با توجه به افزایش قیمت نان در دورههای مختلف زمانی اما همچنان انتظار برای رسیدن به کیفیتی مطلوب در این راستا برآورده نشده است و سوال اینجاست که آزادپز شدن نانواییها میتواند شکاف میان قیمت و کیفیت نان را پر میکند؟!
ابر و باد و مه و خورشید و فلک درکارند/ تا تو نانی به کف آری و به غفلت نخوری
نکتهای که به لحاظ اقتصادی حائز اهمیت بوده؛ این است که بین نان و گندم با اقتصاد رابطهای بسیار نزدیک برقرار است. هر جایی که جامعه فقیرتر میشود مصرف غلات در آن جا بالاتر میرود. وابستگی ایران به گندم خارجی رئیس جمهور کشور در سخنانی که به مناسبت صدمین روز کار کابینه خود ایراد کرده بود، تامین کالاهای اساسی از جمله گندم را به عنوان مشکل دوره ریاستجمهوری خود دانسته و از نحوه هدفمندسازی یارانهها و واردات بیسابقه گندم انتقاد میکند. به گفته حسن روحانی رئیس دولت فعلی از سال ۱۳۸۴ به بعد هر سال از خرید داخلی گندم یک میلیون تن کم و بر خرید از خارج اضافه شده است. اکنون سالانه بیش از ۷ میلیون تن گندم از خارج وارد میشود و این درحالی است که ایران در سال ۱۳۸۳ در زمینه تولید گندم خودکفا شده بود. وی در پایان سخنان خود تاکید میکند که دولت میخواهد در مجموع ۸ هزار و ۸۰۰ میلیارد تومان برای یارانه نان هزینه کند تا قیمت نان افزایش پیدا نکند. آزادسازی کامل قیمت نان سنگک در سال ۹۴ رئیس اتحادیه نانوایان سنگکی از آزادپز شدن تمامی نانواییهای سنگکی در سالجاری خبر داد و گفت: کنجد یکرو ۱۵۰۰ تومان، کنجد دو رو ۲ هزار تومان و نان ساده سنگک، کیلویی ۳ هزار تومان نرخگذاری شد. محمدرضا نظرنژاد با بیان اینکه تمامی نانواییهای سنگکی در سال جاری آزادپز میشوند، گفت: متوسط قیمت سنگک ساده آزادپز در تهران ۱۳۰۰ تومان است که بنا به درخواست مشتری، اگر نان یک رو کنجد، پخت شود، به قیمت ۱۵۰۰ تومان، دو رو کنجد با وزن چانه ۵۵۰ گرم، ۲۰۰ تومان و هر کیلوگرم نان سنگک ساده ۳۰۰۰ تومان در سال ۹۴، عرضه میشود. رئیس اتحادیه نانوایان سنگکی افزود: هیچ نانوایی حق ندارد که به زور نان کنجدی را به بهانه افزایش قیمت، در اختیار مشتری بگذارد، بلکه مشتری خود باید متقاضی دریافت نان کنجددار باشد. وی تصریح کرد: برنامه دولت برای نان در سال ۹۴، حرکت به سمت آزادسازی قیمت است، این در حالی است که در سال ۹۳ بالغ بر ۲۰ درصد از نانواییها آزادپز شدهاند و در نان سنگک، تعداد نانوایان آزادپز بیش از ۲۰ درصد بوده است، البته مردم هم راضی بودند چراکه کیفیت نان افزایش یافته است. سیاست کلی دولت، حرکت به سمت آزادسازی قیمت نان است به گفته نظرنژاد، قرار است در اردیبهشت و خردادماه سال جاری، میزان نانوایان آزادپز به ۶۰ درصد برسد و بر این اساس، پیشبینی میشود در سال ۹۴، به طور کامل قیمت نان آزادسازی شود. در این صورت رقابت هم برای پخت کیفی نان بیشتر خواهد شد. وی اظهار کرد: امسال قیمت نان با توجه به بالا رفتن دستمزدها و نرخ حاملهای انرژی، باید بین ۲۰ تا ۲۵ درصد افزایش یابد، اما هنوز دولت تصمیمی برای افزایش قیمت نان در سال ۹۴ نگرفته است و تاکنون جلسهای نیز برگزار نشده است، اما سیاست کلی دولت، حرکت به سمت آزادسازی قیمت نان است. افزایش ۳۰ درصدی قیمت نان بحث گرانی و افزایش ۳۰ درصدی قیمت نان از ۱۰ آذر ماه ۹۳ و صحبت از افزایش کیفیتها که به عنوان یک انتظار کمتر برآورده شد؛ گلایهای مردمی است که از کوچه و بازار به گوش میرسد و ما را بر آن داشت تا این موضوع را از جانب مردم، نانوایان و مسئولین پیگیری کنیم. در ابتدا برای بررسی این قضیه به سراغ مردم کوچه و بازار میرویم تا علت این مشکل را از زبان آنان جویا شویم. بیشتر مردم از کیفیت نان شکایت دارند و خواستار رسیدگی به نظارت و بررسی کیفیت نان را هستند. خانمی که در صف نانوایی منتظر ایستاده بود در پاسخ به نسبت افزایش قیمتها و تاثیر آن در کیفیت نان؛ ضمن اعلام نارضایتی از این موضوع بیان میکند که کیفیت نان با توجه به قیمت آن اصلا خوب نیست. نان باید برشته و بهداشتی باشد نه کوچک و یا سوخته؛ اما متاسفانه نانوایان به این موضوع توجه نمیکنند. سراغ یکی دیگر از همشهریان قزوینی رفتیم که او نیز از عدم نظارت بر کار نانوایان شکایت کرد و در ادامه گفت: نانها کوچک و خمیر شدهاند و آرد نیز گران و بیکیفیت، این بیکیفیتی موجب میشود مردم نانها را بیشتر دور بریزند. شغل نانوایی یک شغل کارگری، تمیز و پرزحمت است و این افراد با پربرکتترین دانه روی زمین، «گندم» سر و کار دارند. در سالهای گذشته سرانه مصرف نان بالا بوده و میبایست نان با کیفیت به دست مردم برسد، که رکن اصلی افزایش کیفیت پخت نان آموزش نانوایان است. فلذا وظیفه مهم نانواییها پخت نان خوب و با کیفیت است و افزایش کیفیت نان پس از مرغوبیت مواد اولیه مصرفی در گرو فراگیری آموزشهای مهارتی است. بعد از شنیدن حرف مردم به سراغ چند نانوا رفتیم تا دلیل آنها را نیز بشنویم. قبلا نان با زحمت ۵ کارگر خلیفه، شاطر، چانه گیر، پیش کار تهیه و آماده و توسط فروشنده بدست مردم می رسید. و پرواضح است وقتی باید کاری توسط ۵ کارگر انجام شود (آن هم کارگر ماهر، باهنر و پر انرژی) وقتی با ۳ کارگر انجام شود از نظر کیفیت افت پیدا میکند. باید یادآور شوم خلیفه ۲ ساعت زودتر از همه می آمد و خمیر تهیه میکرد و چانه گیر فقط چانه خمیر می گرفت و شاطر هم پخت مینمود اکنون کارگر خلیفه و چانهگیری یکی است و در بعضی مواقع در برخی ازمغازه شاطر کار پیش کار و فروشندگی هم انجام میدهد. کمفروشی آرد؛ مشکل نانواییها شاطر به کسی میگویند که بالاترین مقام نانوایی است. به نوعی مدیر کار کشتهای که همه مراحل نانوایی را تجربه کرده و اکنون به درجه شاطری رسیده است. سراغ اولین نانوا که رفتیم؛ وی یکی از مشکلات موجود را کمفروشی آرد بیان کرد و افزود: خرید آرد با کیسه ۴۰ کیلویی انجام میشود در حالی که وزن هر کیسه کمتر از ۳۸ کیلو میباشد. این نانوا عدم رطوبتگیری مناسب در کارخانهها را یکی از دلایل کمفروشی آرد نام برد و اظهار کرد: رطوبتگیری ناصحیح فقط در یک کیسه خلاصه نمیشود که بگوییم فقط ۲ کیلو بوده است. حداقل در هر بار خرید ۱۰ تا ۱۲ کیسه آرد خریداری میشود و در نتیجه مقدار قابل توجهی میشود که در این صورت ما خیلی ضرر میکنیم. وی توضیح داد: نانواییها تا حدودی در انتخاب شرکت یا کارخانه برای خرید آرد موردنیاز خود آزاد هستند اما در یک کارخانه همیشه کیفیت آرد به یک صورت باقی نمیماند. ممکن است در این هفته آردی با کیفیت خوب خریداری شود درحالی که هفته بعد با این کیفیت نمیتوان خرید، کیفیت آرد از نظر داشتن گلوتن (پروتئین آرد) با توجه به گندمی که خریداری شده است فرق میکند. هزینه بالای گاز مصرفی نانواییها یکی از دلایل پایین بودن کیفیت نان وی در ادامه بیان کرد: همه از مسئله کم بودن آرد در کیسههای ۴۰ کیلویی آگاه هستند اما اقدامی برای رفع این مشکل صورت نمیگیرد، بنابر این نانوایان برای جلوگیری از ضرر خودشان مجبور به بالا بردن قیمت نان میشوند. یکی دیگر از نانوایان توضیح داد که جبران هزینههای بالای گاز مصرفی در نانواییها یکی از دلایل پایین بودن کیفیت نان است؛ چراکه اکثر نانواییها سنتی هستند و عایقبندی مناسبی برای جلوگیری از هدر رفت گرما و کمتر مصرف شدن گاز ندارند و برشتهتر شدن نان یعنی مصرف گاز بیشتر که باید از طریقی جبران شود و به این معناست که نمیتوانیم نان با کیفیت بالا عرضه کنیم. شاطر این نانوایی واقع در خیابان حیدری، بزرگترین مشکل نانواییها را کیفیت آرد دانست و آن را دلیل اصلی کمفروشی بیان کرد. وی اظهار کرد: قیمت هر آرد براساس میزان سبوسگیری اعلام میشود و دست کارخانهدار هم نیست. یه طور مثال ۷ درصد، ۱۲ درصد و غیره. این نانوا ادامه داد: زمان خرید آرد کیفیت آن را نمیتوان متوجه شد فقط بعد از پخت نان یا با آزمایش آرد قبل از پخت است که میتوان کیفیت آرد را تشخیص داد لذا بهتر است آرد تولیدی در کارخانهها دارای یک درجهبندی کیفیت از لحاظ میزان گلوتن آرد باشد. این شاطر اظهار کرد: نانوای باتجربه با مشت کردن آرد از مقدار کم یا زیاد بودن گلوتن آن آگاهی پیدا میکند. بعد از بررسی و شنیدن صحبت نانوایان متوجه میشویم که تنها نانواها در عدم کیفیت و مرغوبیت نان نقشی ندارند پس این بار به سراغ مراتب بالاتر میرویم تا راه حل این مشکل را از آنان خواستار شویم. طی تماس تلفنی با اتحادیه نانوایان استان و صحبت با رئیس این اتحادیه علت را جویا شدیم. مصیب بهرامی با بیان اینکه کیفیت آرد طبق نظارتهای انجام شده در حال بهبود بوده و در حال حاضر کیفیت آرد نسبتا خوب است و اگر نانوایی آرد خوب دریافت نمیکند؛ میتواند به اتحادیه مراجعه کند و مسئولین از کارخانه دیگری برای این نانواییها آرد تهیه میکنند. قزوین جزو استانهای تولیدکننده آرد است وی اذعان داشت: ممکن است به خاطر رطوبت آرد تنها ۵۰۰ گرم از هر کیسه آرد کم شود. رئیس اتحادیه نانوایان استان قزوین خاطرنشان کرد: تولید آرد در استان روند خوبی دارد و استان قزوین خود تولید کننده است اما درحال حاضر صادرات به استانهای اطراف به صورت محدود صورت میگیرد. بهرامی افزود: کیفیتها روی هم رفته خوب است و تولیدکنندگان آرد در استان در حال حاضر کارخانه بهنام، ژوبین در تاکستان، اترک در بویین زهرا میباشند. شواهد و قراین حاکی از آن است که تصمیمها برای آزادپز شدن تمام نانواییها جدی است و باید تاکید داشت در حال حاضر که نان ۳ هزار تومانی هم بر سر سفرههای مردم راه یافته؛ بد نیست نظارت بر روی افزایش قیمت آرد و کیفیت نان با حساسیت بیشتری پیگیری شود. منبع: شاخص نیوز انتهای پیام/۶۰۰۱
دیدگاه ها