بی مهری قزوینی ها به یار مهربان ادامه دارد

به گزارش خبرنگار فرهنک و هنر صبح قزوین ،---شیما شعبانی.

روزنامه‌ها روی پیشخوان و کتاب‌ها روی قفسه‌ها خاک می‌خورند، دقایق سرانه مطالعه در کشورمان هم به یک طنز تلخ شبیه است. خیلی‌ها نفوذ اینترنت و تکنولوژی‌های جدید را عامل کساد بازار کتاب می‌دانند اما در بعضی از کشورها که تکنولوژی بسیار پیشرو است می‌بینیم که مردم هنوز برای خرید یک روزنامه صف می‌کشند و کتاب‌فروشی‌ها از پر رفت و آمدترین مکان‌ها در آن‌ شهرها است.

اما ریشه مشکلات ناشران در ایران چیست؟

تسهیلاتی که درصد سود بالایی دارد و گردش مالی صنعت چاپ و نشر را فلج کرده است، همچنین تقاضای مردم نسبت به کتاب نیز کم شده و در اولویت سبد کالای آن‌ها نیست.

حوزه چاپ و نشر برای فعالیت خود نیازمند قوی کردن گردش مالی است که با توجه به تسهیلات گران قیمت این امر امکان‌پذیر نیست.

 در سال ۸۸  با حذف یارانه کاغذ و کاهش تقاضای مردم نسبت به خرید کتاب بازار چاپ و نشر دچار رکود شده است، علاوه بر حذف یارانه کاغذ، مالیات و ارزش افزوده، گرانی مواد اولیه و غیره در رکود بازار چاپ و نشر تأثیر بسزایی داشته است.

برای آگاهی بیشتر از وضعیت نشر در استان قزوین به سراغ تنی چند از ناشران رفتیم که در ادامه گفت‌و گوی آن‌ها را با صبح قزوین می‌خوانیم:

 حسین مافی، مسئول انتشارات سایه گستر از سال 78 در استان مجوز تاسیس خود را از اداره فرهنگ و ارشاد قزوین دریافت کرده است و تا به امروز حدود 1500 عنوان کتاب در حوزه‌های مختلف فرهنگی، کودک و نوجوان، ادبیات، مدیریت و روان شناسی، رُمان و دروس دانشگاهی عناوین مختلفی را به چاپ رسانده است.

این ناشر در سال گذشته در حوزه کودک و نوجوان 220 عنوان به چاپ رسانده است که از این تعداد 150 چاپ اول و 70 عنوان تجدید چاپ شده است و در حوزه بزرگسال نیز به تازگی با همکاری انتشارات مهرگان دانش حدود 100 عنوان کتاب را  چاپ کرده‌ است.

فعالیت انتشارات سایه گستر در این سال‌ها با توجه به عناوینی که به چاپ شده رسانده فعالیت خوبی داشته است و در سال93، 28 عنوان از کتاب‌های این ناشر برگزیده جشنواره رشد شد.

این برگزیده شدن پارامتر خوبی برای استان قزوین بود که در حوزه کودک و نوجوان توانست پیشتاز باشد.

ناشران قزوینی با خون دل در حال عرضه کتاب هستند

حسین مافی، مسئول انتشارات سایه گستر در گفت‌و گو با خبرنگار فرهنگ و هنر صبح قزوین با اشاره به وضعیت نشر در استان می‌گوید: فعالیت ما در عرصه انتشارات در وضعیت امروز کشور که درگیر معضلات اقتصادی هستیم، یک نوع جهاد است. آخرین چیزی که مردم به آن اهمیت می‌دهند کتاب است و مشکلات و رکود اقتصادی خرید کتاب را بیشتر از سایر اجناس در منگنه قرار داده است، وجود فضاهای مجازی و نبود قانون کپی رایت در کشور بر این مسائل دامن زده است.

 وی در ادامه تشریح می‌کند: امروز همه کتاب‌ها به راحتی اسکن شده و در یک گوشی با نرم افزار اندروید استفاده می‌شود حتی سایت‌هایی به وجود آمده که کتاب‌ها را بدون اجازه از ناشرین آن و عدم وجود حق نشر به مسئولین این سایت‌ها، برای دانلود در اختیار مخاطبان قرار داده است و این موضوع باعث شده ورود مردم برای خرید کتاب‌های کاغذی کاهش پیدا کند.

مافی ابراز می‌کند: این شرایط وضعیت نشر و کتاب را در بدترین شرایط ممکن قرار داده است و ما امروز در قزوین به واسطه دور بودن از مراکز پخش باید بسیاری از فعالیت‌ها را خودمان عهده دار شویم.

وی در ادامه اضافه می‌کند: هزینه باربری بسیار زیاد است یعنی برای پخش کتاب به تهران و دیگر شهرستان‌ها باید هزینه‌های هنگفت پرداخت کنیم؛ همه این مسائل زمینه ساز رکود حوزه نشر شده است و باعث شده انتشاراتی‌های استان در حد انگشت شمار فعالیت داشته باشند و ناشرین فعال قزوین نیز با خون دل خوردن و دردسرهای فراوان در حال عرضه کتاب هستند.

وی با بیان اینکه یارانه‌ای به حوزه انتشارات تعلق نمی‌گیرد، تصریح می‌کند: مدت‌ها پیش کاغذ به صورت یارانه‌ای بود اما از سال 86 کلا قطع شد و تنها راه کمک به ناشران خرید کتاب است که چند سالی متوقف شده و امروز هم به صورت خیلی ضعیف این حمایت ادامه دارد که نبود این کمک با بودنش تفاوتی ندارد.

ای ناشر در ادامه توضیح می‌دهد: اگر برای کتاب یارانه ویژه‌ای را در نظر بگیرند یا مکان‌ها یا مراکزی در سطح شهر برای معرفی یا رونمایی کتاب وجود داشته باشد مناسب است؛ البته این مراکز به صورت دائمی باشد نه یکبار در کل سال، در حال حاضر در تهران این مسئله اجرا می‌شود یعنی در مراکزی به نام شهر کتاب‌ها هر هفته کتاب‌های جدید به مردم معرفی می‌شود اما در استان قزوین این رویکرد وجود ندارد.

مافی با اشاره به اینکه برگزاری نمایشگاه کمک شایانی به ناشران می‌کند، می‌گوید: نمایشگاه کلی در همه استان‌ها برگزار می‌شود و به اهل کتاب کمک می‌کند زیرا گزیده‌ای از ناشرین خوب کشور حضور دارند و ناشرین استانی هم حضور داشتند که به اقتصاد نشر کمک می‌کند، تمایل ناشرین برگزاری نمایشگاه‌های کتاب به صورت فصلی است.

پیشرفت صنعت نشر در گرو گسترش فرهنگ کتابخوانی است

مصطفی حامدی فر، مسئول انتشارات مهرگان دانش در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگ و هنر صبح قزوین با اشاره به حوزه فعالیت انتشارات خود اظهار می‌کند: از سال 82 در حوزه کتاب‌های عمومی از جمله روانشناسی، مدیریت و بخشی از کتاب‌های درسی فعالیت خود را شروع کرده‌ایم و تاکنون 90 عنوان کتاب را به چاپ رسانده‌ایم.

وی می‌گوید: استان قزوین در مقایسه با سایر استان‌ها از ناشران بزرگی مانند سایه گستر برخوردار است که در زمینه کودک و نوجوان به صورت تخصصی فعالیت می‌کند.

مسئول انتشارات مهرگان دانش ابراز می‌کند: برای ادامه فعالیت و گسترش در حوزه نشر نیاز به تامین اقتصادی است در صورتی که حمایت‌های دولتی از حوزه نشر بسیار کم شده و بزرگترین معظلی که حوزه نشر را تهدید می‌کند سرانه مطالعه مردم بسیار کم شده و روز به روز نیز در حال کاهش است.

این ناشر با اشاره به اینکه حوزه نشر نیاز به حمایت دارد، می‌گوید: در سال‌های گذشته خرید کاغذ به قیمت دولتی انجام می‌شد همچنین تعداد قابل توجهی کتاب از انتشاراتی‌ها توسط اداره فرهنگ و ارشاد خریداری می‌شد اما با شرایط که اکنون وجود دارد ناشران به حمایت‌های بیشتری نیاز دارند.

حامدی فر با بیان اینکه از سال 84 بسیاری از حمایت‌های دولتی از جمله وام‌های دولتی و کاغذ و غیره قطع شده است، بیان می‌کند: از مسئولین انتظار حمایت همه جانبه در حوزه نشر را داریم همچنین فرهنگ کتابخوانی، تبلیغات و کار در این زمینه باید تقویت شود.

وی در ادامه اضافه می‌گوید: با توجه به بودجه محدودی که برای خرید کتاب وجود دارد، ناشران مکتوب و کسانی که در حوزه رسانه‌های دیجیتال فعالیت می‌کنند هم باید با محتوای غنی و خوب کار کنند تا مردم مشتاق کتابخوانی شوند. انتظار ما این است که از کتاب‌های مفید که منتشر می‌شود از طریق خرید آنها و معرفی آنها در رسانه‌ها و مراکز فرهنگی حمایت صورت بگیرد.

این ناشر با اشاره به اینکه وضعیت نشر در استان خوب نیست،تصریح می‌کند: بسیاری از ناشران برای چاپ کتاب خودشان سرمایه گذاری می‌کنند اما بعضی از ناشران نیز با دریافت هزینه از مولف کتاب را چاپ می‌کنند ما نیز در این زمینه مولف را برای گرفتن مجوز و چاپ کتاب یاری می‌کنیم.

حامدی فر در پایان اشاره می‌کند: انتشارات سایه گستر، انتشارات مهرگان دانش و تعاونی ناشران استان قزوین در نمایشگاه کتاب امسال در سالن کتاب‌های عمومی حضور داریم.

کتاب در سبد کالای مردم جایی ندارد

انتشارات پرک از سال 1372 فعالیت خود را در چاپ حوزه‌های مختلف کتاب شروع کرده است، تاکنون بیش از 300 عنوان کتاب به چاپ رسانده که در شهرهای مختلف این کتاب‌ها توزیع می‌شود. سعید مدرسی، مترجم و مسئول انتشارات پرک بیش از 60 عنوان کتاب را ترجمه کرده است و همچنین موفق به کسب رتبه برتر کشور برای کتاب سیاره زمین و کتاب سیاره شناسی و فضا او جزو ده کتاب برگزیده جمهوری اسلامی شده است.

سعید مدرسی، مسئول انتشارات پرک در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگ و هنر صبح قزوین با اشاره به وضعیت رکود در نشر استان اظهار می‌کند: ما در سال گذشته بیش از 50 عنوان کتاب چاپ کردیم که در بعضی از عناوین تجدید چاپ شده است ولی کتاب‌های چاپ شده ما نسبت به سال‌های گذشته کاهش پیدا کرده در حال حاضر مجوز 15 عنوان کتاب را داریم که به دلیل رکود اقتصادی قادر به چاپ آن نیستیم.

وی با بیان اینکه اگر فروش کتاب خوب باشد وضعیت نشر هم خوب می‌شود، تصریح می‌کند: اسفند سال 1393 آخرین نمایشگاه کتابی بود که در استان برگزار شد این فضاها کمکی برای ناشرین در جهت عرضه کتاب‌هایشان است و هم زمینه خوبی برای مخاطب تا با تخفیف‌های مناسب کتاب‌های خود را تهیه کنند.

این ناشر در ادامه اضافه می‌کند: حجم زیادی از خرید کتاب از ناشرین و مراکز فرهنگی توسط اداره ارشاد و کتابخانه‌های عمومی استان صورت می‌گرفت که متاسفانه مدتی است کمرنگ شده است در سال گذشته هزینه خرید کتاب از سوی این اداره زیر یک میلیون تومان بود، از سوی دیگر نمایشگاه‌هایی که در سطح کشور و استان برگزار می‌شد بسیار کاهش پیدا کرده است.

مدرسی با بیان اینکه مردم قزوین به اندازه کافی اهل کتاب‌ هستند، بیان می‌کند: اگر ادارات متولی نمایشگاه‌های فصلی برگزار کنند مطمئنن از طرف مردم  استقبال خوبی خواهد شد.

وی با اشاره به حمایت ناشرین از مولفین نوپا ابراز می‌کند: برای هر مولف و مترجمی سرمایه گذاری با توجه به سرمایه اندک ناشران کار عاقلانه ای نیست اما برای حمایت از ناشرین و مولفین نوپا تلاش میکنیم کتاب‌های آن‌ها را به فروش برسانیم. سودی که در تنقلات است در چاپ کتاب نیست.

مدرسی عنوان‌ می‌کند: من خود حدود 14 عنوان مجوز گرفتم که با ترس و لرز شاید امسال چاپ کنم و درکل چاپ و نشر کتاب با توجه به فروش کم شغل درآمد زایی نیست.

نمایشگاه های کتاب استانی وضعیت مطلوبیندارد

وی در ادامه با اشاره به مشکلات حوزه نشر ابراز می‌کند: متاسفانه وضعیت نشر در ایران خوب نیست، یکی از مهمترین مشکلات ما در حوزه نشر فروش کتاب است که ممکن است این مشکل از طرف مردم باشد که کتاب مطالعه نمی‌کنند و کمتر برای کتاب هزینه می‌کنند یا مشکل از طرف ما است که کتاب مناسب سلایق مردم نیست تمام این عوامل بر فروش تاثیر دارد.

این ناشر با اشاره به حمایت‌های مسئولین و اداره فرهنگ و ارشاد انقلاب اسلامی بیان می‌کند: اداره فرهنگ و ارشاد حمایت‌هایی انجام می دهد اما به دلیل بودجه محدود نمی‌توانند کتاب‌های زیادی از انتشاراتی‌ها بخرند.

مسئول انتشارات آریا نوین در ادامه اضافه می‌کند: یارانه‌ی خاصی به انتشاراتی‌ها تعلق نمی‌گیرد همچنین در قبال دریافت وام نیز باید سود زیادی به بانک‌ها پرداخت کنیم. از مسئولین انتظار فراهم کردن حداقل امکانات برای نشر و حمایت‌‌‌های مالی و معنوی هستیم.

عاقله با بیان اینکه نمایشگاه‌های استانی وضعیت مطلوبی ندارد می‌گوید: نمایشگاه‌ کتاب در استان در طول سال یک بار برگزار می‌شود که این وضعیت خوب نیست ما برای چاپ کتاب خود سرمایه گذاری می‌کنیم که با فروش کتاب می‌توانیم سرمایه‌ی گذاشته شده برای چاپ را برگردانیم متاسفانه مردم به مطالعه کتاب اهمیت چندانی نمی‌دهند.

انتهای پیام/1404