، عباسعلی کدخدایی سخنگو و عضو حقوقدان شورای نگهبان در برنامه «نگاه یک» در مورد آخرین روند انتخابات پیش رو اظهار داشت: در ابتدا باید حادثه معدن در گلستان را تسلیت عرض کنم، در بخش انتخابات باید گفت که یک کنش اجتماعی در کشور ماست و جایگاه خود را پس از پیروزی انقلاب در کشور به دست آورده است.
وی افزود: همه کسانی که به سرنوشت خود علاقمند هستند و همه مردم انتخابات را یک نقطه حساس در کشور ما می‌دانند و انتخابات یک کنش واقعی از سوی مردم است که شاید این کنش اجتماعی در برخی از کشورها صورت گرا باشد اما خوشبختانه به دلیل اینکه نظام جمهوری اسلامی یک نظام مردم سالار بوده و نظامی متکی بر مردم است انتخابات از سوی مردم به خوبی درک و لمس می‌شود و به همین دلیل در همه ادوار انتخابات حضور مردم بسیار باشکوه و پرشور بوده است و طبیعتاً در این برهه نیز شاهد حضور پرشور مردم خواهیم بود.
کدخدایی با بیان اینکه وظیفه ما در شورای نگهبان یک وظیفه حقوقی و قانونی‌ست و بر اساس قوانین و مقررات باید اقداماتی را انجام دهیم، گفت: فکر می‌کنم تاکنون مراحل انتخابات چه در حوزه اجرا و چه در حوزه نظارت و اقداماتی که همکاران ما در وزارت کشور و ما در شورای نگهبان داشتیم به خوبی پیش رفته است و اقدامات نظارتی ما چه در حوزه اجرا و چه در حوزه بررسی صلاحیت‌ها خوشبختانه به خوبی انجام شده است.
وی در پاسخ به این سوال که دلیل تأکید مقام معظم رهبری در مسئله رأی مردم و حق الناس خواندن این رأی چیست، اظهار داشت: این مسئله یک مسئله بدیهی است چرا که نظام ما یک نظام مردم سالار و دینی است. مبانی دینی اساس نظام ما را شکل داده و حضور پرشور مردم نیز در شکل گیری نظام جمهوری اسلامی ایران نقش اساسی داشته است. امام خمینی(ره) همواره تأکید داشتند که رأی مردم امانت است و زمانی که این رأی در قالب امانت آورده می‌شود نباید به این امانت خیانت شود.
کدخدایی تصریح کرد: آرای مردم به دلیل اینکه به مقامات و مسئولان اعتماد می‌کنند به عنوان یک امانت به آنها تحویل داده می‌شود و طبیعی است که این انتظار می‌رود تا افرادی که امانت در دست آن‌هاست به آن خیانت نکنند و نسبت به آن پاسداری کنند تا به نتیجه نهایی برسند و رهبری نیز بارها بر حق الناس بودن رأی مردم تأکید کردند.
عضو حقوقدان شورای نگهبان با بیان اینکه اگر مردم احساس کنند که از رأی‌شان به خوبی پاسداری نمی‌شود، اعتمادشان سلب خواهد شد، تصریح کرد: سلب اعتماد مردم موجب مشارکت کمتر و تأثیر در سرنوشت نظام اسلامی را دارد و به همین خاطر رهبر انقلاب بارها به دستگاه‌های نظارتی مانند شورای نگهبان و مسئولین و دستگاه‌های اجرایی این توصیه را داشته‌اند که هرآنچه که از سوی مردم ارائه می‌شود باید به صورت واقعی نتایج آن اعلام شود و در گزینش افراد باید دقت شود و در موازین دینی و همچنین عقلی رأی مردم به عنوان یک امانت می‌بایست حراست و پاسداری گردد.
کدخدایی در پاسخ به این سوال که شورای نگهبان چه برنامه‌ای برای صیانت و پاسداری از آرای مردم دارد، اظهار داشت: ما در شورای نگهبان یک وظیفه قانونی داریم و این وظیفه در اصل ۹۹ قانون اساسی به خوبی تبیین شده و نظارت بر سه انتخابات خبرگان رهبری، مجلس شورای اسلامی و ریاست جمهوری بر عهده شورای نگهبان است و در قوانین عادی نیز این مکانیزم نظارت و روش‌های نظارت به صورت جدی بیان شده و اینها ملاک‌های ما برای انجام وظایف‌مان است.
وی افزود: شورای نگهبان بر اساس وظایف قانونی خود مکلف است از تمام توان خود استفاده کند و نظارت را به گونه‌ای انجام دهد که موجب سلب اعتماد مردم نشود و شورای نگهبان به عنوان امنای مردم هستند قانون گذار این تکلیف را بر عهده شورای نگهبان قرار داده و ما باید از تمام توان خود استفاده کنیم و هر روش قانونی که می‌تواند نظارت ما را موثر کند به کار می‌گیریم تا از رأی مردم پاسداری کنیم.
کدخدایی در مورد زمان تشکیل هیئت‌های نظارت و ساز و کار این هیئت‌ها گفت: بر اساس قوانین عادی ما باید هیئت‌های نظارت را تشکیل دهیم اما وظایف این هیئت‌ها متفاوت است در انتخاباتی مانند انتخابات مجلس خبرگان رهبری یا مجلس شورای اسلامی هیئت‌های نظارت دو وظیفه را بر عهده دارند ولی در انتخابات ریاست جمهوری تنها یک وظیفه کلام را بر عهده دارند و انتخابات مجلس خبرگان رهبری یا انتخابات مجلس هیئت‌های نظارت از معتمدین مردم که توسط هیئت مرکزی نظارت بر انتخابات شکل می‌گیرد آن افراد تعیین می‌شوند و این هیئت‌ها وظیفه نظارت بر هیئت‌های اجرایی را در حوزه بررسی صلاحیت‌ها بر عهده دارند.
عضو حقوقدان شورای نگهبان در ادامه با اشاره به وظایف هیئت‌های نظارت تصریح کرد: افرادی که برای انتخابات مجلس شورای اسلامی یا مجلس خبرگان ثبت نام می‌کنند صلاحیت‌شان توسط هیئت‌های اجرایی بررسی می‌شود و هیئت‌های نظارت بر کار هیئت‌های اجرایی نظارت می‌کنند و هیئت‌های نظارت استان بر کار هیئت‌های نظارت ناظر هستند و آنها با شورای نگهبان می‌آیند اما در انتخابات ریاست جمهوری این مراحل وجود ندارد و تنها یک مرحله وجود دارد و آن هم بررسی صلاحیت در خود شورای نگهبان است و بررسی صلاحیت را در خود صحن شورای نگهبان انجام می‌دهیم اما علاوه بر این وظیفه در حوزه اجرا نیز کارهای مقدماتی باید انجام شود.
وی افزود: اقداماتی مانند چاپ تعرفه‌ها و توزیع صندوق‌ها که هیئت‌های اجرایی مسئولیت آن را دارند هیئت‌های نظارت ما باید در این اقدامات نظارت کنند تا تخلفی صورت نگیرد به طور مثال در مورد تعرفه‌ها خود طراحی این تعرفه‌ها از سوی وزارت کشور به شورای نگهبان ارجاع می‌شود و ما آن را در شورای نگهبان بررسی و در صورت عدم اشکال به مرحله چاپ و اننتشار می‌رسد در هنگام چاپ نیز ناظرین ما و نمایندگان شورای نگهبان ۲۴ ساعته در چاپ و انتشار این تعرفه‌ها نظارت دارند در بین رأی گیری نیز ناظرین ما بر سر صندوق‌ها باید حاضر باشند صندوق‌ها باید با حضور آنها شروع به کار کند و همه جزئیات برگزاری انتخابات در حوزه اجرا با نظارت هیئت‌های نظارت همراه است.
کدخدایی در پاسخ به این سوال که آیا شورای نگهبان در حوزه تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری ورود کرده است و اینکه مواردی از تخلف یا بداخلاقی گزارش شده، گفت: شورای نگهبان به استناد اصل ۹۹ و قوانین دیگر بر تمام مراحل انتخابات باید نظارت کند و این شورا یک نظارت جامع و موثر و یا همان نظارت استصوابی را بر عهده دارد و باید در همه مراحل این نظارت وجود داشته باشد تا شورای نگهبان بتواند اطمینان لازم را به دست آورد اما در حوزه قانون گذاری ما در تمامی مراحل یک قوانین حداقلی را داریم و شاید این قوانین ناکارآمد باشند.
وی در ادامه تصریح کرد: در بحث تبلیغات انتخاباتی باید پرسید که این تبلیغات چه تعریفی دارد و قانون تعریفی از آن نداشته است و تنها یک سلسله از ممنوعیت‌ها و محبوبیت‌ها را ذکر کرده و سوالی که مدتی قبل مطرح شده بود و اینکه آیا احکام و قوانینی که در فضای واقعی وجود دراد در فضای مجازی نیز تسری پیدا می‌کند، یا خیر که قانون نسبت به این مسائل سکوت دارد و ما امیدوار بودیم که قانون جامع انتخابات در مجلس به تصویب برسد و دولت نیز اقدامی بکند اما این قانون به این انتخابات نرسید اما به یک تعریف از یک تبلیغات نیاز داریم و قانون گذار مولفه‌هایی را ذکر کند و پس از آن محبوبیت و ممنوعیت و مجازات را نیز ذکر کند.
عضو حقوقدان شورای نگهبان با بیان اینکه مواردی از تخلفات در انتخابات‌های گذشته به قوه قضاییه ارجاع شده بود، گفت: در انتخابات‌های گذشته تخلفاتی از سوی شورای نگهبان احراز شد که همکاران ما در قوه قضاییه به آن رسیدگی کردند و قوه قضاییه ستادی را جهت پیشگیری از جرایم انتخاباتی تشکیل داده که به تخلفات و جرایم انتخاباتی رسیدگی کند اما اینکه اگر تبلیغات موثر در روند انتخابات باشد شورای نگهبان قطعا ورود خواهد کرد و آنچه که شورای نگهبان ورود می‌کند تنها در زمان تبلیغات است و در این مواقع اگر تخلفات گسترده‌ای در امر تبلیغات که در سرنوشت انتخابات موثر باشد شورای نگهبان ورود می‌کند و مواردی که وجود داشته که آن را در بررسی صلاحیت افراد تأثیر می‌دهد.
وی با بیان اینکه روش‌های کنونی در نظارت در تبلیغات انتخاباتی روش‌های حداقلی‌ست، گفت: قانون گذار باید در بحث تبلیغات راهکارهای مناسب را تببین کند و شورای نگهبان قوه قضاییه یا مراجع دیگر را مکلف به برخورد با آن مسائل کند.
کدخدایی با بیان اینکه یکسری تخلفات تخلفاتی است که محاکم دادگستری و قوه قضائیه باید با آن برخورد کند و شورای نگهبان صلاحیت آن را ندارد که به این تخلفات ورود کند اظهار داشت: اما اگر تخلفات به حدی گسترده باشد که بخواهد بر سرنوشت انتخابات تاثیرگذار باشد در اینجا است که می توانیم به این تخلفات ورود کنیم.
وی افزود: در فضای مجازی نیز تخلفات و جرایمی که صورت می گیرد دوستان ما در قوه قضائیه و نیروی انتظامی باید با این تخلفات برخورد کنند و اگر کسی شکایتی دارد باید به مراجع دادگستری مراجعه کند تا در قالب برخورد با جرایم و تخلفات به موضوع رسیدگی شود اما اگر در فضای مجازی هم تخلفات به گونه ای باشد که در سرنوشت انتخابات تاثیرگذار باشد قطعا شورای نگهبان آن را مدنظر قرار خواهد داد.
سخنگوی شورای نگهبان خاطر نشان کرد: کارشناسان ما موضوع را بررسی و ارزیابی می کنند و سپس گزارشاتشان را بر روی پرونده افراد قرار خواهند داد.
کدخدایی تصریح کرد: تنها ابزار ما در بحث بررسی صلاحیت هاست، البته در انتخابات ریاست جمهوری دست ما مقداری بازتر است و قانون تصویب کرده که بعد از اعلام نتیجه بررسی صلاحیت ها، اگر شورای نگهبان اسناد و مدارکی به دست آورد که در احراز صلاحیت فرد موثر بوده می تواند اعلام نظر کند که ما این بحث را در انتخابات مجلس به این صراحت نداریم.
وی یادآور شد: البته تا الان هم نمی توانیم مصادیقی را ذکر کنیم که شورای نگهبان ورود اینگونه داشته باشد.
سخنگوی شورای نگهبان همچنین در پاسخ به این سوال که تبلیغات انتخاباتی چقدر منطبق با اخلاق است بیان داشت: مرز اخلاق مرز وسیعی است اما دوستان ما مرزهای قانونی را رصد می کنند و اگر تخلفی صورت گرفته باشد آن را به دوستانمان در وزارت کشور و همچنین ستاد پیشگیری از جرایم قوه قضائیه منعکس خواهند کرد. ضمن اینکه تخلفات تبلیغاتی برای خود شورای نگهبان نیز ثبت و ضبط خواهد شد.
کدخدایی اظهار داشت: در بحث حوزه تبلیغات و یا استفاده از امکانات بیت المال تخلفاتی وجود داشته اما این تخلفات بسیار جزیی بوده اما گزارش همه آن ها تهیه و برای وزارت کشور و قوه قضائیه ارسال شده و در شورای نگهبان نیز این موارد بررسی و در جمع بندی نهایی مدنظر قرار خواهد گرفت.
وی در بخش دیگری از این برنامه در خصوص نظارت بر هزینه های انتخاباتی نیز بیان داشت: در کشور یک امکان واقعی و یک ساز و کار منظم در این رابطه که در برخی کشورها به صورتی که حساب بانکی نامزد انتخاباتی و ورودی و خروجی این حساب ها مشخص باشد نداریم لذا در این رابطه نیازمند قانون هستیم که امیدواریم در قانون جامع انتخابات این مسئله احصاء شود.
سخنگوی شورای نگهبان در ادامه با بیان اینکه در سیاست های کلی ابلاغی مقام معظم رهبری در حوزه انتخابات نیز به این موضوع توجه شده است گفت: همانطور که عنوان کردم در این رابطه نیازمند قانون هستیم اما اگر در جاهایی که به صورت عرفی و بر اساس نظر کارشناسان متوجه شویم که تبلیغات خلاف عرف صورت گرفته با آن برخورد خواهد شد که البته همان طور که پیش تر هم اشاره کردم برخورد ما به موضوع بررسی صلاحیت فرد یا اعلام صحت انتخابات در حوزه انتخاباتی مربوطه بر می گردد.
کدخدایی خاطر نشان ساخت: البته ارزیابی این تخلفات بسیار سخت است و باید حتما روش های پیشگیرانه در این جهت داشته باشیم و اگر بتوانیم این کار را انجام دهیم در آینده می توانیم در حوزه هزینه های تبلیغات انتخاباتی مدیریت موثرتری داشته باشیم.
** شورای نگهبان تا روز دوشنبه در خصوص رسیدگی به صلاحیت نامزدهای انتخابات میان دوره ای مجلس اعلام نظر نهایی خواهد کرد
وی در بخش دیگری از این برنامه در خصوص انتخابات میان دوره این مجلس شورای اسلامی نیز بیان داشت: در 4 حوزه انتخابات میان دوره این مجلس را داریم که رسیدگی به صلاحیت نامزدهای این انتخابات در شورای نگهبان در دو مرحله صورت می گیرد که در حال حاضر در فرصت دوم هستیم و امیدواریم تا روز دوشنبه نتایج نهایی را به وزرات کشور و فرمانداری ها اعلام کنیم ضمن اینکه در نوبت دوم رسیدگی به صلاحیت این نامزدها در شورای نگهبان 5 نفر شکایت کرده بودند که شکایتشان بررسی شده است .
سخنگوی شورای نگهبان در خصوص انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا نیز عنوان کرد: نظارت بر این انتخابات طبق قوانین عادی به مجلس شورای اسلامی واگذار شده است.
کدخدایی یادآور شد: البته در دوره های گذشته نمایندگان مجلس قصد داشتند که نظارت را به شورای نگهبان تفویض کنند که اعضای شورا آن را خلاف اصل 99 قانون اساسی دانستند.
** مکانیزم نظارت بر انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا ثابت نیست
وی همچنین با بیان اینکه بررسی و نظارت بر انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا مکانیزم ثابتی ندارد گفت: به عنوان یک کارشناس حقوقی پیشنهادم این است که یک سازمان مستقل و دائمی را برای نظارت بر انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا داشته باشیم تا این کار دقیق تر صورت گیرد که این موضوع بر اساس قوانین عادی امکانپذیر است و این امر می تواند فرصت دهد تا نظارت مستمر و موثری بر این انتخابات داشته باشیم.
سخنگوی شورای نگهبان در بخش دیگری از صحبت هایش بیان داشت: انتخابات در کشور ما انعکاس احساسات، تعقل، خواست ها و آرمان های مردم است، موضوعی که شاید دهه ها پدران ما منتظر بودند که در یک فرصتی قرار گیرند تا بتوانند ابراز وجود کنند که خوشبختانه این امر با هدایت های حضرت امام و ایثارگری مردم محقق شد.
کدخدایی افزود: از زمان پیروزی انقلاب ما انتخابات را داشتیم و خواهشم از مردم این است که همیشه در صحنه حضور داشته باشند و با آگاهی کامل به افراد مدنظر خود که می توانند به آن ها خدمت کنند رای دهند و مهم تر از همه این که به چه کسانی رای می دهند این موضوع و حضور گسترده آن ها می تواند دشمن را مایوس کند بنابراین اگر آن ها علاقمند به سرنوشت کشورشان هستند 29 اردیبهشت ماه پای صندوق های رای حاضر شوند.
انتهای پیام /1404
دیدگاه ها