صبح قزوین ؛_____عباس مهدوی.
«دریاچه ماهی» به کارگردانی «مریم دوستی» و با فیلمنامه‌ای به قلم «مصطفی رستگاری» با مضمون دفاع مقدس روایت و حرف‌های متفاوتی از شهدای هنوز بر جای مانده در کانال ماهی دارد.
کانال ماهی اشاره به محوطه ای دارد که در دوران دفاع مقدس بخش اعظمی از درگیری‌های میان نیروهای کشورمان و رژیم بعثی – به ویژه عملیات کربلای 5- در حوالی آن روی داد. نیروهای ایرانی از این کانال به عنوان سنگری در برابر یورش‌های رژیم بعث و فتح مجدد خرمشهر استفاده می‌کردند برای همین هم در این ناحیه تعداد زیادی از جوانان این آب و خاک با اسفبارترین شکل ممکن در خاک و خون غلتیدن به گونه‌ای که هنوز هم باید ردِ بسیاری از شهدای گمنام را در جای جای این کانال جست و اکنون این کانال و حوادثی که در آن روی داده دستمایه ساخت فیلمی با عنوان «دریاچه ماهی» شده است.
.jpg)
دریاچه ماهی یکی از مهم ترین آثار این دوره از جشنواره فیلم فجر است و عجیب می‌نماید که با وجود همه ارزش‌های این فیلم، هیئت داوران جشنواره از همان ابتدا ورود این دریاچه ماهی را به بخش مسابقه جشنواره ممنوع اعلام کرد در حالی که کم نیستند فیلم‌های ضعیفی که در بخش مسابقه جشنواره حوصله مخاطبان را سرخواهند برد با این حال یکی از عجاب این دوره از جشنواره فیلم فجر راه ندادن اثر ارزشمند مریم دوستی به بخش مسابقه است.
این اثر اولین تجربه سینمایی دوستی محسوب می‌شود. فیلم نگاهی به وقایع پس از جنگ دارد و داستان چند خانواده را روایت می‌کند که در نقطه مشترکی به یکدیگر می‌رسند و در این میان عشق گمشده ای پیدا می‌شود. در واقع این فیلم تجلیلی از شهدای جاویدالاثر خواهد بود.
نکته جالب در مورد کارگردان و خود فیلم این است که «دریاچه ماهی» یکی از فیلم‌های با پروداکشن عظیم، پربازیگر و پرلوکیشنی است که در ژانر جنگی تولید می‌شود و همین موضوع می‌رساند که کارگردانی آن می‌بایست پروسه ای مردافکن و بسیار طاقت فرسا بوده باشد با این حال از نکات بسیار مثبت و تعجب برانگیز این فیلم و البته سی و پنجمین جشنواره فیلم فجر این است که اثری تا این حد سنگین در ژانر جنگی توسط یک زن ساخته کارگردانی شده است.
اما گذشته از مدیریت این پروداکشن عظیم، کارگردان بخوبی توانسته است حرف و منظور خود را در قالب بازی بازیگرها، وقایع، دیالوگ‌ها و البته سایر تمهیداتی سینمایی بیان کند. دریاچه ماهی کمتر ایراد فیلمنامه ای دارد و اگر این فیلم تنها همین خصیصه را داشت کافی بود تا آن را اثری جدی و در خور تحسین بدانیم.
نکته دیگر در رابطه با کانال ماهی تاثیرپذیری آشکار کارگردان از سینمای ابراهیم حاتمی کیاست. هرچند کارگردان فیلم صریحاً گفته بود با وجود اینکه ستایشگر سینمای حاتمی کیا است اما در عین حال به سینما او انتقاداتی نیز دارد با این حال تاثیر حاتمی کیا در فیلم کاملاً مشهود است.
آرمانخواهی در عین حال واقع بینی، شخصیت پردازی به سبک حاتمی کیا، گره افکنی به سبک هم او و البته سایر تمهیدات، منتقدان را به درستی برآن داشته تا سینمای دوستی را متاثر از سینمای حاتمی کیا بدانند. البته این را هم باید افزود که لازم است میان دو مفهوم تقلید و تاثیر تفاوت قائل شد و گفت که فیلم و سینمای مریم دوستی در دریاچه ماهی بیشتر تحت تاثیر سینمای ابراهیم حاتمی کیاست و نه در بندِ تقلید از او.
با این حال باید به این حقیقت نیز معترف بود که با توجه به پیشینۀ پرافتخار حاتمی کیا در سینمای دفاع مقدس، نمی‌توان کارگردان‌های نسل سومی دفاع مقدس را برکنار از مولفه‌های پرقدرت سینمای حاتمی کیا ندانست.
در مجموع دریاچه ماهی اثر بی باکانه، جذاب و سرشار از بازی‌های زیبا و صحنه‌های خیره کننده است و اینها همه در کنار فیلمنامه ای قابل قبول، خبر از ظهور کارگردانی قدرتمند و با بینش های عمیق در سینمای ایران می‌دهد.
انتهای پیام/2002
دیدگاه ها