عاقبت خیال‌بافی‌های سیاسی «دولت کوپنی» است/ روحانی از صف سرمایه‌گذاران برجام گفت، جهانگیری از اقتصاد کوپنی

به گزارش سرویس اقتصادی صبح قزوین،دولت یازدهم را باید به عنوان دولت وعده‌ها نامگذاری کرد. دولتی که در موارد مهم با وعده و رویافروشی کشور را اداره ‌کرد. روند دولت یازدهم به این نحو بود که ابتدا با تخریب دولت پیشین و دادن وعده‌های مختلف نظر افکارعمومی را به سوی خود جلب کرد. دولت در این عرصه سعی کرد که افکارعمومی را متقاعد کند که راه پیشرفت باز کردن درها به سوی دنیا آنهم دنیای غرب است. وگرنه دروازه‌های پیشرفت و ارتباط بین المللی و تجاری ایران با کشورهای مختلف بسته نبود.

پس از مدتی با وعده‌های مکرر و مذاکرات طولانی مدت با استفاده از دیپلماسی خنده برجام متولد شد. در این زمان بود که برخی از هئیت های تجاری خارجی به ایران آمدند تا اوضاع و احوال کشورمان برای سرمایه گذاری را به قول خود بسنجند اما اصل موضوع رضایت نامه آمریکایی برای ورود و سرمایه گذاری به ایران بود.

اگر در این زمان به هتل های چند ستاره تهران از جمله هتل اسپیناس سری می زدید حضور هئیت های تجاری غربی را به وضوح مشاهده می کردید. اما بیشتر از اینکه این سفر یک سفر کاری برای آنان محسوب شود یک تور تفریحی به اسم تجارت و سرمایه گذاری بود. اما با وجود بازی های غربی و حضور پرطمطراق این هئیت ها در پایتخت اتفاق خاصی در این عرصه روی نداد.

برجام در حوزه احقاق وعده‌های مختلف شکست خورد. در زمان «باراک اوباما» هم بانک های بزرگ اروپایی هراس و واهمه داشتند که با ایران وارد تراکنش مالی شوند و در این زمان بود که «محمد جواد ظریف» وزیر خارجه کشورمان به دنبال «نامه آرامش بخش» برای بانک‌ها از همتای آمریکایی وقت خود بود. موضوعی که در آن زمان هم به سرانجام نرسید. به قولی با این روند بر خلاف قولی که دولتمردان ایران دادند با برجام سد تحریم‎ها نشکست و آمریکایی‌ها سعی کردند زنجیره‌ تحریم‌های ایران را حفظ کنند. 

موضوعی که حالا رئیس جمهور در سالگرد گرامی داشت روز معلم به آن اینگونه اشاره می کند: «فروش نفت ما در روز ۱ میلیون بشکه اضافه شد و در عرض چند ماه به بالای ۲ میلیون بشکه نفت رسید. توانستیم بازار نفت که خیلی ها می خواستند نگذارند را بگیریم. همه شرکت ها به ایران هجوم آوردند، آنقدر صف بود هتل های تهران جا نبود، عده ای که مخالف برجام بودند نیز خیلی عصبانی بودند و شب خوابشان نمی برد و می گفتند که چرا این همه به تهران می آیند و صف بستند مگر چه خبر است؟»

اما جالب اینجاست که حالا نتیجه صف‎هایی که روحانی از آن‎ها در پس از برجام سخن می گوید چه شده است. جالب اینجاست شرکت های اروپایی خصوصا فرانسوی که برای سرمایه گذاری به ایران آمدند با یک خم ابروی آمریکا صحنه تجارت را ترک گفتند. 

پس از اجرای برجام و با وجود اینکه مردم منتظر بودند و زمانی که آمریکا هنوز از برجام خارج نشده بود، بی تعهدی و دبه کردن های طرف مقابل به وضوح مشاهده می شد. در این زمان بود که دولت روند حرف درمانی را آغاز کرد و چند سالی این موضوع تداوم یافت. موضوعی که گاها با ساختن دستاوردهای سلبی برای برجام همراه می شد. مثلا بیان می شد که اگر برجام نبود سایه شوم جنگ ایران را فرا می گرفت.

اما حالا با سخنان دوباره روحانی به نظر می رسد که دولت به روند خاطره سازی و اسطوره سازی از برجام روی آورده است. برجامی که مردم با پوست و استخوان خود نحوه اجرا شدن آن را لمس کردند. امروز هم مشکلات عظیم اقتصادی کشور را فرا گرفته و شاهد چند برابر شدن قیمت اقلام و کالاهای مصرفی و استراتژیک ایران هستیم. 

وضعیت اقتصادی به حدی رسیده است که حالا برخی از جمله «معاون اول رئیس جمهور» از اقتصاد کوپنی و بازگشت به اقتصادی که در زمان گذشته از جمله جنگ مورد استفاده قرار می گرفت، سخن می گوید. «اسحاق جهانگیری» در این رابطه بیان می کند: « شاید مجبور شویم در برخی کالاها به سمت سهمیه بندی و کوپنی شدن پیش برویماین نظری است که در دولت و خارج از دولت طرفدار دارد.» البته هنوز جهانگیری بیان نکرده چه کسانی از اقتصاد کوپنی حمایت می کنند.

هنوز زخم های دلار جهانگیری که هیچ کس مسئولیت آنرا نمی پذیرد بر تن اقتصاد کشور باقی مانده و ترمیم نیافته است حالا نظریه اقتصاد کوپنی مطرح می شود. بسیاری از کارشناسان هم بیان می کنند که با توجه به تجربیات جهانی نمی توان انتظار داشت که از دل اقتصاد کوپنی طرح اقتصادی مطلوب و موفق و روبه پیشرفتی حاصل شود.

با این حال آنچه مشخص است امروز از دل خیالباقی و افسانه سازی های دولت طرح اقتصاد کوپنی بیرون آمده است که به باور بسیاری از کارشناسان بازگشت به این طرح کهنه با توجه به اقتصاد امروز مشکلی از مشکلات کشور را حل نمی کند بلکه شاید به آن هم نقیصه ای دیگر بیفزاید. 

انتهای پیام/1404

منبع:جهان