به گزارش سرویس سیاسی
صبح قزوین ، فروردین سال ۱۳۸۵ خبر دستیابى جمهوری اسلامی ایران به فناورى غنىسازى اورانیوم و راهاندازى یک زنجیره کامل غنىسازى توسط سانتریفیوژهاى ساخت ایران در نطنز اعلام شد.
انتشار این خبر در نوع خود بزرگترین شوک خبری جهان در ۱۰ سال اخیر بود . ایران اسلامی با وجود شدیدترین تحریمهای علمی و تکنولوژیکی توانسته بود به بالاترین عرصه از حوزههای علم و فناوری دست یابد .
این مرحله که یکی از پیچیدهترین مراحل فنی در صنعت هستهای به شمار می آید؛ ایران را قادر ساخت تا سوخت مورد نیاز نیروگاههای خود را بدون تکیه به کمکهای خارجی تامین کند.
دستیابی ایران به این نوع فناوری با وجود محاصره شدید اقتصادی غرب نشانه اراده ملت بزرگ ایران برای دستیابی به قلههای پیشرفت علمی است که در نهایت استقلال ملی ایران را تضمین خواهد کرد.
اعلام این خبر مسرتبخش در شرایطی که قدرتهای جهانی فشارهای زیادی را در جهت عدم دستیابی ایران به فناوری هستهای وارد میکردند، دل هر ایرانی را شاد کرد و حس غرور و افتخار ملی را در بین مردم افزایش داد.
در پی این موفقیت دانشمندان و متخصصان کشورمان در دستیابی به نسل جدیدی از سانتریفیوژها در ایران و اعلام آن به آژانس بینالمللی انرژی اتمی، ایران اسلامی در زمره کشورهای صاحب تکنولوژی در غنیسازی اورانیوم محسوب میشد.
نهال ایران هستهای با خونهای سرخ شهدا رشد کردشهدای دانشمند هستهای کشور، سند مظلومیت ایران اسلامی هستند. دانشمندانی که با ویژگیهای مشترک، اهداف هماهنگ و تلاشهای مستمر در مسیر زنده نگه داشتن چرخه هستهای کشور گام برداشتند.
اولین ویژگی مشترک این شهیدان وطنپرستی بود. آنان به رغم تهدیدهایی که میشدند، تا پای جانشان وظیفه خود را به بهترین شکل عمل کردند.
تمام آنها از دانشگاههای کشورهای پیشرفته دنیا پیشنهاد داشتند، اما به خاطر عشق و علاقه به وطن این پیشنهادها را رد کردند و ترجیح دادند که از تخصص خود برای کشورشان استفاده کنند.
اول انقلاب اسلامی تاکنون ۱۰ نخبه و دانشمند هستهای توسط سرویسهای اطلاعاتی رژیم صهیونیستی و سازمان سیا به شهادت رسیدهاند و این نمونه کوچکی از تلاش دشمنان این مرز و بوم برای حذف فیزیکی دانشمندان هستهای است .
ترس رژیم صهیونیستی و آمریکا از هستهای شدن ایران تا حدی است که با رو آوردن به ترور و از بین بردن گنجینههای علمی انرژی اتمی قصد دارند تا پیشرفتهای ایران را متوقف کنند .
شهید محمود علیمحمدی و شهید مجید شهریاری نه اولین شهدای این ماجرا بودند و نه آخرین آن خواهند بود .
شهید پرویز منشادی، شهید سید علی موسوی ، شهید رمضان رستمی ، شهید پرویز احمدی ، شهید عنایت الله امینی ، شهید علی اصغر حسین زاده احمدی ، شهید محمد علی مهدوی ، شهید سید احمد طیب زاده دزفولی ، شهید محمود علیمحمدی و شهید مجید شهریاری . . . از جمله شهدای هسته ای این مرز و بوم هستند.
انرژی هسته ای نقش تعیین کننده استقلال کشورها در جهان امروز
با توجه به محدودیت منابع سوخت فسیلی، فناوری اکتسابی در زمینه سوخت پاک و انرژی هسته ای، نقش مهم و برجسته ای در تعیین شاخص های اقتدار و استقلال کشورها ایفا می کنند.
در نظام جهانی فعلی، دستیابی به چرخه سوخت هستهای بر اقتدار سیاسی میافزاید و در فرآیند چانهزنیها و کشمکشهای دیپلماتیک، قراردادها و عهدنامه ها بر کارآیی دارندگان انرژی اتمی اثرگذار است.
دانش هستهای میعادگاه دانش های دیگر است و رشد و توسعه معنادار این دانش ارتقای سطح سایر فناوری ها و فنون را به دنبال خواهد داشت.
ازاین رو گفته میشود دانش هسته ای، دانشی حساس و فاخر است و دستیابی به آن موجب ایجاد غرور و پرستیژ ملی در میان آحاد مردم یک کشور خواهد شد.
در حال حاضر اورانیوم به عنوان یک عامل تعیینکننده به منظور سیطره قدرت در جهان به شمار میرود لذا دستیابی به فناوری غنیسازی و ایجاد نیروگاههای اتمی، شرایط سلطه از پیش تعیین شده را که بعد از پایان جنگ سرد و شکلگیری روابط جدید بین المللی به وجود آمده است به چالش می گیرد و قدرت ها را به دوباره سازی روابط تهدید میکند.
تذکرات و نگرانیهای مقام معظم رهبری در مذاکرات؛
توجه کنید یک جاهایی اِعمال دشمنیها مهار میشود اما دشمنیها کم نخواهد شد
“یک نکتهای را من در این مسئلهی هستهای و تمام شدن مسئلهی هستهای در ذهنم هست که جزو نگرانیهای من است، جزو دغدغههای بنده است و آن این است که ما توجّه کنیم به هدف هایی که دشمنان صریح جمهوری اسلامی در ذهن خودشان دارند میپرورانند و کارهایی که میخواهند انجام بدهند. مسلّم است که دشمنیهای دشمنان جمهوری اسلامی از اوّل انقلاب تا حالا کاسته نشده؛ بله، یک جاهایی دشمنیها و اِعمال دشمنی مهار میشود -در این شکّی نیست- لکن این بهمعنای این نیست که دشمنیها کم شده. اعتقاد ما این است که دشمنیِ رژیم جعلی و غاصب صهیونیستی یا دولت ایالات متّحدهی آمریکا با ما از اوّل تا حالا هیچ کم نشده؛ البتّه هر کدام به یک دلیل.”
نیت دشمن از مذاکرات و توافق این بود که وسیلهی نفوذ پیدا کند به داخل کشور
“ما راه نفوذ را بستیم و بهطور قاطع خواهیم بست آنها به خیال خودشان، در این جریان مذاکرات هستهای – این توافقی که حالا نه در اینجا هنوز تکلیفش معلوم است، نه در آمریکا؛ هم اینجا معلوم نیست که رد بشود یا قبول، هم آنجا معلوم نیست که رد بشود یا قبول- نیّت آنها این بود که از این مذاکرات و از این توافق، وسیلهای پیدا کنند برای نفوذ در داخل کشور. ما این راه را بستیم و این راه را به طور قاطع خواهیم بست؛ نه نفوذ اقتصادی آمریکاییها را در کشورمان اجازه خواهیم داد، نه نفوذ سیاسی آنها را، نه حضور سیاسی آنها را، نه نفوذ فرهنگی آنها را؛ با همهی توان -که این توان هم بحمدالله امروز توان زیادی است- مقابله خواهیم کرد؛ اجازه نخواهیم داد.”
بین مردم نباید دودستگی به وجود بیاید، دشمن این را میخواهد.
“ملّت ایران باید متّحد باشد. از این قضایای هستهای و غیر هستهای و مانند اینها، دودستگی درست نشود که هر دسته یکجور بگویند -بالاخره یک کاری است دارد انجام میگیرد، مسئولینی دارد، دنبال میکنند؛ انشاءالله آنچه منافع ملّی است تشخیص بدهند و دنبال آن باشند- بین مردم نباید دودستگی بهوجود بیاید. دشمن این را میخواهد.”
به آمریکا نمیشود اعتماد کرد
“در همین مذاکرات بیصداقتیهای متعدّد و مکرّر آنها در طول این زمان نشان داده شد به اینها نمیشود اعتماد کرد؛ اینها کسانی نیستند که حرف راست از دهانشان خارج بشود؛ صداقت در اینها نیست. در همین آزمایش دشواری هم که آقای رئیس جمهور اشاره کردند که واقعاً زحمت کشیدند، هم ایشان، هم دیگر دستاندرکاران- بیصداقتیهای متعدّد و مکرّر آنها در طول این زمان نشان داده شد. خب، [البتّه] مسئولین ما خوشبختانه برخورد کردند؛ در یک مواردی برخوردهای واقعاً انقلابی کردند، کار کردند، و به یک نتایجی تا حالا رساندهاند؛ تا ببینیم چه میشود.”
سایه روشن توافق هستهای
در پی تفاهم هستهای لوزان در روز سهشنبه ۲۳ تیر ۱۳۹۴ توافق برنامه جامع اقدام مشترک در وین اتریش بین ایران، اتحادیه اروپا و گروه ۵+۱(پنج عضو ثابت شورای امنیت ملل متحد شامل چین، فرانسه، روسیه، پادشاهی متحد بریتانیا، ایالات متحده و آلمان) منعقد شد.
تحت این توافق، ایران ذخایر اورانیم غنی شده متوسط خودش را پاکسازی خواهد کرد و ذخیرهسازی اورانیوم با غنای کم را تا۹۸درصد قطع میکند و تعداد سانتریفیوژها را حدود دوسوم و حداقل برای۱۵سال کاهش میدهد.
برای۱۵سال بعد، ایران موافقت کرده است که اورانیوم را بیش از۳٫۶۷درصد غنیسازی نکند یا هیچ تأسیسات غنی سازی اورانیوم جدید یا رآکتور آبسنگین جدیدی را نسازد.
فعالیتهای غنیسازی اورانیوم به مدت۱۰سال به یک تک ساختمان که از سانتریفیوژهای نسل اول استفاده میکند محدود خواهد بود. دیگر تأسیسات نیز طبق پروتکل الحاقی آژانس بینالمللی انرژی اتمی برای اجتناب از خطرهای تکثیر سلاحهای اتمی تبدیل خواهند شد.
برای نظارت و تأیید اجرای توافق نامه توسط ایران، آژانس بینالمللی انرژی اتمی (IAEA)به تمام تأسیسات اتمی ایران دسترسی منظم خواهد داشت. در نتیجه این توافقنامه که تاییدیه پایدار متعهدین آن را به همراه دارد، ایران از تحریمهای شورای امنیت ملل متحد، اتحادیه اروپا و ایالات متحده بیرون خواهد آمد.
سایت نطنز، فردو، مجتمع اراک از جمله مکان های بودند که ایران با محدودیت شدیدی در ادامه فعالیت آنها روبه رو شد و تعداد سانتریفیوژها در حدود ۶ هزار و تنها نسل اول محدود ماند. فردو بیشتر به مکانی برای تحقیقات هسته ای تبدیل میشود و قلب راکتور اراک با سیمان پر و باز طراحی می شود.
یکی از موارد مورد بحث این چارچوب، موضوع بازرسی و پروتکل الحاقی بود؛ کشورهای طرف مذاکره ایران، بازرسی شدیدی را بر برنامه هسته ای ایران تحمیل کردند که به گفته آنان بی سابقه ترین و سخت گیرانهترین رژیم بازرسی تا به امروز است.
از زمان انعقاد قرارداد نهایی هستهای یا برجام در اواخر تیرماه، ایران به سرعت نسیت به انجام تعهدات اقدام کرد.
آژانس بین المللی انرژی اتمی، پرونده موسوم به ابعاد نظامی احتمالی برنامه اتمی ایران (پی ام دی) را خاتمه یافته اعلام کرد و ایران به جمع آوری سانترفیوژها مطابق توافق برجام سرعت بخشید و مبادله اورانیوم غنی شده با سنگ اورانیوم را با روسیه آغاز کرد.
اما بالاخره روز موعد فرا رسید و با وجود فراز و نشیبهای بسیار در مسیر توافق هسته ای، روز اجرای برجام نیز خالی از این چالش ها نبود.
روز ۲۶ دی ماه ۱۳۹۴، بر اساس اظهارات مقامات و طرف مذاکره ایرانی، روز اجرایی شدن تعهدات طرف مقابل و تایید آژانس بر انجام تعهدات ایران در نظر گرفته شده بود.
ساعات پایانی شب ۲۶دیماه، همه منتظر قرائت بیانیه پایانی بودند و حسن روحانی نیز خود را برای سخنرانی آماده می کرد. اما به ناگهان این قرارها به تعویق افتاد و بازار شایعه ها درباره بروز اختلافات جدید داغ شد اما وقت به نیمه شب وین نرسیده بود که ظریف، موگرینی و یوکیا آمانو از پشت درها خارج شدند و ظریف و موگرینی متن بیانیه پایانی را خواندند.
آمریکا تحریمهای موشکی تازهای علیه ایران اعمال کرد.
یک روز بعد از اعلام اجرای توافق هستهای، وزارت خزانهداری آمریکا تحریمهای تازهای را در واکنش به آزمایش موشکی اخیر ایران وضع کرد.
جک لو، وزیر خزانه داری آمریکا دیروز گفته بود که« ما به ادامه تحریم فعالیتهای ایران خارج از چارچوب برجام ادامه میدهیم. این تحریمها شامل فعالیتهای ایران در حمایت از تروریسم، فعالیت های بی ثبات کننده منطقه ، اقدامات ناقض حقوق بشر و برنامه موشکی ایران است. همچنین لازم است متذکر شوم که به جز برخی موارد استثناء (مثل خرید فرش از ایران) سایر روابط اقتصادی ایران و آمریکا همچنان ممنوع است و اشخاص آمریکایی از جمله بانکهای آمریکایی نمی توانند وارد تراکنش و معامله با اشخاص ایرانی شوند.»
بر اساس بیانیهای که وزارت خزانهداری آمریکا امروز یکشنبه ۱۷ ژانویه (۲۷ دی) صادر کرده نشان میدهد هفت فرد و سه موسسه به فهرست تحریمهای موشکی اضافه شدهاند.
امتیازات نقدی که دادیم و وعده های نسیه ای که گرفتیم!
به دنبال به فرجام رسیدن برجام، صاحبنظران سیاسی و اقتصادی کشور، این توافق را از جهات مختلف تعبیر کردند؛
“قرار است طبق چشمانداز ۲۰ ساله ایران افق ۱۴۰۴ به عنوان قدرت اول منطقه مطرح باشد، اما در جمعبندی مذاکرات محدودیتهای علیه عمق استراتژیک که ایران به عنوان قدرت مطرح میکند اعمال شده که متاسفانه باید گفت این محدودیتها، فراهستهای و اصولا هیچ ارتباطی به موضوع هستهای ندارد و تنها عمق استراتژیک ایران را تا ۱۰ سال آینده که برای ایران حیاتی است، هدف قرار داده است.”
“براساس جمعبندی مذاکرات وین، جمهوری اسلامی ایران محدودیتهایی را در زمینه حجم غنیسازی، استفاده از سانتریفیوژها، تغییر در ساختار آب سنگین اراک پذیرفته که اینها نقاط ضعف این جمعبندی است. خارج شدن پرونده هستهای از ذیل فصل هفتم قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل، برداشتن تحریمهای اقتصادی، نفتی و پتروشیمی از نقاط قوت جمعبندی مذاکرات وین است.”
“دغدغه جدی کنونی این است که به همه کشورهای ۵+۱ اجازه داده شده، هر لحظه اراده کردند، تحریمهای خود علیه ایران را برگردانند. از طرف دیگر، میگویند ایران هم این اجازه را دارد که اگر آنها تحریمها را برگردانند، ما هم بلافاصله غنیسازی را در هر سطحی که خواستیم از سر بگیریم. اما تکلیف سرمایهگذاران در کشور چه میشود؟ آنها با چه اطمینانی در کشور سرمایهگذاری کنند؟ لغو تحریمها این امکان را فراهم میکند تا زمانی که تحریم نیستیم، نفت بفروشیم و کالای مصرفی وارد کنیم؛ اما با شرایطی که هر لحظه ممکن است تحریمها بازگردد، کسی حاضر نیست در کشور سرمایهگذاری کند، چون ریسک سرمایهگذاری به شدت بالاست.”
“آنچه در قالب برنامه جامع اقدام مشترک ارائه شد حاصل تلاش تیم مذاکره کننده هستهای بوده است. اما هیچ گونه امکان نظارتی برای طرف ایرانی جهت ارزیابی میزان پایبندی غربیها به تعهداتشان وجود ندارد.”
جای خالی کیک زرد در جشن هستهای ۹۵
با گذشت فراز و نشیبهای برجام امروز ملت ایران دهمین سالگرد روز ملی فناوری هستهای را در حالی گرامی میدارد که جای خالی کیک زرد را احساس میکند، با وجود محدودیتهای اعمال شده بر فعالیتهای هستهای ایران بسیاری از افراد دلیل تازهای یا انگیزهای برای جشن گرفتن نمیبینند.
از نگاههای تردیدآمیز به سرنوشت نامعلوم فناوری هستهای که حق تک تک ملت ایران است بگذریم به چشمهای نگران مردمی میرسیم که در انتظار رونق اقتصادی و معیشتی خود هستند که برجام وعده تحقق آنها را نوید داده است.
آیا تمام مشکلات داخلی ما با امیدوار شدن به دنیای خارجی که به فکر منافع خود و تضعیف هر چه بیشتر توانمندیهای علمی، نظامی و فرهنگی کشور است حل خواهد شد؟!
آیا بهتر نیست به جای دل بستن به وعدههای رویایی نگاه واقع بینانهای نسبت به ظرفیتهای داخلی در پیش بگیریم و بدون وابستگی به خارج از مرزها قلههای پیشرفت و موفقیت را طی کنیم؟!
امید است لحظه لحظهای که ملت ایران صبورانه برای تحقق رویاهایشان میگذرانند سرانجام خوشی داشته باشد.
انتهای پیام/2002
دیدگاه ها