چشم گریان باغداران در پی بی‌مهری به محصول خندان/ صادرات پسته در گلوگاه موانع گیر کرده است

به گزارش خبرنگار اقتصادی صبح قزوین، انواع پسته و فرآورده‌های آن از جمله محصولات کشاورزی صادراتی ایران انواع پسته است که به سراسر دنیا صادر می‌شود؛ بیشترین حجم تولید این محصول در دنیا پس از امریکا مربوط به ایران است به طوریکه حتی تحریم‌ها نیز هیچ تاثیری در روند صادرات آن‌ها نداشته است.

نکته بسیار حائز اهمیت در پسته ایران و همچنین فرآورده‌های آن کیفیت و مرغوبیت این محصولات است که غالبا انواع پسته ایران از نمونه‌های تولید شده آن در دیگر کشورها قیمت بالاتری دارد.

 استان قزوین از نظر تولید پسته در رتبه دوازدهم کشور و از نظر مرغوبیت در جایگاه نخست قرار دارد؛ بیش از چهار هزار و ۹۰۰ هکتار باغ پسته بارور و غیربارور در استان داریم که مهمترین مناطق کشت پسته در استان در شهرستان بویین زهرا و قزوین قرار دارد.

متاسفانه علی‌رغم اینکه پسته بخش عمده‌ای از سطح زیر کشت باغستان‌های سنتی استان قزوین تشکیل داده و در استان قدمت چندین صدساله دارد اما اقدام خاصی در زمینه صادرات این محصول صورت نگرفته و کشاورزان مجبور هستند محصولات خود را به واسطه تاجران از استان‌‌های دیگر صادر کنند.

5 واحد ترمینال فرآوری بهداشت پسته دراستان فعال است

مدیر باغبانی سازمان جهادکشاورزی استان قزوین در گفت‌وگو با خبرنگار صبح قزوین، اظهار کرد: اکنون استان قزوین دارای4هزار و 920هکتار باغ پسته بارور و غیر بارور است که متوسط میانگین عملکرد این محصول یک هزار و 50کیلوگرم در هکتار است.

 وی افزود: پسته قزوین به واسطه وجود سبزینه ومقدار کلرفیل دارای رنگ وطعم منحصر به فردی است که در زمینه تهیه شیرینی دارای جایگاه ویژه‌ای دارد.

پیله فروش مهمترین ارقام پسته استان را قرمز و سفید پسته،کال خندان، کله بزی، احمدآقایی، اکبری، اوحدی، کله قوچی، فندقی وخنجری عنوان کرد و گفت: اکنون 5 واحد ترمینال فرآوری بهداشت پسته دراستان فعال است همچنین از سال ۹۸ طرح سرشاخه کاری و تغییر ارقام مناسب از سوی مرکز تحقیفات و سازمان جهادکشاورزی در سطح پایلوت در ایستگاه تحقیقاتی یزبر اجرا شده است.

به گزارش صبح قزوین، باغستان سنتی قزوین در گذشته حدود چهار هزار هکتار مساحت داشته و باغ‌های سبز دور تا دور شهر قزوین را احاطه کرده و قزوین به معنی واقعی یک باغشهر بوده است؛ در گذشته این باغات به وسیله آب ۵ رودخانه به نام‌های ارنزک، دیزج، وشته، دلی چای و زویار آبیاری می‌شد اما اکنون به علت توسعه شهر و برداشت آب این رودخانه‌ها، توسط روستاهای بالا دست، باغستان‌های سنتی قزوین با مشکل کم‌آبی رو به رو است.

باغستان قزوین در سایه بی مهری مسئولین شهری واقع شده است

عباس بابائيان از باغداران سنتی جنوب شهر قزوين در گفت‌وگو با خبرنگار صبح قزوین، با اشاره به بحران آب به عنوان مهمترین مشکل باغستان اظهار کرد: اوایل کل سطح زیر کشت باغستان پسته بوده که طی هشتاد سال گذشته با محدودیت‌هایی که مدیران شهری برای آن به وجود آوردند به تدریج بادام و انگور نیز کشت شده است.

وی با بیان اینکه مساحت کل باغستان قزوین حدود سه هکتار است، افزود: با توجه به گفته‌های بازرگانانی که ما با آن‌ها در ارتباط هستیم پسته باغستان قزوین به دلیل رنگ سبز عالی، دانسيته بالای مغز برای ورقه و خلال شدن و چربی بالا، برند اول جهان را دارد که متأسفانه هیچ گونه حمایتی نمی‌شود.

این باغدار قزوینی با اشاره به اینکه امنیت اقتصادی باغستان باید تامین شود، ابراز کرد: اکنون که باغداران سنتی باغستان عقب مانده‌اند، برای ادامه کار نیاز به نماید دولت در جهت تامین یارانه و آب پایدار دارند که بسا که با حل این مشکلات امنیت اقتصادی باغستان و در نتیجه استان نیز تامین می‌شود.

باباییان ادامه داد: متاسفانه با توجه به مرز بندی‌هایی که در گذشته باغستان صورت گرفته امکان استفاده از ادوات کشاورزی به منظور شخم زدن و رسیدگی وجود ندارد لذا انتظار داریم که دولت ادوات کوچک کشاورزی به باغداران ارائه کند تا راحت‌تر بتوانند به باغات خود رسیدگی کنند.

وی با بیان اینکه بیشتر محصول پسته باغستان کله‌قوچی قزوینی است، اذعان کرد: اگر باغستان سنتی قزوین رونق گیرد می‌تواند زمینه‌هایی بسیاری را برای اشتغال در استان از جمله تاجران، حمل و نقل و بانوان خانه‌دار فراهم کند.

این باغدار قزوینی عنوان کرد: اکنون آب ۹۰ درصد از سطح باغستان از طریق ۵ رودخانه سطح شهر تامین می‌شود که متأسفانه طی سال‌های اخیر با تغییرات اقلیمی حاکم در کشور و کمبود بارش برف و باران در حال خشک شدن است و تنها ۱۰ درصد از آن از آب چاه برخوردار هستند.

عدم تخصیص حق آبه مناسب به باغستان قزوین

باباییان ابراز کرد: آبیاری باغات سنتی باغستان به آب سطحی رودخانه‌های وابسته است که متأسفانه با توجه به کاربری‌هایی که در بالادست رودخانه‌ها ایجاد شده، آبی در رودخانه باقی نمی‌ماند به طوریکه که گاها باغستان حدود ۲ سال متوالی محتوای آب نیز دریافت نمی‌کند.

وی اضافه کرد: پسته محصول باغی کم‌آبی و مقاومی است که شاید با حدود چهار بار آبیاری در سال بتواند  به بار بنشیند که متأسفانه با توجه به خشکسالی امسال ما تنها یک بار در ۱۹ فروردین توانستیم چند ساعتی آب برای آبیاری دریافت کنیم که با توجه به محدودیت ساعت، نتوانستیم تمام باغات را آبیاری کنیم.

این باغدار قزوینی خواستار اختصاص پساب شهر قزوين به باغستان سنتي شد و بیان کرد: چند سالی است که از اختصاص وعده پساب شهری به باغستان می‌گذرد اما همچنان هیچ اقدامی صورت نگرفته و در واقع باغستان نفس‌های آخر را می‌کشد.

باباییان بیان کرد: سال گذشته به دلیل وضعیت آبی بهتر و آب و هوای خنک‌تر وضعیت بهتری از نظر برداشت محصول داشتیم اما امسال با توجه به گرمای بالای ۴۲ درجه و بادهای گرم‌و خشک وضعیت مناسبی در برداشت محصول نداشتیم به طوریکه حتی نتوانستیم خرج‌کرد خود باغات را تامین کنیم.

به گزارش صبح قزوین، به گفته کارشناسان جهاد کشاورزی شهرستان بویین زهرا  با سطح کشت ۷۰ درصد از پسته، رتبه اول تولید پسته دراستان را به خود اختصاص داده است و با توجه به مقاومت پسته به کم آبی سطح زیر کشت این محصول در شهرستان در حال افزایش است.

یکی دیگر از باغداران پسته که ک پسته‌کاری عمده در شهرستان بویین‌زهرا است، در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی صبح قزوین، اظهار کرد: پسته قزوین به دلیل مرغوبیت خاص و مغز سبزی که دارد به عنوان یک پسته خاص در ایران شناخته شده که در هیچ کجای ایران این قابلیت وجود ندارد چه بسا که اگر استان‌های دیگر بخواهند از این ویژگی برخوردار شوند مجبور هستند که میوه را به صورت نارس برداشت کنند.

 پسته قزوین در سطح کشور و جهان شناخته نشده است

حمید انوشه افزود: پسته قزوین ویژگی‌های خاصی دارد که متأسفانه تاکنون در سطح کشور و جهان شناخته نشده است لذا ضرورت دارد که یک سیاست کلی و تحقیقاتی برای معرفی و شناساندن این محصول دیده شود.

این باغدار ابراز کرد: پسته به عنوان یکی از محصولات کم‌ مصرف از نظر منابع آبی است که با اقلیم کشور سازگاری دارد و از طرفی به عنوان دومین محصول صادراتی در ایران بعد از نفت است لذا اگر برنامه‌ریزی و توجه لازم به این محصول صورت گیرد، می‌تواند ارزآوری برای استان و کشور داشته باشد.

انوشه اذعان کرد: طی دهه‌های متوالی ایران به عنوان بزرگترین تولیدکننده پسته در دنیا به شمار می‌رفت که متأسفانه به دلیل حمایت نشدن، چندین سال است که کشور آمریکا گوی سبقت را از ایران ربوده است.

وی تصریح کرد: درواقع پسته قزوین با توجه به نوع خاص و ارزش غذایی که دارد باید مورد توجه قرار گیرد لذا اگر مانند گذشته حمایت‌ها و تسهیلات لازم از جانب سازمان‌های زیربط برای باغداران فراهم شود، می‌تواند ظرفیت‌های بالایی را برای استان به ارمغان آورد که بسا که علاوه بر مزیت‌های بالا، ارزش افزوده زیادی دارد که می‌تواند به تولید ناخالص کشور نیز کمک کند.

این باغدار اضافه کرد: خوشبختانه اکنون باغداران و کشاورزان به مزیت‌های پسته پی برده و به سمت کشت این محصول روی آورده‌اند اما از آنجایی که این درخت ممکن است بعد از چند سال شروع به تولید و باردهی می‌کنند باید برنامه‌ریزی لازم صورت گیرد تا حمایت لازم از باغداران صورت گیرد.

انوشه ابراز کرد: استان قزوین به ویژه شهرستان بویین زهرا با حمایت و پشتیبانی می‌تواند به عنوان قطب پسته مغز سبز در ایران شناخته شود چون مناطق جنوبی کشور به دلیل فشار کم‌آبی ممکن از رو به زوالی بروند لذا اگر این سیاست پیشرفته شود قزوین می‌تواند به عنوان کرمان و رفسنجان دوم از نظر تولید پسته باشد.

پسته قزوین نیازمند استانداردسازی و درجه بندی برای شناخت در بازار داخلی و خارجی است

این باغدار اذعان کرد: پسته قزوین نیازمند کار کارشناسی به منظور استانداردسازی و درجه بندی برای شناخت در بازار داخلی و خارجی است که بسا که این استانداردسازی در مورد محصولات استان‌های دیگر از نظر سایز و درجه‌بندی انجام و شناخته شده است.

انوشه تصریح کرد:  تصریح کرد: از آنجایی که محصول پسته مزیت اقتصادی فراوانی دارد باید سیاست‌های حمایتی از باغداران به ویژه در زمینه تخصیص مقدار آب مناسب صورت گیرد تا بتوانیم جایگاه این محصول را از نظر صادرات حفظ کنیم.

به گزارش صبح قزوین، امسال پیش‌بینی‌ها حاکی از آن است که تولید پسته به میزان قابل توجهی کاهش خواهد داشت، این افت تولید به خشکسالی، وزش بادهای گرم و خشک و کاهش تولید در سال‌هایی از تناوب باردهی درختان پسته به وجود آمده‌ است، باز می‌گردد که موجب شده تولید پسته در سال جاری نسبت به سال‌های گذشته بسیار کاهش یابد.
 

کاهش 40 درصدی انواع آجیل و خشکبار در سال جاری

رئیس اتحادیه صادرکنندگان آجیل و خشکبار در گفت‌وگو با خبرنگار اجتماعی صبح قزوین، اظهار کرد: خشکسالی امسال تمام محصولات کشاورزی را تحت تاثیر قرار داد به طوریکه در مجموع انواع تخمه‌جات و مغزها نسبت به سال گذشته ۴۰ درصد کاهش تولید داشتیم.

مصطفی احمدی افزود: کمبود بارش‌ها، نوسانات شدید دما و خشکسالی در برخی مناطق نظیر کرمان و رفسنجان و مناطق دیگر موجب کاهش تولید و نتیجه تحت تاثیر قرارگرفتن قیمت‌ها شد اگرچه قیمت پسته علاوه بر کاهش تولید به نرخ ارز و عرضه و تقاضای داخلی بستگی دارد.

وی با اشاره به کاهش قدرت خرید داخلی مردم به عنوان یکی از مشکلات اصناف خشکبار بیان کرد: فروش صنف آجیل‌فروشان نسبت به سال گذشته به کمتر از یک‌سوم رسیده و عمده علت آن تورم حاکم در کشور است که مردم قدرت خرید دارند.

رئیس اتحادیه صادرکنندگان آجیل و خشکبار ابراز کرد: بیشتر نقاط کشور به ویژه استان‌های فلات مرکزی ایران، دامغان، خراسان رضوی و جنوبی، کرمان و برخی نقاط اصفهان و یزد تولید کننده پسته صنعتی و صادراتی هستند اگرچه در بسیاری از استان‌های دیگر نیز تولید پسته دارند اما بیشتر به مصارف محلی می‌رسند و مصرف صادراتی و بین‌المللی ندارند.

احمدی تصریح کرد: بیشترین میزان صادرات پسته ایران به کشورهای حاشیه خلیج فارس، هند، چین روسیه و اروپا است که با توجه به تحریم‌هایی که وجود دارد صادرات به کشورهای اروپایی را به صورت غیر مستقیم و از طریق واسطه به ویژه از طریق افغانی‌ها صورت می‌گیرد.

بالا بودن هزینه تولید پسته ایران را از دایره رقابت در جهان خارج می‌کند

وی با اشاره به بالا بودن هزینه‌های تولید ادامه داد: بالا بودن هزینه‌های تولید در کشور موجب افزایش قیمت نهایی محصول می‌شود و به همین دلیل قیمت اجناس در خارج و حتی داخل کشور قابل رقابت نخواهد شد.

رئیس اتحادیه صادرکنندگان آجیل و خشکبار ابراز کرد: اگر هزینه‌های تولید توسط دولت کنترل شود محصولات ما نیز قابل رقابت با کشورهای دنیا خواهد شد؛ امروز شاید ما نتوانیم از نظر قیمت با کشورهای صادراتی دیگر رقابت کنیم، همانطور که از نظر تولید صحنه را به آمریکا واگذار کردیم.

احمدی اضافه کرد: در دهه‌های قبل ایران حدود ۲۰۰ هزار تن تولید داشت که به راحتی می‌توانست صادرات انجام دهد اما امروز آمریکا با گسترش کشاورزی و حمایت از تولیدکنندگان توانسته تولید محصول پسته خود را به ۴۰۰ هزار تن افزایش داده و نفر اول در دنیا باشد. 

وی عنوان کرد: متاسفانه امروز صادرات پسته، قیمت داخلی را نیز تحت تأثیر قرار داده و کشاورزان در نظر دارند که محصولات خود را به قیمتی که صادر می‌شود در داخل نیز به فروش برسانند که این موضوع باید بین دولت، باغدار و تولیدکننده و فروشنده مدیریت شود لذا امیدواریم که هرچه سریعتر جلسه تنظیم بازار آجیل و خشکبار صورت گیرد.

رئیس اتحادیه صادرکنندگان آجیل و خشکبار  افزود: در کل ما از تمام ارقام پسته به خارج از کشور صادرات داریم اما ۹۰ درصد از پسته صادراتی به نوع فندقی و بعد از آن اکبری باز می‌گردد که در واقع با توجه به استقبال کشورها این کار صورت می‌گیرد.

احمدی بیان کرد: طی چند سال گذشته تفاهم‌نامه‌ای با شهرک صنعتی قرچک منعقد کردیم و بنا است تا ۲۴۰ واحد تولیدی مستقر شوند تا آجیل و خشکبار را هم برای مصارف داخلی و هم صادرات به خارج از کشور به سمت بسته‌بندی پیش ببرند که این کار نیازمند پشتیبانی است چه بسا که هزینه‌ها بسیار. سنگین است لذا امیدواریم دولت جدید در این مسیر ما را یاری نماید.

وی افزود: مصرف آجیل و خشکبار به صورت فله به ویژه در وضعیت کرونا مقداری تحت تاثیر قرار گرفته بود که با بسته بندی علاوه بر رعایت نکات بهداشتی، می‌توانیم برندهای مختلفی را به ثبت برسانیم و اکنون نیز برندهای خوبی در قرچک مستقر شده‌اند که امیدواریم این روند ادامه داشته باشد و این امر طی چند ماه آینده به ثمر بنشیند.

رئیس اتحادیه صادرکنندگان آجیل و خشکبار تصریح کرد: سال گذشته میزان تولید پسته نسبت به سال ۹۸ وضعیت بهتری داشت به طوریکه طی سال ۹۸ تنها ۶۰ هزار تن تولید داشتیم و نتوانستیم هیچ‌گونه صادراتی داشته باشیم اما سال ۹۹ حدود ۱۴۰ هزار تن تولید داشتیم و امسال نیز محصول نهایی مشخص نشده اما با توجه به خشکسالی به نظر می‌رسد زیر ۱۰۰ هزار تن تولید داشته باشیم.

احمدی در مورد وضعیت پسته قزوین تصریح کرد: پسته قزوین خیلی شناخته شده و صادراتی نیست اگرچه ممکن است برخی باغداران با اقدامات خاصی توانسته باشند مشتری‌های خاص خود را جلب کنند اما در مجموع پسته قزوین صادراتی نیست و مصرف محلی دارد.

به گزارش صبح قزوین، به گفته کارشناسان پسته قزوین با وجود مغز سبز و روغن مفید در آن در مقایسه با انواع پسته‌های دیگر دارای خصوصیات ویژه و کم نظیری است که متأسفانه آنچنان که باید در داخل و خارج شناخته نشده است  لذا از آنجایی که سالانه بیش از چهار هزار تن پسته خشک در باغات استان قزوین برداشت می‌شود انتظار می‌رود برنامه‌ریزی ویژه در مورد این محصول صورت گیرد که بسا که توجه و گسترش این محصول می‌تواند ارزآوری مناسبی برای استان و کشور به همراه داشته باشد.

سمیه چگینی
انتهای پیام/1003