به گزارش حوزه اجتماعی پایگاه خبری تحلیلی
صبح قزوین؛ رقیه ملاحسنی فعال فرهنگی_اجتماعی در یادداشتی نوشت...
و خداوند در کنار «آدم»، «حوا» را آفرید تا چرخه بشریت با کنار هم قرار گرفتن دو جنس زن و مرد تکامل یابد. این ارزش‌گذاری والای حضرت حق به «زن» نشان از نقش رکین آن در نهاد خانواده از زمان خلقت تاکنون دارد که همواره مورد توجه بوده و در دین مبین اسلام نیز ضمن محاکمه زنده به گور کردن دختران و نادیده گرفتن ارزش وجودی زنان، بارها موضوع الگو بودن بانوان و مردان در آیات مختلف مورد توجه قرار گرفته و حتی از وجود یک زن به نام فاطمه زهرا (س) به عنوان خیر کثیر یاد می‌شود؛ در حقیقت براساس تعالیم وحیانی هر دو جنس مذکر و مونث قابلیت الگو شدن را داراست و شاخصه الگو شدن را محدود به جنسیت قرار نمی‌دهند بلکه بسته به ویژگی‌های انسانی و سبک زندگی طیبه، اعم از زن و مرد می‌توانند نمادی برای الگو قرار گرفتن باشند.
نگاه به «زن» به عنوان یکی از چالش‌برانگیزترین موضوعات در عرصه‌های مختلف همواره مطرح بوده و با نگاهی به تاریخ عصر حاضر می‌بینیم مکاتب گوناگون و ایدئولوژی‌هایِ سکولار مدرن به فراخور مبانی و جهت‌گیری‌های خود الگوهای مختلفی از وجوه مختلف توجه به «زن» را در دنیا مطرح کرده‌اند که متأسفانه بیشتر آن نگاهی متمایل به جنسیت آنها دارد یا زن را به عنوان جنس دوم در حاشیه می‌بینند. آنها در تلاش بوده‌اند تا به نوعی با پرداختن به مباحث مختلف حوزه زنان افکار عمومی جهان را تحت تأثیر خود قرار دهند که از جمله آن می‌توان به نگاه فمینیستی اشاره کرد که به دلیل نگاه تک بعدی به موضوعات حوزه زنان و تناقض‌های بیشمار در عمل با شکست مواجه شده است؛ در نتیجه این نوع نگاه‌های سطحی شاهد هستیم که آمار تجاوز، خیانت و خشونت نسبت به زنان در کشورهای غربی سر به فلک می‌کشد و ظلم به زنان در مناطق مختلف جهان به کرات دیده می‌شود.
در این میان با پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی شاهد حرف جدید و نگاه تحول آفرین به زن و بازتعریفی از هویت زن مسلمان ایرانی و پر رنگ شدن نقش آنها در حوزه خانواده و جامعه و به تبع آن معرفی الگویی نو از زنان هستیم که در آن نقش زن، نقشی تاریخ‌ساز و تمدن‌ساز با در اصل قرار گرفتن آنها بدور از نگاه جنسیتی است که در کنار اولویت مهم نقش مادری و همسرداری آزادانه در چارچوب‌های تعریف شده دینی و عرفی در عرصه‌های مختلف سیاسی، اجتماعی، ورزشی، علمی، فرهنگی و تربیتی مشارکتی اثرگذار و فعال از آن را شاهد هستیم.
نگاه دوراندیشانه بنیان گذار کبیر انقلاب مبنی بر اینکه «از دامن زن، مرد به معراج می‌رود»، نشان از عمق توجه انقلاب اسلامی به مقوله اهمیت جایگاه رفیع بانوان دارد. همچنین رهبر فرزانه انقلاب در اسفند سال ۹۱ در پیام تاریخی خویش در کنگره هفت هزار شهید زن برای اولین بار از مفهوم والا و شگفت‌انگیز «الگوی سوم، الگوی زن مسلمان» با بهره از منابع توحیدی قرآن و اهل بیت پرده‌برداری کردند و در تعریف آن ضمن نگاهی به الگوی شرق و غرب از زن چنین فرمودند: «زن، در تعریف غالباً شرقی، همچون عنصری در حاشیه و بی‌نقش در تاریخ‌سازی و در تعریف غالباً غربی، بمثابه موجودی که جنسیت او بر انسانیتش می‌چربد و ابزاری جنسی برای مردان و در خدمت سرمایه‌داری جدید است، معرفی می‌شد. شیرزنان انقلاب و دفاع مقدس نشان دادند که الگوی سوم، «زن نه شرقی، نه غربی» است. زن مسلمان ایرانی، تاریخ جدیدی را پیش چشم زنان جهان، گشود و ثابت کرد که می‌توان زن بود، عفیف بود، محجبه و شریف بود و در عین حال، در متن و مرکز بود. می‌توان سنگر خانواده را پاکیزه نگه داشت و در عرصه سیاسی و اجتماعی نیز سنگرسازی‌های جدید کرد و فتوحات بزرگ به ارمغان آورد».
طبق الگوی سوم زن مسلمان معرفی شده به دنیا که برگرفته از اندیشه‌های ناب دینی در حوزه زنان است و نقطه عطف چنین الگوی تاریخ‌سازی می‌توان از حضرت زهرا سلام الله عیلها دانست، ما شاهد شکوفایی زنانی آگاه، خانواده‌گرا، کنشگر و فعال در عرصه‌های مختلف تربیتی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، ورزشی، علمی و سیاسی هستیم که در مسیر رشد و تعالی بدون نگاه به جنسیت در تلاش هستند و گاه گوی سبقت را از مردان ربوده اند.
فراز و فرودهای نگاه به مقوله زن و رسیدن به دیدگاه صحیح زمانی عینیت می‌یابد که بتوانیم مؤلفه‌های گوناگون الگوهای غربی و شرقی و الگوی سوم با الهام گرفتن از آموزه‌های ناب اسلام را بررسی و ماهیت، تفاوت‌ها و شباهت‌های آن را زیر ذره‌بین آسیب‌شناسی ببریم تا به شناخت و درک لازم از آن رسیده و بتوانیم به بازسازی وجوه آن و جهش به سمت ایده‌آل‌ها در حوزه نگاه انسانی نه جنسیتی به زنان دست یابیم چرا که طبق تعالیم متعالی دین مبین اسلام زن و مرد هر دو در انسان بودن مشترک هستند و باید کرامت آنها حفظ شود.
امروز بعد از گذشت ۴۵ سال از تولد انقلاب شکوهمند اسلامی، شاهد ارج نهادن به مقام زن در ایران اسلامی و تبدیل آنها به رکنی اثرگذار و فعال در عرصه‌های مختلف هستیم به گونه‌ای که می‌توان یکی از نقاط قوت این انقلاب را شکوفایی حوزه زن و خانواده دانست. در واقع نگاهی اجمالی به جایگاه زنان بعد از انقلاب اسلامی نشان از رشد مثال‌زدنی و چشمگیر بانوان در زمینه‌های مختلف از جمله علمی، مشارکت‌های اجتماعی، فرهنگی، ورزشی و سیاسی دارد؛ آماری که نه تنها با قبل از انقلاب بلکه با بسیاری از کشورهای جهان نیز قابل قیاس نیست. برای مثال حدود ۶۰ درصد جامعه معلمان و دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی کشور را بانوان تشکیل می‌دهند، بانوان عضو هیئت علمی دانشگاه‌ها ۳۳.۳ درصد و در دانشگاه‌های علوم پزشکی ۳۴ درصدی و تعداد دانشجویان دختر ۵۶ درصد است. همچنین حدود ۹۰ درصد زنان کشور باسواد هستند و تا سال ۱۴۰۰ بیش از ۹ هزار و ۵۰۰ مؤلف زن و ۸۴۰ ناشر زن در کشور فعالیت داشته‌اند.
با وجود این آمار شگفت‌انگیز و افتخارآفرین، دشمن در تلاش است تا این نقطه قوت را به نقطه ضعفی تبدیل کند، در این راستا موضوع زنان و دختران ایرانی را در نوک پیکان تهاجم فرهنگی و کلیدواژه اصلی و محوری نقشه‌ها و حملات خود برای سیاه‌نمایی، حیاگریزی، عفت‌گریزی و هجمه به زنان جامعه اسلامی با زیر سؤال بردن موفقیت‌ها و فعالیت‌های فرهنگی، اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و ایمان، امید و اعتماد آنها قرار داده است. در واقع دنیای استکبار تلاش دارد در جنگ ترکیبی و شناختی، در جنگ روایت‌ها و جنگ روانی که آشفتگی در اذهان به وجود می آورد و با ایجاد انحراف از الگوی سوم، تغییر اندیشه‌ها و باورها با نگاهی ابزاری به مقوله دختران و زنان و به ابتذال کشاندن آنها در ذیل شعارهای زیبا اما توخالی چون «زن، زندگی، آزادی» اهداف پشت پرده مدنظر خویش از جمله تضعیف ارزش‌های خانواده و فروپاشی آن از درون را به مرحله ظهور برساند.
در این میان در کنار لزوم ورود جدی دولت‌ها و مسئولان نظام در حمایت از بانوان در عرصه های مختلف و رفع موانع نقش‌آفرینی آنها ضروری است به صورت جدی با تئوریزه کردن این الگوی سوم، جنبه‌های مختلف نگاه جدید به زن در قالب این الگوی نوین، معرفی معیارها و شاخص‌های الگوی زن موفق ایرانی- اسلامی و نمونه‌های موفق زنان نقش‌آفرین، تمدن‌ساز، موفق و تاثیرگذار جامعه به اقشار مختلف به ویژه بانوان، نوجوانان و جوانان در کشور و جهان معرفی شود. باید تبیین سیاست‌ها و بینش‌ها طوری باشد که زنان ضمن شناخت از هویت اصیل خویش، بدون نگاه به الگوهای شکست خورده شرقی و غربی، به زن بودن بدور از تبرج و عرضه جسمانی با نگاه به کرامت انسانی خویش افتخار کرده و آن را یک امتیاز بدانند و براساس الگوی سوم زن مسلمان، عفیفانه تاریخ‌سازی و تمدن‌سازی را در وجوه مختلف مورد توجه جدی قرار دهند و مرکز تحولات عالم باشند. از سوی دیگر باید ما در جایگاه مطالبه‌گری از غرب در خصوص ظلم‌ها، برده‌داری نوین و سوء‌استفاده‌های مختلف از زنان قرار بگیریم چرا که امروز غرب و اندیشه‌های فمینیستی بدهکار زنان است و تفکرات و سیاست‌های آنها نه تنها نتوانسته حقوق زنان را احیا کند، بلکه سطح اجتماعی آنها را نیز کاهش داده است.
اجازه دهید نگاهی به صحبت‌های تعدادی از بانوان برجسته دنیا در کنگره بین‌المللی «امکان سنجی تحقق الگوی سوم زن» در سال ۱۴۰۱ در تهران داشته باشیم. خانم «سوخی اینو خاساکلین»، بانوی مکزیکی و استاد زبان اسپانیایی دپارتمان زبان دانشگاه تهران، با تاکید بر پررنگ تر شدن نقش زنان در دنیای امروز معتقد است: «من فکر می‌کنم زن امروز در جامعه نقش بسیار بزرگی دارد. قبلا جنسیت ضعیف شناخته می شد، اما خودمان نشان دادیم اینطور نیست و چقدر قدرتمندیم. زن‌ها در ایران از همه لحاظ آزادند و می‌توانند در همه عرصه‌ها حضور داشته باشند» و یا بانوی سوری خانم «منال حماده» متخصص بیماری‌های داخلی می گوید: «من در ایران خانمی دیدم که درس می‌خواند، کار می‌کند و در عین حال مادر است و فرزندانش را تربیت می‌کند. عدم انتشار تصویر واقعی از زن ایرانی و مطرح نکردن پیشرفت‌هایشان ظلم بزرگی است». همچنین خانم «زرین فاطمه مطهری» بانویی از پاکستان معتقد است: «شرق، زن را عنصری در حاشیه و بی‌نقش در تمدن‌سازی تاریخ‌سازی بشر معرفی می‌کند. غرب، متوجه بعد جنسیتی زن و غلبه آن بر بعد انسانی اوست ولی دیدگاه اسلام بسیار زیباست و خداوند متعال که خود، خالق زن است، در آیات متعدد زن را دوشادوش مرد می‌داند».
قطعاً بانوان موفق و بالنده مسلمان که علمدار تمدن‌سازی و جریان‌سازی هستند بسیار داریم اما شناخت ما از آنها در حداقل ممکن است. متأسفانه با وجود اهمیت شگرف نگاه جامع الگوی سوم زنان در جهان که ارزش‌های الهی و منطق انسانی در آن لحاظ شده و نیاز جامعه امروز است، هنوز وجوه آن به درستی تبیبن نشده و کمتر کسی در کشور و جهان از آن شناخت وافی دارد لذا در معرفی چهره‌های پرچم‌دار و موفق زنان مسلمان به جهانیان و برجسته‌سازی این موضوع، توانمندسازی بانوان و ارتقاء عزت نفس آنان همچنین رفع چالش‌ها و مسائل حوزه زنان نیازمند رفع ضعف‌های تبیینی، بینشی، هنری و رسانه‌ای، خلاقیت در فرهنگ‌سازی و گفتمان‌سازی، تعمیق باورها، تبلیغ ارزش‌های زن مسلمان، ایجاد بسترهای تبیین و ترویج الگوی سوم زن مسلمان و تحلیل دقیق و تولید محتوای جدید همچنین بازنمایی این الگوی مهم در تکثر و تنوع نیاز به تلاش جدی از منظر حکمرانی است.
باور ما بر این است که زنان نیمی از جامعه هستند که نیم دیگر جامعه را نیز در دامن خود پرورش می‌دهند. امروز افق روشن و تا رسیدن به قله راهی نیست لذا با یک توکل و حرکت هوشمندانه و همتی مردانه و زنانه می‌توان این الگوی نوین را در جهان معرفی و بازنمایی کرد. پس بسم الله...
انتهای خبر/ 1300
دیدگاه ها