عباس سلطانی در گفت‌وگو با خبرنگار اجتماعی صبح قزوین؛ با بیان اینکه خشم، هیجان پایه‌ای است که در درون همه انسان‌ها وجود دارد؛ اظهار کرد: هر هیجان پایه یک کارکرد تکاملی و یک کارکرد ضدتکاملی دارد؛ در واقع کارهای منفی این هیجانات است که باعث می‌شود زندگی ما تحت الشعاع آن قرار بگیرد.
وی افزود: انسان‌ها به این دلیل عصبانی می‌شوند که آموزش لازم برای مواجهه با رفتارهای مختلفی که منجر به عصبانیت آنها می‌شود را ندیدند.
این روانشناس بیان کرد: انسان‌ها دارای سه بعد روح، جسم و روان هستند که در مورد رفع نیازهای بدن جسمی، معمولا آداب مختص آن را از همان دوران کودکی آموختیم اما این خلا در بخش مدیریت نیازهای روحی وجود دارد چراکه آموزش‌‌های لازم در مورد زشتی بروز هیجاناتی همچون خشم و عصبانیت به افراد ارائه نشده است.
وی تصریح کرد: انسان‌ها در مواجهه با خشم دارای واکنش‌های متفاوتی هستند یا ابراز کرده و یا اینکه آن را در درون خود پنهان می‌کنند و اصطلاحا قورت می‌دهند در حالیکه راهکار سومی برای کنترل خشم وجود دارد.
*باید شیوه‌های درست ابراز خشم را یاد بگیریم
سلطانی اضافه کرد: گفته می‌شود افرادیکه سعی در مخفی نمودن احساس خود می‌کنند در آینده دچار خشم پنهان شده و حرص می‌خورند و در ادامه دچار عارضه‌های متعدد روانی و جسمی می‌شوند، از سوی دیگر کسانی هم که آشکارا هیجانات خود را نشان می‌دهند به مرور چهره اجتماعی خود را از دست می‌دهند.
وی با تاکید براینکه باید شیوه‌های ابراز خشم را یاد بگیریم؛ گفت: روان‌شناسان اذعان دارند که افراد باید بلد باشند به درستی خشم خود را تخلیه کنند همانطور که سایر نیازهای جسمی خود را پاسخ می‌دهند.
این روانشناس ابراز کرد: متاسفانه مسیر آموزشی مناسبی را برای شیوه صحیح ابراز هیجانات طی نکردیم و حتی بعضا ناخودآگاه در حال نهادینه کردن خشم در فرزندانمان از همان دوران کودکی هستیم به طور مثال به فرزندان خود می‌گوییم اگر کسی تو را زد، تو هم او را بزن و نترس.
*والدین ناآگاه در حال نهادینه کردن خشم در فرزندانشان هستند
وی عنوان کرد: متاسفانه آموزش ندیدیم در مقابله با حالت خشم چه کنیم در حالیکه خشم می‌تواند فرد را به سمت کارکرد تکاملی و مرام پهلوانی سوق دهد.
سلطانی تصریح کرد: زورخانه‌ها در گذشته یکی از مکان‌هایی بود که موجب تخلیه خشم می‌شد که با تعطیلی آن خشم نیز افزایش یافت زیرا زورخانه‌ها مرام تخلیه خشم و مرام مروت و جوانمردی و پهلوانی را آموزش می‌داد.
وی ادامه داد: وقتی جوان و نوجوان به گود زورخانه می‌رفت در مراجعه به منزل آرامش داشت و سوغات زورخانه که همان مرام مروت و جوانمردی بود در جامعه پخش می‌کرد؛ اما با تعطیلی زورخانه، آموزش ندیده به سمت رشته‌های ورزشی نوین رفتیم.
*مهارت کنترل خشم را از همان کودکی به فرزندان آموزش دهیم
این روانشناس تصریح کرد: باید از درون هیجانات خود را تنظیم کنیم و مدیریت و کنترل خشم را از همان کودکی به فرزندان آموزش دهیم.
وی در ادامه گفت: برخی از انسان‌ها برای توجیه ابراز خشم خود می‌گویند که با عصبانیت کارها زودتر انجام می‌شود و حتی سعی در اثبات آن دارند.
سلطانی بیان کرد: برخی دچار یک سری باورهای اشتباه اسطوره‌ای نسبت به خشم هستند و برخی دیگر هم عنوان می‌کنند که خشم آنها ارثی است در حالیکه افرادی در جامعه مشاهده می‌شوند که هنگان خشمگین شدن نتوانستند احساس خود را کنترل کنند لذا مرتکب جنایتی شده و اکنون در زندان به سر می‌برند.
وی در مورد علل افزایش خشم در جامعه گفت: افزایش فاصله طبقاتی در کنار عدم رشد متوازن در بخش مهارت‌های زندگی موجب افزایش میزان خشم در انسان‌های امروزی شده است؛ چراکه خشم ناشی از بهم ریختگی فاکتورهای روان شناختی جامعه‌ای است که در آن نوجوانان و جوانان می‌خواهند یک شبه ره صد ساله را طی کنند.
*پول فاکتور مدیریتی و شاخص زندگی افراد شده است
این روانشناس تصریح کرد؛ امروزه متاسفانه پول فاکتور مدیریتی و شاخص زندگی افراد شده است لذا وقتی همه مباحث در اقتصاد تعریف شده و مسائل شخصیتی، خانوادگی و فرهنگی که ریشه در برون ریز انسان‌ها دارد، دیده نشود در واقع با یک جامعه سودجو که در آن افراد نسبت به یکدیگر بی‌رحم بوده و فقط به منافع مادی و پول توجه دارند، مواجه خواهیم بود.
وی عنوان کرد: هر چقدر جامعه به سمت لایه‌های شهوتی و لذتی نزدیک شود متاسفاته مسائل روانشناسانه و ارزش‌های دینی و انسانی کمتر اجازه بروز پیدا می‌کند که نتیجه آن ازدیاد خشم و ارتکاب جرم و جنایت در اجتماع می‌شود.
*نهادهای متولی باید الگوهای آرامش بخش به جامعه معرفی کنند
سلطانی با بیان اینکه نهادهای مسئول باید الگوهای آرامش بخش را به جامعه پمپاژ کنند؛ گفت: متاسفانه آموزش‌ها به سمت سطحی شدن و دور از سبک زندگی پیش می‌رود.
وی افزود: باید در کنار تقویت سیستم آموزشی، از نهاد خانواده هم حمایت شود و بسته‌های تربیتی مناسبی را در اختیار خانواده‌ها قرار داد البته طی سال‌های اخیر قدم‌هایی در این راستا برداشته شده اما همچنان عقب هستیم و پیشرفت علم و تکنولوژی متناسب با آداب فرهنگی و بعد مذهبی افراد رشد نکرده است.
*پیشرفت علم و تکنولوژی متناسب با آداب فرهنگی و بعد مذهبی افراد رشد نکرده است
سلطانی تاکید کرد: در لحظه خشم نمی‌توان افراد را توصیه کرد لذا بهترین راهکار مقابله با خشم پیشگیری است برای این منظور باید از پیش بیندیشیم که در موقعیت خشم و عصبانیت باید چه رفتاری داشته باشیم و در واقع ذهن خود را توجیه کنیم.
وی عنوان کرد: تکنیک‌های مقابله با خشم را باید بیاموزیم و افکار پیشگیرانه نسبت به خشم داشته باشیم چراکه با خشم شاید پیروز لحظه‌ای باشیم اما شکست خورده همیشگی خواهیم بود بنابراین آیین نامه کنترل خشم برای خود تعریف کنیم؛ زیرا هرکسی در لحظه خشم متناسب با ساختار روحی می‌تواند خود را با چیزی آرام کند.
این روانشناس بیان کرد: پیشران‌های خشم مثل افزایش تپش قلب و سرد شدن دست‌ها و تعریق زیاد همیشه زودتر از خشم در افراد آشکار می‌شود بنابراین باید یاد گرفته و تمرین کنیم که در این لحظه بهترین واکنش را برای جلوگیری از پیامدهای ناگوار خشم و عصبانیت داشته باشیم.
*افکار پیشگیرانه نسبت به خشم داشته باشیم
سلطانی گفت: باید هنگامی که پیام‌رسان‌های خشم فعال شد موقعیت را ترک کنیم یا اینکه الگوهای آرام و پهلوانی برای خود داشته باشیم تا با برنامه‌ریزی سیستم درونی در لحظات خشم خود را کنترل کنیم.
وی ابراز کرد: بازبینی و بازسازی موقعیت خشم نیز یکی دیگر از راهکارهای مقابله با آن است که برای این منظور لازم است افراد با مشاهده موارد خشم دیگران با خود فکر کنند که اگر در موقعیت وی بودند چه می‌کردند در واقع بازسازی به ما قدرت ایمنی ذهنی بالایی می‌دهد.
این روانشناس اضافه کرد: اگر هم در نهایت خشمگین شدیم ناراحت نشویم و بعد از گذشت زمانی کوتاه و پس از آرام شدن و فروکش شدن خشم از طرف مقابل عذرخواهی کرده و سعی در جبران اشتباه خود برآییم.
وی تصریح کرد: یادگیری تکنیک‌های ذهنی مذکور می‌تواند ما را از ورود به تونل سرد و تاریک خشم نجات دهد. خانواده، مدارس، نهادهای متولی و صدا و سیما همه با هم باید برای آموزش و نهادینه سازی کنترل و مدیریت خشم تلاش کنند.
*کنترل و مدیریت خشم یک مهارت آموزشی است
سلطانی با بیان اینکه در جوامع مذهبی کنترل‌کننده‌های خشم قوی‌تر است؛ تصریح کرد: به لحاظ دینی، خشم قوی‌ترین ابزار شیطان است زیرا به هنگام خشم عقل و ایمان از وجود انسان دور می‌شود و در واقع خشم و جهل، جلود شیطان و عقل و ایمان لشکر خوب خدا است.
وی اذعان کرد: خشم یک هیجان است که باید آن را بشناسیم تا از تعادل خارج نشود اما وقتی از تعادل خارج شد نیارمند مدیریت است که برای مدیریت آن نیز باید مهارت کنترل خشم آموزش داده شود.
سلطانی عنوان کرد: خواب ناآرام از عوامل مستعد ایجاد کننده خشم است؛ ضمن اینکه تغذیه نامناسب، مشکلات حاکم در روابط بین فردی، استرس‌هایی موجود در فضای آموزشی و مدارس از دیگر عوامل موثر در بروز خشم و عصبانیت است.
وی در پایان گفت: کنترل و مدیریت خشم یک مهارت آموزشی است که با تمرین و ممارست می‌توان نسبت به آن مسلط شد و این آموزش‌ها باید از خانواده به جامعه و از جامعه به خانواده فراگیر شود چراکه باید از هر دو طرف روی مسئله کنترل خشم کار کرد.
انتهای پیام/۷۰۰۳
دیدگاه ها