به گزارش خبرنگار اجتماعی پایگاه خبری- تحلیلی
صبح قزوین، این روزها از کنار هر خانه تاریخی در شهر قزوین عبور میکنیم، با یک عبارت مواجه خواهیم شد: کافه سنتی!
اگرچه تغییر کاربری خانههای تاریخی به محل اقامتی و پذیرایی خود یکی از راههای جذب گردشگر و نمایش آثار تاریخی است، اما عدم وجود برنامههای فرهنگی و تبدیل شدن این خانهها به کافه صرف، میتواند آنها را از هویت اصلی خود که نمایش فرهنگ و آداب و رسوم گذشتگان است دور کند.
بیشک یکی از جذابیتهای شهر قزوین برای گردشگران داخلی و خارجی معماری خانههای تاریخی آن است، خانههای تو در تو با اتاقهای متعدد و فضای داخلی و خارجی که حکایتهای زیادی به خود دیدهاند.

پنجرههای مشبک رنگی که نور خورشید را هزاران برابر زیباتر کرده و اتاقهای آینهدار؛ حوضچههای رنگارنگ، سقفهای زیبای آینهکاری شده، سماورهای زغالی، دیوارهای کاهگلی، ورودیها، راهروها، ایوانها و هزاران جاذبه که قلب و عقل آدمی را تسخیر میکند.
امروزه برخی این خانههای تاریخی قزوین بازسازی شده و برای گردشگری استفاده میشوند و تعداد معدودی از آنها به اقامتگاه و مهمانخانه تبدیل شدهاند، برخی دیگر به مکانی برای ارائه آثار صنایع دستی و هنرمندان تبدیل شدهاند.
در استان قزوین بیش از ۱۰۰ خانه تاریخی وجود دارد که از معروفترین آن میتوان به خانه زیبای امینیها اشاره کرد که در سال 1275 به دست معماران و هنرمندان بزرگ ساخته شد و امروزه از آن به عنوان حسینیه و مقصد گردشگری استفاده میشود.
خانه خطیبی یکی دیگر از خانههای تاریخی قزوین است که در دوره قاجاریه و پهلوی اول ساخته شده که امروزه بیشتر فضای آن متروکه مانده و طبق برنامههای مرمتی میراث فرهنگی قزوین قرار است این خانه در سالهای آینده به اقامتگاه تبدیل شود.
از دیگر خانههای تاریخی قزوین میتوان به خانه بهروزی، شهیدی، داعی، زعیم، رئوفی، اسدی، سردار مفخم «خانه فرهنگ امیرکبیر»، بهشتی، مرتضوی و غیره اشاره کرد که برخی از آن مانند خانه بهروزی تغییر کاربری داده و به عنوان هتل گردشگری مورد استفاده قرار میگیرد.
اما همانطور که در ابتدای این مطلب اشاره شد، برخی از خانههای تاریخی قزوین به کافهای تبدیل شدند برای سرو شربت، کیک و کافیمیکس و هاتچاکلت و برخی دورهمیهای آنچنانی و حرکات منافی فرهنگ که به جای آنکه یادآور سنت و فرهنگ مردم قزوین باشند، بوی فَرَنگ میدهند.
لزوم تغییرکاربری خانه تاریخی به کاربری صنایع دستی و اقامتی
موضوع را معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان قزوین، در میان گذاشتیم؛ نادر محمدی در گفتگو با خبرنگار فرهنگ و هنر
صبح قزوین اظهار کرد: موضوع تغییر کاربری بناهای تاریخی قالبهای مشخصی دارد که یا کمیته ماده 27 که جایگاه قانونی دارد، دنبال میشود و یا طریق مزایده در وزارتخانه و واگذاری به افراد انجام میشود که در هر دو حالت جنبه اقتصادی خانه و بنای تاریخی مورد تاکید است.
وی ادامه داد: اینگونه نیست که تمام خانههای تاریخی قزوین با کاربری کافه باشد، بلکه خانهای مانند بهروزی که به عنوان هتل اقامتی و مقصد گردشگری است که اتفاقا از ضروریات صنعت گردشگری دراستان است، خانه شهیدی تحت مالکیت شهرداری قزوین بوده تنها یک دوره کوتاهی کافه بوده، اکنون به دنبال ایجاد فرهنگسرا در آن هستند.
معاون گردشگری ادارهکل میراث فرهنگی استان قزوین بیان کرد: خانه زعیم قزوین که قبلا تنها تک کافه سنتی در دل خود داشت، از سال گذشته به عنوان اولین خانه ایرانی قزوین با کاربری پذیرایی، فرهنگی و آموزشی برای گردشگران ارائه خدمت میکند.
محمدی با بیان اینکه بسیاری از خانههای تاریخی قزوین در حوزه صنایعدستی و در اختیار هنرمندان است، یادآور شد: اکنون قسمت بزرگی از مدرسه حیدریه در دست هنرمندان صنایع دستی شهر است، دو آب انبار تاریخی قزوین، خانه تاریخی رئوفی در دست هنرمندان شهر است.
وی با اشاره به اینکه خانههای قدیمی، بخشی از حافظه تاریخی شهرها بهحساب میآید، تصریح کرد: معماری و مهندسی خانههای هر دوره از زمان، نشانگر تاریخ کهن، فرهنگ غنی و هنر مردمان آن سرزمین است که در دل این سراهای تاریخی نهفته است، لذا تغییر کاربری هم حرکتی است در جهت حفظ و نگهداری از این خانهها به منزله حفظ هویت هستند.
معاون گردشگری ادارهکل میراث فرهنگی استان قزوین تاکید کرد: ما در ادارهکل صنایع دستی استان مانند شهروندان قزوینی این حساسیت را نسبت به تغییر کاربریها داریم که اجازه نمیدهیم خانههای تاریخی به کافه صرف تبدیل شوند.
وی افزود: البته در تبدیل بنای تاریخی به هتل، فرهنگسرا و یا هر کاربری دیگر، باید معماری بنای اصلی حفظ شود و بهگونهای باشد که تمام اقدامات انجامشده در آن قابل بازگشت باشد و اگر لازم شد الحاقات، بدون اینکه به اصل معماری بنا خدشهای وارد شود، قابل حذف باشد.
محمدی در پایان با بیان اینکه مجوز کافه در استان قزوین توسط نهادهای متولی صدور میشود، گفت: با توجه به وظیفه خود تاکید داریم که تغییر کاربری خانههای تاریخی شهر به سمت کاربری صنایعدستی و گردشگری و یا اقامتی پذیرایی برود.
شهر قزوین خانههای تاریخی بینظیری دارد که برخی از آن مانند خانه امینیها، بهروزی، زعیم، ابوترابی، سردار مفخم، رئوفی، داعی، شهیدی و غیره به مدد مرمت و بازسازی کارشناسان میراث فرهنگی حال و روز خوبی دارند و به عنوان مقصد گردشگری شناخته میشوند و برخی مانند خانه اسدی، مرتضوی، بهشتی و مومنان و دهها مورد دیگر با وجود تلاشهای صورت گرفته برای واگذاری و تغییر کاربری به بخش خصوصی در حال حاضر به متروکهای تبدیل شدهاند که گرد تاریخ بر آنها نشسته است.
تغییرکاربری یکی از راههایی که میتواند حیات را حیاط خانههای تاریخی برگرداند به شرط آنکه این جانبخشی تنها به سرو چای و قهوه معطوف نباشد بلکه انواع و اقسام فعالیتهای فرهنگی و گردشگری در آن هویدا باشد، خانهای برای هنرمندان، خانهای برای خبرنگاران، خانهای برای هنردوستان، خانه تئاتر، خانه فرهنگ دوستان و دهها عنوان دیگر.
انتهای خبر/2001
دیدگاه ها