روحالله بیات در گفتوگو با خبرنگار اقتصادی
صبح قزوین؛ با اشاره به آسیبهای ناشی از ارز ترجیحی اظهار کرد: ساختار، وضعیت و واقعیتهای اقتصاد ایران به طور کلی با ارز 4200 تومانی سازگاری ندارد و نتیجه آن جز رانت و سوداگری سودجویان نخواهد بود.
وی افزود: حذف ارز ترجیحی دشواریهایی هم به دنبال دارد؛ در مسیر بدون شک آسیبها و مشکلاتی وجود خواهد داشت بنابراین هنر دولت کاهش چالشها به هنگام اجرای این طرح است.
کارشناس مسائل اقتصادی ادامه داد: مهمترین وظیفه دولت در اجرای طرح حذف ارز ترجیحی حمایت از اقشار ضعیف و توزیع عادلانه یارانه کالایی و اجتناب از گسترش پول پاشی است.
این استاد دانشگاه اضافه کرد: اقدامات باید واقعی بوده و در حد وعده باقی نماند چون عملیاتی شدن آن نیاز به اقدامات اساسی و تلاش همهجانبه در فضای اقتصاد جامعه، بهره گیری از مبانی علوم داده پردازی و اصول اقتصاد دیجیتالی است.
عضو هیئت علمی دانشگاه بینالمللی امام خمینی ره قزوین بیان کرد: سیستم ارز ترجیحی به گونهای است که شرایط رانتی را ایجاد میکند و در این مسیر منفعتی به عموم افراد جامعه نخواهد رسید یا به عبارتی درصد پایینی از افراد جامعه از آن بهرهمند خواهند شد.
وی ادامه داد: با ادامه روند ارز ترجیحی، دولت و قاطبه ملت بدهکار خواهند شد و از طرفی دولت به وظایف اصلی خود در موضوع تخصیص منابع، توزیع عادلانه درآمدها و تثبیت اوضاع عمل نکرده و در ادامه این ناکارآمدی، اقتصاد کشور فلج میشود.
ارز ترجیحی اقتصاد کشور را فلج میکند
بیات ابراز کرد: درواقع قاچاق و مسائلی که تحت عنوان رانت خواری صورت میگیرد یک امر بسیارعادی در جریان ارزهای ترجیحی است بنابراین باید بپذیریم برای رسیدن به شرایط متعادل در بازار نیاز داریم که این برهه حساس و البته دردناک را پشت سر بگذاریم و برای کاهش آسیبها در طول مسیر چارهای جز ارائه کالا برگ نداریم.
این استاد دانشگاه تصریح کرد: باید بپذیریم که در شرایط خاص اعمال سهمیهبندی در اقتصاد، امری اجتناب ناپذیر خواهد بود و در این شرایط ویژه برای اینکه به وضعیت بهتری برسیم، چارهای جز این کار نداریم تا طبقات محروم و آسیبپذیر جامعه را مورد حمایت قرار دهیم.
کارشناس مسائل اقتصادی ابراز کرد: با تجهیز فروشگاهها و پایانههای مختلف خرید میتوان شرایط را فراهم کرد تا افراد با کد ملی به آن میزان سهمیه خود برسند و این کار دشواری نیست چه بسا که اکنون این امر در مورد نان به تدریج در حال انجام است.
بیات اذعان کرد: آزادسازی ارز طبیعتا با آثار سوئی به ویژه در بحث افزایش قیمت مواد غذایی همراه است اما دولت باید راهکارهای لازم در این خصوص را پیشبینی کند؛ البته در این مسیر با پول پاشی و اضافه کردن یارانه به منظور جبران افزایش قیمتها موافق نیستیم چون خود این امر موجب افزایش روند تورم خواهد شد.
عضو هیئت علمی دانشگاه بینالمللی امام خمینی ره با اشاره به اینکه اصلاح فرآیند آرد و نان ضروری است، ادامه داد: وضعیت کنونی نان طوری است که به گفته دامداریها تهیه خوراک دام به مراتب بسیار سختترو گرانتر از تهیه نان خشک برای آنهاست! آیا عقلانی است که فرآیند تولید نان با تمام ارزش افزودههای موجود، به نان خشک تبدیل شده و به خورد دام رود؟!
وی ادامه داد: نگرانی مردم در مورد افزایش قیمتها طبیعی است و برای حل این مسئله باید یک دوره گذار حداقل دو ساله در نظر بگیریم تا کالا برگهای الکترونیکی فعال شوند و مردم بتوانند با همان قیمت قبلی نان را تهیه کنند اما در مقابل دیگر شاهد قاچاق آرد و یا گندم به کشورهای دیگر و یا هدررفت در خود کشور نخواهیم بود.
سیاستزدگی از مشکلات اقتصاد ایران است
این استاد دانشگاه تشریح کرد: اوکراین و روسیه دو کشور تولیدکننده عمده غلات و اوکراین بزرگترین تولیدکننده دانههای روغنی است که جنگ این دو کشور موجب شده که این محصولات از تجارت جهانی خارج شود و برخی از کشورها برای حفظ و کنترل اوضاع اجازه صادرات نمیدهند.
بیات افزود: اکنون دانههای روغنی و گندم در دنیا بازار ملتهبی دارند و ما نمیتوانیم مانند شرایط سابق پیش رویم؛ بنابراین مردم باید در جریان این مسائل باشند و در این شرایط مسئولین بیش از گذشته باید برای مردم روشنگری و شفاف سازی کنند.
استاد دانشگاه آزاد قزوین اذعان کرد: برای کنترل شرایط موجود حتما باید کالابرگ را برای دوره محدودی معرفی کنیم تا با توانمندسازی اقتصادی مردم بتوانیم از این مرحله دشوار عبور کرده و به شرایط عادی بازگردیم.
وی عنوان کرد: بازگشت به شرایط عادی خارج از یارانه به زودی امکانپذیر نخواهد بود چون اقتصاد خانوارها بهم ریخته است و آزاد سازی و سهمیهبندی لازم است تا وضعیت بهبود یابد.
عضو هیئت علمی دانشگاه بینالمللی امام خمینی ره تصریح کرد: متاسفانه سیاستزدگی عمدهترین مشکلی است که در اقتصاد ایران وجود دارد چه بسا که اگر این اقدام در دولتهای قبل صورت میگرفت؛ عدهای علیه آن اقدام میکردند و اکنون هم که در دولت فعلی مطرح شده باز هم عدهای نسبت به آن هجمه وارد میکنند.
ارز ترجیحی باعث بدهکاری هنگفت دولت میشود
بیات گفت: در حالی که نزدیک به سه دهه است که اجرای این اصلاحات اقتصادی برنامهریزی میشود و هر بار با موانع یا عواملی همراه است تا اینکه اکنون به این نقاط بحرانی رسیدهایم و چارهای جز این کار نداریم.
این استاد دانشگاه عنوان کرد: در مواقع بحران باید باید مسائل از هم تفکیک شوند و اگر نقدی به دولتها و روشهای آنان وجود دارد با ارائه راهحل مطرح شود نه اینکه چوب لای چرخ اقدامات و طرحهای اصلاحی قرار داد.
بیات عنوان کرد: اکنون نمیتوان به وضعیت قبل بازگشت چون دولت بدهیهای هنگفتی دارد و اگر ارز ترجیحی ادامه یابد همچنان به بدهکاریها افزود شده و سود آن نصیب عدهای سودجو و رانتخوار خواهد شد.
وی تصریح کرد: اجرایی کردن حذف ارز ترجیحی بسیار سخت است بنابراین برای طی کردن این مسیر باید همدلی وجود داشته باشد نه اینکه اقدامات لازم تضعیف شوند.
عضو هیئت علمی دانشگاه بینالمللی امام خمینی ره ادامه داد: حجم استفاده از کالا در دوره ارزانی، قطعا با هدررفت و دورریز همراه خواهد بود که باید با یک رفتار اقتصادی از آن جلوگیری کرد چه بسا که ایران یکی از پرمصرفترین کشورهای دنیا محسوب میشود.
این استاد دانشگاه اذعان کرد: طی سالهای گذشته بعضا به اندازه اسراف گندم واردات گندم داشتیم و در سالهای اخیر هم به علت خشکسالی مجبور به واردات بیشتر گندم شدیم اما همچنان دورریز وجود دارد به طوری که در شرایط کنونی بیش از 3 میلیون تن گندم دورریز داشتهایم.
حذف ارز ترجیحی شرایط را برای قاچاق ناامن میکند
وی ادامه داد: علت دوریزی نان نداشتن کیفیت و قیمت پایین آن است چون نانواها با توجه به عدم صرفه اقتصادی، زمان مناسبی برای پخت قرار نمیدهند اما چنانچه آرد به یک قیمت حساب شده برسد هم مصرف کننده و هم تولید کننده اصلاحات لازم را انجام خواهند داد.
بیات اظهار کرد: برای عبور از این دوره گذار، مجبور به ارئه کالا برگ هستیم و ضرورت دارد که مردم نیز در این مسیر همراهی لازم را داشته باشند تا به شرایط مطلوب و ایدهآل برسیم.
کارشناس مسائل اقتصادی اذعان کرد: تنها زمانی میتوان قاچاق را کنترل کرد که قیمت را قدری برای قاچاقچی افزایش داد تا برای آنها صرفه اقتصادی نداشته باشد.
بیات در پایان گفت: دولت باید بیش از دولتهای گذشته به صورت شبانهروز کار کند تا به یادماندنیترین اقدام که همان نجات جامعه از اقتصاد یارانهای و کوپنی است، برای مردم رقم بزند چون ارائه کالابرگ یک تاکتیک و برنامه موقت برای کاهش دردها و آلام است و بعد از آن اقتصاد باید به شرایط متعارف خود وارد شود.
انتهای پیام/1003
دیدگاه ها