آموزش مجازی چه ضرباتی به دانش آموزان می‌زند؟

به گزارش سرویس دانشگاه صبح قزوین ؛ خواه ناخواه درگیری با ویروس کرونا نظام آموزشی کشور را به سمت استفاده از ظرفیت‌های فضای مجازی سوق داده است.

تا پیش از این استفاده از این فضا صرفا جهت سرگرمی صورت گرفته و ظرفیت‌های آموزشی آن مغفول واقع شده بود. آموزش در فضای مجازی اگر چه ظرفیت‌های جدید را به سوی ما گشوده، اما همواره با چالش‌هایی نیز رو برو است.

کارشناسان همواره بر این موضوع تاکید دارند که اگرچه راه برون رفت در چنین فضایی استفاده از ظرفیت‌های تعاملی فضای مجازی بود، اما نباید از معایب و معضلات آن غافل شد.

در ادامه به بررسی برخی از معایب و مزایا آن خواهیم پرداخت.

مزایا و معایب فضای مجازی به عنوان ابزاری جهت آموزش

توجه به اوضاع بوجود آمده و استفاده از ظرفیت‌های حوزه مجازی و استفاده از پلتفرم‌های موجود ایرانی و خارجی موفقیت‌های زیادی کسب کرده است و باعث پیشبرد نظام آموزشی در شرایطی که آموزش حضوری ممکن نبوده است.

اما معایب حاصل از این نوع از آموزش از جمله فراهم نبودن زیر ساخت‌های لازم آن در کشورمان به ویژه در ماه‌های اولیه آموزش مجازی، فقدان آموزش چهره به چهره بویژه برای مقاطع پایین تحصیلی که دانش آموز احساس نیاز بیشتری برای لمس فیزیکی حضور معلم دارد و همچنین این نکته که تا پیش از این فضای مجازی به عنوان فضای سرگرمی مورد استفاده دانش آموزان و اولیای آن‌ها و دانشجویان بوده است و برای استفاده از ظرفیت‌های آموزشی در این حوزه آموزش ویژه‌ای ندیده اند.

مقاومت دانش آموزان و اولیا در برابر آموزش مجازی

ازین رو در ابتدای همراهی آن‌ها با شیوه مجازی مقاومت‌های زیادی از جانب این گروه‌ها مشاهده شده است.

اولیای دانش آموزانی که وادار به استفاده از این فضا بودند به این دلیل که به طور کامل توجیه نبوده اند دچار تشویش و نگرانی‌هایی شدند که این بار روانی را به فرزندان وارد کرده اند. ازین رو دانش آموزان با اعتماد به نفس کافی نمی‌توانستند به حضور فعالانه و حتی تولید محتوا‌های آموزشی به عنوان فعالیت‌های فوق برنامه بپردازند.

ضعف بنیه علمی با طفره رفتن از حضور مداوم و مستمر

دانش آموزان مقاطع بالا و دانشجویان نیز به این جهت که حضور در اکثرکلاس‌ها نیاز صرف به اعلام حضور در ابتدا و انتهای کلاس، با بهانه هایی، چون عدم دسترسی به اینترنت پر سرعت و مشکلات مربوط به اتصال به پلتفرم‌های معرفی شده از سوی نهاد‌های اموزشی از حضور دائم در کلاس طفره می‌رفتند.

از این رو دانش آموزان و دانشجویان در سال‌های آتی با با بنیه ضعیف علمی دست و پنجه نرم خواهند کرد، از این رو هزینه‌های زیادی به نظام آموزشی کشور وارد خواهد آمد.

اختلال در فرآیند اجتماعی شدن به عنوان رسالت نظام آموزشی

اگر رسالت نظام آموزشی را تربیت و آموزش سبک زندگی و همچنین تکمیل فرایند اجتماعی شدن در نظر بگیریم این مهم با آموزش مجازی موفقیت چندانی نخواهد داشت.

آموزش مجازی و آینده بدون اعتماد به نفس

فرآیند اجتماعی شدن برای دانش آموزان، بویژه دانش آموزان سال اول ابتدایی در دو سال تجربه اموزش مجازی راه به جایی نبرده است چرا که این فضا به ویژه در مباحث پرورشی نمی‌تواند به اندازه فضای حقیقی موثر باشد، این مساله در آینده می‌تواند این دانش اموزان را با مشکلات عدیده‌ای از جمله فقدان اعتماد به نفس و استقلال مواجه کند.

مزایا و معایب فضای مجازی به عنوان ابزاری جهت سنجش

با توجه به این که طی دو سال گذشته برگزاری امتحانات از طریق فضای مجازی نشان داده است که امکان سنجش دانش آموزان و دانشجویان در این فضا وجود دارد، اما با چالش‌هایی همراه است که می‌توان گفت امکان سنجش صحیح وجود ندارد، مگر اینکه ملاک‌های سنجش همچون شیوه آموزش تغییر کند.

تکیه صرف به شیوه‌های سنجش پیشین، چون امتحانات کتبی که دانش آموزان در فرصت در اختیار قرار گرفته به سوالات موجود پاسخ دهند معیار ارزیابی مناسبی نیز از سوی دیگر به جز امتحانات پایان ترم و گا‌ها امتحانات مهم همچون میان ترم قابلیت نظارت بر دانش آموزان از سوی مراقبان در حین امتحان وجود ندارد.

مقام آموزش و پرورش: کنترل کامل دانش آموزان غیرممکن است

مدیرکل دفتر فناوری اطلاعات و ارتباطات وزارت آموزش و پرورش هم تلویحا با تایید گزاره فوق می‌گوید: «پلتفرم‌های مختلفی در آموزش و پرورش در دست بررسی و تدوین به منظور تعیین شاخص‌های امنیت آزمون است؛ هرچند چالش‌ها و محدودیت‌هایی نیز در این زمینه وجود دارد، هیچ سامانه‌ای را نمی‌توان به طور کامل کنترل کرد و ممکن است والدین و اطرافیان کمک کنند که دانش آموز به سوالات پاسخ بدهد.»

آموزش مجازی جایگزین مناسبی برای آموزش حضوری نیست

به طور کلی در شرایط فعلی اگرچه آموزش مجازی بسیار کارگشاست، اما نمی‌تواند جایگزین آموزش حضوری شود بلکه باید به عنوان یک فرصت در کنار آموزش حضوری به آن توجه داشت و از ظرفیت‌های آن برای ارتقای کیفیت آموزش بهره گرفت. در غیر این صورت و با طولانی شدن بحران کرونا باید به شکلی خلاقانه و با طراحی دقیق بر مشکلات مذکور فائق آمد.

منبع:میزان

انتهای پیام/1404