پاسخ لاف بن سلمان درباره هسته ای شدن چیست؟/ فرید زکریا; عربستان یک خودرو نمی‌تواند بسازد، چه برسد به بمب اتم!

به گزارش سرویس سیاسی  صبح قزوین ، محمد بن سلمان ولی‌عهد عربستان سعودی در مصاحبه با رسانه آمریکایی اظهارات توهین آمیز و متکبرانه‌ای علیه ایران مطرح کرد.

 محمد بن سلمان» در مصاحبه با شبکه سی‌بی‌اس آمریکا گفت که ایران رقیب عربستان سعودی نبوده و ارتش ایران جزو پنج ارتش بزرگ جهان اسلام هم نیست.

وی افزود که اقتصاد عربستان بزرگتر از اقتصاد ایران است ایران خیلی تا برابر شدن با عربستان فاصله دارد.
ولیعهد عربستان در ادامه این مصاحبه گفت: ایران هم مانند هیتلر به دنبال توسعه نفوذش در منطقه است و اروپایی‌ها زمانی خطرات اقدامات هیتلر را متوجه شدند که دیگر دیر شده بود و من نمی‌خواهم این اتفاق در خاورمیانه بیافتد.

بن سلمان همچنین گفت: ما به دنبال سلاح اتمی نیستیم، اما اگر ایران بمب اتم بسازد، ما هم در اسرع وقت این کار را خواهیم کرد.

*پیشینه تلاش های عربستان برای دستیابی به سلاح هسته ای
اولین زمزمه ها درباره حرکت عربستان به سمت دستیابی به سلاح هسته ای با فرار محمد خیلوی، دیپلمات سابق عربستانی در سازمان ملل، در سال 1994 به آمریکا شنیده شد. خیلوی با انتشار اسنادی اعلام کرد که عربستان از سال 1975 و به دنبال شکست اعراب در جنگ 6 روزه با اسرائیل، برنامه ای تحقیقاتی را برای ساخت بمب هسته ای و مقابله با اسرائیل آغاز کرده است. به گفته خیلوی برنامه هسته ای مذکور تحت مدیریت و نظارت شاهزاده سلطان بن عبدالعزیز آل سعود، وزیر دفاع وقت و برادر ملک فهد، شکل گرفت و در مرکز تحقیقات هسته ای "الخرج" واقع در مجتمع نظامی السلیل به اجرا درآمد.

بنا به اظهارات خیلوی، عربستان در دهه های 1970 و 1980 کمک های مالی بسیاری به برنامه های ساخت بمب هسته ای پاکستان و عراق نمود به این امید که آنها پس از ساخت تسلیحات هسته ای آن را در اختیار ریاض هم قرار دهند یا چتر هسته ای خود را بر سر عربستان نیز بگسترانند. عربستان یکی از امضاکنندگان معاهده منع گسترش هسته ای NPT و پروتکل الحاقی است. البته ریاض این کار را داوطلبانه انجام نداد و درواقع مجبور به امضایNPT  و پروتکل الحاقی شد. 

مقامات سعودی تا مدت ها اعلام می کردند که ممکن است روزی معاهده فوق را بپذیرند، اما در سال 1988 به دنبال فشار شدید آمریکا مجبور به امضای معاهده شدند. اگرچه ریاض شریک استراتژیک قدیمی آمریکا به حساب می آمد و در طول جنگ سرد در کنار آن بود، اما خرید مخفیانه 36 فروند موشک میانبرد CSSاز چین فرصت مناسبی در اختیار مقامات واشنگتن قرار داد تا سران سعودی را به خاطر بی خبر گذاشتن آمریکا از چنین معامله ای تحت فشار قرار دهند. در دهه 90 نیز عربستان60 فروند موشک بالستیک با قدرت حمل کلاهک هسته ای از چین خرید. در سال 2012 نیز رئیس جمهور چین با ملک عبدالله توافقنامه ای در زمینه هسته ای امضا کرد. در سال 2015 نیز عربستان با کره جنوبی قراردادی برای ساخت دو راکتور هسته ای به ارزش دو میلیارد دلار منعقد کرد که مدت زمان ساخت آن 20 سال پیش بینی شده است. در سال 2015 عربستان همچنین با روسیه قراردادی برای ساخت16 راکتور هسته ای منعقد کرد. گری سیمور که تا مارس 2013 مشاور باراک اوباما بود اعلام کرد که عربستان با پاکستان تفاهمی دارد که در شرایط اضطراری پاکستان در تحویل سلاح هسته ای به عربستان تردید نخواهد کرد. در 30 مارس 2015 نیز عادل الجبیر، وزیر خارجه کنونی عربستان که سفیر این کشور در آمریکا بود اعلام کرد که عربستان ساخت راکتورهای پیشرفته هسته ای و همچنین بمب هسته ای را در دستور کار خود جهت مقابله با ایران دارد. محمد بن نواف بن عبدالعزیز، سفیر عربستان در انگلیس نیز از امکان دستیابی عربستان به سلاح هسته ای در جهت مواجهه با ایران خبر داده است.

عربستان دو نوع موشک استراتژیک  در اختیار دارد که گروه اول «ریاح الشرق» هستند که شامل دو نوع می باشند، موشک های دی اف-3 آی که میانبرد هستند و قادر به حمل کلاهک با قدرت انفجاری بالا است که در سال 1971 تولید شده است و تنها دو کشور عربستان و چین از آن استفاده می کنند. نوع دیگر موشک های دی اف- 21 که میانبرد هستند و قادر به حمل کلاهک هسته ای می باشند و در سال 2008 مورد بازنگری قرار گرفتند و تنها چین و عربستان از آن ها استفاده می کنند. گروه دوم موشک های عربستان موشک های «شاهین» هستند که قادر به حمل انواع کلاهک ها از جمله هسته ای هستند که برد آن ها به 900 کیلومتر می رسد و در پاکستان توسعه داده شده اند.(1)

*آیا عربستان توان هسته ای شدن دارد؟
اگر عربستان سعودی تصمیم به تملک تسلیحات هسته ای بگیرد مانند هر کشور دیگری تنها از دو راه یعنی تولید آن در داخل و یا تهیه آن به واسطه سایر کشورهای دارنده تسلیحات می تواند به مقصود برسد. عربستان فاقد معادن اورانیوم و همین طور فاقد راکتور تحقیقاتی و چرخه سوخت هسته ای است. مرکز تحقیقات و تکنولوژی ملک عبدالعزیز در بیش از 20 سال گذشته، فعالیت هایی را در تولید ایزوتوپ، تحلیل اورانیوم و سایر شاخه های تحقیقاتی تحت نظارت متخصصان خارجی آغاز کرده، اما اهداف و ساختار آن با روند تولید تسلیحات فاصله زیادی دارد. ممکن است عربستان سعودی جهش هایی را برای سال های آتی در نظر گرفته باشد. به لحاظ فنی عربستان در 10 الی 15 سال آینده قادر خواهد بود، گام های غافلگیر کننده ای در پیشرفت تکنولوژی هسته ای بردارد. حتی اگر عربستان چنین موفقیت هایی بدست آورد، حرکت به سمت تولید تسلیحات هسته ای بسیار دشوار و هزینه بر خواهد بود. (2)

*موانع بن سلمان در مسیر هسته ای چیست؟
از سوی دیگر بن سلمان اگر در صدد گام برداشتن در مسیر زیاده خواهی های هسته ای باشد با دو مشکل اصلی روبه رو است:
اول داخلی که مربوط به نبود اصول واقعی برای برنامه هسته ای سعودی است که در واقع فقط اکنون در حد اسم است به این معنی که برنامه هسته ای نیازمند توانمندی های داخلی در دو سطح تکنولوژیکی و علمی است تا ریاض مجبور نباشد برای تامین تکنولوژی لازم هزینه زیادی را متقبل شود زیرا در این صورت استفاده از انرژی هسته ای به عنوان انرژی جایگزین سودی نخواهد داشت.

*دنیا با در اختیار داشتن توانمندی های هسته ای سعودی مخالف است
دوم: تبلیغات عربستان مبنی بر تامین مهارت های علمی و آموزش نیروهای داخلی از طریق قرارداد با کشورهایی مانند ژاپن همچنان موجب نگرانی حتی متحدان غربی ریاض است و این چیزی است که روزنامه های آمریکایی و انگلیسی در چند هفته اخیر نسبت به آن هشدار داده اند با این مضمون که جهان نمی تواند قبول کند یک نظام مانند نظام حاکم سعودی توانمندی هایی داشته باشد که چه بسا مقدمه توسعه سلاح هسته ای باشد.(3)
 *بن سلمان چه مصرف می کند؟
در همین حال روزنامه وطن امروز نیز نوشت: کارشناسان می‌پرسند اگر واقعا ایران نه از نظر اقتصادی و نه از نظر نظامی عددی در مقابل عربستان به حساب نمی‌آید، پس چرا سران آمریکا و اسرائیل و آل‌سعود  باید از آن هراس داشته و صبح تا شب از تهدید ایران صحبت کنند؟ بن‌سلمان که سابقه اعتیاد به کوکائین و دیگر موارد روان‌گردان را هم دارد – بویژه پس از رسوایی‌اش در نخستین دیدار از کاخ الیزه در پاریس - با چنین گسسته‌گویی‌هایی نه‌تنها ثابت کرد مغز کوچکش توانایی ورود به یک بحث منطقی و جدی را به عنوان پادشاه آتی عربستان ندارد، بلکه با این ادعای متوهمانه که ایران (همان کشوری که بزرگ‌ترین تهدید منطقه است‌!) جزو 5 ارتش اول جهان اسلام نیست، اعتبار خود را حتی نزد مردم عربستان و حاشیه خلیج‌فارس زیر سوال برد، بویژه که صدامک این حرف را درست زمانی به زبان آورد که دونالد ترامپ، پس از برکناری رکس تیلرسون از وزارت خارجه گفته بود در خاورمیانه به هر سو می‌نگرد ایران را می‌بیند. او با چنین تحلیل‌های متناقضی، بار دیگر افکار عمومی جهانی را متوجه کم‌خردی خود کرد و بهانه‌ای فراهم آورد که رسانه‌ها به جمله مشهور 3 سال پیش او که گفته بود جنگ یمن 3 هفته‌ای به پایان می‌رسد کنایه بزنند و این پرسش را مطرح کنند که او حقیقتا چه ماده روان‌گردانی مصرف می‌کند؟ او در حالی خود را فرمانده ارتش برتر جهان اسلام می‌داند که ائتلاف چندین ارتش عربی به رهبری او 3 سال در خاک یمن که فاقد ارتشی کلاسیک است زمین‌گیر شده و حتی بخشی از مناطق جنوبی عربستان را به انقلابیون یمنی واگذار کرده است؟ خبرگزاری اسپوتنیک تمایل ولیعهد سعودی برای سلاح هسته‌ای را  بیشتر شبیه ذوق و شوق او و دیگر شیوخ برای جمع‌آوری کلکسیونی از صدها ماشین گران در پارکینگ کاخ‌های خود برای کشیدن به رخ دیگران دانسته است. کارشناس امور خاورمیانه در این رسانه روسی معتقد است عربستان با چنین حاکمانی فقط سلاح اتمی کم دارد تا حاکمان خام و بلااختیار ریاض با آن نوعی کلاه شرعی برای حضور آمریکا و اسرائیل در سرزمین خود ایجاد کرده و در خاورمیانه فاجعه بیافرینند. با این همه پیش‌بینی می‌شود حتی اسرائیلی‌ها هم که مدعی اتحاد راهبردی با سعودی‌ها هستند از افتادن سلاح غیرمتعارف فوق پیشرفته به دست عربستان وحشت دارند، چرا که می‌دانند ممکن است رژیم حاکم بر عربستان بسادگی سقوط کرده و چنان سلاحی در دست یک دولت انقلابی اسلامی در حجاز بیفتد که قبل از هر جا آن را به سمت منافع صهیونیست‌ها نشانه رود. همانگونه که انقلاب اسلامی و جنگ 8 ساله ایران و عراق ثابت کرد احتمال اینکه پاشنه در یک کشور روی یک محور بچرخد خیلی کم است و هیچ بعید نیست حکومتی در عربستان سر کار بیاید که شدیدا با اسرائیل دشمنی داشته باشد. رفتار و گفتار متوهمانه ولیعهد سعودی و متحدان اماراتی‌اش ما را به یاد کنایه هفته گذشته وزیر خارجه قطر به حرف‌های مشابه او درباره این کشور می‌اندازد. «محمد بن عبدالرحمن آل‌ثانی» در واکنش  به اظهارات محمد بن‌سلمان که گفته بود موضوع قطر، موضوع کوچکی است و به همین دلیل خود را مشغول آن نمی‌کند، به او کنایه‌ای سنگین‌زده بود و به شبکه الجزیره گفته بود: «بزرگی یک کشور به مساحت آن نیست، بلکه به عقل شهروندان آن است!»
 *فرید زکریا: عربستان یک خودرو نمی‌تواند بسازد، چه برسد به بمب اتم
فرید زکریا، تحلیلگر برجسته آمریکایی کمتز از دو سال قبل طی یادداشتی در واشنگتن‌پست نوشت: "عربستان سعودی یک سلاح هسته‌ای نخواهد ساخت. عربستان سعودی نمی‌تواند یک سلاح هسته‌ای بسازد. عربستان سعودی تا الان حتی نتوانسته یک خودرو بسازد. عربستان سعودی فقط می‌تواند در زمین چاله حفر کند و نفت استخراج کند یا کمی بیش از این. درآمدهای نفتی حدود 45درصد تولید ناخالص داخلی این کشور را تشکیل می‌دهد، که درصد بسیار بزرگی است، حتی بسیار بیشتر از کشورهای نفتی‌ای چون نیجریه و ونزوئلا. این رقم 90درصد درآمدهای دولت سعودی را تشکیل می‌دهد. با وجود چند دهه سرمایه‌گذاری عظیم دولتی، دست و دلبازی در پرداخت یارانه و انرژی ارزان، اما بخش تولید کمتر از 10درصد تولید ناخالص داخلی را تشکیل می‌دهد.
عربستان کجا می‌خواهد دانشمندانش را برای کار بر روی یک برنامه محرمانه آموزش دهد؟ سیستم آموزشی این کشور بسیار عقب‌مانده و ناکارآمد است و تا حد زیادی در کنترل نظام مذهبی ارتجاعی این کشور است. طبق آمار مجمع جهانی اقتصاد، این کشور از نظر کیفیت آموزش ریاضی و علوم در رده 73 جهان قرار دارد که برای یک کشور ثروتمند، فوق‌العاده پائین است. ایران با وجود 36 سال تحریم و سرانه بسیار پائین‌تر تولید ناخالص داخلی، در رده بسیار بهتر 44 قرار دارد.



انتهای پیام/1404

منبع: جهان