۱۸/رمضان/۱۴۴۵

-

۱۴۰۳/۰۱/۰۹ پنجشنبه

صبح قزوین چرا کودتای ارتشِ ترکیه به فرجام نرسید؟
کد خبر: ۲۰۶۷۴۷ تاریخ انتشار: ۱۳۹۵/۴/۲۷ ساعت: ۱۰:۳ ↗ لینک کوتاه

گزارش ویژه/

چرا کودتای ارتشِ ترکیه به فرجام نرسید؟

عدم حمایت احزاب داخلی از کودتا و حضور مردم در خیابان‌ها به علت واهمه از وقوع بحران اقتصادی موجب شد تا کودتاچیانی که برخورد خشونت آمیزی هم نداشتند تسلیم شوند.

چرا کودتای ارتشِ ترکیه به فرجام نرسید؟
به گزارش سرویس سیاسی  صبح قزوین ، شب جمعه ترکیه شاهد کودتایی نافرجام از سوی برخی از منسوبین ارتش و ژاندارمری بود. ترکیه که از زمان روی کار آمدن حزب عدالت و توسعه همواره با توهم کودتا از سوی ارتش روزگار می گذراند و پرونده های قطور ارگنکون و بالیوز نیز تحت تاثیر این توهم تشکیل و به جریان افتاده بود، در نهایت یکبار دیگر البته اینبار از نوع نافرجامش، کودتایی دیگر را تجربه کرد.

گرچه دولت و هواداران اردوغان جریان منسوب به فتح الله گولن را بنیانگذار اصلی کودتا می دانند، اما نباید از نظر دور داشت که آزادی متهمان پرونده های بالیوز و ارگنکون توانست دولت در سایه ترکیه را که سال‌ها در خواب فرو رفته بود بیدار کند.

شکی نیست که بخشی از این کودتا به دست منسوبین دولت در سایه طراحی و مدیریت شده بود اما به دلیل تضعیف این جریان در طول سالیان گذشته، دولت در سایه مانند کودتا های قبلی نتوانست موفق شود.

از سوی دیگر بعد از عذر خواهی ترکیه از روسیه و مذاکرات ترکیه و دولت سوریه، عربستان که در جریان بحران سوریه و نیز در رقابت منطقه ای با ایران، چشم امید به همکاری و کمک های دولت ترکیه دوخته بود، اکنون خود را در این بحران ها و رقابت ها تنها می بیند. می توان بخشی از این کودتا را محصول دلار های نفتی سعودی ها برای انتقام از اردوغان دانست. مخصوصا بعد از آنکه عربستان در فرانسه از سازمان مجاهدین(منافقین) اعلام حمایت کرد (که تاکتیکی برای مقابله با ایران و احتمالا بر هم زدن امنیت داخلی در ایران است) می توان این کودتا را نیز محصول سیاست جدید سعودی ها مبنی بر ایجاد نا امنی و بی ثباتی در کشور های قدرتمند منطقه دانست.

مضافا این که عربستان این کودتا را آشکارا محکوم نکرده و از ادبیاتی دوپهلو در قبال کودتا بهره برده است. نکته قابل تامل دیگر این است که بسیاری از تحلیلگران این کودتا را کودتای ناتو می دانند که در روزهای اخیر و در پی نزدیکی روسیه-ترکیه (علی الرغم تبلیغات شدید ضد روس ناتو در روزهای اخیر) زمینه ساز این کودتا شد و طرفداران فتح الله گولن تنها یک ابزار بودند. یعنی می توان به زایش مجدد پروژه گلادیو در ترکیه اشاره کرد، پروژه ای که به باور بسیاری از صاحب نظران ترکیه ای پایان یافته بود اما شواهد حکایت از زنده بودن آن دارد.

در نهایت باید گفت که این کودتا در میان مدت و در آینده‌ی نزدیک باعث کاهش نقش افرینی ترکیه در مسئله ی سوریه و منطقه خواهد شد و تا مدت زیادی ترکیه درگیر هرج و مرج سیاسی داخلی خواهد بود. 

 اما علل ناکامی کودتا را می توان این‌چنین بیان کرد:

1. وجود شکاف در ارتش ترکیه: ارتش ترکیه مانند گذشته از قدرت و یکپارچگی برخوردار نیست و این کودتا در میان فرماندهان بلندرتبه جایگاهی نداشت. به همین دلیل کودتاچیان ابتدا مرکز فرماندهی کل ارتش را به کنترل خود درآوردند.

2. مخالفت تمامی احزاب با کودتا: اگرچه بسیاری از کارشناسان این پیروزی را پیروزی اردوغان می نامند اما واقعیت این است که عدم حمایت حزب حرکت ملی ترکیه و حزب جمهوری خلق ترکیه مانع موفقیت این کودتا شد. در کودتاهای پیشین کودتاگران دارای حمایت یکی از احزاب بودند. مثلا در کودتای 1960 که منجر به اعدام عدنان مندرس شد آلپ ارسلان تورکش بنیانگذار حزب حرکت ملی از کودتاگران بود. در کودتای 1980 هواداران حزب خلق ترکیه موافق کودتا بودند. اما در کودتای اخیر هیچ یک از احزاب با کودتا موافق نبود.

3. حضور ژاندارمری در کودتا: کودتا منحصر به ارتش نبود. بسیاری از هلیکوپترهای مورد استفاده از اموال ژاندارمری بود به همین دلیل بسیاری از هلیکوپترها توسط مخالفان کودتا در ارتش و توسط جنگنده ها ساقط شدند.

4. ذهنیت منفی مردم ترکیه از کودتا: در دوره های اخیر هر وقت در ترکیه کودتا شده بود تورم لجام گسیخته گریبانگیر مردم گردیده بود. در دوره ی آک پارتی رفاه نسبی در جامعه حاکم بود. ترس از تکرار وقایع  دوره های گذشته باعث حضور مردم در خیابان‌ها شد.

5. واکنش نرم کودتاچیان: کودتاچیان علیرغم تمامی واکنشهایشان از واکنش خشونت آمیز در مقابل مردم خودداری کردند. فقط اماکن مربوط به دولت بمباران شد و تلاش شد که به مردم آسیبی نرسد و در نهایت کودتا چیان زود تسلیم شدند.

انتهای پیام/1404

منبع: آناج

دیدگاه ها

اخبار استان قزوین
اخبار ایران و جهان