به گزارش خبرنگار اجتماعی صبح قزوین؛ این روزها در اکثر دورهمی‌های خانوادگی با زوج‌هایی مواجه می‌شویم که یا فرزندی ندارند یا به داشتن تنها یک فرزند اکتفا کرده‌اند و وقتی از آنان خواسته می‌شود که فرزند دیگری هم به جمع خانواده خود بیفزایند پاسخ می‌دهند "همین یکی هم از سرِ ما زیاد است" یا اینکه "مگر ما چه گلی سرِ پدر و مادرمان زدیم که از فرزندانمان انتظار آن را داشته باشیم".
به راستی در این سال‌ها چه رخ داده که خانواده‌های ایرانی با وجود داشتن فرزندان متعدد در گذشته، امروز دیگر تمایلی به فرزندآوری ندارند.
مقام معظم رهبری از سال ۱۳۸۸ بیان دیدگاه‌های جمعیتی را آغاز و همواره تغییر سیاست‌های جمعیتی را متذکر شده‌اند و از آن زمان تاکنون هیچ‌گاه این مسأله را فراموش نکرده‌اند؛ ایشان با مشاهده برخی کم‌کاری‌ها و بی‌توجهی به مسئله مهم جمعیت کشور در مسئولان دولتی و لزوم بازنگری در سیاست‌های تحدید نسل، روی سخن‌شان را در جلسات عمومی به‌سوی جامعه تغییر داده‌اند.
ایشان همچنین در مرداد سال ۹۱ نیز بار دیگر در مورد "خطرات کاهش رشد جمعیت" کشور هشدار دادند و حتی از عبارت «خطا کردیم» استفاده کردند! به‌عبارتی خطر کاهش جمعیت برای نخستین بار، توسط مقام معظم رهبری مورد اشاره قرار گرفت.
درواقع مقام معظم رهبری از سال ۱۳۹۰ تاکنون بیش از 50 بار نسبت به "مسئله جمعیت و فرزندآوری" تأکید داشته‌اند.
در گفتگو با اکثر زوجین، مسائل و مشکلات اقتصادی در راس دلایل عدم فرزندآوری عنوان می‌شود؛ اما این در شرایطی است که زوجین دارای تمکن مالی نیز از تولد فرزندان بیشتر اجتناب کرده و به داشتن یک فرزند رضایت داده‌اند که دلیل این امر را می‌توان در تغییر الگو و نوع نگاه جوانان امروزی به زندگی جستجو کرد که خانواده ایده‌آل از نظر آنان خانواده‌ای کوچک با حضور یک فرزند است.
الگوی رسانه‌ای، انفعال فرهنگی و سیاستگذاری عوامل موثر در تغییر نگرش جمعی درباره فرزندآوری
معصومه نصیری در گفت‌وگو با خبرنگار اجتماعی صبح قزوین؛ با اشاره به تاثیر رسانه در تغییر سبک زندگی اظهار کرد: میل به مدل‌های جدید زندگی که شاید خارج از تعریف درست از خانواده باشد و تغییر سبک زندگی می‌تواند متاثر از فضای رسانه باشد.
وی افزود: رسانه‌های خارج از کشور که همواره در جهت تضعیف کانون خانواده ایرانی اسلامی تلاش می‌کنند و سعی دارند این موضوع را در مردم و خانواده‌های ایرانی نهادینه سازند که خانواده ایده‌آل یا فرزندی ندارد یا تک فرزند است.
مدرس سواد رسانه‌ای تصریح کرد: هرچند آسیب‌های رسانه در حوزه خانواده غیرقابل انکار بوده و اساسا نوع نگاه، سبک زندگی، مدل‌ها و ذائقه‌های جدیدی برای والدین و فرزندان ایجاد کرده اما موضوع فرزندآوری و بحث جمعیت و تک فرزندی را تنها نباید متاثر از تاثیرات رسانه‌ای دانست زیرا نقش سیاست‌های اجرایی و اقتصادی در این راستا دارای اهمیت است.
وی عنوان کرد: در کنار ارائه الگوی رسانه‌ای، انفعال فرهنگی و سیاستگذاری نیز مشاهده می‌شود که وقتی جمیع موارد با یکدیگر هم افزا می‌شوند منجر به تغییر نگرش جمعی درباره فرزندآوری خواهد شد.
نقش موثر چهرهای شاخص و سلبریتی‌ها در ترویج فرزندآوری
نصیری تاکید کرد: امروزه در سایر کشورها شاهد هستیم که با انعکاس برجسته و پررنگ اخبار مربوط به فرزندآوری چهره‌های شاخص، ورزشکاران و سلبریتی‌ها، در تلاش برای تشویق افکار عمومی جامعه جهت ازدیاد جمعیت و داشتن فرزندان بیشتر هستند.
وی عنوان کرد: رسانه و فضای مجازی بسیار در خلق قالب‌ها و الگوهای جدید خانواده موثر بوده و می‌تواند به ترغیب جامعه برای فرزندآوری و اصلاحات جمعیتی که امروزه به شدت به آن نیازمندیم؛ کمک کند.
وی در پایان گفت: فضای مجازی و تاثیرات آن تنها بخش کوچکی از عوامل موثر در پدیده تک فرزندی یا عدم فرزندآوری بوده و مباحث اقتصادی از نقش پررنگ‌تری برخوردارند؛ بنابراین ضرورت دارد برای اصلاح الگوی جمعیتی کنونی و تک فرزندی، سیاستگذاران مشوق‌هایی را به خانواده‌های دارای فرزندان بیشتر ارائه دهند که این امر با پیوست رسانه‌ای محقق خواهد شد.
به گزارش صبح قزوین؛ والدین امروزه به علت مشغله‌های بسیاری که خواسته یا ناخواسته درگیر آن شده‌اند دیگر قادر نیستند به لحاظ روانی به همه نیازهای احساسی و عاطفی فرزندان خود پاسخ مناسب دهند و ترجیح می‌دهند با یک فرزند روزگار گذرانند.
احمد اسفندیاری در گفت‌وگو با خبرنگار اجتماعی صبح قزوین؛ اظهار کرد: تک فرزندی یک شکل یا سبکی از زندگی است که منعکس کننده ویژگی‌های اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی این دوران است و نمی‌توان گفت این پدیده سرنوشت محتوم ساختار خانواده‌های ایرانی در دوران کنونی و آینده خواهد بود.
وی با اشاره به عوامل موثر در تک فرزندی تصریح کرد: در تحلیل و تبیین پدیده‌های اجتماعی، جامعه شناس می‌بایست منظومه نگر باشد و پدیده تک فرزندی را در منظومه و کهکشان علل ببین در، اقتصاد اگرچه می‌تواند بر بخشی از کنش‌های فردی و جمعی ما اثرگذار باشد اما تعیین‌کننده کنش نیست.
دکترای جامعه شناسی اضافه کرد: با بررسی ساختار خانواده در میان طبقات بالاتر مشاهده می‌شود که اتقاقا پدیده تک فرزندی در میان طبقات برخوردار حتی رایج تر است و گاهی اوقات در تحلیل مسئله باید همبستگی کاذبی که میان عوامل ایجاد می‌شوند را با دقت و موشکافانه زیر ذره‌بین گرفت.
وی بیان کرد: آنچه مهم است، ساختار ذهنی شکل گرفته‌ای است که منجر به بروز عینی پدیده تک فرزندی در میان خانواده‌ها شده که در تشکیل این ساختار ذهنی عوامل اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی در کنار یکدیگر تاثیرگذار بوده‌اند.
کم حوصلگی، بحران قرن حاضر
اسفندیاری با بیان اینکه یکی از فیلسوفان، کم حوصلگی را بحران قرن حاضر می‌داند؛ افزود: پدیده تک فرزندی برای هر دو سر طیف یعنی والدین و فرزندان آسیب زاست، برای والدین از این جهت که آنها تمام هّم و غم خودشان را متوجه فرزند می‌کنند؛ لیکن این سرمایه گذاری‌های همه جانبه برای فرزند، انتظار والدین از آنان را به شکل اغراق آمیز و غیر واقع بینانه افزایش می‌دهد.
این جامعه شناس بیان کرد: والدین تک فرزند، تمام آمال و آرزوهایی که نتوانسته‌اند در زندگی فردی خود بیابند در فرزندان خویش جستجو می‌کنند؛ از سوی دیگر، فرزندان نیز نمی‌توانند به خواسته‌ها و توقعات والدین خود پاسخ دهند؛ لیک دچار حرمان و ناامیدی و فقر عزت نفس می شوند که این اولین پیامد تک فرزندی است.
اسفندیاری در پایان گفت: مواردی که بیان شد تنها بخشی از مسائل و آسیب‌های تک فرزندی است؛ در مقابل هم منفعت زیادت فرزندان یا حضور دو یا چند فرزند در خانواده، صرفاَ متوجه فرزندان نیست؛ بلکه حضور چند فرزند در خانواده بر رشد فکری والدین نیز به شدت تاثیرگذار است.
تک فرزندی زنگ خطر جدی برای آینده کشور
دکتر فاطمه محمدبیگی در گفت‌وگو با خبرنگار اجتماعی صبح قزوین، با اشاره به بحران جمعیتی در کشور اظهار کرد: متاسفانه در دهه‌های گذشته نگاه خانواده‌محور که در اصل ۱۰ قانون اساسی بر آن تاکید شده، مورد غفلت از سوی مسئولان و سیاستگذاران قرار گرفت و امروز موضوع جمعیت را به یک مسئله بحرانی تبدیل کرده است.رئیس فراکسیون جمعیت و حمایت از خانواده مجلس گفت: شاهد گرایش خانواده‌ها به تک فرزندی هستیم که زنگ خطر جدی برای آینده کشور و ورود به سیاهچاله جمعیتی است.
محمدبیگی تصریح کرد: متأسفانه شاهد کاهش حدود ۴۰ درصدی ازدواج و کاهش حدود ۳۰ درصدی فرزندآوری در چند سال گذشته هستیم، همچنین نرخ باروری نیز به کمترین عدد نسبت به سال‌های گذشته رسیده است و این عوامل موجب شده تا نسبت به این موضوع در مجلس سکوت نکرده و به صورت جدی ورود کنیم. دبیر کمیسیون بهداشت مجلس اضافه کرد: با شروع مجلس یازدهم موضوع بحران پیری جمعیت مورد توجه جدی جمعی از نمایندگان قرار گرفت تا راهکارهای لازم برای برون رفت کشور از این بحران در آینده شناسایی و قوانین لازم در این راستا تصویب شود.محمدبیگی بیان کرد: در طول یک سال گذشته قانون جامع و تسهیلاتی حمایت از خانواده و جوانی جمعیت در کمیسیون مشترک جوانی جمعیت و حمایت از خانواده نهایی و به دولت ابلاغ شد که در این قانون ۲۱ مانع ازدواج و فرزندآوری شناسایی و بر اساس هر کدام از آنها راهکارهایی در نظر گرفته شد.
برای جلوگیری از پیری جمعیت در آینده باید وارد الگوی ۳ فرزندی شویموی عنوان کرد: در قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت به دنبال حمایت از خانواده و ارتقاء سلامت مادر و کودک و همچنین افزایش نمای جوانی جمعیت هستیم، کما اینکه همه کشورها برای جوان نگه داشتن نمای جمعیت خود برنامه‌ریزی می‌کنند.رئیس فراکسیون جمعیت و حمایت از خانواده مجلس ابراز کرد: برای جلوگیری از پیر شدن جمعیت در آینده که یک بحران بزرگ و پر چالش برای کشور محسوب می‌شود باید وارد الگوی ۳ فرزندی و بالاتر شویم و بستر آن را فراهم سازیم.وی در پایان گفت: باید خانواده در اولویت قرار بگیرد و موانع حس دلنشین پدری و مادری برطرف شود؛ از این رو مسئولان و دولتمردان باید در کنار مجلس از فرصت پنجره جمعیتی استفاده کرده و مشکلات معیشتی، اقتصادی و اجتماعی و مشکلات حاکم بر جامعه که مانع تحقق این آرزوی والدین می‌شود را برطرف کنند.
به گزارش صبح قزوین؛ خانواده‌های تک فرزند به زعم خود تصور می‌کنند که نداشتن فرزندان بیشتر در واقع لطف بزرگی به فرزندشان است زیرا می‌توانند بیشتر به رفع نیاز و تربیت او بپردازند در حالیکه با وجود فراهم نمودن بهترین امکانات رفاهی، بزرگ‌ترین ظلم را به فرزندان خود روا می‌دارند چراکه فرزند خود را از داشتن نعمت خواهر و برادر و نسبت‌های فامیلی دایی، عمو و خاله و عمه محروم و آنان را در آینده تنها می‌کنند.
حجت الاسلام سید حسین موسوی در گفت‌وگو با خبرنگار اجتماعی صبح قزوین؛ اظهار کرد: با توجه به سیاست‌های کنترل جمعیت در کشور اقداماتی انجام شد که دهه ۷۰ هدف مورد نظر در میزان نرخ باروری محقق شد؛ اما همچنان به تبلیغ "فرزند کمتر زندگی بهتر" پرداخته شد به طوریکه این شعار به فرهنگ جامعه تبدیل شد.
وی افزود: طی ۱۱ سال گذشته مقام معظم رهبری ۵۰ بار نسبت به مقوله جمعیت تذکر دادند اما وضعیت جمعیتی کشور نه تنها بهتر نشد بلکه به سمت قهقرایی پیش رفت به طوریکه نرخ باروری در ایران بنا بر آمارهای دقیق ثبت احوال به ۱.۷ درصد رسیده است.
نویسنده کتاب مثبت 3 بیان کرد: برای جلوگیری از پیری جمعیت در کشور سیاست‌های تشویقی به واسطه قانون جوانی جمعیت اخیرا به تصویب مجلس رسید که امیدواریم دولت سیزدهم نیز نسبت به اجرایی کردن این سیاست‌ها اهتمام ورزد.
۴ میلیون و ۲۰۰ هزار تک فرزند در کشور وجود دارد
وی ادامه داد: متاسفانه مشکل جمعیتی کشور حاصل یک گره نگرشی و فرهنگی است به طوریکه شاهد هستیم خانواده‌های ثروتمند نیز تمایلی به داشتن فرزند بیشتر ندارند و زندگی‌ها به سمت تک فرزندی سوق داده شده است.
موسوی بیان کرد: تک فرزندی آسیب‌هایی را متوجه فرد، خانواده و جامعه می‌کند بنابراین باید روی مسئله تک فرزندی و تغییر بینش خانواده‌ها تلاش شود. هم اکنون ۴ میلیون و ۲۰۰ هزار زوج تک فرزند در کشور وجود دارد که اگر این زوج‌ها متقاعد به داشتن یک فرزند دیگر شوند؛ هرچند به ایران ۱۵۰ میلیونی که مقام رهبری فرمودند نمی‌رسیم اما از بحران جمعیتی تاحدی خارج می‌شویم.
به گزارش صبح قزوین؛ با توجه به سیاست‌های کنترل جمعیت در کشور اقداماتی انجام شد که دهه ۷۰ هدف مورد نظر در میزان نرخ باروری محقق شد؛ اما همچنان به تبلیغ "فرزند کمتر زندگی بهتر" پرداخته شد به طوریکه این شعار به فرهنگ جامعه تبدیل شد.
هرچند راحت طلبی و برخورداری از زمان فراغت بیشتر برای رسیدن به کار و امور شخصی، عدم مسئولیت پذیری، ترس از دست دادن جایگاه شغلی در میان بانوان شاغل و تحصیل کرده، اجرای سیاست‌های غلط جمعیتی با شعار "فرزند کمتر زندگی بهتر" و باور آن از سوی خانواده‌های ایرانی به ویژه در سال‌های اخیر با افزایش فشار اقتصادی از دیگر دلایل ایجاد پدیده تک فرزندی در خانواده‌ای ایرانی شمرده می‌شود اما نمی‌توان از آسیب‌های بروز این باور در جامعه چشم پوشی کرد.
باید با تبیین پیامدهای تک فرزندی به جامعه و ارائه الگوهای مناسب از یک خانواده موفق همچنین تصویب سیاست‌های تشویقی و اجرای درست آن، خانواده‌های ایرانی را به داشتن فرزندان بیشتر دلگرم و ترغیب کرد.
گزارش از گل عنبر حمزه ای
انتهای پیام/7003
دیدگاه ها