ماندگاری ناشران استان در وضعیت نابسامان حوزه نشر، جهاد است/ کتاب آخرین چیزیست که مردم به آن اهمیت می‌دهند

به گزارش خبرنگار فرهنگ و هنر صبح قزوین ، به مناسبت روز صنعت چاپ به سراغ مسئولین یکی از انتشاراتی‌های استان رفتیم و گفت‌وگویی در خصوص فعالیت‌های حوزه نشر در استان با وی داشتیم.
دکتر حسین مافی، مسئول انتشارات سایه گستر از سال 78در استان مجوز تاسیس خود را از اداره فرهنگ و ارشاد قزوین دریافت کرده است و تا به امروز در حوزه‌های مختلف فرهنگی، کودک و نوجوان، کتب ادبیات، مدیریت و روان شناسی، رُمان و دروس دانشگاهی عناوین مختلفی را به چاپ رسانده است.
صبح قزوین : فعالیت انتشارات سایه گستر از زمان تاسیس آن چگونه بوده است؟
مافی: تا به امروز حدود 1500 عنوان کتاب مختلف چاپ کرده‌ایم که بسیاری از آنها تجدید چاپ شده و کتاب‌هایی را داشته‌ایم که تا مرتبه دهم نیز تجدید چاپ شده است.
فعالیت ما در سال گذشته تا برگزاری نمایشگاه در حوزه کودک و نوجوان 220 عنوان بود که از این تعداد 150 چاپ اول و 70 عنوان تجدید چاپ بود و در حوزه بزرگسال نیز به تازگی با همکاری انتشارات مهرگان دانش حدود 100 عنوان کتاب چاپ کرده‌ایم.
صبح قزوین : چه تعداد از شعب انتشارات سایه‌گستر در استان وجود دارد؟
مافی: یکی از شعب انتشارات سایه گستر در تهران است اما ما کتاب‌های خود را در سطح استان و کشور پخش می‌کنیم و به طور مجزا شعبه نداریم.
البته کتابفروشی علامه در خیابان نادری قزوین مرکز فروش کتاب‌های انتشارات سایه گستر در مرکز قزوین است که در سال 72 توسط خودم تاسیس شد و سایر کتابفروشی‌ها در استان یا کشور نمایندگی انتشارات ما را عهده دار هستند.
صبح قزوین : فعالیت انتشارات سایه گستر را در این سال‌ها چطور ارزیابی می‌کنید؟
مافی: در این سال‌ها با توجه به عناوینی که در انتشارات سایه گستر چاپ شده فکر می‌کنم فعالیت خوبی داشته‌ایم و در سال گذشته 28 عنوان از کتاب‌های ما برگزیده جشنواره رشد شد.
این برگزیده شدن پارامتر خوبی برای استان ما بود که در حوزه کودک و نوجوان توانست پیشتاز باشد و قرار شده در سال جاری پشت جلد کتاب‌های مقاطع مختلف تحصیلی تبلیغ کتابهای ما صورت بگیرد زیرا از سوی کارشناسان کشوری برای این سنین مناسب تشخیص داده شده است.
صبح قزوین : وضعیت نشر در استان را چطور ارزیابی می‌کنید؟
مافی: فعالیت ما در عرصه انتشارات در وضعیت امروز کشور که درگیر معضلات اقتصادی هستیم، یک نوع جهاد است. آخرین چیزی که مردم به آن اهمیت می‌دهند کتاب است و مشکلات و رکود اقتصادی خرید کتاب را بیشتر از سایر اجناس در منگنه قرار داده است.
وجود فضاهای مجازی و نبود قانون کپی رایت در کشور بر این مسائل دامن زده است.
امروز همه کتاب‌ها به راحتی اسکن شده و در یک گوشی با نرم افزار اندروید استفاده می‌شود حتی سایت‌هایی به وجود آمده که کتاب‌ها را بدون اجازه از ناشرین آن و عدم وجود حق نشر به مسئولین این سایت‌ها، برای دانلود در اختیار مخاطبان قرار داده است و این موضوع باعث شده ورود مردم برای خرید کتاب‌های کاغذی کاهش پیدا کند.
این شرایط وضعیت نشر و کتاب را در بدترین شرایط ممکن قرار داده است و ما امروز در قزوین به واسطه دور بودن از مراکز پخش باید بسیاری از فعالیت‌ها را خودمان عهده دار شویم.
همچنین هزینه باربری بسیار زیاد است یعنی برای پخش کتاب به تهران و دیگر شهرستانها باید هزینه‌های هنگفت پرداخت کنیم؛ همه این مسائل زمینه ساز رکود حوزه نشر شده است و باعث شده انتشاراتی‌های استان در حد انگشت شمار فعالیت داشته باشند و ناشرین فعال قزوین نیز با خون دل خوردن و دردسرهای فراوان در حال عرضه کتاب هستند.
صبح قزوین : حمایت مسئولین استانی در حمایت از ناشران چطور بوده است؟
مافی: خرید کتاب از سوی اداره ارشاد و کتابخانه‌های عمومی استان لطفی بود که به ناشرین و مراکز فرهنگی صورت می‌گرفت که متاسفانه مدتی است کمرنگ شده و از سوی دیگر نمایشگاه‌هایی که در سطح کشور و استان برگزار می‌شد بسیار کاهش پیدا کرده است.
ما امسال در قزوین نمایشگاه قرآن برگزار نکردیم.
شهرداری که هرساله نمایشگاه کودک و نوجوان برگزار می‌کرد این اقدام را عملیاتی نکرده است.
همه این فضاها کمکی برای ناشرین در جهت عرضه کتاب‌هایشان بود و هم زمینه خوبی برای مخاطب بود تا با تخفیف‌های مناسب کتاب‌های خود را تهیه کنند که این امر انجام نگرفت.
صبح قزوین : آیا یارانه‌ای به حوزه انتشارات کتاب تعلق می‌گیرد؟
مافی: در حال حاضر یارانه‌ای به ناشران تعلق نمی‌گیرد. مدت‌ها پیش کاغذ به صورت یارانه‌ای بود اما از سال 86 کلا قطع شد و تنها راه کمک به ناشران خرید کتاب است که چند سالی متوقف شده و امروز هم به صورت خیلی ضعیف این حمایت ادامه دارد که نبود این کمک با بودنش تفاوتی ندارد.
صبح قزوین : مراکز انتشاراتی زیر نظر چه سازمانی فعالیت دارند؟
مافی: ناشران زیر نظر اداره ارشاد شهر خود فعالیت دارند و در حقیقت در مرتبه بالاتر وزارت ارشاد بر فعالیت‌های ما نظارت دارد.
انتظار ما این است که از کتاب‌های مفید که منتشر می‌شود از طریق خرید آنها و معرفی آنها در رسانه‌ها و مراکز فرهنگی حمایت صورت بگیرد.
در صدا و سیمای قزوین حمایتی از تبلیغ کتاب‌های خوب یا ناشران برگزیده صورت نمی‌گیرد در رسانه ملی هم برنامه‌ای در شبکه 4 سیما به نام کتابنامه بود که ما توانستیم کتاب‌های انتشاراتی خودمان را برای نمایشگاه معرفی کنیم اما متاسفانه چند ماهی است پخش آن متوقف شده.
از طریق مجلات، نشریات، رادیو و فضاهای فرهنگی یا بیلبوردهای سطح شهر می‌توان در سطح شهر تبلیغات صورت بگیرد.
اگر برای کتاب یارانه ویژه‌ای را در نظر بگیرند یا مکان‌ها یا مراکزی در سطح شهر برای معرفی یا رونمایی کتاب وجود داشته باشد مناسب است؛ البته این مراکز به صورت دائمی باشد نه یکبار در کل سال.
در حال حاضر در تهران این مسئله اجرا می‌شود یعنی در مراکزی به نام شهر کتاب‌ها هر هفته کتاب‌های جدید به مردم معرفی می‌شود اما در استان قزوین این رویکرد وجود ندارد.
صبح قزوین : کدام انتشاراتی‌ها در سطح استان تعطیل شده‌اند و علت آن را چه می‌دانید؟
مافی: انتشارات اندیشه زرین که مسئول آن آقای هنرمندنیا بودند و با اینکه جزء بهترین ناشران استان بود اما به علت مسائل مالی این انتشارات تعطیل شد.
انتشارات حدیث امروز نیز با مسئولیت آقای افشاری که جزء ناشران فعال و فرهنگی استان بود که متاسفانه به دلیل مریضی وی و بارمالی و مشکلات پخش کتاب نتوانست به کار خود ادامه دهد.
انتشارات دیگر که در استان در حال فعالیت هستند اغلب آنها به صورت نیمه تعطیل اداره می‌شوند و در حقیقت سالی دو عنوان بیشتر کتاب چاپ نمی‌کنند.
معتقدم ناشری که زیر سه عنوان در سال کتاب چاپ می‌کند باید آن انتشاراتی را تعطیل دانست.
انتشارات آریا نوین و پرک نیز فعالیت دارند اما این ناشرین هم در حال خون دل خوردن هستند و خودشان سرمایه گذاری می‌کنند و برداشت آنها از فروش کتاب محدود است.
صبح قزوین : برگزاری نمایشگاه‌ها چقدر در حمایت از ناشرین موثر است؟
مافی: نمایشگاه کلی در همه استان‌ها برگزار می‌شود و به اهل کتاب کمک می‌کند زیرا گزیده‌ای از ناشرین خوب کشور حضور دارند و ناشرین استانی هم حضور داشتند که به اقتصاد نشر کمک می‌کند؛ اما چقدر این نمایشگاه می‌تواند کمک کند به یک انتشاراتی؟
تمایل ناشرین برگزاری نمایشگاه‌های کتاب به صورت فصلی است.
امسال شنیده‌ایم نمایشگاه پاییزه که هرساله در شهریورماه داشتیم برگزار نمی‌شود که این موضوع هم کمکی برای انتشاراتی‌ها بود اما امیدواریم مسئولین راهکاری برای بهبود وضعیت نشر در استان در نظر بگیرند.
انتهای پیام/2002