به گزارش خبرنگار فرهنگ و هنر
صبح قزوین ؛ کهن شهر قزوین، بعنوان بخشی از ایران باستانی، با تمدنی چند هزارساله در طول تاریخ همواره آبستن حوادث تاریخی، سیاسی و اجتماعی بسیاری بوده است.
قزوین به دلیل قرارگیری در مسیر راههای کاروان رو، همواره از نظر استراتژیک دارای موقعیتی حساس بوده و مورد توجه سلسلههای حاکم نیز بوده است به طوری که سالها به عنوان دومین پایتخت صفویان شناخته شد.
شهر تاریخی قزوین، همچون گنجی است نهفته در غبار فراموشی، با بافتی تاریخی و کهن که کمتر کسی نسبت به ارزش آن توجه داشته و سعی در شناساندن آن نموده است.
خوشبختانه طی سالهای اخیر، نسل جوان قزوین نسبت به ارزشمندی داشتههای تاریخی و فرهنگی خود به آگاهی نسبتاً خوبی دست یافته است و در راه شناخت هر چه بیشتر آن که منجر به حفظ و نگهداری این بافت میگردد، تلاش میکند.
بافتگردی یا گردش هدفمند در بافت تاریخی شهر قزوین یکی از بهترین راههای شناخت بافت تاریخی این شهر است.
چندی پیش به همت جمعی از راهنمایان گردشگری شهر قزوین، علاقمندان و جمعی از راهنمایانی که به تازگی در نوروز 94 قصد ورود به کار دارند، یک بافت گردی چند ساعته با هدف شناخت سراهای تاریخی شهر برگزار گردید.
این برنامه که با راهنمایی آقای علیرضا خمسه و همکاری برخی دیگر از راهنمایان گردشگری استان قزوین همچون پوریا یونسی، میثم قربانی، میلاد احمدی و شهرزاد ذبیحی انجام گرفت از ابتدای چهارراه شهید انصاری آغاز شد و پس از بازدید از سردر خانههای تاریخی واقع در کوچه شهید مرتضی نژاد و توقف کوتاهی در مجاورت آب انبار قاجاریِ حاج ابراهیم و مسجد حاج ابراهیم به سمت بازار قزوین و راسته آهنگران که در حال حاضر با عنوان راسته پرنده فروشان شناخته میشود ادامه یافت.
سراهایی چون حیدری، حاج رضای جدید، یعقوبی، مولایی یا چرم سازان (که در حال حاضر تنها بخشهایی از سرا باقی مانده و مابقی سرا مخروبه و ویران گردیده است)، ضراب خانه، حاج رضای قدیم، رضوی، قیصریه و وزیر مورد بازدید قرار گرفته و پیرامون تاریخچه، بانیان بناها، کاربری سابق و کنونی آن توضیحاتی ارائه گردید.
سرای حاج رضای جدید
طی این برنامه بیان گردید که اکثر سراهای نامبرده شده متعلق به دوران قاجار میباشد و در مورد برخی همچون سرای رضوی احتمال اینکه مربوط به دوره صفوی نیز باشند نیز وجود دارد.
در این میان سرایی چون سرای وزیر به دلیل دارا بودن کاشی کاریهایی با طرحهای زیبا را میتوان جزو زیباترین سراهای قزوین به شمار آورد.
همزمان با گردش در بافت تاریخی بازار قدیم قزوین و شنیدن توضیحات راهنما، بازدید با برخی از صاحبان مشاغل قدیمی نیز صورت گرفت.
سرای مولایی
حسن فلاح، یکی از افرادی است که در حال حاضر در سرای حیدری، به شغل اره سازی میپردازد و بسیار نگران آینده شغل خویش است، چرا که شاگردی ندارد و به دلیل کم درآمد بودن این شغل علاقمندی برای ادامه راه وی وجود ندارد.
علی فارس نیز از معماران مجرب و سنتی شهر قزوین است که در حال حاضر در بخشی از بازار قزوین که به اسم دالان دراز شناخته میشود مشغول به فعالیتهایی چون ساخت پنجرههای ارسی و مجسمههای چوبی میباشد.
دالان دراز
وی در ادامه توضیحات مختصری در رابطه با نحوه کاربری ساروج در گذشته و ساخت بخشهایی از گرمابههای سنتی برای علاقمندان ارائه کرد.
پس از گذر از دالان دراز و عبور از پشت بام سرایی مخروبه مقابل چشمانتان قرار میگیرد که سرای مولایی نام دارد؛ حضور راهنمایان و علاقمندان در این سرا همراه شد با شنیدن آوای زیبای دف که توسط هنرمندان نواخته شد تا نمادی باشد از زنده بودن بنا و یا شاید روزهای واپسین آن.
دالان دراز
آقای دولتشاهی نیز که یکی از فعالین عرصه فرش است و در حال حاضر بیشتر در زمینه رفوی فرش فعالیت دارد درباره طرحها و نحوه بافت فرش قزوین، هنر رفوگری و ارزش فرش دستی توضیحاتی برای گروه ارائه کرد.
سپس راهنمایان به بازدید از بخشهای مجاور انتهای کاروانسرای سعدالسلطنه پرداخته و با ورود به دالانی که در کنار حفاریهای صورت گرفته در این قسمت قرار گرفته، وارد یکی از خانههای سنتی شهر شده و از قسمتهای بیرونی و حیاط خانه بازدید نمودند.
در پایان حاضرین در برنامه بافت گردی به سمت نگارستان قرآن که در شترخواب سرای وزیر واقع گردیده حرکت کرده و از تابلوهای زیبای خوشنویسی آقای علیرضا محبی خوشنویس برجسته قزوینی که در عرصههای جهانی نیز افتخارات بسیاری کسب نمودهاند، بازدید کردند؛ این نگارستان در انتهای سرای وزیر و در نزدیکی مسجدالنبی واقع شده است.
نگارستان قرآن (نگارستان یاقوت)
گروه برای دقایقی میهمان توضیحات این هنرمند برجسته قزوینی در رابطه با خوشنویسی و فعالیتهای صورت گرفته در نگارستان قرآن بودند؛ گالری یاقوت که آثار آقای محبی در آن جای گرفته است در نگارستان قرآن قرار دارد.
بافت تاریخی بازار قزوین آنقدر مهجور مانده که حضور راهنمایان و علاقمندان در تعداد بالا موجب شگفتی کاسبان و افراد حاضر در بازار گردید، اما پس از گذشت دقایقی حتی بازاریان که عمر خود را در دالانها و سراهای بازار قزوین از جوانی به پیری رساندهاند، همگام با راهنمایان از شنیدن توضیحات دچار همان شعفی میشدند که ما شده بودیم، افتخار و غروری توأم با اندوه...
سرای حاج رضای قدیم
رشد و پیشرفت صنعت گردشگری در جای جای جهان نیازمند همدلی و همکاری مسئولین و مردم است، شناساندن تاریخ مغفول مانده هر شهری میتواند زمینهای برای افزایش حس مسئولین پذیری از سوی وارثان حقیقی این میراث گرانبها و مسئولین مربوطه باشد.
از زمانهای دور تاکنون قزوین یکی از شهرهای مهم استراتژیک کشور بوده و در دورهای به عنوان پایتخت صفویه در نظر گرفته شده است.
بناهای قدیمی و بافتهای تاریخی گنجینهای از هوش، استعداد و نبوغ ایرانی را همچون سایر زمینههای علمی به رخ تمام جهانیان میکشد؛ حفظ و پاسداشت گنجینههای گذشتگان به معنی واقعی کلمه پاسداری از هویت و تمدن کشوری با قدمت چند هزار ساله است.
امیدواریم آموزشهای هدفمند شهروندی در شهر قزوین در برنامه مسئولین شهری قرار گیرد و هر شهروند، خود یک بافت گرد متعهد به تاریخ و فرهنگ شهرشان باشد؛ تعهدی که اگر هرفرد به قدر توان خود به آن پایبند نباشد هر روز شاهد از بین رفتن بخشی از تاریخ و هویت خودمان خواهیم بود.
خشت خشت این شهر داستانی به بلندای تاریخ در قلب خود دارد که منتظر شنیده شدن است امید آن داریم که هر یک گوش شنوایی برای تاریخ از یادرفته شهرمان باشیم.
انتهای پیام/9003
دیدگاه ها