رواج "پولشویی" تهدید بزرگی در مسیر گسترش "ارز دیجیتال"/ دولت استفاده از برق یارانه‌‌ای را مدیریت کند

به گزارش سرویس اقتصادی صبح قزوین؛_____گزارشگر مهین کشاورز.

از زمان‌های گذشته تاکنون انسان‌ها برای مبادلات خود از ابزارهای مختلفی استفاده می‌کردند. زمانی افراد با مبادله‌ی کالا با کالا نیازهای خود را برطرف می‌کردند و زمانی دیگر با مبادله‌ی طلا و نقره؛ اکنون نیز مهم‌ترین ابزار مبادله، واحدهای پول رایج در جهان هستند.

اما موضوع به همین پول‌های کاغذی متوقف نمی‌شود و با گسترش فناوری‌‌های نوین، می‌توان ابزارهای جدیدتری را نیز برای مبادله متصور شد.

ارزهای دیجیتال یا رمزارزها یکی از این ابزارها هستند که چند سالی است بر سر زبان‌ها افتاده‌اند. ارزهایی که در فضای دیجیتال تولید می‌شوند، بین‌المللی و فرامرزی هستند و تنوع زیادی دارند.

تولید این نوع از ارز با دستگاه‌های مخصوصی انجام می‌شود که نیاز به مصرف بالایی از انرژی دارند. مانند بسیاری از پدیده‌های جهانی که دیر یا زود به کشور ما ایران هم وارد می‌شوند، مدتی است که دستگاه‌های تولید ارز دیجیتال به کشور ما هم وارد شده‌اند و افرادی اقدام به تولید این ارزها با استفاده از برق یارانه‌ای می‌کنند؛ البته به صورت غیرقانونی و قاچاقی!

همین امر موجب شد تا هیئت دولت هم دست به کار شود و به فکر تصویب قوانینی برای تولید و استخراج این نوع ارز بیفتند. هیئت دولت درتاریخ 13مرداد سال جاری آیین‌نامه‌ی ماینینگ ارزهای دیجیتال را تصویب و اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس‌جمهور آن را ابلاغ کرد.

اما استان ما قزوین هم از ورود این پدیده بی‌نصیب نمانده است.

مدیرکل اداره توزیع برق منطقه‌ای استان قزوین در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی صبح قزوین؛ با اشاره به اینکه تاکنون 19 مزرعه‌ی تولید ارز دیجیتال در قزوین کشف شده‌است، اظهار می‌کند: از این 19مزرعه در مجموع 19ماینر ( دستگاه تولید ارز دیجیتال) جمع‌آوری شده است.

وی اذعان می‌کند: به دلیل قیمت بالایی که این دستگاه‌ها دارند، این ماینرها بعد از کشف، ضبط نشده‌ و به صاحبان آن‌ها تحویل داده‌شده‌است.

سعید بهادیوند چگینی با اشاره به اینکه 18مورد از این مزرعه‌ها در مراکز صنعتی کشف شده‌است، می‌گوید: مراکز صنعتی مذکور در مناطق البرز، کاسپین و تاکستان بوده‌اند. یک مورد از مزارع نیز در بخش دامداری بوده که در منطقه‌ی آبگرم کشف شده‌است.

وی بیان می‌کند: تمامی این مزارع متعلق به بخش خصوصی بوده و به صورت غیرمجاز فعالیت می‌کردند. پس از کشف این مزارع، خوشبختانه مورد دیگری گزارش نشده‌است.

این مسئول اضافه می‌کند: اگر در آینده دولت تعرفه‌ی خاصی برای این‌ مزرعه‌ها در نظر بگیرد، ما نیز قیمت‌های برق را برای این مزارع اصلاح می‌کنیم و برق ‌آن‌ها با نرخ صادراتی محاسبه خواهد شد.

برای بررسی این پدیده‌ی نوظهور و فرصت‌ها و چالش‌های آن به سراغ دوتن از کارشناسان اقتصادی رفتیم و نظر آن‌ها را درباره‌‍‌ی ارزهای دیجیتال پرسیدیم.

این دو کارشناس نظرات مفید و بعضا و متفاوتی درباره‌ی این پیده داشتند که خواندن آن‌ها خالی از لطف نیست.

حمید حسن پور دارای دکترای اقتصاد مالی و بین الملل با اشاره به اینکه ارز دیجیتال تاریخچه‌ی کوتاهی دارد، به خبرنگار صبح قزوین می‌گوید: تاکنون چندین بار برای تولید ارز دیجیتال تلاش شده، اما تولید این نوع ارز نخستین بار در سال2007 یا 2008 عملی شده‌است.

وی می‌افزاید: به طور دقیق نمی‌توان تعیین کرد که کدام کشور منبع اولیه‌ی تولید این ارزها بوده‌است، زیرا ارزهای دیجیتال غیرقابل ردیابی هستند و امکان مخفی نگاه داشتن هویت دارنده، تراکنش کننده و واحد تولید کننده‌ی آن وجود دارد. اما طبیعتا کشورهای صنعتی مولد اولیه‌ی آن بوده اند.

وی با بیان اینکه ارز دیجیتال فرصت‌ها و تهدیدهایی برای ما دارد، تصریح می‌کند: نخستین فرصت، غیرقابل ردیابی بودن آن است که می‌تواند در دور زدن تحریم‌ها و انتقال پول در سطح جهانی به ما کمک کند.

معاون آموزش و پژوهش خبرگزاری فارس ادامه می‌دهد: مزیت دوم به ارزان بودن انرژی در ایران مربوط می‌شود. تولید ارز دیجیتال نیازمند مصرف میزان زیادی انرژی است. در ایران به دلایلی از جمله وجود یارانه‌ها، قیمت انرژی ارزان است و افراد می‌توانند از این انرژی برای استخراج ارز دیجیتال استفاده کنند که این به نفع بخش خصوصی است.

وی با اشاره به مصوبه‌ی اخیر هیئت دولت درباره‌ی ارزهای دیجیتال عنوان می‌کند: طبق این مصوبه افراد مایل به تولید ارز دیجیتال باید مجوز این کار را دریافت کنند، در این صورت قیمت انرژی آن‌ها با نرخ‌ صادراتی محاسبه خواهد شد و دیگر امکان استفاده از برق ارزان یارانه‌ای را نخواهند داشت.

حسن پور بیان می‌کند: اکنون تولیدکننده‌های ارز دیجیتال از برق قاچاق استفاده می‌کنند و در واحدهای صنعتی و دامداری‌ها که از نرخ‌های پایین انرژي برخوردار هستند این کار را انجام می‌دهند. بنابراین در صورت بالارفتن بهای انرژی رغبت این افراد به فعالیت در این عرصه کمتر خواهد شد.

وی با تاکید بر اینکه ارزهای دیجیتال دارای تهدیدهایی هستند، تصریح می‌کند: این ارزها جهانی هستند و مبدا و مقصد آن‌ها غیرقابل ردیابی است. بنابراین دولت‌ها نمی‌توانند فعالیت‌های مربوط به آن را کنترل کنند و امکان پولشویی در آن وجود دارد.

این کارشناس اقتصادی اضافه می‌کند: تهدید دیگر این است که تراکنش‌های این نوع ارز غیرقابل بازگشت هستند، بنابراین اگر شما پولی را به اشتباه واریز کنید امکان اصلاح خطا و بازگشت پول وجود ندارد.

وی با بیان اینکه ارز دیجیتال مانند یک چاقوی دولبه است، اظهار می‌کند: دولت می‌تواند از این ارزها برای دور زدن تحریم‌ها استفاده کنیم، از سوی دیگر بخش خصوصی می‌تواند آن را به سمت پولشویی و خروج ارز از کشور ببرد.

این کارشناس رسانه عنوان می‌کند: همچنین دستگاه ماینر که تولیدکننده‌ی این ارز است، وارداتی و حداقل 200دلار قیمت دارد که این مبلغ تا 1500 و 2000دلار هم می‌رسد و با خرید دستگاه این ارز از کشور خارج می‌شود.

این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه مصرف زیاد انرژی یکی دیگر تهدیدات ارز دیجیتال در سطح کلان است، اذعان می‌کند: استفاده تولیدکننده‌های ارز دیجیتال از برق یارانه‌ای به ضرر دولت است و دولت باید این موضوع را مدیریت کند.

وی درباره‌ی بازگشت سرمایه در تولید ارز دیجیتال می‌گوید: اگر دستگاه تولیدکننده 24ساعته کار کند، بازگشت سرمایه در عرض یک سال انجام می‌شود. البته این در صورتی است که کار با برق ارزان قیمت انجام شود.

معاون آموزش و پژوهش خبرگزاری فارس اضافه می‌کند: با این وجود تضمینی برای بازگشت سرمایه وجود ندارد و وابسته به مدیریت مناسب صاحب ارز است. ارز دیجیتال در کیف الکترونیکی شما شارژ می‌شود. پس از آن شما می‌توانید آن را در بازار جهانی بفروشید و سود و زیان آن بستگی به کیفیت فروش در بازار دارد.  

این کارشناس اقتصادی اذعان می‌کند: این موضوع نیازمند تصویب قانون است، نمی‌توان آن را نادیده گرفت و سرکوب کرد، زیرا در این صورت تنها صورت مسئله را پاک کرده‌ایم و افراد اقدام به تولید زیر زمینی و قاچاق این ارزها خواهند کرد.

بیت الله اکبری در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی صبح قزوین درباره رواج ارز دیجیتال می‌گوید: پول نیاز به مقبولیت هم دارد، مثلا طلا نیاز به مقبولت دارد، زیرا امکان تولید و چاپ آن به راحتی فراهم نیست.

وی می‌افزاید: اگر افراد بدانند که یک پروسه‌ی پیچیده برای تولید پول طی می‌شود، به آن اعتماد می‌کنند. ارزهای دیجیتال نیز این ویژگی را دارند. فرآیند تولید ارز دیجیتال مستلزم حل معادلات سخت دیجیتالی است که به تدریج سخت‌تر می‌شود و مسئله پس از حل شدن تبدیل به پول می‌شود.

این کارشناس اقتصادی با اشاره به اینکه بیش‌تر کشورها ارز دیجیتال را پذیرفته‌اند، تصریح می‌کند: به گمان من آینده از آن ارزهای دیجیتال است و این می‌تواند به نفع اقتصاد جهانی باشد، زیرا هزینه‌ی تولید ارز دیجیتال بالاست و دیگر دولت‌ها نمی‌توانند پول بدون پشتوانه تولید کنند.

وی با اشاره به اینکه اکنون هزینه‌ی تولید ارز دیجیتال بالاست، ابراز می‌کند: با این وجود تکنولوژی به تدریج پیشرفت خواهد کرد و به گونه‌ای خواهد شد که هم مصرف سوخت کمتر شود و هم ارزهای جدیدتری چاپ شود.

عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد قزوین با بیان اینکه در زمان‌های قدیم پول واحد ملی وجود نداشت و ما با تکثر واحدهای پول مواجه بودیم، عنوان می‌کند: به نظر می‌رسد در حال برگشت به گذشته هستیم، زیرا ارز دیجیتال دوباره تنوع پول را زیاد می‌کند و هرکدام از ارزهای متنوع مقبولیت و ارزش خاص خود را دارند.

اکبری در توضیح نقاط منفی این نوع ارز به قانون «گرشام» اشاره و توضیح می‌دهد: طبق این قانون، پول خوب پول بد را از گردش خارج می‌کند. زمانی که چند پول رایج در بازار وجود داشته باشد، مردم پول با ارزش‌تر را ذخیره و پول کم‌ارزش‌تر را خرج می‌کنند و بنابراین پول تبدیل به گنج می‌شود و زمینه‌ی دلالی و سودجویی عده‌ای را فراهم می‌کند.

این کارشناس اقتصادی تاکید می‌کند: تک نرخی شدن پول انقلابی بود که در دنیا رخ داد و باعث شد همه‌ی پول‌ها یکی شده و تبدیل به پول واحد ملی شود. چند نرخی شدن پول یکی از نقاط منفی ارز دیجیتال است که نیازمند نظارت از سوی سازمان‌های بین‌المللی چون صندوق بین‌المللی پول و بانک جهانی است.

وی با بیان اینکه تولید ارز دیجیتال بی‌نهایت نیست و محدودیت‌هایی دارد، می‌گوید: اگر قرار باشد این نوع ارز تبدیل به یک پول واقعی شود که سرعت مبادلات را هم بالا می‌برد، باید فکری برای این محدودیت‌ها شود.  

اکبری در پاسخ به این سوال که آیا امکان پولشویی در مبادلات ارز دیجیتال وجود دارد، اظهار می‌کند: این ارزها به آسانی قابل انتقال نیست و افراد باید کدی برای نقل و انتقال داشته باشند و از داخل سیستم دیجیتال جهانی این کار را انجام دهند.

این کارشناس اقتصادی در پایان بیان می‌کند: حمل و نقل پول کاغذی با چمدان امکان‌پذیر است، اما ارزهای دیجیتال را نمی‌توان به راحتی منتقل کرد و انتقال آن قابل ردیابی است، بنابراین پولشویی خیلی سخت‌تر است. زیرا اگر قابل ردیابی نبود دیگر هیچ اعتمادی به این ارزها وجود نداشت.

مسئولیت سنگین دولت و بانک مرکزی

با توجه به رواج ارز دیجیتال که دولت را مجبور به قانونی کردن این فناوری در سطح کشور کرد و با توجه به چالش‌ها و فرصت‌هایی که استفاده از این ارز در کشور ایجاد می‌کند در این شرایط مسئولیت سنگین دولت و بانک مرکزی یک وظیفه سنگین است که باید این فضا را مدیریت کنند تا شاهد ضربات سنگینی به حوزه اقتصاد کشور نباشیم.

انتهای پیام/5000