آلفر د نوبل، مردی که اختراع خود را محکوم کرد

صبح قزوین؛ براي‌مثال‌ "آلفرد نوبل‌"كه‌ ديناميت‌ را به‌ وجود آورد تا كارگران‌ معدن‌ راحت‌ شوند و به‌ جاي‌ بيل‌ وكلنگ‌، در نابودي‌ كوه‌ از يك‌ ماده‌ منفجره ‌استفاده‌ كنند، همين‌ ديناميت‌ بعدها حرف‌ اول‌ را در جنگ‌هاي‌ قرن‌ نوزدهم‌ جهان‌ زد.
آلفرد نوبل‌ تا پايان‌ عمر، خود را نبخشيد و دائما عذاب‌ وجدان‌ داشت‌.
او پس‌ از مرگش‌، وصيت‌ كرد كه‌ جايزه‌اي‌ هر ساله‌ به‌ نام‌ نوبل‌ به‌ افراد برگزيده‌ علم‌كه‌ در ايجاد صلح‌ و دوستي‌ در جهان‌ قدم ‌برمي‌دارند، اهدا كنند.

به گزارش خبرنگار صبح قزوین از سوئد؛ جایزه نوبل فیزیک (به سوئدی  Nobelpriset i fysik) هر ساله توسط آکادمی سلطنتی علوم سوئد به دانشمندان در زمینه‌های مختلف فیزیک تعلق می‌گیرد.
این یکی از پنج جایزه نوبل است که در سال ۱۸۹۵ توسط آلفرد نوبل برای مشارکتهای برجسته در زمینه‌های فیزیک، شیمی، ادبیات،اقتصاد٬ صلح و فیزیولوژی یا پزشکی اهدا می‌شود.
این جایزه توسط بنیاد نوبل اداره می‌شود و توسط یک کمیته که متشکل از پنج عضو منتخب آکادمی علوم سلطنتی سوئد هستند به برندگان اعطا می‌شود.

اولین جایزه نوبل در فیزیک در سال ۱۹۰۱ به ویلهلم کنراد رونتگن از آلمان اهدا شد.
هر جایزه شامل یک مدال، یک دیپلم افتخار و جایزه نقدی است که در طول سال‌های مختلف مقدار آن متفاوت بوده‌است.
در سال ۱۹۰۱، مقدار جایزه رونتگن، ۱۵۰۷۸۲ کرون بود که در دسامبر ۲۰۰۷ برابر با ۷،۷۳۱،۰۰۴ کرون است.
در سال ۲۰۰۸، این جایزه به ماکوتو کوبایاشی و شیهید ماسکاوا که مقدار آن ۱۰٬۰۰۰٬۰۰۰ کرون سوئد (اندکی بیش از € ۱ میلیون، یا ۱٫۴ میلیون دلار آمریکا) بود اهدا شد.

 این جایزه ، سالانه در استکهلم در تاریخ ۱۰ دسامبر برابر با سالگرد مرگ نوبل به برندگان اهدا می‌شود.
جان باردین تا به حال دوبار در سال ۱۹۵۶ و ۱۹۷۲ برنده این جایزه شده‌است.
همچنین ماری کوری در فیزیک سال ۱۹۰۳ و شیمی در سال ۱۹۱۱ برنده جایزه نوبل شده‌است.

ویلیام لورنس براگ جوانترین برنده این جایزه‌است.
او این جایزه را در سال ۱۹۱۵ در سن ۲۵ سالگی به دست آورد.
ماری کوری و ‫ماریا ژئوپرت مایر (سال ۱۹۶۳) تنها زنانی هستند که برنده این جایزه شده‌اند.
از سال ۱۹۰۱ تا سال ۲۰۱۲ این جایزه به ۱۹۳ نفر اهدا شده‌است.
جایزه نوبل فیزیک در سال‌های ۱۹۱۶، ۱۹۳۱، ۱۹۳۴، ۱۹۴۰، و ۱۹۴۲ به هیچ کس اعطا نشد.

   چه عاملی باعث موفقیت آلفرد نوبل در جهان بود؟

جایزه نوبل از سال 1901 تاکنون،  همواره اعتبار خاصی داشته است، به طوری که در طول سال های متمادی برندگان جایزه نوبل در سطح جهانی نماد شایستگی و کمال بوده اند.
پاییز هر سال، محافل علمی، ادبی و سیاسی بی صبرانه منتظر این رویداد بین المللی هستند، و در سراسر جهان خبرهای زیادی در این باره در مطبوعات منعکس می شود.
سرانجام، در فضایی با شکوه که تا انداره ای هم تصنعی به نظر می رسد و یادآور مراسم انتخاب پاپ است، موسسه های نوبل اسامی برندگان جوایز را اعلام می کنند.

چه عاملی را می توان دلیل چنین موفقیتی دانست؟ در واقع، عوامل متعددی در تضمین این موفقیت استثنایی سهم دارند.
البته نظر الفرد نوبل درباره تشکیل سازمانی برای اهدای جوایز بین المللی که نخستین بار مطرح شده بود و در بر گیرنده بخشهایی بود که در زمینه های گوناگون فعالیت می کردند، از اساس با دیگر سازمانهای بشر دوستانه که امکانات مالی یکسانی داشتند متفاوت بود.

اما تشکیل بنیاد نوبل از اقبال روز افزون کشورهای سراسر دنیا بهره مند شد.
در واقع، چه در زمینه تحقیقات علمی که این روزها در چارچوب تنگ مرزهای جغرافیایی کشورها شکوفا نمی شود و چه در پیوند با ظهور سازمانهای بین المللی که گرایش به حفظ صلح دارند(جامعه ملل و سپس سازمان ملل متحد)، باید بپذیریم که وجود این جوایز چقدر در جهانی کردن ارتباطات موثر بوده است .
هیچ جایزه نوبلی، حتی نوبل ادبیات، نیست که شاخص درستی از روابط نیروهای فرهنگی نباشد،که البته بیشتر موجب تقابل دولت ها می شوند نه خود برندگان.
در سال 1948، وکیل آلفرد نوبل که از طرف خود او تعیین شده بود، ترازنامه نیم قرن فعالیت بنیاد نوبل را ارائه کرد و به این نتیجه رسید که با وجود مشکلات بی شمار، پیشرفت کار توزیع جوایز از ابتدا تا کنون، موجب خرسندی روح بنیانگذار آن بوده است.

آلفرد نوبل چه شخصیتی داشت؟

اما به راستی این انسان شگفت انگیز که در زمان حیاتش به وی لقب "ثروتمند ترین خانه به دوش اروپا" داده بودند،که بود؟ انسانی که آن قدر حزین می نمود که در وصفش می گفتند :"بچه زود رس بیچاره ای که در همان دم که نزدیک بود دردست پزشکی بشر دوست جان دهد، ناگه با فریادی ورودش را به عرصه ی حیات اعلام کرد.
" دوره ی زندگی آلفرد نوبل به همان اندازه که شبیه جنگجوی عرصه صنعت است، شبیه به صنعتگر عرصه ی جنگ نیز هست.

این بازرگان و مخترع که در زمان حیاتش بارها متهم به "داشتن ثروت هنگفت"، "تاجر مرگ" یا "سازنده دینامیت" شد، شخصیتی ناشناخته باقی ماند، هر چند که امروز نام نوبل به خاطر این جایزه، آشنای خاص و عام است.
آلفرد نوبل که فرزند یک کارخانه داربود در21 اکتبر سال 1833 در استکهلم چشم به جهان گشود و پیش از در دست گرفتن اداره کارخانه خانوادگی و توسعه آن در رشته فیزیک و شیمی تحصیل کرده بود.
خانواده نوبل از خانواده های اصیل سوئدی است که منشا نام خانوادگی آنها از نوبلوف، قلمرو کوچک کشیش نشین واقع در استان جنوبی اسکانی، است.
امانوئل نوبل، پدربزرگ آلفرد نوبل، پس از تحصیل در رشته پزشکی در دانشگاه اوپسال، پزشک جراح شد و نام نوبل را اختیار کرد.
امانوئل، پدر بنیانگذار جوایز نوبل، این فرد خود آموخته، تا بیست سالگی که به تحصیل در دوره های آکادمی هنرهای آزاد پرداخت، هیچگونه آموزشی ندیده بود.
سپس در استکهلم به عنوان مقاطعه کار ساختمان و مهندس شهر سازی مشغول به کار شد.

آلفرد نوبل در سی سالگی، چنان تجربه ی حرفه ای داشت که در نهایت با پدرش مطالعه مواد منفجره به خصوص مطالعه در مورد نیتروگلیسیرین را که در سال 1846 سوبررو آن را کشف کرده بود، از سرگرفت.
پس از چند آزمایش ، آلفرد نوبل راه انفجار این مخلوط را با افزودن اسید نیتریک به گلیسیرین کشف کرد.
این محصول جدید که در 15 ژوییئه سال 1864 با نام "روغن انفجاری نوبل" ثبت شده بود، قبل از آن که در کل اروپا به ثبت برسد به سرعت برای حفاری معادن و تونل ها در صنایع سوئد مورد استفاده قرار گرفت.

تولید این ماده ی منفجره ی بسیار خطرناک –که نخستین کارخانه ی خانوادگی هلنبورگ را ویران کرد و موجب مرگ کوچکترین برادر آلفرد شد –سرانجام  در استکهلم ممنوع شد.
با وجود این، دو ماه پس از این حادثه ، آلفرد نوبل موسس نخستین شرکت نیتروگلیسیرین شد و شرکت های دیگری را نیز در سوئد و در خارج تاسیس کرد.

امانوئل که فردی مبتکر بود آزمایش هایی بر روی کائوچو انجام داد و مشغول ساخت بمپ شد و پیش از آن که خود را وقف چیزی کند که در آینده ،کانون توجه خانواده نوبل شود، یعنی مواد منفجره ، به هر شغلی روی آورده بود .
او که با یک مین و پروژه یک اژدر مکانیکی قدم به پایتخت امپراطوری روسیه گذاشت ، بسیاری از کارشناسان وزارت جنگ روسیه را تحت تاثیر قرار داد و توانست اعتماد تزار را جلب کند.
و به این ترتیب نخستین مهندس صنایع روسیه شناخته شد.

 آلفرد نوبل در سال 1850 به آمریکا رفت و در آنجا نزد اریکسن مشغول به تحصیل شد.
وی در مدت اقامتش در آمریکا دائم به این مسئله فکر می کرد که آیا با اختراع یک ماده منفجر کننده، از زحمت و رنج هزاران کارگر می توان کاست .

این موضوع همیشه فکر او را به خود مشغول می کرد.
این شیمیدان بزرگ و ارزشمند سوئدی که در نهایت در سال 1866 توانست دینامیت را کشف کند، نتواست به مردم بگوید که نباید از این ماده برای کشتن و مقاصد جنگی استفاده کرد.
با این اختراع آقای نوبل در زمان بسیار کمی و اندکی، میله های دینامیت جای ترکیبات بسیار خطرناک نیتروگلسیرین را گرفت.

او اختراع خود را به ثبت رسانید و البته با فروش آنها توانست ثروت بزرگ و هنگفتی بدست بیاورد.
دینامیت سیما و چهره غرب را دگرگون کرد.
از این ماده منفجره هم در موارد صلح جویانه و هم در ضمینه ویران و تخریب تمدن بشری می شد استفاده نمود.
به خاطر کاربرد ناصحیح و غلط این ماده توسط بعضی کشورها او در بین مردم به عنوان یک مخترع بدشگون و بدخیم شناخته می شد.

آنها می گفتند که او معلومات و دانش خود را درجهت کشف وسایل ویرانگر و نابودکننده مورد استفاده قرار داده است.
با شناخته شدن این وسیله (دینامیت) و کاربرد نادرست آن در جنگ ها و ویرانگریها و کشتن انسانها توسط بعضی کشورها نوبل پشیمان شد و برای آنکه بتواند آن را جبران کند، به هنگام مرگ وصیت نمود که تمامی ثروت و دارایی خود را که شامل 31 میلیون کرون سوئدی می شد، به عنوان جایزه سالیانه به بهترین و برگزیده ترین شاعر، نویسنده و به تمامی کسانیکه در یکی از رشته های شیمی، فیزیک، زیست شناسی، پزشکی و یا در ضمینه صلح جهانی خدمتی کرده باشند و یا کشفی ارائه داده باشند، به طور مساوی تقسیم شود.

آلفرد نوبل علاوه بر این کشف، در طول زندگی اش بیش از 350 کشف دیگر ثبت کرد،که در تضمین موفقیت تجاری اش نقش مهمی داشت .
تا آنجا که در سال 1896 یکی از ثروتمندترین افراد اروپا شناخته شد.
این ثروت اساسا ناشی از تولید سالانه 65 هزار تن دینامیت بود که کنترل بازار را در دست داشت .
وانگهی، علاوه بر در اختیار داشتن قسمت اعظم سهام نفت باکو، صاحب بیش از یک صد کارخانه تولید مواد منفجره در سراسر دنیا بود.

در سال 1893 ، آلفرد نوبل با خرید کارخانه ی بوفورس در سوئد که امروزه هم در تولید تسلیحات فعالیت دارد توانست امپراطوری اش را گسترش دهد.
آلفرد نوبل ، مخترع صنعتگر و بازرگان سوئدی ، ادیبی آماتور نیز بود.
وی که به چند زبان آشنایی داشت، زبان انگلیسی را برای نوشتن اشعاری برگرفته از شلی که آلفرد نوبل غزل های او را می ستود ، اننتخاب کرد.

او با هزینه شخصی اش یک تراژدی منتشر کرد که چند روز پیش از مرگش منتشر شد.
هر چند که این فعالیت ادبی تقریبا در تمام زندگی اش مخفی نگه داشته شد، با این حال خود گواه اهمیت بسیاری است که آلفرد نوبل همواره برای ادبیات قایل بوده است.
از این رو ، در مقررات ذکر شده در وصیت نامه اش که در تاریخ 27 نوامبر 1895 نوشته شد، آرزوی اختصاص پنج جایزه ی نوبل را ابراز کرده است از جمله فیزیک، شیمی، فیزیولوژی یا پزشکی، ادبیات و یک جایزه ی صلح که به درخواست وی مجلس نروژ عهده دار اعطای آن است.

 این جایزه شامل دیپلم اقتخار و مدال طلا و چکی است که مبلغ آن، بستگی به سود بنیاد نوبل در آن سال دارد.
در سال 1968 بانک دولتی سوئد، جایزه نوبل در رشته اقتصاد را نیز به آن اضافه نمود.
از آن سال به بعد همه ساله این کار انجام می شود و در سال های اخیر اعتبار بیشتری پیدا کرده است و برگزیدگان بیشتر به جنبه علمی و تخصصی آن افتخار می کنند.
آلفرد نوبل در سال 1896 در سان یو ایتالیا چشم از جهان فروبست.

انتهای پیام/3007