی بزرگ‌ترین چالش هنرمندان قزوین را عدم حمایت مردم قزوین از آنان دانست و گفت: مردم قزوین حاضر نیستند چند خیابان آن طرف‌تر بیایند و از آثار بی‌نظیر هنرمندان شهر خود خرید و آنان را حمایت کنند، اما همین محصولات را در بازارهای صنایع دستی تهران و گالری‌های لوکس به قیمت گزاف از فروشندگان خرید می‌کنند.
این تذهیب‌گر قزوینی بیان کرد: در 23 سال کار هنری که در داخل کشور و برون مرزی داشتم، در تمام شهرها، هنرمندان بومی در اولویت هستند ولی متاسفانه قزوینی‌ها اولویت را به هنرمندان شهرهای دیگر می‌دهند، در این راه البته مسئولان هم با مردم همراهی می‌کنند.
وی افزود: مردم و مسئولان گویی هنوز صنعتگر شهر خود را قبول ندارند چرا که همیشه در دسترس است، بسیاری از هنرمندان ما را در شهرهای دیگر می‌شناسند و برای آنان ارج و قرب قائل بوده، اما در شهر خود مهجور هستند.
اسکندری اظهار کرد: برخی از مردم قزوین حاضرند هزینه بگذارند و در ورکشاپ هنرمندان قزوینی در تهران شرکت کنند اما چند قدم این طرف‌تر نیایند.
وی ادامه داد: هنرمندان خانه صنایع دستی جزو هنرمندانی هستند که تحصیلات بالایی دارند و کار خود را به صورت علمی با چاشنی هنر انجام می‌دهند اما مسیر برای آنها روشن نیست.
این هنرمند قزوینی با گلایه از عدم حمایت از آثار هنری، بیان کرد: هنرمند ماندگار است و با تغییر دولت‌ها و مسئولیت‌ها تغییر نمی‌کنند، اما این مسئولان هستند که هر چند سال میزشان عوض شده و شعارها و وعده‌های حمایتی خود را فراموش می‌کنند.
اسکندری در پایان با بیان اینکه تمام دغدغه من تلاش برای دیده شدن و رونق آثار هنرمندان قزوینی است، گفت: چرا هنرمندی که 20 سال سابقه دارد باید هر چند سال بیاید و به شمای مسئول و رئیس رزومه بدهد و از صفر شروع کند، چرا یک پایگاه اطلاعاتی وجود ندارد که هنرمند مجبور نباشد هر سال بیاید و خود را معرفی کند.
سنگ، طبیعت، انرژی و زیبایی
در حیاط خانه هنرمندانی از جنس زر ناب، آثار زیبای هنری خود را به نمایش گذاشته‌اند که هر کدام دنیای ناگفته‌ای برای خود دارد، گوهر تراشی، گلدوزی‌های کاربردی، منسوجات چوبی، زیور آلات ، البسه با منسوجات و الیاف طبیعی، تذهیب و خوشنویسی همه و همه آمده‌اند تا هویت ما را پاسداری کنند.
«اعظم قاسمی»، هنرمند گوهرتراشی است که هنر خود را از لابه‌لای کتب علمی و درسی‌اش یافته و پس از فارغ‌التحصیلی از رشته سنگ‌شناسی به این هنر روی آورده است.
وی در گفتگو با خبرنگار «صبح قزوین» اظهار می‌کند: حدود دو سال است وارد هنر گوهرتراشی شدم که با رشته تحصیلی خودم یعنی سنگ تراشی مرتبط است، ابتدا آموزش‌های لازم دیدم و بعد با توجه به عقبه علمی که طی سال‌های تحصیل کسب کردم آن را با هنر آمیخته‌ام.
وی ادامه می‌دهد: در گوهرتراشی از انرژی سنگ‌ها استفاده می‌کنند، شاید بتوان گفت دانشمند بزرگی همچون ابوعلی سینا از خاصیت سنگ برای درمان بیماری استفاده میکرده است.
قاسمی می‌گوید: سنگ‌ها هم انرژی دارند، زیبا بوده و از دل طبیعت برآمدند، ما در گوهرتراشی سعی کردیم از این تلفیق مبارک استفاده کرده و سنگ پرانرژی را به شکل کار هنری و زیبا عرضه کنیم.
پارچه‌هایی از الیاف طبیعی
«نیلوفر مهدی‌پور» دیگر هنرمند این خانه است که هنر گلدوزی و قلاب‌بافی‌اش را با الیاف طبیعی بر پارچه‌هایی از الیاف طبیعی که خود مبتکر آن است پیاده می‌کند.
وی درباره هنر خود به خبرنگار «صبح قزوین» می‌گوید: من فوق لیسانس میکروبیولوژی دارم و حدود 6 سال است وارد این حرفه شدم و از سال 1400 به صورت حرفه‌ای این هنر را دنبال می‌کنم.
مهدی‌پور ادامه می‌دهد: این هنر به صورت متن‌دوزی و تکه‌دوزی بر پارچه ساخته شده از الیاف طبیعی است که از سلولز گیاهی با فرآیند شیمیایی تولید می‌شود که پارچه نیز توسط خودم تولید شده و نقاشی پارچه، قلاب بافی و گلدوزی با دست را بر روی آن اعمال می‌کنم.
گلدوزی نوین، هنری کاربردی در دل هنر اصیل
هنرمندی دیگری که هنر زیبایش در حیاط خانه صنایع دستی چشم‌نوازی می‌کند «پونه باقری» است که با تلفیق هنر گلدوزی سنتی و مدرن آثار هنری زیبایی را خلق کرده است.
وی در گفتگو با خبرنگار «صبح قزوین» می‌گوید: در قدیم باب بود که طرح‌های ساده روی لباس یا رومیزی گلدوزی می‌شد اما ما آن را با هنر کشورهای مختلف تلفیق کرده و همان طرح‌های اصیل گل و مرغ و پروانه خود را به صورت برجسته و سبک مدرن در آوردیم.
باقری ادامه می‌دهد: ما سعی کردیم این آثار از طاقچه و پرده و لباس درآمده و کاربردی‌تر شود به طوری که امکان اجرای آن روی هر چیزی هست.
وی بیان می‌کند: این آثار می‌تواند در قالب گوشواره‌های تزئینی، ساق دست‌های حجاب، گیره‌های تزیینی، گل سر و انواع گیره و تابلوهای برجسته تزئینی خودنمایی کند.
این هنرمند قزوینی می‌گوید: حدود هفت سال است به صورت حرفه‌ای وارد این کار شده و اکنون علاوه‌بر تولید در زمینه آموزش کودکان و حرفه‌ای در خانه صنایع دستی فعال هستم.
وی با اشاره به راه‌اندازی خانه صنایع دستی در خانه رئوفی می‌افزاید: وجود این خانه برای هنرمندان به خصوص هنرجویان به لحاظ امنیتی بسیار اهمیت دارد و از آموزشگاه‌های مستقل بسیار بهتر است و هزینه ناچیزی که گرفته می‌شود هم به نفع من و هم به نفع مدیر خانه خواهد بود.
و چوب‌هایی که زندگی می‌دهند
در گوشه‌ای از حیاط خانه ظروف چوبی در ابعاد و رنگ‌های مختلف چشم‌نوازی می‌کند، «یوسف جمالی» هنرمند جوان قزوینی در رابطه با هنرش به خبرنگار «صبح قزوین» می‌گوید: من کارشناسی مددکاری اجتماعی دارم، اما حدود 10 سال است که با چوب در رشته‌های مختلف کار کردم، از هنر معرق شروع و کم‌کم با این گرایش آشنا شدم.
وی ادامه می‌دهد: تولید ظروف چوبی از چوب‌های مختلف، هنر طبیعی و زنده است و قابلیت اجرای هر چیزی را دارد، بسیار هنرم را دوست دارم و از طبیعت و لمس چوب‌ها انرژی دریافت می‌کنم.
هنری خانوادگی در دل خانه صنایع دستی
«اعظم رضایی» تولیدکننده ظروف سرامیکی است که هنر سفال، سرامیک و نقاشی بر سفال را در هم می‌آمیزد و به هنر دوستان ارائه می‌دهد.
وی در گفتگو با خبرنگار «صبح قزوین» می‌گوید: صفر تا صد این هنر را به صورت خانوادگی و با مشارکت اعضای خانواده در کارگاه انجام می‌دهیم و ماحصل آن را برای نمایش در خانه صنایع دستی به مردم عرضه می‌کنیم.
رضایی بیان می‌کند: کارهای تولیدی ما به راحتی داخل ماکرویو و ماشین لباسشویی استفاده می‌شود و هیچ آسیبی نخواهد دید.
وی ادامه می‌دهد: یکی دیگر از نوآوری‌های ما قرار دادن سنگ فیروزه در برخی آثار است که مالکیت معنوی آن نیز به نام بنده ثبت شده است که هیچ آسیبی نخواهد دید.
تذهیب روی چوب، هنری آمیخته با روح ایرانی
در زیر زمین خانه تاریخی رئوفی کارگاهی هر چند کوچک اما خوش‌رنگ لعاب چشم‌نوازی می‌کند، «مطهره رشوند» هنرمند جوانی است که هنر تذهیب را به بهترین شکل بر ظروف چوبی پیاده می‌کند که چشم هر بیننده‌ای را خیره خواهد کرد.
این بانوی هنرمند در خصوص هنر اصیلش در گفتگو با خبرنگار «صبح قزوین» اظهار می‌کند: من هنرجوی استاد اسکندری بودم و هنر تذهیب را دو سال است بر روی چوب اعمال می‌کنم، تذهیب روی چوب، هنر نویی است که در ایران شاید 10 نفر آن را انجام می‌دهند، نیاز به حمایت زیادی دارد چرا که در داخل و خارج کشور مورد استقبال است.
وی ادامه می‌دهد: تذهیب روی چوب از قدیم روی قلمدان‌ها و کارهای پاپیه ماشه بوده اما امروز در روشی نوین روی ظروف پذیرایی چوب راش و گردو اجرا می‌شود.
رشوند بیان می‌کند: این هنر هم روی چوب‌های ارزان و هم چوب‌های گران‌قیمت لوکس و هدیه قابل اجراست، ظروف ما کاملاً دست‌ساز و خراطی شده است و نقوش که روی آن زده می‌شود کاملاً اصیل و ایرانی بوده که گاهاً با گل و مرغ با هم ترکیب می‌شود.
این بانوی تذهیب‌گر می‌گوید: مردم زمانی ارزش هنر را درک می‌کنند که آن را با چشم دیده و با دست لمس کنند، ما هر چه قدر هم آثار خود را در فضای مجازی به نمایش بگذاریم، این اثری که در نمایش رودررو دارد را نخواهد داشت.
رشوند ادامه می‌دهد: وجود چنین مکان‌هایی و اختصاص آن به عرضه و تولید محصولات هنری که شرایط خرید حضوری را برای مشتریان فراهم می‌کند و آنان را در جریان ساخت انواع آثار هنری و سختی‌های آن قرار می‌دهد، بسیار اهمیت دارد.
به گزارش خبرنگار فرهنگ و هنر «صبح قزوین»، با وجود اینکه از ده سال پیش خانه رئوفی به عنوان خانه صنایع دستی استان مطرح شد، اما تازه کمتر از یک هفته است که به بهره‌برداری رسیده و انتظار می‌رود با توجه به رسالت اصلی خود مامنی باشد برای هنرمندان عزیز قزوینی که در این شرایط سخت اقتصادی پای عشق و هنرخود مانده‌اند.
انتهای خبر/2001
به قلم خبرنگار؛ نفیسه مهرداد
دیدگاه ها