حمام قجر اولین گزینه گردشگران در قزوین

صبح قزوین؛ حمام قجَر یکی از کهن‌ترین و بزرگ‌ترین گرمابه‌های شهر قزوین است که در خیابان عبید زاکانی این شهر واقع شده است.
محله عبیدزاکانی، یکی از محلات قدیمی قزوین با کوچه هایی پر پیچ و خم، خانه هایی قدیمی و بازارچه ای خاطره برانگیز است و "گرمابه قجر" به عنوان نگین درخشان آن محسوب می شود.
این اثر تاریخی به دلیل قرار گرفتن در بافت قدیمی شهر با مشکلاتی دست به گریبان است که در ادامه ضمن معرفی کلی حمام قجر به مشکلات موجود می پردازیم.
    احمد محمدی، مسئول موزه مردم شناسی حمام قجر در گفت و گو با خبرنگار صبح قزوین می گوید: این بنا به دستور امیر گونه خان قاجار قزوینی از سرداران شاه عباس صفوی در سال ۱۰۵۷ هجری قمری ساخته شد و به همین دلیل در ابتدا با نام «حمام شاهی» خوانده می‌شد.
وی می افزاید: مساحت این حمام در حدود هزار و 45 مترمربع است و از دو قسمت جداگانه زنانه و مردانه و سه بخش اصلی سربینه، میاندر و گرمخانه تشکیل شده است.
ورودیِ حمام رو به جنوب باز شده و پس از طی راه‌پله‌های مارپیچ، به سربینه منتهی می‌گردد.
فرهنگ و رسوم قزوین در آینه حمام قجر محمدی خاطرنشان می کند: در وسط سربینه بزرگ گرمابه، حوض زیبایی قرار دارد.
پلان سربینه به شکل ۸ضلعی است و هر ضلع آن شش شاه‌نشین و طاق نما را در پلانی هشت ضلعی با راهرویی به گرمخانه پیوند می‌دهد.
وی با اشاره به اینکه گرمخانه دارای یک فضای مرکزی محدود و تعدادی فضای جانبی است ادامه می دهد: تزئینات گرمابه شامل کاشی‌کاری و طاق‌های رسمی‌بندی شده است و کف آن با سنگ مرمر مفروش گردیده است.
پشت بام این حمام نیز هم‌سطح خیابان است.
    محمدی اظهار می کند: این حمام در سال ۱۳۷۹ خورشیدی توسط سازمان میراث فرهنگی و گردشگری استان قزوین تملک شد و در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسید.
همچنین گرمابه قجر با سرمایه‌گذاری شهرداری و مدیریت سازمان نوسازی و بهسازی شهری قزوین در سال های 81 تا 84 مرمت گردید و در حال حاضر، با نظارت سازمان فرهنگی ورزشی شهرداری اداره می شود.
    وی می افزاید: این اثر در تاریخ 11 مرداد 84 با شماره ثبت 12601 به‌ عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
حمام قجر گنجینه ای از آداب و رسوم قزوین مسئول موزه مردم شناسی حمام قجر تصریح می کند: حمام قجر از اسفندسال 86 و پس از مرمت کامل، تبدیل به "موزه مردم شناسی قزوین شد".
این موزه شامل ۳ بخش اقوام، آداب و رسوم و مشاغل می‌باشد و زندگی روزمره مردم به وسیله مجسمه‌هایی در معرض دید عموم قرار گرفته است.
    محمدی ادامه می دهد: در فضای سربینه این گرمابه، بخش هایی از زندگی اقوام کرد، تات، قزوینی، مراغی و ترک به نمایش گذاشته شده است و فضای میان در به به معرفی آیین های سور و سوگ در قزوین اختصاص دارد.
همچنین در بخش گرمخانه نیز شیوه سنتی مشاغلی مانند آهنگری، مسگری و حلاجی به نمایش گذاشته شده است.
در ادامه گزارشی مردمی از دیدگاه گردشگران ارائه می شود.
    به گزارش صبح قزوین، بازدیدکننده ای از شهر کاشان می گوید: برای اولین بار است که این مکان را بازدید کردم و برایم بسیار جذاب است و تصور نمی کردم شهر قزوین آداب و رسوم مختلف و زیبایی داشته باشد.
وی می افزاید: همراه یکی از اقوام به این مکان آمدیم و راضی هستیم ولی جای پارک خودرو مناسبی وجود نداشت و جلوی درب منزل یکی از اهالی این منطقه پارک نمودیم.
    این گردشگر ادامه داد: در سراسر کشور برای دانشجو بلیط به صورت نیم بهاء است ولی اینجا به طور کامل که هزار و 500 تومان است دریافت نمودند.
گردشگر دیگری که دارای فوق لیسانس تاریخ است با بیان اینکه این مکان بسیار زیبا است می گوید: برخی از لباس های محلی که تن این مجسمه ها بود هماهنگ با آن قومیت نیست از جمله اقوام تاتی که باید دقت بیشتری بر روی این موضوع صورت بگیرد.
وی می افزاید: من بازنشسته سازمان میراث فرهنگی هستم ولی بابت ورود به این مکان کل هزینه بلیط از من دریافت شد.
لزوم مناسب سازی محله عبید زاکان  خانم میانسالی که ساکن قزوین است به خبرنگار صبح قزوین می گوید: از این کوچه پیاده آمدم که ناگهان پایم پیچ خورد و به نظر من باید مسئولین به فکر آسفالت این منطقه و مناسب سازی آن باشند.
    یکی از مراجعه کنندگان که دچار معلولیت بود در حالی که به سختی به سمت خروجی حمام قجر بر روی پشت بام می آمد اظهار می کند: حاضرم با هزینه خودم فرشی را برای سراشیبی این قسمت تهیه کنم چرا مسئولین فکری به حال این قسمت نکردند؛ برای افراد سالم عبور از این قسمت سخت است چه برسد برای معلولین و یا سالمندان.
بازدید کننده دیگری می گوید: به آثار باستانی قزوین علاقه بسیاری دارم و هر سال بازدید می کنم، امسال تنوع غرفه ها بیشتر شده است ولی قیمت ها گران است و برخی غرفه ها نیز کیفیت لازم را ندارد.
    وی می افزاید: با توجه به وجود چنین مکان با ارزش تاریخی و پیشینه خوب شیرینی و صنایع دستی قزوین و از طرفی حضور بسیار گردشگران در این محل باید کالاهای ارائه شده با بهترین کیفیت و تنوع در معرض دید عموم باشد؛ یکی از مهمانان ما از اصفهان جهت بازدید این مکان آمد که برای خرید شیرینی به بیرون از اینجا مراجعه نمود.
گردشگر دیگری هم مدیرت و نظارت مجموعه را خوب ارزیابی می کند و می گوید: مهمترین مشکل من پیدا نکردن پارکینگ بود و به همین دلیل از پارک خودرو در کوچه بالاتری از لحاظ امنیتی نگران هستم و اگر پارکینگ بود با خیال آسوده از قسمت های دیگر مجموعه بازدید می کردم.
در ادامه گزارش به سراغ غرفه داران رفتیم و جویای نظر آنها شدیم.
خانمی که غرفه دار ارائه آش به مردم است می گوید: برای ایام تعطیلات نوروزی؛ دو میلیون و نیم اجاره پرداخت می کنم که متاسفانه فروش خوبی تاکنون نداشتم و باید اطلاع رسانی بیشتری صورت بگیرد و سال گذشته استقبال بیشتری صورت گرفت و بابت اجاره نیز 800 هزار تومان پرداخت کردم.
    وی می افزاید: هزینه هر کاسه آش، هزار تومان می باشد که برخی شهروندان اعلام می کنند گران است در حالی که بیشتر مسافران نوروزی بدون هیچ اعتراضی خرید می کنند و از کیفیت آش راضی هستند.
این موضوع برای بسیاری از مسافران نوروزی به صورت فرهنگ نهادینه شده و درک می کنند که فروشنده باید هزینه مواد، تهیه کاسه یک بار مصرف و همچنین اجاره بهای این مکان را پرداخت کند.
غرفه داران دیگر نیز اظهار داشتند: فضای محدودی در اینجا داریم و امکان ارائه تمام کالاها در اینجا نیست؛ بسیاری از کالاها تخفیف بر روی آنها درج شده است که برخی به دلیل علاقه و یا به عنوان کادو خرید هم می کنند.
    مسئول موزه مردم شناسی حمام قجر در خصوص میزان استقبال از حمام قجر می گوید: پس از مرمت این اثر و در نوروز هر سال، گردشگران زیادی از سراسر کشور و حتی خارج از ایران از این حمام و موزه بازدید می کنند.
محمدی خاطرنشان می کند: در سال گذشته 44 هزار نفر از موزه مردم شناسی قجر بازدید کردند که نشان از استقبال بی نظیر مسافران از این اثر تاریخی با ارزش دارد.
اکثر گردشگران، حمام قجر را جذاب عنوان می کنند این مسئول می افزاید: اکثر افراد مراجعه کننده به حمام قجر، این مکان و آشنایی با آداب و رسوم مردم قزوین را بسیار جداب عنوان می کنند.
    محمدی می گوید: امسال تبلیغات صورت گرفته به شکل اجرای کلیپ تصویری در شبکه آی فیلم است که از تهران وارد شهر قزوین شده و بعد وارد خیابان نادری می شوند و موقعیت مکانی حمام قجر را به خوبی نشان می دهد.
وی اظهار می کند: از تمام ورودی های شهر قزوین به متراژ هر 500 متری تبلیغات به صورت بروشور و نصب بنر صورت گرفته است و اکثر مسافران نوروزی بیان می کنند که حمام قجر اولین مکان جهت بازدید آنها می باشد و بعد از طریق بروشور و تبلیغات به مراکز باستانی دیگر مراجعه می کنند.
مسئول موزه مردم شناسی حمام قجر در خصوص نبود پارکینگ در این مکان و نگرانی مسافران از این موضوع می گوید: با توجه به اینکه حمام قجر در محدوده بافت قدیمی شهر قرار دارد فضایی برای پارکینگ در نظرگرفته نشده است.
    وی می افزاید: بیشترین ابراز ناراحتی بازدید کنندگان از این مکان، نبود پارکینگ در این منطقه است که باید حل این مشکل در دستور کار مسئولان باشد.
قیمت بلیط موزه بر اساس تعرفه وزارت کشور است محمدی در خصوص قیمیت بلیط و اعتقاد برخی بازدید کنندگان مبنی بر گران بودن هزینه بلیط می گوید: قیمت بلیط بر اساس تعرفه وزارت کشور است و سازمان میراث فرهنگی و گردشگری قزوین نیز بر اساس این تعرفه دریافت می کند.
وی خاطرنشان می کند: با توجه به اینکه حمام قجر تنها موزه در قزوین است که در طول ایام سال پذیرای علاقمندان می باشد؛ هزینه های ناشی از مرمت این مکان نیز بیشتر از مکان های دیگر است و اصلاح و مرمت این مکان به طور کامل به عهده شهرداری است.
    مسئول موزه مردم شناسی حمام قجر اظهار می کند: متاسفانه تبلیغات خوبی در خصوص آثار باستانی شهر قزوین در سطح کشور صورت نگرفته است و در صورتی که تبلیغات بیشتری انجام شود شاهد بازدید بیشتر و ارائه بلیط با قیمت مناسب تری خواهیم بود.
    محمدی تصریح می کند: شب گذشته 690 بلیط رایگان ارائه شد که بخشی از آن شامل کودکان، همسایگان این محله و خانواده شهدا، جانبازان و ایثارگران است و در مجموع 40 درصد بلیط ها رایگان می باشد.
نارضایتی 80 درصد گردشگران از کمبود جای پارک در نوروز92 به گزارش صبح قزوین؛ طی نظرسنجی صورت گرفته توسط سازمان فرهنگی ورزشی شهرداری قزوین در نوروز سال 92 از 300 نفر گردشگر قزوین، 80 درصد گردشگران به کمبود جای پارک اشاره داشتند؛ 12 درصد اعلام کرده بودند که چون در ساعتی به مکان مراجعه نمودند که بازدید کننده کمتری حضور می یابد جای پارک هم پیدا کردند.
بقیه نیز به عواملی از قبیل ترافیک، خوب نبودن نطارت و مدیریت مجموعه، وجود تابلو توقف ممنوع اشاره داشته اند.
بر اساس این گزارش؛ 15 درصد خواستار این بوده اند که مبلغی که از بلیط ها دریافت می شود صرف خود موزه شود؛ 18 درصد به بالا بودن قیمت بلیط اشاره کرده اند و تعداد کمی هم خواستار رایگان بودن بلیط برای فرهنگیان بودند.
    خاطرنشان می شود که 52 درصد در مورد قیمت بلیط ها گفته بودند قیمت ها خوب و خیلی خوب است و 36 درصد هم گزینه متوسط و 10 درصد گزینه کم و بسیار کم را انتخاب کرده بودند.
ارزیابی مثبت 62 درصد گردشگران از نظارت و مدیریت حمام قجر این گزارش می افزاید؛ در نوروزسال 92، 62 درصد مدیریت و نظارت مجموعه را خوب ارزیابی کردند و 25 درصد اعلام کرده بودند که رسیدگی و نظارت مجموعه کم بوده است و 33درصد مدیریت مجموعه را متوسط ارزیابی کردند.
    همچنین 85 درصد از گردشگران زیبایی موزه"حمام قجر" را خوب و خیلی خوب ارزیابی نموده و 13 درصد متوسط اعلام کرده بودند.
این گزارش می افزاید؛ 51 درصد از بازدیدکنندگان نیز خواستار بیشتر شدن امکانات رفاهی در مجموعه بودند و 26 درصد امکانات رفاهی در مجموعه را خوب ندانسته بودند.
    با توجه به این آمار می توان گفت تنها بخشی از مطالبات مردم در این موزه در سال جاری محقق شده است و تامین پارکینگ برای این مکان در اولویت می باشد همچنین ضروری است مسئولین با برنامه ریزی و تعامل بیشتری به حل مشکلات موجود و جذب گردشگر بیشتر در این ایام با ارائه خدمات متفاوت تری نسبت به سال های گذشته بپردازند.
پیگیری های صبح قزوین ادامه دارد.
.
انتهای پیام/3007