صبح قزوین ؛
آثار و بناهای تاریخی همچون گنجی غنی از فرهنگ و تمدن ایرانی میراث گرانبهایی است که از پیشینیان ما به یادگار مانده است.
آثاری که هنرنمایی، خلاقیت، معماری اصیل و مهندسی فوقالعاده گذشتگان ما را همچون تابلویی زیبا به نمایش میگذارد.
گنجینههایی که با زبانی شیوا اصالت فرهنگ و علوم مختلف ایرانیان را در تمام زمینهها برای همگان آشکار میسازد.
ایران از نظر غنای تاریخی و آثار باستانی یکی از کشورهای صاحب نام در جهان به شمار میرود.
قزوین نیز به عنوانی یکی از استانهای کشور دارای بناها و آثار تاریخی ارزشمندی است که گاهی مغفول نظر مردم قرار میگیرد.
مسجدالنبی، مسجد جامع عتیق، سرای سعدالسلطنه، بازار وزیر، آب انبار سردار بزرگ، آب انبار حکیم، آب انبار سردار کوچک، قلعه لمبسر، میمون قلعه، حمام قجر، کاروانسرای محمدآباد، کاروانسرای وزیر، خانه آرازی، کلیسای کانتور، مدرسه مولاوردی خانی، ایوان سنگی نیاق و دریاچه اوان تنها بخش کوچکی از منابع و آثار تاریخی استان قزوین به شمار میآیند.
علیرغم وجود غنای آثار تاریخی و منابع طبیعی در استان، رغبت زیادی به قزوین گردی در میان هم استانیها و سایر مردم کشور وجود دارد.
در همین راستا خبرنگار اجتماعی
صبح قزوین گفتگویی صمیمانه با هاجر محمدیچمنی کارشناس میراث فرهنگی ترتیب داده است.
خبرنگار صبح قزوین : با توجه به ذهنیت اکثر مردم درخصوص برابری تعداد آثار تاریخی قزوین با استانهایی همچون اصفهان و شیراز و وجود نمونههای کوچک شده این بناها در قزوین، چرا میزان گردشگر با این استانها برابری نمیکند و حتی شهروندان نیز گاها اطلاعی از آثار تاریخی استان ندارند؟
محمدیچمنی: بیشتر آثار ثبت شده در قزوین تپههای باستانی هستند؛ البته در سالهای گذشته استان قزوین از نظر تعداد آثار ثبتی رتبه بالایی را در کشور داشته اما در حال حاضر دیگر اینطور نیست.
با وجود اینکه الگوی شهری قزوین پس از شاه عباس نقش مؤثری در ایجاد اصفهان داشته است اما بناهای این شهر نیز معماری خاص خود را دارند که گاهاً بسیار متفاوت از نمونههای همنام آن در قزوین است و نمی توان گفت تمام بناهایی که در اصفهان احداث گردیده نمونهای در قزوین نیز دارند.
اما نکته مهمی که درباره شهر قزوین وجود دارد، تنوع نوع بناهای تاریخی است که در یک بافت متراکم تاریخی قرار گرفتهاند؛ بهعنوان مثال یک بازدیدکننده به راحتی میتواند در طول یک روز از بناهای متنوعی همچون عمارت شاهی، کلیسا، مسجد تاریخی، خانه تاریخی، بنای آرامگاهی، گرمابه و آب انبار بازدید نماید که این خود امتیاز بزرگی برای شهر ما محسوب می شود.
اما دلیل اینکه چرا حتی گاهی شهروندان قزوینی نیز از وجود بناهای این چنینی آگاهی چندانی ندارند به عدم اطلاع رسانی برمی گردد؛ این اطلاع رسانی می تواند در قالب تبلیغات شهری، رسانههای محلی و بصورت کارگاههای آموزش شهروندی با ساختار موضوعات مرتبط با میراث فرهنگی و گردشگری نیز برگزار گردد.
انجام امور این چنینی همزمان با بالا بردن آگاهی مردم، ذهن شهروندان را نیز نسبت به اهمیت میراث فرهنگی و تاریخی و سرنوشت خود حساس کرده و در نتیجه در جهت حفظ آن خواهند کوشید.
سازمانهایی همچون میراث فرهنگی همیشه با کمبود بودجه دست و پنجه نرم می کنند و شاید یکی از دلایلی که این سازمان تبلیغات کم و گاهاً نامؤثری در این مورد دارد همین مسأله باشد، البته مسأله کمبود بودجه تقریباً در تمام سازمانهای میراث فرهنگی سراسر کشور وجود دارد.
در این میان شهرداریها با وجود منابع مالی غنیتر نسبت به سازمانهایی همچون میراث فرهنگی می توانند در این مسیر پیشگام باشند و از تشکلهای گردشگری و میراث فرهنگی که همگی دارای افرادی متخصص، فعال و دلسوز هستند کمک بگیرند.
خبرنگار صبح قزوین : برخی معتقدند مشکلات گردشگری در استان به تقابل با شهرداری ارتباط دارد، مانند پروژه انصاری شرقی و غربی یا حفاری های کنار مسجد النبی، نظر شما در این خصوص چیست؟
محمدیچمنی: مشکلات بقدری زیاد است که نمی توان تنها یک دلیل برای آن برشمرد؛ تقابلی که در ماههای اخیر بین سازمان میراث فرهنگی و شهرداری پیش آمد، مشکل نبود، بلکه برای جلوگیری از بروز مشکل بود.
مسأله مسجد حیدریه که با پیشرفت پروژه انصاری شرقی پیش آمد و خطر بزرگی برای این مسجد تاریخی محسوب میشد و یا حفاریهایی که در کنار مسجد النبی رخ داد که تا حدی حل شده، سازمان میراث فرهنگی و شهرداری هر دو همچون بازوان توانمندی هستند که با کنار هم قرار گرفتن، آغوشی امن برای میراث گذشتگانمان خواهند ساخت تا بتوانیم در زمانی معقول از میراث به یادگارمانده از پیشینیان خود که بخش بزرگی از هویت امروزمان را تشکیل میدهند، بهرهبرداریهای مالی صحیح نیز داشته باشیم.
البته می توانیم از کشورها و یا شهرهایی که در این حوزه پیشرفت قابل توجهی داشته و توانستهاند گردشگری را به صنعتی درآمدزا تبدیل کنند الگوبرداری صحیح و همگن با جامعه خود داشته باشیم تا به نتایج مطلوب تری در این زمینه برسیم.
خبرنگار صبح قزوین : چرا مرمت آثار تاریخی در استان وضعیت مناسبی ندارد؟
محمدیچمنی: از نظر من باز هم مسائل بودجهای و گروههای بعضاً غیرحرفهای مرمتکار نقش بسیار مؤثری در این زمینه دارند؛ البته می توان با سرکشیهای مداوم و بهبود مسائل کوچک در بناهای تاریخی از پیشرفت و تبدیل آن به یک تخریب گسترده پیشگیری کرد.
خبرنگار صبح قزوین : با وجود اینکه قزوین به عنوان یکی از شاهراههای کشور شناخته میشود چرا جذب گردشگر در استان ضعیف است؟
محمدیچمنی: باز هم به تبلیغات اشاره می کنم، وقتی شما درباره گنجی که دارید صحبتی نکنید، آیا جویندگان گنج به سراغ شما خواهند آمد؟ هرگز! امروزه بسیاری از کشورهای دنیا مبالغ هنگفتی برای تبلیغات در زمینه گردشگری در نظر می گیرند و از دید مدیران گردشگری آنها، این مبالغ به هیچ عنوان هزینه تلقی نمی شود، بلکه نوعی سرمایه گذاری محسوب می شود که در مدت زمانی مشخص طی برنامه ریزیهای دقیق سود چند برابری از آن حاصل خواهد شد.
متأسفانه در حال حاضر تمام بخشهای دولتی با مشکلات بودجه ای مواجهاند و بهترین راهحل همراه کردن بخش خصوصی در صنعت گردشگری و نظارت سازمانهای مرتبط است تا اثر تاریخی مورد نظر دستخوش تغییرات سلیقهای قرار نگرفته و نتیجه معکوس حاصل نگردد.
خبرنگار صبح قزوین : چرا بازدید از اماکن تاریخی مختص ایام نوروز است؟
محمدیچمنی: برخی از بناها بطور خاص فقط در نوروز و برخی دیگر در تمام ایام سال با محدودیت زمانی قابل بازدید هستند؛ به طور مثال بنایی همچون مسجد مدرسه سردار به دلایل مرمتی تنها در ایام نوروز قابل بازدید می باشد، اما بناهایی نظیر آب انبار سردار بزرگ، آرامگاه مستوفی، کلیسای کانتور، سردر عالیقاپو تنها در روزهای پنجشنبه و جمعه و موزه ها همه روزه برای بازدید علاقمندان باز هستند.
ذکر این نکته هم ضروری است که در گردشگری مبحثی با عنوان ظرفیت تحمل مطرح است؛ برخی بناها ظرفیت بازدیدهای همه روزه را ندارند و فقط در ایام خاص درب آنها گشوده می شود.
خبرنگار صبح قزوین : چرا عملکرد تورهای قزوین گردی ضعیف است؟
محمدیچمنی: تورهای قزوین گردی در ایام نوروز از طرف سازمان میراث فرهنگی و شهرداری برگزار می گردد که در این ایام با استقبال بسیار خوبی هم مواجه میشوند.
در سایر ایام سال نیز تورهای قزوین گردی شهرداری از سرای سعدالسلطنه حرکت و از 3 الی 4 جاذبه تاریخی شهر بازدید می کنند.
به جز ایام نوروز غالب شرکت کنندگان در تورها شهروندان قزوینی هستند اما در این میان شهروندان شهرهای دیگر نیز حضور دارند.
در حال حاضر روزهای پنجشنبه و جمعه یک تور قزوین گردی توسط شهرداری برگزار میگردد که مورد استقبال مردم و مسافرین نیز قرار می گیرد.
شاید کم رنگ بودن این مسأله نیز به دلایل بودجهای و البته نبود تبلیغات بازگردد که امیدوارم مدیران شهری راهکارها و تدابیر صحیح خود را ادامه داده و بتوانند در کنار هم گرههای کور گردشگری شهر قزوین را فارغ از اینکه به کدام سازمان تعلق دارند و مهر چه سازمانی بر کارت کارمندی یا مدیریتی آنان نقش بسته است، باز کنند.
در ادامه خبرنگار اجتماعی
صبح قزوین گفتگویی با محمدعلی حضرتیها مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان قزوین داشته تا جویای چگونگی حل معضلات گردشگری از منظر وی باشد.
سازمان پولی نداشته تا خرج کندحضرتیها در ابتدا با بیان اینکه مقایسه استانهایی همچون اصفهان و شیراز با قزوین از منظر گردشگری قیاس اشتباهی است، گفت: اصفهان غریب به 90 سال است که تبدیل به استان شده است و میزان هزینههای تبلیغ آثار بناها و اماکن تاریخی در این استانها با قزوین قابل مقایسه نیست.
وی افزود: بخش مهمی از وظیفه معرفی جاذبههای گردشگری برعهده رسانه ملی است.
این مسئول در پاسخ به سوال خبرنگار اجتماعی
صبح قزوین با این مضمون که وظیفه شما در معرفی آثار و جذب گردشگر چگونه خواهد بود، اظهار کرد: ما طبق مقدوراتی که استان در اختیار سازمان قرار میدهد عمل میکنیم؛ از دستگاههای مربوطه میزان اعتباری که به سازمان میراث فرهنگی تعلق گرفته است را جویا شوید تا متوجه شوید که آیا سازمان پولی داشته که بتواند کاری انجام دهد.
پرسنل مازاد، مصرف کننده عمده اعتبارات استانی
حضرتیها ادامه داد: بخش عمده هزینههای گردشگری از منابع استانی تامین اعتبار می شود که متاسفانه صد در صد اعتباری که استان در اختیار سازمان میراث فرهنگی و گردشگری قرار میدهد صرف حقوق و دستمزد پرسنلی میشود که تعهد پرداختش از قبل بر ما تحمیل شده است.
وی اضافه کرد: من نیمی از پرسنل موجود در سازمان را نیاز ندارم چراکه مصرف کننده عمده اعتبارات استانی پرسنل مازاد سازمان هستند؛ اعتباراتی که باید برای تبلیغ و معرفی جاذبههای تاریخی استان هزینه شود.
مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان با بیان اینکه تشکیلات پشتیبانی منابع استانی استانداری قاعدتا باید تهمیداتی برای این مشکل فراهم کنند، تصریح کرد: ما معتقدیم اداره میراث فرهنگی با نیمی از پرسنل موجود میتواند به راحتی به فعالیتهای خود ادامه دهد اما در حال حاضر صد در دصد منابع استانی صرف حقوق و دستمزده کارکنان میشود و ما حتی نمیتوانیم آثار تاریخی در حال تخریب را بندکشی کنیم و کوچکترین اقدامی در جهت مرمت و بازسازی آثار تاریخی انجام دهیم.
ما به دنبال تقابل نیستیم
حضرتیها در پاسخ به این سوال که آیا مشکلات گردشگری در استان به تقابل با شهرداری ارتباط دارد، گفت: ما به دنبال تقابل نیستیم، به تازگی جلسهای مشترک در شورای شهر با حضور شهردار در جهت ارائه راهکارهایی برای حل مسائل و اقدامات مشترک بین میراث فرنگی و شهرداری صورت گرفت.
وی ادامه داد: مشکلات گذشته بین شهرداری و میراث فرهنگی مباحثی کاملا قانونی و زیر نظر مراجع قانونی بوده است و این مسائل نباید مانع همکاریهای مثمر ثمر و یا سبب کارشکنیهایی در امور باشد.
این مسئول با بیان اینکه اعتباری نداریم تا صرف مرمت آثار تاریخی در استان شود، تاکید کرد: با در نظر گرفتن شرایط موجود به عنوان مثال هیچ سرمایهگذاری حاضر نیست 10 میلیارد تومان برای بازسازی گراند هتل هزینه کند تا در نهایت 6 اتاق برای هتل داری در اختیار داشته باشد.
چه کسانی مانع میشوند؟
حضرتیها ادامه داد: در حال حاضر با شهرداری در خصوص وضعیت و شرایط گردشگری رایزنیهایی انجام دادهایم که به دست آمدن نتایج مورد نظر زمانبر است.
وی در پاسخ به این سوال که چرا با وجود اینکه قزوین یکی از شاهراههای کشور است اما میزان جذب گردشگر در حد مطلوبی قرار ندارد، بیان کرد: مقصدهای گردشگری مبتنی بر تبلیغ، بازاریابی و زیرساختها تعیین میشوند، با وجود مشکلات مالی امکان تبلیغ گسترده و معرفی جاذبههای گردشگری قزوین در استان و سایر نقاط کشور وجود ندارد.
این مسئول در پاسخ به این سوال که آیا استان قزوین درصدد زیرساخت سازی است، گفت: طی سالهای اخیر چه تعداد هتل در استان به بهرهبرداری رسیده است؟ مشکل سرمایه گذار در قزوین چیست و چه دستگاههایی مانع سرمایهگذاریهای آنان می شوند؟ علاوه بر همه این مسائل مسیرهای ورودی به استان تا چه میزان برانگیزاننده است؟ نمای زشت و کثیف دکههایی که در عوارضی و ابتدای استان هستند نمادی از شهر را در نظر مسافران متجلی میکنند و انگیزهای برای ورود به شهر در ذهن مردم ایجاد نمیکنند.
حضرتیها با بیان اینکه غریب به 20 سال است که این مسائل بیان میشود اما تغییری حاصل نمیگردد، اظهار کرد: علیرغم وجود همه کاستیها طی یک سال گذشته میزان حضور گردشگران در قزوین به طور محسوسی افزایش پیدا کرده است.
با شعار و بخشنامه نمیتوان گردشگر جذب کرد
وی افزود: در 6 ماهه اول امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته 22 درصد حضور گردشگران دربناها و 27 درصد اقامت کنندگان در استان افزایش داشته است.
مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان با بیان اینکه با شعار و بخشنامه نمیتوان گردشگر جذب کرد، تاکید کرد: میزان سرمایهگذاری ما در بخش تبلیغات نسبت به سایر استانها بسیار ناچیز است؛ استانهایی که به مقصد گردشگری تبدیل میشوند صدها برابر ما برای تبلیغ و معرفی آثار خود منابع مالی در نظر میگیرند.
حضرتیها با بیان اینکه ارتباط بین دانشگاه و میراث فرهنگی، ارتباط مستحکمی است، گفت: نظر95 درصد از مدرسین شهرسازی و مرمت با دیدگاه میراث فرهنگی همخوانی دارد و مشکلی در این خصوص نداریم.
وی ایجاد امکان بازدید همه روزه از آثار و بنای تاریخی را منوط به تامین اعتبارات مالی دانست و بیان کرد: در حال حاضر منابع مالی که در اختیار داریم امکان بازدید بیش از 2 روز در هفته را برای عموم فراهم نمیکند.
گردشگری صنعتی پولساز
گردشگری در تمام دنیا تبدیل به صنعتی پولساز و جذاب شده است که رشد و ترقی آن در کشور نیازمند برنامهریزی کارشناسانه و سرمایهگذاری در این حوزه است.
متاسفانه استان قزوین در سالهای اخیر در تمامی شاخصهای اصلی مرتبط با حوزه گردشگری به طرز غمانگیزی سقوط کرده است.
عدم وجود زیرسازی، تبلیغات کم و بی کیفیت، تبدیل نشدن آثار تاریخی به آثار شاخص، وجود مسیرهای ناهموار برای دسترسی به برخی آثار و ... سبب شده تا استان قزوین علیرغم وجود بناها و گنجینههای ارزشمند، از حوزه گردشگری درآمدزایی آنچنانی نداشته باشد.
همت مسئولان فارغ از مشکلات گذشته و آگاهی مردم در خصوص اهمیت حفظ آثار تاریخی میتواند گردشگری را در استان به صنعتی پولساز و مهم تبدیل کند.
انتهای پیام/9003
دیدگاه ها